*دلیرانی که در راه اهداف قدسی، چون آزادی و اعتلای جامعه جان خود را فدا می‌کنند، هم نزد عامه مردمان و هم نزد خداوند مقام و منزلتی خاص دارند. ایشان مهمان پروردگار خویشند و مردمان مهمان خوان کرامت آنان.

*البته کشته شدن در راه خدا تنها محدود به مرگ جسمانی نیست بلکه کشتگان عشق الهی بی آنکه جانشان به جهان دیگر پرواز کند در عین حال که در این جهان زیست می‌کنند در شمار جان باختگانند.

آنان که ره عشق گزینند همه     در کوه حقیقت آرمیدند همه
در معرکه دوکون فتح از عشق است      هرچند سپاه او شهیدند همه     
منسوب به ملاصدرا

اقتلونی اقتلونی یا ثقات      إنّ فی قتلی فی حیات
        آزمودم مرگ من در زندگی ست     چون رهم زین زندگی پایندگی ست
        تو مکن تهدیدم از کشتن که من     تشنه زارم به خون خویشتن (مثنوی)

*وقتی عاشق جان خود را فدا کرد دیگر هراسی از مرگ ندارد و از تیغ کافران و ظالمان نیز نمی‌ترسد بلکه در صورت ضرورت رقص کنان به زیر شمشیر می‌رود.

ترسیدن ما چونکه هم از بیم بلا بود     اینک ز چه ترسیم که در عین بلائیم
(دیوان شمس)

*مناجات حضرت حسین در قتل گاه چنانکه در ترجمه شاعرانه الهی قمشه ای آمده از چنین معانی حکایت می‌کند:

 از کشته شدن به شکستن آینه تعبیر شده است و از تشنگی به شور عشق و خواستن و این‌ها همه حکایت دارد از اینکه اصل کشته شدن در راه خدا کشته شدن نفس و دیو درونی است که حجاب جمال معشوق است و مرگ جسمانی نیز چیزی جز کنار رفتن حجاب از چهره جان نیست.

*پیام نهایی این است که هر کس جان خود را در راه جانان فدا کرد اگر از آن پیش به جان زنده بود اکنون به جانان زنده است و بر سفره آن پادشاه عالم از هر نعمتی برخوردار است و شاد و سرخوش با حق پرستان عالم می‌گوید که شهادت اگر در راه حق و عدالت باشد جان باختن نیست بلکه جان یافتن است.

*شهادت حق پرستان هول مرگ را از دلها می‌برد و شور و اشتیاق عالم جان راافزون می‌کند و این کاری بود که سر حلقه حق پرستان در نیمروز عاشورای عشق در پیش چشم آدمیان و فرشتگان به نمایش آورد.