روز طبیعت، قیام «محمدتقی خان پسیان» در خراسان، مرگ «ساموئل مورس» مخترع امریکایی و مُبدع تلگراف، روز جهانی کتاب کودک و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
طبی
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 13 فروردین 1392 خورشیدی برابر با 21 جمادی الاول 1434 هجری و 2 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
روز طبیعت سیزدهبهدر سیزدهمین روز فروردین ماه و از جشنهای نوروزی است. در تقویمهای رسمی ایران این روز روز طبیعت نامگذاری شدهاست و از تعطیلات رسمی است.
برخی بر این باورند در این روز باید برای راندن نحسی از خانه بیرون روند و نحسی را در طبیعت به در کنند.
هتک حرمت رژیم بعثی عراق به اماکن مقدس نجف و کربلا در جریان انتفاضه مردم عراق (1370 ش) در پی قیام مردم مسلمان عراق علیه رژیم خونخوار بعث این کشور در اوایل اسفند 1369 ش و درگیری شدید بین دو طرف، مزدوران بعثی برای جریحهدار کردن احساسات پاک مسلمانان و به ویژه شیعیان، با یورش به زائران روزهدار امام علی (ع) و امام حسین (ع) در نجف اشرف و کربلای معلّی، پس از شهید و مجروح کردن تعدادی از آنان، به بارگاه ملکوتی این دو امام بزرگوار اهانت نمودند. همچنین رژیم منفور بعث در روزهای نوزدهم و بیستم ماه رمضان آن سال به مراسم عزاداری مردم شهرهای نجف و کربلا و دیگر شهرها یورش برده و ضمن جلوگیری از مراسم، گروهی را دستگیر کرده و این شهرها را تحت کنترل شدید امنیتی قرار دادند. رژیم صدام، مردم عراق را به جرم این که میخواهند سرنوشت خود را به دست خود رقم بزنند، مرتکب این جنایات گردید. این اهانت به مقدسات اسلامی که در معیت و همراهی نیروهای آمریکایی صورت میگرفت، موجی از اعتراضات علیه رژیم بعث عراق را به وجود آورد و این رژیم را بیش از پیش، منفور جهانیان نمود. ابعاد جنایات این رژیم، بعد از سقوط در سال 1382، بر جهانیان آشکارتر گردید و مردم جهان به عمق جنایات عمال رژیم آگاهتر شدند.
قیام «محمدتقی خان پسیان» در خراسان (1300 ش) کلنل محمدتقی خان پسیان پس از اقامت شش ساله در آلمان و مراجعت به ایران از جانب دولت مشیرالدوله به فرماندهی ژاندارمری خراسان منصوب شد. پس از سقوط حکومت سید ضیاءالدین، قوام السلطنه به ریاست الوزرایی دست یافت و کلنل پسیان را که از مدتی قبل به کفالت خراسان رسیده بود از این مقام برکنار کرد. ولی پسیان کفیل جدید ایالت را از کار بر کنار نمود و خود شخصاً استانداری را بر عهده گرفت. در خلال این احوال، فرمانده کل ژاندارمری ایران، مأمور رسیدگی به کار کلنل پسیان شد و به اتفاق عدهای از افسران، عازم مشهد گردید. ولی کلنل دستور داد تمام آنها را در شاهرود بازداشت و به مرکز اعزام دارند. با این اقدام، برای حکومت مرکزی مسلّم شد که او علیه دولت قیام کرده است و حاضر به اجرای دستورات نیست. قوام السلطنه به رؤسای ایلات متوسل شد و درخواست کمک نمود تا کلنل را دستگیر نمایند. قوایی از طرف ایلات جمعآوری و به سمت مشهد حرکت داده شد. کلنل برای دفع خطر، به استقبال آنها رفت و در نزدیکی قوچان جنگ سختی بین طرفین درگرفت. پس از چندی زد و خورد و وارد آمدن تلفات سنگین به دو طرف، مهمّات قوای کلنل تمام شد و خود در دهم مهر 1300 ش به قتل رسید. هنگام شهادت، بیش از سی سال از عمرش نگذشته بود. خبر قتل او در مشهد با هیجان مردم و عزای عمومی توأم بود و از جنازه وی با احساسات و نطقهای پرشور مشایعت کردند.
تولد «ابوجعفر احمدبن ابراهیم قیروانی» معروف به «ابنجزّار» (320 ق) احمد بن ابراهیم بن ابی خالد، معروف به ابن جزار از مشاهیر اطبای اسلامی قرن چهارم هجری میباشد. وی برای رعایت شرافت مقام علم، به خانهٔ کسی از ملوک و حکام نمیرفت و بیماران را تنها در خانهٔ خود معاینه مینمود. ابن جَزّار بیش از هشتاد سال به قناعت و گوشهگیری زندگی کرد و بر خلاف دیگر پزشکان مغرب، از نزدیک شدن به سلاطین خودداری میکرد. مشهورترین کتاب وی، زادُالمُسافر در طب است که به چند زبان نیز ترجمه شده است. همچنین کتب الاعتماد، طِبُّ الفقرا و نیز کتاب اخبارُ الدّولَه در ظهور حضرت مهدی (عج) به مغرب از آثار ابن جزّار میباشند. مرگ این طبیب مسلمان، در اوایل قرن پنجم هجری روی داد.
مرگ «ساموئل مورس» مخترع امریکایی و مُبدع تلگراف (1872 م) ساموئل فینلی بریس مورْسْ، مخترع تلگراف، در 27 آوریل 1791 م در ایالت ماساچوست امریکا به دنیا آمد. وی از جوانی به نقاشی روی آورد و سالیانی به این هنر پرداخت. از این رو آکادمی بینالمللی هنرهای دستی را در سال 1826 م تأسیس کرد و در 1832 م به استادی نقاشی دانشگاه نیویورک برگزیده شد. مورس به این نتیجه رسید که هرگاه برق در طول سیم جریان یابد، میتوان اخبار را به وسیله آن از جایی به جای دیگر فرستاد. وی با استفاده از تجارب و راهنماییهای دوستش موفق به اختراع الفبایی گردید که از خط و نقطه تشکیل مییافت. این الفبا که شامل علاماتی مرکب از نقطه و خط بود و به وسیله جریان برق ثبت میشد، پایه اصلی انتقال پیام را مهیا میساخت و به نام مورس شهرت پیدا کرد. در گامهای نخست، مورس علائمی ضعیف را تنها تا فاصله چندمتری میفرستاد و با تلاش مستمر، این فاصله را تا 1500 متر افزایش داد.
با این حال پس از چندی در 24 مه 1844 م، خط تلگراف واشینگتن - بالتیمور را به فاصله دهها کیلومتر راه اندازی کرد و شهرتش فراگیر شد. اختراع مورس به سرعت درتمام دنیا پیچید و از او تجلیل فراوانی به عمل آمد. پس از محکوم کردن آنها، اختراع را به نام خود ثبت کرد. با این حال، ساموئل مورس بر خلاف اصول جوانمردی و حقشناسی، کمکها و راهنماییهای جوزف هنری، فیزیکدان معروف هموطنش را نادیده گرفت و از مساعدههای ارزنده و بیحساب او در اختراع تلگراف سخنی به میان نیاورد. ساموئل فینلی مورس سرانجام در دوم آوریل 1872 م در 81 سالگی درگذشت.
مرگ «ژُرژ پمپیدو» سیاستمدار و رئیس جمهور پیشین فرانسه (1974 م) ژرژ پُمپیدو سیاستمدار فرانسوی، در سال 1911 م متولد شد و از دانشسرای عالیِ فرانسه در رشته ادبیات فارغالتحصیل گردید و سپس به تدریس پرداخت. وی در جریان جنگ جهانی دوم به جنبش مقاومت فرانسه پیوست و سپس به عنوان مشاور امور آموزشیِ ژنرال دوگل خدمت نمود. در سال 1958 م ریاست کابینه به وی واگذار گردید. وی در این مقطع نقش قابل ملاحظهای در تشویق دوگل به اعطای استقلال به مردم الجزایر داشت. در امور داخلی اگرچه پمپیدو با تظاهرات دانشجویی و اعتصابات کارگری مواجه گردید اما توانست با اعطای امتیازهای فراوانْ اعتصابات را متوقف سازد. نوآوری وی در صحنه اروپا، موافقت با حضور انگلستان در بازار مشترک اروپا بود که عملی گردید. وی معتقد بود که سازش امریکا و شوروی بر سر آلمان بعد از جنگ جهانی اجتنابناپذیر است، اما از آن میترسید که اروپا به صورت ساندویچی بین دو ابرقدرت درآید؛ و هر کدام، سهم خود را بطلبَد. دوران حکومت پمپیدو نوعی دوران ثبات بود و به گسترش نفوذ و مشروعیت نظام سیاسی جمهوری پنجم انجامید و پایان حکومت او نیز به منزله خاتمه یافتن عصر «گُلیسم» در فرانسه بود که پیروان دوگل را شامل میشد. ژرژ پمپیدو سرانجام در 2 آوریل 1974 م در 63 سالگی درگذشت.
تولد «هانْسْ کریستیَن اندرسن» نویسنده دانمارکیِ کتابهای کودکان (1805 م) هانْسْ
کریستیَن اندرسن، نویسنده دانمارکی، در دوم آوریل 1805 م در خانوادهای
فقیر در یکی از شهرهای دانمارک به دنیا آمد. وی یازده ساله بود که پدرش
مُرد و چون پولی برای ادامه تحصیل نداشت به قصد آوازخوانی به پایتخت رفت.
ولی صدایی نداشت و کسی او را تحویل نگرفت و از گرسنگی در حال مرگ بود که یک
مأمور دربار سلطنتی او را پیدا کرد و سپس وسیله ادامه تحصیل او را فراهم
ساخت. اندرسن به زودی دبیرستان و سپس دانشگاه را به پایان رساند. وی در
ابتدا رمانهای مختلفی را نگاشت و چون موفقیت چندانی کسب نکرد، تصمیم گرفت
داستانهای کودکان را به صورت ادبی بنگارد. این کار با استقبال چشمگیری
مواجه شد و اندرسن پس از مدتی شهرتی عالمگیر یافت. این داستانها در
ردیف زیباترین و در عین حال غمانگیزترین داستانهایی است که تا کنون نوشته
شده است. یکی از آثار معروف اندرسن، کتاب جوجه اردک زشت نام دارد که
تقریباً شرح حالی از زندگی خود اوست و به خاطر تجارب تلخ دوران کودکیش بود
که به صورت معروفترین نویسنده داستانهای کودکان درآمد و در سراسر عالم
طرفداران فراوانی یافت. او از 1835 تا 1872 م به طور متوسط هر سال یک قصه
از نوع قصههای معروف به قصههای پریان برای کودکان مینوشت. هانس کریستین
اندرسن سرانجام در 4 اوت 1875 م در هفتاد سالگی در اوج شهرت و محبوبیت
درگذشت.
روز جهانی کتاب کودک روز دوم آوریل هر سال، یادآور سالروز تولد هانس کریستین اندرسن، نویسنده مشهور دانمارکی است. وی از سال 1835 تا سال 1872 م به مدت 37 سال، هر سال قصهای برای کودکان نگاشت و در ردیف بهترین نویسندگان دانمارک و در شمار بهترین داستانسرایان جهان جای گرفت. از اینرو، به منظور ارج نهادن به کوششهای وی در خلق آثار داستانی ارزنده کودکان، این روز (برابر با چهاردهم فروردین) را به عنوان روز جهانی کتاب کودک نامگذاری کردهاند.
هرسال یکی از کشورهای عضو به عنوان مسئول برگزاری این مراسم انتخاب میشود و این کشور، پوستر و پیام روز جهانی را تهیه میکند و برای سایر کشورهای عضو ارسال میدارد. جمهوری اسلامی ایران نیز در سال 1992 م (1371 ش) عهدهدار برگزاری این مراسم بوده است.
برخی از رخدادهای امروز 1559: پیمان «کاتو کامرزیس» میان انگلستان و فرانسه امضا شد. 1884: زندان لندن ویژه بدهکاران برای همیشه تعطیل شد و از آن پس هیچ فردی صرفا به خاطر داشتن بدهی پولی به زندان نیافتاد. 1905: قطار قاهره - کیپ تاون که از شمال تا جنوب قاره آفریقا را طی میکند آغاز بکار کرد. 1944: ارتش سرخ در جریان عقب راندن آلمانیها از اروپای شرقی وارد خاک رومانی متحد آلمان شد. 1946: یک زمین لرزه هشت ریشتری در اقیانوس آرام سونامی بزرگی بوجود آورد که در مجمع الجزایر هاوایی باعث مرگ 160 نفر و خرابیهای زیاد شد. 1964: گولارت رئیس جمهوری برزیل در یک کودتای نظامی برکنار شد. 1966: لونا - 10 ماهواره شوروی در مدار ماه قرار گرفت و اولین ماهواره ای بود که به گرد قمر زمین میچرخید. 1970: قطر از انگلستان استقلال خود را گرفت. 1982: نیروهای نظامی آرژانتین جزایر فالکلند واقع در اقیانوس اطلس جنوبی را تصرف کردند که جنگ انگلستان و آرژانتین را به دنبال داشت. 2010: تلفات زلزله شیلی 432 کشته و 98 ناپدید اعلام شد. این زلزله 27 فوریه 2010 روی داده بود. به اظهار امدادگران شیلیایی، ناپدیدشدگان راهم باید «مرده» بشمار آورد. قرنهاست که در این منطقه شیلی زلزله روی میدهد ازجمله زلزله 24 ژانویه 1939 با سی هزار کشته و زلزله ماه مه 1960 که 9 و نیم ریشتر شدت داشت.