به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، فاصله ورزقان تا اهر 40 کیلومتر و تا تبریز نزدیک به 80 کیلومتر است. در بین راه اهر به ورزقان سدی به نام سد ستارخان به چشم می‌خورد. مردم ورزقان به ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند و دارای لهجه قره داغی هستند.
بیشتر مردم به دامداری و کشاورزی مشغولند. آب و هوای آن هم چون در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده است در زمستان‌‌ها سرد و در تابستان معتدل است.
آق‌داغ، ایری‌داغ، پیرسقا، جله‌داغ، جوشون، خاروانا، کامتال، کیامکی و مشک‌عنبر نام ارتفاعاتی است که ورزقان را در دل خود جای داده‌اند. ورزقان در فصل تابستان ییلاق عشایر منطقه قرهداغ به شمار می‌آید.
استقرار عشایر در دشت ورزقان از جاذبه‌‌های گردشگری این منطقه است. علاوه بر آب و هوای مطبوع و دلنشین در فصل تابستان ورزقان دارای جاذبه‌‌های گردشگری متعددی است.
در 35 کیلومتری شمال غرب ورزقان منطقه چیچکلی قرار دارد. این منطقه پوشیده از کوه، گل و درخت است و مکان مناسبی برای چادرزدن و لذت بردن از طبیعت به شمار می‌رود.
مسجد جامع خاروانا از دیگر جاذبه‌‌های گردشگری ورزقان است. مسجد در مرکز بخش خاروانا در ۶۰ کیلومتری شهر ورزقان واقع شده است. قدمت این مسجد به سده‌‌‌های ۶ و ۷ هجری قمری می‌رسد و گویا دختر بایندرخان حاکم قرهداغ که در روستای دوزال ساکن بوده، آن را ساخته است.
خانه امیر ارشد در 12 کیلومتری غرب ورزقان و در روستای اوخارا دیگر جاذبه گردشگری منطقه است. این ساختمان سنگی که به -«داش عمارت» مشهور است از بنا‌‌های زیبا و منحصر به فرد شهرستان ورزقان است. داش عمارت در اواخر قرن سیزدهم هجری توسط یک معمار روسی ساخته شده و دارای دو طبقه است. از جاذبه‌‌های طبیعی هم می‌توان به آبشار گل آخور اشاره کرد.
این آبشار در روستای گل آخور از توابع دهستان ارزیل بخش خاروانا واقع شده است. آب این آبشار بسیار خنک از دو چشمه خروشان سرچشمه گرفته و پس از عبور از داخل روستا در آخر به یک آبشار زیبا تبدیل می‌شود. ارتفاع آبشار حدود ۱2 متر است.
ادامه آبشار پس از عبور از دره زیبا، سرسبز و پردرخت و گذر از روستای ارزیل با رود طرزم در هم میآمیزد و رود بزرگی را تشکیل میدهد و آنگاه به سمت روستای حاجیلار و کبودگنبد سرازیر می‌شود. دیگر جاذبه طبیعی ورزقان روستای آستمال است.
این روستا با قدمت چند هزار ساله با طبیعت بکر خود ذهن هر کسی را به خود مشغول می‌کند. به علت دور بودن روستا، حدود 20 کیلومتر از راه آن خاکی است که باعث ناشناس ماندن آن منطقه و طبیعت بکر آن است. به علت همجوار بودن روستا با جنگل‌‌های ارسباران، گردشگران و کوهنوردان زیادی به این روستا میآیند.
روستای آستمال سابقه تاریخی کهنی دارد و در گذشته به دژ قوم ماد معروف بوده است. سکونت در این مکان به هزاره اول قبل از میلاد برمیگردد. مسجد قدیمی، زیارتگاه‌‌‌های سیدجبرئیل و پیرصندوق ازجمله آثار تاریخی و مذهبی روستای آستمال است.
اهالی روستا به امامزاده سیدجبرئیل که در5 کیلومتری روستا واقع شده، اعتقاد عمیقی دارند و نذورات خود را به ضریح آن میبندند. اهالی روستا لهجه خاصی نسبت به دیگر روستا‌‌های همجوار دارند که لهجه بسیار شیرینی است.
