به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران يزد

محمدرضا ملک ثابت در یازدهمین نشست از سلسه نشست‌های یزدشناسی با موضوع «یزد در اسناد تاریخی»، اظهار داشت: رشد و غنای فکری و فرهنگی با کمک اسناد تاریخی افزایش می‌یابد و کشور ما با سه هزار و 500 سال تمدن از این غنا بهره‌مند است.

وی افزود: اسناد جزو منابع دست اول پژوهشی هستند و در آنها شائبه و شبهه وجود ندارد و واقعیت‌های زندگی در آنها ثبت می‌شود و سند ملی در واقع آن چیزی است که در تعامل مردم و دولت‌ها ایجاد می‌شود.

ملک ثابت عنوان کرد: یکی از اتفاقات رایج در ایران از بین رفتن اسنادی است که نزد مردم است و باید فرهنگ‌سازی شود که مردم برای حفظ این اسناد، به مرکز اسناد و کتابخانه ملی مراجعه کنند.

وی یادآور شد: مردم باید بیاموزند که از اسناد به طور شایسته نگهداری و محافظت کنند و قدر و منزلت اسنادی را که در اختیار دارند، بیشتر بدانند.

مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان یزد عنوان کرد: مرکز اسناد تاریخی و کتابخانه ملی یزد متاسفانه به دلیل نبود مکان امن و مطلوب برای نگهداری اسناد مهم، بعضی از اسناد تاریخی خود را به تهران منتقل کرده است هرچند این مرکز برای جمع‌آوری این اسناد، تلاش‌های زیادی کرده است.

وی افزود: برگزاری چنین نشست‌هایی نقش مهمی در تقویت باورها و بیان هویت و گذشته پرافتخار این مرز و بوم دارد و برای اندیشمندان و محققان تاریخ یزد اهمیت دارد.

ملک ثابت اظهار داشت: استان یزد به لحاظ داشتن اسناد و نسخ خطی از جایگاه والایی در کشور برخوردار است که باید با همت و تلاش همه مسئولان استانی و فرهیختگان و یزدپژوهان، این میراث گرانبها به نسل جدید معرفی و گذشته پر افتخار این مرز و بوم به خوبی تبیین شود.

* امروزه نداشتن هویت برابر با نبود قدرت و سلطه است

ملک ثابت یادآور شد: امروز اگر کشوری هویت فرهنگی و تاریخی داشت، در دنیا جایگاه قدرت دارد و اگر بی‌هویت بود یعنی قدرت ابراز وجود ندارد.

وی با اشاره به نبود غنای تاریخی در کشورهای اروپایی و آمریکا گفت: کشوری مثل آمریکا برای ساختن تاریخ برای خودش تلاش زیادی می‌کند، این کشور تنها 400 سال تاریخ دارد و چند روز پیش ملکه انگلیس به این کشور سفر کرد و یاد 50 مهاجر انگلیسی که برای نخستین بار به خاک آمریکا پا گذاشته بودند را زنده کرد، آنها این گونه برای خودشان تاریخ می‌سازند.

ملک ثابت افزود: کشور ما به ویژه شهر یزد از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های تاریخی زیادی برخوردار است و در حفظ این غنا باید کوشید.

* سستی در حفظ اسناد تاریخی و یغما بردن آن توسط بیگانگان

یکی از محققان یزدی نیز در ادامه این نشست با اشاره به اهمیت اسناد تاریخی گفت: استقبال چشمگیر و گسترده دانشگاهیان و پژوهشگران از نسخه‌ها و اسناد قدیمی، آثار و برکات خوبی را به دنبال داشته و سبب تحکیم و تقویت هویت فرهنگی، دینی و ملی و توجه به دستاوردهای ذوقی و فکری آبا و اجدادی شده است.

علی سپهری افزود: اما اگر در حفظ و نگهداری این اسناد سستی کنیم، بیگانگان مواریث، نسخ خطی، آثار باستانی و اشیاء عتیقه نفیس را به یغما خواهند برد.

وی عنوان کرد: کوشش برای شناخت میراث مکتوب، نه فقط یک اتفاق مهم فرهنگی در کشور در دهه‌های اخیر بوده بلکه به یک معنا، یک حقیقت مهم تاریخی مغفول در کشور بوده است.

سپهری ادامه داد: انتقال گنجینه عظیم و غنی فرهنگ اسلامی و ایرانی در گرو حفظ و نگهداری باورها و بیان هویت و گذشته پرافتخار این مرز و بوم است.

* تهیه اطلس باستان شناسی یزد

یک باستان‌شناس نیز در این زمینه اظهار داشت: با بررسی و گمانه زنی‌هایی که در 31 منطقه تاریخی یزد صورت گرفته، نشان از غنای تاریخی و ظرفیت بالای تمدن در یزد مشاهده شده است.

کاظم نجند افزود: در زمینه باستانی در یزد ضعیف عمل شده و کارهایی که تاکنون انجام شده در قبال جایگاه تاریخی این شهر مهم جوابگو نیست.

وی اظهار داشت: با مطالعات و پژوهش‌های باستان شناسی، هم ‌اکنون اطلس باستان شناسی یزد در سه بخش فرهنگی، تاریخی و اجتماعی گردآوری شده و در آینده‌ای نزدیک به صورت جامع‌تر تدوین خواهد شد.

این باستان شناس عنوان کرد: با گمانه زنی در خانه‌های تاریخی یزد، مشاهده شده این خانه‌های تاریخی در وجود خود گنجینه‌ای از تاریخ دارند که باید بیشتر مورد توجه محققان باشد.

وی گفت: با مطالعه روی سفال‌هایی که در زیرزمین و پاره کاشی‌هایی که کشف شده، شهر یزد را مهم‌ترین نقطه اقتصادی در چهار دوره تاریخی می‌دانیم که در صادرات و واردات سفال و سرامیک در دوره ساسانی و صفویه جایگاه ویژه‌ای داشته است.

وی با اشاره به مهم‌ترین برنامه باستان شناسی افزود: تجهیز و راه‌اندازی کارگاه باستان شناسی، ساماندهی خانه آقا و تهیه اطلس باستان شناسی،‌ مهم‌ترین و شاخص‌ترین فعالیت‌های باستانی در یزد است.