به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ یوزپلنگ آسیایی، سریع‌ترین دونده جهان این روزها در ایران با کمی جمعیت ارزشمند خود مواجه شده و این امر تاسف بار، دلیلی ندارد چون دخالت و ورود بی‌حد و حصر انسان که باعث شده یوز آسیایی کشورمان هم اینک نام خود را در فهرست گونه‌های در خطر انقراض به ثبت برساند.
*سایه خطر انقراض بر سر یوزپلنگ ایرانی
یوزپلنگ یا یوز در گذشته بیشتر در مناطق آفریقا، شبه قاره هند و گستره وسیعی از آسیای مرکزی یافت می‌شد ولی امروزه جمعیت این گونه با کاهش بسیار زیادی، آن هم در دشت‌های مرکزی ایران مواجه شده به‌طوری‌که نام خود را در فهرست خطر انقراض جدی به ثبت رسانده و هم اینک تعداد آن در ایران به 5 قلاده می‌رسد.
*انسان تنها عامل انقراض یوز
عوامل متعددی که بشر در تمام آن‌ها دخیل بوده، جمعیت این گونه ارزشمند را در معرض تهدید انقراض قرار داده که از جمله این موارد می‌توان به نابودی زیستگاه‌ها در اثر افزایش فعالیت‌های انسانی و نیاز به زمین بیشتر برای کشاورزی، معدن کاوی، جاده‌کشی و چرای بی‌رویه دام‌ها که موجب تحریک و حمله یوزها به دامداران و گله‌هایش می‌شود، اشاره کرد.
*وجود قطعی بیش از 50 قلاده یوز در کشور
از 62 سال قبل کشورهای بسیار مدعی یوزپلنگ در دیار خود بوده‌اند ولی جز ایران هیچ کشوری تاکنون شواهدی مبنی بر حضور این گونه ارزشمند ارائه نداده است.
در کشورمان وجود قطعی بیش از 50 قلاده یوز آسیایی به وسیله دوربین‌های تله‌ای در زیستگاه‌های این گونه به ثبت و تایید رسیده است.
*رویت 23 مورد یوز در 6 ماهه اول امسال
در 6 ماهه اول امسال 23 مورد یوز آسیایی در دسته‌های چندتایی و تکی در زیستگاه‌های خراسان جنوبی، خراسان شمالی، یزد و پارک ملی توران در استان سمنان به وسیله دوربین‌های تله‌ای و چشم غیر مسلح مشاهده و تصویر برداری شده است.
هومن جوکار مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در این باره می‌گوید: برخی از 23 مورد یوز آسیایی مشاهده شده در زیستگاه‌های کشور به وسیله چشم غیر مسلح رویت شده و نمی‌توان نسبت به تعداد دقیق این گونه‌ها نظر داد.
*وسعت زیستگاه یوز ایرانی و نیاز به 500 دوربین
وسعت زیستگاه یوز ایرانی حدود 6 میلیون هکتار گزارش شده که این میزان وسعت، برای پایش و سرشماری یوزها به حدود 500 دوربین تله‌ای نیاز دارد.
به گفته مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، اکنون 150 دوربین تله‌ای برای سرشماری و رصد رفتار یوزپلنگ‌ها در اختیار داریم ولی به دلیل قرارگیری این دوربین‌ها در فضای باز و مقابل باران، برف و آفتاب همواره تعدادی خراب شده و برخی از آن‌ها قابل تعمیر نیستند و این مسئله رصد مداوم، سرشماری و مطالعه روی این گونه‌ها جهت حفاظت بهتر را با اختلال مواجه می‌کند.
*پروژه بین المللی حفاظت از یوز آسیایی
بعد از پایه ریزی پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و ورود و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، پروژه حفاظت از این گونه ارزشمند با اعتباری بالغ بر 725 هزار دلار از سوی صندوق محیط زیست جهانی "GEF” و معادل آن به وسیله سازمان حفاظت محیط زیست در شهریور ماه 80 تدوین شد.
بعد از تدوین پروژه حفاظت از یوز آسیایی اقدامات حفاظتی از این گونه در زیستگاه‌های منتخب پارک ملی کویر، پناهگاه‌های حیات وحش نای‌بندان و دره انجیر، منطقه حفاظت شده بافق و ذخیرگاه زیستکره توران آغاز شد و تاکنون دستاوردهای خوبی به ارمغان آورده است و هم اکنون سرشماری و رفتار شناسی یوزها به وسیله دوربین‌های تله‌ای در حال انجام است.
جوکار در ادامه گفت: یوزپلنگ آسیایی گونه ارزشمندی است که حیات آن در خطر است و تا زمانی که اطلاعات کافی از تعداد و زندگی این گربه سان در اختیار نباشد، شاید آن طور که باید نتوان به آن کمک کرد و اینک سرشماری دقیق یوزپلنگ‌های آسیایی در دستور کار پروژه بین المللی حفاظت از یوز آسیایی قرار گرفته و در نظر داریم با همکاری بخش خصوصی و همکاران بین المللی این امر را با موفقیت به اتمام برسانیم.
*کوتاه کردن دست انسان از زیستگاه یوز
اینک وقت آن رسیده با اقدامات مفید مسئولان و ورود جدی‌تر آن‌ها، دست چپاول‌گر انسان را از عرصه زندگی یوز ایرانی کوتاه کرد تا شاهد انقراض این گونه در خطر انقراض دشت‌های مرکزی کشورمان نباشیم.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جواناینجا کلیک کنید.
انتهای پیام/
با تشکر