اصفهان/
تدوین استانداردهای آلودگی منابع خاک ایران توسط محققان دانشگاهی
محققان دانشکده مهندسی کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، در یک همکاری علمی با سازمان حفاظت محیط زیست و برای نخستین بار در کشور استانداردهای آلودگی منابع خاک ایران را تدوین کردند.
به گزارش گروه استانهای باشگاه خبرنگاران، دکتر مجید افیونی، مجری پروژه تدوین استانداردهای آلودگی منابع خاک ایران با بیان این که استانداردهای خاک، دستورالعمل‌هایی هستند که در بسیاری از کشورها برای مدیریت زمین‌های آلوده وضع شده‌اند، گفت: در این پروژه، مقادیر استاندارد خاک به عنوان چارچوب نظارتی تعیین شده‌اند.
وی با تأکید بر اهمیت این استانداردها افزود: استانداردهای خاک مقادیری هستند که در صورت بیشتر شدن غلظت آلاینده‌ها از این مقادیر، برای تعیین اثر آلاینده بر انسان‌ها، حیوانات، گیاهان و دیگر اجزای محیط زیست مانند منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی، تحقیقات بیشتری صورت خواهد گرفت.
افیونی تصریح کرد: اگر غلظت آلاینده‌ای در خاک کمتر یا برابر با استاندارد خاک باشد، نیازی به تحقیقات بیشتر نیست و هر گونه اثرات سوء بر سلامت انسان‌ها، حیوانات و گیاهان و دیگر اجزای محیط زیست مانند منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی به احتمال زیاد جزئی است.
استاد گروه خاکشناسی دانشگاه صنعتی اصفهان خاطرنشان کرد: در گزارش ارائه شده به سازمان حفاظت محیط زیست، راهنمای تعیین حداکثر بار مجاز آلودگی منابع آلاینده قابل تخلیه به منابع خاک، شاخص‌های کمی و کیفی منابع خاک و نحوه ارزیابی سریع وضعیت زیست محیطی و کیفیت منابع خاک نیز تهیه و تدوین شده است.
وی کاربرد این استانداردها را در موضوعاتی همچون مسکن و شهرسازی، کشاورزی، صنعت و سلامت زیست محیطی انسان‌ها عنوان کرد و افزود: مسیرهای بالقوه قرارگرفتن انسان در معرض آلاینده‌های خاک که در این گزارش ارائه شده، شامل بلع مستقیم خاک، مصرف آب زمین آلوده، مصرف سبزیجات، تنفس ذرات خاک و تماس پوستی با خاک است.
افیونی اضافه کرد: در این طرح استانداردهای خاک و استانداردهای پاکسازی خاک برای 20 عنصر معدنی و 58 ماده شیمیایی آلی تعیین شده است و تمام استانداردها برای خاکهای قلیایی با pH زیر هفت و خاکهای اسیدی با pH بالای هفت محاسبه و گزارش شده‌اند.
بر اساس این گزارش، استاندارد کیفیت منابع خاک ایران که توسط محققان دانشگاه صنعتی اصفهان در سه جلد تدوین شده است، با تصویب در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت و اخذ حمایت حوزه معاونت محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست کشور، جهت درج در کتاب راهنمای سرمایه گذاری موضوع ماده 188 برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ابلاغ شده است.
وی با تأکید بر اهمیت این استانداردها افزود: استانداردهای خاک مقادیری هستند که در صورت بیشتر شدن غلظت آلاینده‌ها از این مقادیر، برای تعیین اثر آلاینده بر انسان‌ها، حیوانات، گیاهان و دیگر اجزای محیط زیست مانند منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی، تحقیقات بیشتری صورت خواهد گرفت.
افیونی تصریح کرد: اگر غلظت آلاینده‌ای در خاک کمتر یا برابر با استاندارد خاک باشد، نیازی به تحقیقات بیشتر نیست و هر گونه اثرات سوء بر سلامت انسان‌ها، حیوانات و گیاهان و دیگر اجزای محیط زیست مانند منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی به احتمال زیاد جزئی است.
استاد گروه خاکشناسی دانشگاه صنعتی اصفهان خاطرنشان کرد: در گزارش ارائه شده به سازمان حفاظت محیط زیست، راهنمای تعیین حداکثر بار مجاز آلودگی منابع آلاینده قابل تخلیه به منابع خاک، شاخص‌های کمی و کیفی منابع خاک و نحوه ارزیابی سریع وضعیت زیست محیطی و کیفیت منابع خاک نیز تهیه و تدوین شده است.
وی کاربرد این استانداردها را در موضوعاتی همچون مسکن و شهرسازی، کشاورزی، صنعت و سلامت زیست محیطی انسان‌ها عنوان کرد و افزود: مسیرهای بالقوه قرارگرفتن انسان در معرض آلاینده‌های خاک که در این گزارش ارائه شده، شامل بلع مستقیم خاک، مصرف آب زمین آلوده، مصرف سبزیجات، تنفس ذرات خاک و تماس پوستی با خاک است.
افیونی اضافه کرد: در این طرح استانداردهای خاک و استانداردهای پاکسازی خاک برای 20 عنصر معدنی و 58 ماده شیمیایی آلی تعیین شده است و تمام استانداردها برای خاکهای قلیایی با pH زیر هفت و خاکهای اسیدی با pH بالای هفت محاسبه و گزارش شده‌اند.
بر اساس این گزارش، استاندارد کیفیت منابع خاک ایران که توسط محققان دانشگاه صنعتی اصفهان در سه جلد تدوین شده است، با تصویب در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت و اخذ حمایت حوزه معاونت محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست کشور، جهت درج در کتاب راهنمای سرمایه گذاری موضوع ماده 188 برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ابلاغ شده است.
منبع: خبرگزاری فارس
