گناباد زادگاه مشاهیر بزرگی همچون خواجه اختیار منشی، برترین خوشنویس و از بزرگ‌ترین اساتید خط تعلیق، محمد پروین گنابادی، نویسنده، مترجم و پژوهشگر، میرزا قاسم گنابادی شاعر، ملامظفر گنابادی، منجم و ریاضیدان و علامه حاج شیخ محمد تقی بهلول گنابادی از عارفان و فق‌های به‌نام ایران است.
این شهرستان در حوزه کشاورزی هم در جهان با نام جیاس حدود دو سالی است شناخته می‌شود. «نظام زراعت زعفران مبتنی بر قنات» به عنوان پنجاه و پنجمین نظام میراث کشاورزی مهم جهانی «جیاس» با پایلوت روستای سنو شهرستان گناباد استان خراسان رضوی در فائو به ثبت رسیده است، که این ثبت، سومین ثبت کشورمان در میراث‌های کشاورزی مهم جهانی به شمار می‌آید.
گناباد به عنوان جنوبی‌ترین شهرستان خراسان رضوی در فاصله ۲۸۰ کیلیومتری از مشهد واقع است، شهرستانی با قدمتی ۲۵۰۰ ساله که به شهر قنات‌های کهن معروف است.
علیرضا شناسایی رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گناباد در گفت وگو با خبرنگار
گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از
مشهد، گفت: این شهرستان ۲۵۰ اثر تاریخی و معنوی دارد که ۱۴۲ مورد آن به ثبت آثار ملی رسیده و از این تعداد ۶۰ اثر تاریخی با سابقه چند هزار ساله بیانگر غنای فرهنگی و تاریخی این خطه از ایران است.
او ادامه داد: در نوروز پارسال ۳۲۵ هزار و ۳۸۸ گردشگر داخلی و خارجی از جاذبه‌های گردشگری و آثار تاریخی این شهرستان بازدید نمودند که نسبت به سال قبل آن هفت در صد افزایش داشته است.
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گناباد با بیان اینکه امسال گناباد، با توجه به شیوع ویروس کرونا از در ایام نوروز ۹۹ پذیرای مسافران نوروزی نخواهد بود، گفت: در نوروز ۱۳۹۸ بیش از ۱۴ هزار و ۷۶۶ نفر را در هتل ها، اقامتگاه‌ها و اماکن اقامتی این شهرستان، اسکان داده ایم.
شناسایی افزود: این شهرستان از مناطق پیشگام در ایجاد اقامتگاه‌های بوم گردی در خراسان رضوی است که هم اکنون ۱۰ اقامتگاه در روستا‌های ریاب، قوژد، نوقاب و روشناوند فعالیت می‌کنند.
او تصریح کرد: هزار و ۱۱۷ رشته قنات و نیز قنات شگفت انگیز قصبه به عنوان شاهکار بشری و نمادی از سختکوشی مردم کویر برای دست یافتن به مایه حیات در این خطه از در دوران هخامنشی به یادگار مانده و به عنوان تنها اثر خراسان رضوی در حال طی مراحل ثبت جهانی در یونسکو است.
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گناباد گفت: قنات قصبه گناباد یکی از قدیمی‌ترین و ژرفترین قنات‌های جهان است و پیشینه آن به دوران باستان می‌رسد، قناتی که تاریخ آن حداقل به ۲۲۵۰ سال پیش باز می‌گردد و یکی از پر آب‌ترین قنات‌های ایران است. رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گفت: این قنات به طول ۳۳ کیلومتر، از دو رشته اصلی به نام‌های قصبه و دولاب تشکیل شده است که مجموعا ۴۷۲ میله چاه دارد.
شناسایی افزود: قلعه دختر شوراب، قبر پیران ویسه و پشن و آتشکده‌ای از دوران هخامنشیان در روستای گیسور، تپه‌های اروک، حصار عمرانی، برج اروک، قلعه قدیمی و هشتی و سردر قدیمی روستای گیسور، قلعه‌های فرود، زیبد، شهر باستانی، خرابه‌های شهر عوز، مساجد روستای قوژد و رباط عمرانی هم از جاذبه‌های تاریخی گناباد مربوط به دوران پیش از اسلام یعنی دوره پارتیان، ساسانیان و هخامنشیان به شمار می‌روند.
او ادامه داد: از این میان وجود دو محوطه وسیع باستانی اروک و حصار به عنوان زیستگاه جوامع باستانی متمدن مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد نمودی عینی از قدمت و ریشه‌های تاریخی گناباد است.
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گناباد گفت: مسجدجامع گناباد هم یکی دیگر از شاهکار‌های مذهبی در خراسان رضوی و از بنا‌های دو ایوانی است که در سال ۶۰۹ هجری قمری ساخته شده و از امتیازات مهم آن وجود کتیبه‌های کوفی و آجرکاری‌های زیبایی می‌باشد که بر اطراف ایوان قبله آن نقش بسته است.
شناسایی افزود: امامزاده محمدعابد، یخدان کوثر، قلعه عمرانی و قلعه دختر نیز زمینه بسیار مناسبی برای ایجاد شهر گردشگری در این منطقه است و در صورتی که طرح جامع گردشگری برای قنات قصبه انجام شود قابلیت جذب گردشگران خارجی را نیز دارد.
او تصریح کرد: مسجد کاخک، مدرسه نجومیه، آب انبار و حسینه گناباد، مسجد جامع قوژد، مسجد حاج عبدالله نوقاب، آسیاب‌های آبی کاخک و سنو، کاروانسرا‌های فخرآباد و زین آباد همه و همه نشانگر تعبد و سخت کوشی مردم دیار عشق، عطش و عرفان است.
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گناباد گفت: بافت تاریخی روستای ریاب، مقبره جعتین روستای گیسور، یخدان کوثر بیدخت، قلعه عمرانی و شوراب و مسجد مزار به ترتیب به دوران خوارزمشاهیان، سلجوقیان، صفویان، ساسانیان و قبل از اسلام برمی‌گردد که تداعی کننده تمدن دیر قدمت این منطقه است.
شناسایی افزود: وجود منطقه گردشگری و ییلاقی کاخک، مجموعه آبشار و آسیاب‌های آبی و خانه فنجان " محل تقسیم آب قنات " که دارای جاذبه‌های تاریخی فراوانی است و روستا‌های سنو و زیبد که از محله های تاریخی و به روایتی محل جنگ‌های دوران اساطیری بوده از دیگر مکان‌های دیدنی گناباد هستند.
او ادامه داد: مرقد علامه محمدتقی بهلول در ورودی شهر گناباد به عنوان مظهر مبارزه با کشف حجاب رضاخانی و یکی از شگفتی‌های روزگار در بعد عرفان نیز از دیگر مکان‌هایی است که از منظر دینی و تاریخی می‌تواند برای مسافران دارای جاذبه باشد.
انتهای پیام//ح.ت