به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، حقوق بین‌المللي بشردوستانه یا حقوق بین‌الملل بشردوستانه که به حقوق جنگ نیز معروف است، به مسئولیت‌ها و حقوق طرفین درگیر جنگ و کشورهای بی‌طرف به‌ویژه در ارتباط با افراد غیرنظامی می‌پردازد. رعایت این قواعد و توجه به آن‌ها از آن روی ضروری می‌آید که پیدایش وضعیت جنگی خود برهم زننده بسیاری از قوانین و مقررات است.

مهمترین قوانین بین‌المللی حاکم بر حقوق بشردوستانه چهار معاهده ژنو در سال 1949 در مورد بهبود سرنوشت مجروحان و بیماران نیروهای نظامی؛ بهبود سرنوشت مجروحان و بیماران و غریقان نیروهای نظامی در دریا، رفتار با اسیران جنگی و پشتیبانی از اشخاص غیر نظامی در دوران جنگ است که تاکنون تقریبا تمام کشورها به آن پیوسته‌اند.

تصمیمات دادگاه نورمبرگ و دو دادگاه ویژه که توسط شورای امنیت برای رسیدگی به اشخاص مظنون به تجاوزات شدید به حقوق بشردوستانه بین‌المللی در یوگسلاوی سابق و رواندا تشکیل شده از منابع مهم دیگر این شاخه از حقوق بین‌الملل هستند.

**حقوق بين‌المللي بشردوستانه چيست؟

حقوق بين‌المللي بشر دوستانه(IHL) به مجموعه‌اي از قواعد اطلاق مي‌شود که استفاده از سلاح‌ها و روش‌هاي جنگي را محدود مي‌کند.
اين مجموعه قواعد از کساني که در مخاصمات شرکت نداشته و يا ديگر ندارند، حمايت مي‌کند و هدف حقوق بين‌المللي بشردوستانه همانا حمايت از کرامت انساني و کاستن از درد و رنج در هنگام جنگ است ضمن اين كه نام ديگر آن حقوق جنگ و يا حقوق درگيري‌هاي مسلحانه است.

**چرا حقوق بين‌المللي بشردوستانه مهم است؟

حقوق بين‌المللي بشردوستانه يکي از موثرترين ابزارهاي جامعه ي جهاني براي تضمين ايمني و کرامت انسان‌ها در زمان جنگ است هدف آن حفظ حدي از انسانيت است؛ با اين اصل راهبردي که حتي در جنگ هم محدوديت‌هايي وجود دارد و کنوانسيون‌هاي ژنو... همچنان و با قدرت تمام، تعهد مشترک ما را در اهميت دادن به يکديگر خاطرنشان مي‌کنند.

**حقوق بين‌المللي بشردوستانه در چه شرايطي اعمال مي‌شود؟

حقوق بين‌المللي بشر دوستانه به دو وضعيت مي‌پردازد:

*درگيري‌هاي مسلحانه‌ بين‌المللي، که حداقل دو کشور درآنها شرکت دارند.

*درگيري‌هاي مسلحانه‌اي که در يک کشور رخ مي‌دهند(مانند درگيري ميان يک دولت و نيروهاي شورشي).

براساس اين گزارش؛ حقوق بين‌المللي بشردوستانه بر همه‌ طرف‌هاي درگير و بدون توجه به اينکه چه کسي آغازگر در گيري است، اعمال مي‌شود.

**حقوق بين‌المللي بشردوستانه از چه کساني حمايت مي‌كند؟

حقوق بين‌المللي بشردوستانه از کساني حمايت مي‌کند که در درگيري شرکت نداشته و يا ديگر شرکت ندارند، مانند: غيرنظاميان؛ کارکنان پزشکي و مذهبي نظامي؛ رزمندگان مجروح، کشتي شکسته و بيمار؛ اسراي جنگي و حقوق بين‌المللي بشردوستانه با درنظر گرفتن نيازهاي خاص زنان و کودکان، حمايت‌هاي بيشتري از آنان به عمل مي‌آورد.

**نقش کميته‌ بين‌المللي صليب‌سرخ چيست؟

کميته‌ بين‌المللي صليب‌سرخ به عنوان محافظ حقوق بين‌المللي بشردوستانه عمل کرده و فعاليت خود را بر مبناي چهار کنوانسيون ژنو مصوب 1949 و دو پروتکل الحاقي مصوب 1977انجام مي‌دهد. اين اسناد کميته‌ي بين‌المللي صليب‌سرخ را قادر مي سازد که فعاليت‌هايي را مانند امدادرساني به مجروحان، بيماران و کشتي شکستگان نظامي، بازديد از اسراي جنگي، برقراري مجدد رابطه ميان اعضاي خانواده هايي که در اثر درگيري از هم جدا شده‌اند، امدادرساني به غيرنظاميان و تضمين رفتار مناسب با افراد مورد حمايت حقوق بين‌المللي بشردوستانه، انجام دهد.

کميته‌ بين‌المللي صليب‌سرخ در 80 کشور جهان فعاليت مي‌کند و شبکه دفاتر نمايندگي کميته بين‌المللي صليب سرخ به منظور هماهنگي با تحولات درگيري‌هاي مسلحانه و ساير اشکال خشونت به طور منظم تطبيق مي‌يابد و مقر اصلي کميته‌ بين‌المللي صليب‌سرخ در سوييس، ژنو، واقع شده است.

انتهاي پيام/