به گزارش سرويس بين‌الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از "ميدل ايست آنلاين"؛ "گرت پورتر" روزنامه نگار و تحليلگر مسائل سياسي كه تخصص او سياست ملي آمريكا است، در مقاله اي كه ميدل ايست آنلاين آن را منتشر كرد، به تحليل گزارش اخير آژانس بين المللي انرژي اتمي در مورد فعاليت هاي هسته اي ايران پرداخت و نوشت؛ گزارشي كه آژانس روز پنج شنبه هفته گذشته منتشر كرد، نشان مي دهد كه ايران در سه ماه گذشته غني سازي اورانيوم را نه تنها افزايش نداده، بلكه كاهش داده، اما رسانه هاي غربي تعمدا فقط آن بخش از گزارش آمانو را كه مربوط به افزايش تعداد سانتريفيوژهاي تاسيسات هسته اي ايران است، پوشش داده اند و به كاهش ميزان اورانيوم 20 درصد غني شده ايران اشاره اي نكرده اند.
 
گزارشي كه آژانس بين المللي انرژي اتمي روز پنج شنبه منتشر كرد، نشان مي دهد كه ايران ميزان اورانيوم 20 درصد غني شده خود را در سه ماه گذشته كاهش داده است، نه افزايش.
 
پورتر مي نويسد؛ دليل كاهش اورانيوم 20 درصد غني شده كه مي توان آن را تا توليد سلاح هسته اي نيز غني كرد، اين است كه ايران به سرعت مقادير فراواني از اورانيوم 20 درصد غني شده خود را به صفحات سوختي براي مصرف رآكتور تحقيقاتي تهران كه جهت توليد ايزوتوپهاي پزشكي به اورانيوم 20 درصد غني شده نياز دارد، تبديل كرده است.
 
از سال 2009 به بعد، آمريكا اورانيوم با درجه غناي بالاي ايران را بزرگترين تهديد از سوي ايران و حركت به سوي دستيابي به توانمندي توليد سلاح هسته اي تلقي كرده و توقف غني سازي جزء خواسته هاي ديپلماتيك آمريكا بوده است. اين در حاليست که وقتي اورانيوم 20 درصد غني شده براي ساخت صفحات سوختي استفاده شود، تبديل دوباره آن به وضعيتي كه براي ساخت سلاح غني سازي شود، بسيار مشكل است.
 
وقتي داده هاي گزارش 30 آگوست آژانس در مورد ميزان موجودي اورانيوم 20 درصد غني شده ايران با داده هاي گزارش قبلي آژانس در 25 ماه مي مقايسه شود، گزارش اخير آژانس نشان مي دهد كه ايران اكنون بيشتر از سه ماه گذشته، از توانمندي توليد سلاح هسته اي فاصله گرفته است.
 
بنابراين، ايران توليد صفحات سوختي را با سرعت بيشتري نسبت به غني سازي 20 درصد اورانيوم، انجام داده است. اما گرچه اين كاهش ذخيره اورانيوم غني شده ايران، مهمترين بخش از گزارش جديد آژانس بود، اما از سوي رسانه ها پوشش خبري داده نشده و به جاي آن افزايش توليد اورانيوم 20 درصد غني شده و دوبرابر شدن تعداد سانتريفيوژهاي سايت هسته اي فردو، مورد توجه قرار گرفت.
"جو سرينسيون" يك متخصص مستقل در امور سياست تسليحات هسته اي، مي گويد؛‌"هيچ كس نگفته است كه موجودي اورانيوم آنها در حال كاهش است."
ديويد سنگر و ويليام براد از مقاله نويسان نيويورك تايمز، روز 30 آگوست، مدعي شدند؛ "ايران تعداد سانتريفيوژهاي فردو را دوبرابر كرده و سايتي را كه آژانس معتقد است كار توليد تسليحات هسته اي آنجا انجام شده، پاكسازي كرده است."
در اين گزارش هيچ اشاره اي به صفحات سوختي يا ميزان موجودي اورانيوم 20 درصد غني شده ايران، نشده است.
خبرگزاري هاي آسوشيتدپرس و رويترز هم، به دوبرابر شدن تعداد سانتريفيوژها به عنوان پيام اصلي گزارش آژانس، اشاره كرده اند.
تيتر واشنگتن پست هم گفت؛ "ايران غني سازي اورانيوم را سرعت داده است."
 
در حقيقت، گزارش آژانس نشان داد كه ايران در طول سه ماه گذشته، تمام اورانيوم 20 درصد غني شده خود را به صفحات سوختي تبديل كرده و علاوه بر آن، مقداري از توليدات سابق خود را نيز به سوخت تبديل كرده است.
 
گزارش رسانه ها در مورد دوبرابر شدن تعداد سانتريفيوژهاي سايت فردو، گمراه كننده است. وقتي اطلاعات را دقيق تر مورد بررسي قرار مي دهيم، در واقع اين اطلاعات اسناد بيشتري را ارائه مي كنند، مبني بر اينكه ايران به دنبال افزايش اورانيوم با درجه غناي بالا كه مورد نياز ساخت سلاح هسته اي است نمي باشد، بلكه خود را براي مذاكرات بعدي آماده مي كند.
 
به نظر مي رسد، دولت اوباما هم متوجه شده است كه هدف از استقرار اين سانتريفيوژها، در راستاي تقويت قدرت ديپلماتيك ايران در مذاكرات آينده است.
يك مقام ارشد آمريكا، به نيويورك تايمز در اين باره گفت: آنها (ايرانيان) در مورد آن (سانتريفيوژها) بسيار راهبردي عمل كرده اند. "آنها ظرفيت بسيار زيادي ايجاد مي كنند، اما از آن استفاده نمي كنند".
 
سيرينسيون هم با اين تحليل اين مقام ارشد آمريكايي، موافق است. وي مي گويد؛ "ايراني ها شطرنجبازان قهاري هستند. آنها مهره هاي خود را خيلي با دقت حركت مي دهند. آنها همچنان به تقويت و افزايش ارزش برگ هاي چانه زني خود، ادامه مي دهند."
 
اين متخصص امور سياست تسليحات هسته اي، معتقد است؛ گزارش آژانس بر اين مسئله اشاره دارد كه ايران همچنان بر روي جايگاه خود براي يك توافق پرامتياز در مذاكرات آينده مانور مي دهد. "ايراني ها چرا بايد الان مذاكره كنند؟" آنها فكر مي كنند، مي توانند قدري صبر كنند؟
 
در دور قبلي مذاكرات در سال 2012، آمريكا خواستار توقف غني سازي 20 درصد اورانيوم و حتي تعطيلي سايت فردو شد، اما حاضر نشد تحريم هاي سخت مالي را كه بر ايران تحميل شده، رفع كند.