اميركبير عامل ورود موسيقي به ايران
نحوه‌ي شكل‌گيري موسيقي سنتي و دستگاه‌هاي آن و تاثيرگذاري اميركبير در اين عرصه به دوران ناصرالدين شاه برمي‌گردد.
به گزارش خبرنگار حوزه‌ي موسيقي باشگاه خبرنگاران، موسيقي دستگاهي امروز ايران از دوره‌ي «آقاعلي اكبر فراهاني» نوازنده تار در دوره‌ي «ناصرالدين شاه» باقي مانده است.
«آقاي علي اكبر فراهاني» به واسطه‌ي «اميركبير» براي نشر موسيقي ايراني به دربار دعوت شد.
سپس اين موسيقي توسط «آقا غلامحسين» برادر «آقا علي‌اكبر» به دو پسر علي اكبر خان به نام‌هاي «ميرزا حسينقلي‌خان» و «ميرزا عبدالله» آموخته شد و آنچه از موسيقي باستاني ايران، امروزه مورد استفاده است، دسته‌بندي موسيقي توسط اين 2 استاد در قالب مجموعه نواخته‌ها و آموزش‌هايشان است كه به نام «رديف موسيقي» ناميده مي‌شود.
هر دستگاه موسيقي ايراني، توالي پرده‌هاي مختلف موسيقي ايراني است كه انتخاب آن، حس و شور خاصي را به شنونده انتقال مي‌دهد.
هر دستگاه از تعداد بسياري گوشه‌ي موسيقي تشكيل شده است و معمولا بدين شيوه ارائه مي‌شود كه از درآمد دستگاه آغاز مي‌كنند، به گوشه‌ي اوج يا مخالف دستگاه در ميانه ارائه كار مي‌رسند، سپس با فرود به گوشه‌هاي پاياني و ارائه تصنيف اجراي خود را به پايان مي‌رسانند. موسيقي سنتي ايران شامل هفت دستگاه به نام‌هاي «شور»، «3گاه»، «4گاه»، «همايون»، «ماهور»، «نوا»، «راست پنج‌گاه» و پنج آواز است. دستگاه شور يكي از بزرگترين و مهم‌ترين دستگاه‌هاي موسيقي سنتي است.
غالب آوازهايي كه خوانندگان تازه كار مي‌خوانند، در يكي از مايه‌هاي اين آواز مي‌گنجد، از اين‌رو اين دستگاه را، در موسيقي ايراني هم خوانده‌اند.
در ميان دستگاه‌هاي ايراني، شور از همه بزرگتر است. زيرا هر يك از دستگاه‌ها داراي يك عده آوازها و الحان فرعي است ولي شور غير از آوازهاي فرعي داراي ملحقاني است كه هر يك به تنهايي استقلال دارد.
آوازهاي مستقلي كه جزء شور محسوب مي‌شود و هر يك مستقل است، عبارتند از: ابوعطا، بيات ترك، دشتي و افشاري.
آلبوم ياد ايام و به خصوص تصنيف ياد ايام و همچنين آلبوم «زيباترين» عليرضا افتخاري دو نمونه بارز برآمده از اين دستگاه است./ي2
