بناهای شاخص دوره ساسانی کارکرد نجومی داشتند
توجه به ستاره شناسی در ایران بعد از ورود اسلام علاوه بر آنکه پایه های دانش نوین نجوم را در مشرق تقویت کرد بسیاری از بناهای عمومی و ویژه را در تطبیق با حرکات زمین شکل داد.
سید علیرضا قهاری رئیس انجمن مفاخر ایران به خبرنگار حوزه میراث فرهنگی باشگاه خبرنگاران گفت: یکی از مهمترین پدیده هایی که نخستین بار توجه انسان را در زمینه شناخت جهان به خود جلب کرد نظم مربوط به گردش زمین ماه، چگونگی طلوع غروب خورشید و حرکت ستارگان بود.
وی افزود: وجود خورشید و ضرورت آن برای ادامه حیات و زندگی در بسیاری از فرهنگ های باستان به ویژه در جوامعی که اقتصاد آنها به کشاورزی متکی بود مورد توجه قرار می گرفت.
قهاری تصریح کرد: خورشید در مصر باستان، هند، ایران و بین النهرین در بسیاری از هنرها و از جمله در معماری بازتاب داشت و در جوامع انسانی معابد، بناها و فضاهای گوناگون برای آن اختصاص می یافت.
رئیس انجمن مفاخر معماری ایران بیان کرد: یکی از کارکردهای مهم این گونه فضاها کارکرد بخصوص آنها بود زیرا رویدادهای نجومی و کیهانی باری مردم جنبه آئین مقدس و حیاتی داشت و به کمک آنها به تعیین زمان گردش سال می پرداختند و اعتدال بهاری، پاییزی، تابستانی و زمستانی را محاسبه می کردند.
وی اظهار داشت: چنانچه براساس پژوهش های به دست آمده برخی از اهرام و مقبره های آئینی مصر و تمدن های دیگر براساس امتداد زاویه تابش خورشید طراحی و ساخته شدند.
قهاری خاطرنشان کرد: بسیاری معتقدند که چهار طاقی و بناهای شاخص دوره ساسانی کارکرد نجومی هم داشته است.
وی ادامه داد: علاوه بر تمدن های مشرق زمین تمدن مایا از تمدن های باستانی آمریکای جنوبی با قدمتی 3500 ساله در زمینه ریاضیات ونجوم پیشرفته شایانی داشته و مدتها پیش از آنکه اروپایی ها عدد صفر را از هندی ها یاد بگیرند.
رئیس انجمن مفاخر معماری ایران بیان کرد: مایاها محاسبات دقیقی در تعیین اندازه سال خورشیدی داشتند و توجه زیاد آنها به نجوم و اعتقاد به تعیین سرنوشت توسط ستارگان باعث می شد که معابد کاخ ها و ساختمان های عمومی که کارکرد آئین هم داشته برای محاسبه زمان و گاه شماری مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: در ایران پس از ورود اسلام توجه به ستاره شناسی و اجرام سماوی علاوه بر اینکه پایه های دانش نوین نجوم را در مشرق تقویت کرد بسیاری از بناهای عمومی و ویژه را در تطبیق با حرکات زمین شکل داد که از جمله می توان به بنای گنبد کاووس اشاره کرد.
قهاری تصریح کرد: ایجاد رصدخانه ها در دورانی که حکومت های اقتدار گرا و متمرکز بر این سرزمین حکم رانده اند نمونه بارز توجه به علم نجوم در ایران است./ي2
در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛
احتمال استقرار آئدس در استانهای گیلان، مازندران، اردبیل و گلستان
