به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران،
ژاپنمجمع
الجزایر ژاپن (به ژاپنی:
日本، نیپون یا نیهون) (به انگلیسی:
Japan) کشوری است در اقیانوس
آرام واقع در آسیای
شمال شرقی که یکی از قدرتهای اصلی اقتصادی جهان است و سومین اقتصاد بزرگ جهان را
از نظر تولید
ناخالص داخلی دارد(۵/۴۷۴ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۰ به گزارش صندوق
بین المللی پول). ژاپن یک کشور پادشاهی است که
برمبنای قانون
اساسی اداره میشود.
این کشور در پایان جنگ
جهانی دوم، تمامی متصرفات فراسوی دریاهای خود، از جمله کشور کره را که در
آن موقع ۴۵/۵ درصد کل کشور را تشکیل میداد، از دست داد و وسعت آن به میزان فعلی که
در حدود ۳۸۷۰۰۰ کیلومتر مربع است(چیزی کمتر از ایالت
کالیفرنیا در آمریکا)، تقلیل یافت.
ژاپن با جمعیتی در
حدود ۱۲۸ میلیون نفر دهمین
کشور پرجمعیت جهان است. توکیو پایتخت ژاپن با بالغ بر ۳۵
میلیون نفر جمعیت از بزرگترین و گرانترین پایتختهای جهان به شمار میآید.
ژاپنیها کشورشان را «نیپون کوکو» خطاب میکنند که به معنی خاستگاه خورشید است. در حقیقت این
کشور شرقیترین کشور جهان (بدون در نظر گرفتن خاک قطب) است. مطالعات باستان
شناسی سابقه سکونت انسان در این کشور را از دوران پساپارینهسنگی
میداند. ژاپن کشوری کوهستانی است و بیشتر
جزایر آن آتشفشانی است و بشدت
زلزله خیز است، آمار نشان میدهد که سالانه در حدود
۱۵۰۰ زمین لرزه در آنجا روی میدهد.
کشور ژاپن عضو سازمان
ملل متحد، G8، G4
و APEC است.ژاپن پنجمین بودجه دفاعی جهان را دارد (۶۰
میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱) و چهارمین کشور صادرکننده در جهان (۷۶۷
میلیارد دلار در سال ۲۰۱۰) و ششمین کشور بزرگ وارد کننده است(۶۳۹ میلیارد
دلار در سال ۲۰۱۰).
در جنگ
جهانی اول، ژاپن از متفقین بود و در جنگ جهانی
دوم با متفقین میجنگید. پایان جنگ جهانی دوم برای ژاپن بسیار تلخ بود، آنها پس از
جنگی دراز مدت در اقیانوس آرام، سرانجام پس از بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی، بدون
قید و شرط تسلیم شدند. برآیند این جنگ خانمانسوز برای ژاپن به اندازهای وحشتناک
بود که بسیاری از تحلیلگران در توصیف آن، عبارت «به کلی ویران شده» را به کار
بردند. ژاپن پس از اشغال توسط
آمریکا، با یک برنامه پیگیر توسعه صنعتی به رشد اقتصادی چشمگیری دست یافت
و به یکی از بزرگترین اقتصادهای دنیا و همچنین دومین قدرت صنعتی جهان بدل شد. این
کشور همچنین از بزرگترین همپیمانان و شرکای تجاری آمریکا در قاره آسیا است.
پرچم ژاپنپرچم ملی ژاپن یک پرچم مستطیلی سپیدرنگ است که دایره سرخ
توپری به نشانهٔ خورشید در میانهٔ آن است. این پرچم به زبان ژاپنی نیش.شو.کی
(به ژاپنی:
日章旗) است و معنی آن پرچم خورشیدنشان یا پرچم
خورشید تابان است . این پرچم با نام هینو.مارو (به ژاپنی:
日の丸) به معنای "دایرهٔ خورشید" نیز شناخته
میشود.
پرچم ژاپننامشناسیژاپنیها به کشور خود، نیهون (にほん (Nihon میگویند. نیهون از دو
واژهٔ NICHI (که به صورت هی Hi نیز تلفظ میشود) و HON تشکیل شدهاست.
NICHI یا Hi به معنای خورشید و روز است و HON یعنی ریشه و آغاز. از
آنجا که ژاپن در شرقیترین نقطه قاره کهن و کشور چین قرار داشته
تصور میشده که اولین سرزمینی است که خورشید در آن طلوع میکند.
بر این اساس با نام سرزمین آفتاب یا سرزمین آفتاب تابان مشهور
شدهاست. در زبان ژاپنی این نام نیپّون (にっぽん) نیز تلفظ میشود.
نقشه ژاپن در قرن هفدهم میلادی که در آن از ژاپن به عنوان یاپونیا نامبرده
شده.تاریخ ژاپن
تاریخ ژاپن شامل تاریخ رشته
جزیرههای ژاپن و
مردم ژاپن میشود و از دوران پیش از
تاریخ، تا تاریخ نوین این کشور را به عنوان یک دولت-ملت در بر
میگیرد. نخستین ارجاع شناختهشده نوشتاری به ژاپن در قرن اول میلادی و در
مجموعه متنهای چینی بیست
و چهار تاریخ دیده میشود. با این حال شواهد حاکی از آن است که بشر از اواخر
دوران پارینهسنگی
در جزیرههای ژاپن زندگی میکرده است.در پایان آخرین عصر
یخبندان ژاپن از طریق خشکی با قاره اوراسیا پیوند داشت.
آب شدن یخها باعث جدا شدن جزیرههای ژاپن از خشکیهای قاره اوراسیا شد.
تشكيلات حكومتي
ژاپن
حكومت در ژاپن بصورت سيستم
پارلماني مشابه با انگلستان مي باشد. در قانون اساسي پارلمان به عنوان عاليترين
ارگان تصميم گيري پيرامون مسائل مملكتي تعين گرديده است.امپراطور تنها به عنوان
مظهر اتحاد مردم عنوان گرديده و كليه اعمال وي در رابطه با امور مملكتي (مندرج در
قانون اساسي) بايستي با صلاحديد قبلي پارلمان انجام شود.نخست وزير از بين نمايندگان
پارلمان انتخاب مي گردد و وي وزيران دولت را منصوب مي نمايد. غالبا" اكثر اعضاي
كابينه از بين نمايندگان پارلمان انتخاب مي شوند.ژاپن داراي دو مجلس نمايندگان و
مشاوران مي باشد. مجلسين به عنوان چكيده و تحقق واقعي و عملي اصل حق حاكميت مردم
تلقي گرديده و بر طبق قانون اساسي، ارگان نمايندگي مردم،بالاترين ركن قدرت حكومتي و
تنها ركن قانونگذاري كشور مي باشد.مطابق با قانون اساسي كنوني ژاپن،
مجلس نمايندگان نسبت به مجلس مشاوران از تفوق و برتري قطعي برخوردار
است.نظام نوين انتخابات مجلس
نمايندگان از تركيب انتخابات در حوزه هاي انتخابيه تك كرسي و انتخابات در حوزه هاي
انتخابيه تك كرسي و انتخابات از طريق نمايندگي سهميه اي به وجود آمده است. ژاپن
براي جبران اشكالات موجود در هريك از سيستم هاي فوق بطور منفرد، تركيبي از اين دو
روش انتخاباتي را مورد پذيرش قرارداده است.در نظام جديد، مجلس نمايندگان
داراي 480 كرسي نمايندگي مي باشد، كه از اين تعداد 300 كرسي به حوزه
هاي انتخابيه تك كرسي در 47 ناحيه كشور تخصيص داده شده و 180 كرسي ديگر بين 11 بلوك
منطقه اي توزيع گرديده كه از طريق ليست ثابت نمايندگي سهميه اي، مردم نمايندگان خود
را انتخاب مي كنند. در روش انتخاب در حوزه هاي انتخابيه تك كرسي، هم احزاب مي
توانند كانديداي خود را به مردم معرفي نمايند. ولي در روش انتخابات از طريق
نمايندگي سهميه اي، فقط احزاب هستند كه مي توانند ليست كانديداهاي مورد نظر خود را
ارائه نمايند.مجلس مشاوران در مجموع 242 كرسي
نمايندگي دارد. بر طبق قانون اساسي، دوره نمايندگي در مجلس مشاوران شش سال مي باشد
و انتخابات براي نيمي از نمايندگان اين مجلس، هر سه سال يكبار صورت مي گيرد. بر
خلاف نظام نوين انتخاباتي مجلس نمايندگان، نظام انتخاباتي مجلس مشاوران اجازه شركت
يك نامزد انتخاباتي در هر دو روش (كانديداي دوگانه) را نمي
دهد.نظام نوين انتخاباتي با هدف تغيير
نظام سياسي ژاپن و تبديل آن به يك نظام سياسي دو حزبي تنظيم گرديده است كه در آن
انتقال قدرت به راحتي از حزب حاكم به حزب مخالف صورت پذيرد و اراده مردم در تعيين
دولتها و در نتيجه سرنوشت خود نافذتر گردد. اين نظام همچنين در راستاي دادن نقش
بيشتر به احزاب سياسي بزرگتر و سياستهاي رقابتي آنها تنظيم گرديده است.
جغرافیای
طبیعیکشور ژاپن در شرق آسیا قرار دارد
و به وسیله دریایی با
همین نام از ساحل شرقی قاره آسیا جدا شدهاست. روسیه، چین و جمهوری
کره نزدیکترین کشورها به ژاپن هستند. مجمع الجزایر ژاپن از چیزی بیش از ۶۸۰۰
جزیره تشکیل شدهاست. بیشتر این جزایر بسیار کوچکند و تنها ۳۴۰ جزیره بیش از یک
کیلومتر مربع وسعت دارند.
۹۸٪ مساحت ژاپن از چهار جزیره به نامهای هوکایدو، هونشو، شیکوکو و کیوشو تشکیل شدهاست.
یوکوهاما و کوبه از مهمترین بنادر ژاپن هستند.
از نظر زمین
شناسی مجمع الجزایر ژاپن حاصل برخورد تدریجی صفحات تشکیل دهنده پوسته زمین، فعالیتهای آتشفشانی و
تغییرات حاصل از خطوط ساحلی اقیانوسی است. ۶۸% مساحت کشور ژاپن کوهستانی است. کوههای ژاپن از زیباترین جاذبههای
طبیعی آن به شمار میروند.
نقشه توپوگرافی
از کشور ژاپن بلندترین قله کوهستانی ژاپن «فوجی» نام دارد که ارتفاع آن به ۳۷۷۶
متر میرسد.یک
دهم کل آتشفشانهای جهان در ژاپن قرار دارند و به همین دلیل از زلزله خیزترین مناطق
جهان به شمار میآید.
این کشور به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود دارای ۱۰ رودخانه بزرگ و ۱۲ دریاچه است.
کشور ژاپن به لحاظ منابع
طبیعی، مواد
معدنی و ثروتهای زمینی و زیرزمینی از فقیرترین کشورهای جهان بهشمار میآید.
وسعت ژاپنکشور ژاپن به نسبت وسعتش از تراکم
جمعیت بسیار بالایی برخوردار است، مساحت آن برابر است با ۰/۳ درصد
کل مساحت دنیا که به صورت مجموعهای از جزایر در
جهت شمال شرقی ـ جنوب غربی بین ۳۵ تا۴۵ درجه عرض شمالی گسترده شده و به شکل یک کمان در میان اقیانوس
کبیر و دریای ژاپن محصور ماندهاست.
قله کوهستانی فوجیآب و
هوامجمع الجزایر ژاپن بر روی محور
تقریبی شمال ـ جنوب تا ۳۰۰۰ کیلومتر امتداد
یافتهاست و به دلیل گستردگی طولی بسیار زیاد از تنوع آب و
هوایی بسیار زیادی نیز برخوردار است. با وجود اینکه تمامی کشور معتدل است، شمال
آن زمستانهای سرد و طولانی و
پربرف دارد، در حالی که جنوب آن
تابستانهای بسیار گرم و زمستانهای معتدلی دارد.
میزان بارندگی در ژاپن بطور متوسط سالیانه
۱۸۰۰ میلیمتر میباشد.
ژاپن کاملاً در آب محصور شدهاست: وجود اقیانوس سبب شدهاست
که در رژیم
غذایی و اقتصاد مردم ژاپن ماهی نقش مهمی داشته
باشد(بیشترین سرانه مصرف ماهی در جهان). از این رو ژاپن دارای مقام اول دنیا در
زمینه شیلات است.
با این حال به دلیل اینکه محصولات دریایی مهمترین ماده
غذایی مردم ژاپن را تشکیل میدهد، از این لحاظ نیز کشور با کمبود و مشکل روبرو
است. به طوری که اکنون شیلات و مواد غذایی بعد از نفت خام دومین اقلام
وارداتی ژاپن را تشکیل میدهند.
رشته کوههای آتشفشانی ژاپن اغلب دارای چشمههای
آب گرم طبیعی هستند. این کشور در تابستان و پاییز اغلب شاهد گردبادهای عظیم و توفانهای شدید گرمسیری است. به
دلیل مجاورت با اقیانوس زلزلههای شدید زیرآبی میتوانند در آنجاامواج عظیم و جذر و
مدی ویرانگر به نام سونامی ایجاد کنند.
برگهای پاییزی(momiji)در کونگوبوـجی،
کوهستان کوبه ـثبت شده در
میراث
جهانی یونسکوپوشش
گیاهی و جانوریدر ژاپن بین ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ گونه گیاهی وجود دارد. در فرهنگ ژاپنی برخی گیاهان دارای معانی نمادینی هستند. به
عنوان مثال شکوفههای گیلاس یا «ساکورا» نمایانگر زیبایی
کوتاه مدت و درخت کاج یا ماتسو
نماد عمر
طولانی است. در غذاهای ژاپنی نه تنها از میوهها و حبوبات بلکه حتی از برخی از
گلها و برگها نیز استفاده میشود. تاثیر زیبایی
گیاهان در هنر گلآرایی به سبک
ژاپنی که ایکهبانا نامیده میشود و نیز در نقاشی، بافندگی، سفالگری و ظروف و
وسایلی که با لاک مخصوص رنگ آمیزی میشوند دیده میشود. ژاپنیها از گیاهان در داروسازی، رنگرزی منسوجات، ساخت کاغذ و ابزار نیز استفاده
میکنند.
کپور
گلگون (Koi)، معروف به کپور ژاپنی که مردم ژاپن آن را نماد عشق و دوستی میدانند ژاپن دارای حیات وحشی بسیار
منحصر به فرد است و برخی از گونههای دارکوب، قرقاول، سنجاقک، خرچنگ، کوسه ماهی، حلزون، سمندر و پستانداران
دریایی ژاپن در هیچ جای دیگری یافت نمیشوند. با وجود این همه تنوع و گوناگونی،
تنها ۱۱۸ نوع پستاندار وحشی زمینی در ژاپن زندگی میکنند که بیشتر آنها جوندگان
کوچکند. حیواناتی مثل خرس، گوزن، گراز، سنجابهای
پرنده، خفاش، میمون و نوعی راکون به نام سگ
راکون از جمله گونههای حیات وحش ژاپن هستند.
جشن شکوفههای گیلاس(هانامی)ـپارک
اوئنوـ توکیو جغرافیای
انسانیجمعیت ژاپن بر
اساس برآورد
انجام شده توسط اداره آمار این کشور در سال ۲۰۱۱ در حدود
۱۲۷٬۷۹۷ نفر تخمین زده شدهاست، که ۱/۸۳٪ از جمعیت جهان را شامل میشود. از نظر
نسبت جمعیتی از این رقم ۶۲٬۲۱۸ نفر آنان را مردان و ۶۵٬۵۷۹ نفر از آنان را زنان تشکیل دادهاند. تراکم
جمعیت در این کشور ۳۴۲ نفر و شاخص امید
به زندگی در مردان ۷۲/۶۴ ودر زنان ۸۶/۳۹ میباشد. میزان مرگ و میر در اطفال ۳/۷ در هر هزار
تولد
میباشد. نرخ
رشد جمعیت در کشور ژاپن در حدود ۰/۰۳− درصد بودهاست.
براساس آمار ترکیب نژادی مردم ژاپن بدین شرح است:
-5/98 درصد ژاپنیها
-0/5درصد را کرهایها
-0/4 درصد را چینیها
-0/7 از بقیه مللبر اساس آخرین سرشماریها ۲۳٪ جمعیت
ژاپن را افراد ۶۵ سال و بالاتر تشکیل میدهند که این امر موجب شده ژاپن پیرترین ساختار جمعیتی جهان را
داشته باشد.
زبانزبان مردم ژاپن «ژاپنی»
است. و با زبان چینی
کاملا متفاوت است. زبان ژاپنی برخلاف بسیاری از زبانهای زنده دنیا که از شاخه زبانهای
هند و اروپایی میباشند، جزو این گروه محسوب نمیشود. این زبان اگرچه بسیاری
لغات را از زبان چینی گرفتهاست، ولی با این وجود با زبان چینی هم از یک ریشه نیست.
زبان ژاپنی، زبانی است مستقل و تنها زبان
کرهای را میتوان با آن از یک ریشه دانست. زبان این کشور جزو یکی از مشکل ترین
زبانهای دنیا برای خارجیان بهشمار میآید.
تاریخمجمع
الجزایر ژاپن با اینکه از نظر وسعت کشور کوچکی است، اما از موقعیت استراتژیک و
مهمی برخوردار است، مجاورت آن با روسیه، از مهمترین عناصر
جغرافیای ـ سیاسی ژاپن به ویژه پس از جنگ
دوم جهانی است. از طرف دیگر این کشور بر سر راه کوتاهترین و مهمترین خطوط
مواصلاتی بین آمریکای
شمالی و خاور آسیا در
اقیانوس
آرام قرار گرفتهاست و کشتیهایی که از سواحل غربی ایالات
متحده به مقصد چین، هنگ کنگ، و کشورهای جنوب
شرقی آسیا حرکت میکنند، معمولا در بنادر آن پهلو میگیرند. به این جهت، ژاپن
حائلی است بین اقیانوس آرام و کشورهای روسیه و چین. گرچه گفته میشود که نخستین انسانها بیش از
ده هزار سال قبل در شبه جزیره ژاپن سکونت داشتهاند اما خاســـتگاه واقعی مردمان
امروز ژاپن هنـوز ناشنــــاختهاست. آغاز تاریخ ژاپن، با مردمانی از نژاد
آینو و مغول به سدههای پیش از میلاد
مسیح بازمیگردد و از آن زمان تاکنون تنها یک سلسله امپراتوری
بر این سرزمین فرمانروایی کردهاست. بطور کلی میتوان تاریخ ژاپن را به چهار دوره
تقسیم کرد:
دوران کهنکشت برنج و استفاده از
ابزار فلزی حداقل از سیصد سال قبل از میلاد مسیح در ژاپن آغاز شد. سیستم حکومتی
متمرکز بر امپراتور، بین
قرنهای چهارم و هفتم با پایتختی که در استان امروزی نارا قرار داشته، بسط و توسعه یافت: آغاز بهار سال ۶۶۰ پیش از
میلاد، همزمان بود با مراسم تاج گذاری امپراتور جیمو
تنو در یاماتو (استان کنونی نارا). او نخستین امپراتور ژاپن بود، مورخان آن را
آغاز امپراتوری ژاپن میدانند. در این دوره آئین بودائی در این سرزمین رخنه کرد و
به سرعت انتشار یافت. اصلیترین عامل پیشرفت آن تبلیغات غیر آزارنده و مسالمت آمیز،
پرهیزکاری و اطاعت و انقیاد نسبت به حکومت بود. همزمان با به سلطنت
رسیدن «امپراتریس سویکو»، نایب
السلطنه او موسوم به امیر «شوتوکو_تیشی» که مدت ۲۹ سال (۶۲۱ـ۵۹۲م) زمامدار
واقعی ژاپن بود، کوشش بسیاری در ترویج آیین بودا انجام داد و به دستور وی معابد
بسیاری در سرتاسر ژاپن ساخته شد. کوشش او در این زمینه بحدی بود که به او لقب
«آشوکای ژاپن» دادند.
معبد هوریو
ـ جی، از قدیمیترین بناهای چوبی جهان، میراث
جهانی یونسکو در سال ۶۴۵ میلادی شورش
عظیمی در ژاپن رخ داد که در تاریخ این کشور بنام −اصلاح بزرگ− از آن یاد میشود، دو
تن از شورشیان به نام «باسامی کامتاری» و «امیر ناکا» قدرت را قبضه کردند و سرانجام ناکا تحت
عنوان «سلطان
تنجی» به سلطنت رسید و عامل ایجاد وحدت در سراسر کشور گردید. وی بر خلاف
گذشته که امپراتور فقط ریاست قبایل را بر عهده داشت حکومت را مرکزیت قدرت کشور
گردانید و این قدرت تتالیته را در سراسر امپراتوری برقرار کرد. به حکم وی حکام
ایالات و ولایات موظف به پرداخت خراج سالانه شدند. بدین ترتیب دوره سیاسی تاریخ ژاپن سپری گردید
ودوره امپراتوری، آغاز شد.
دوران
امپراتوری (اشراف سالاری)فرهنگ بودایی با
نفوذ قوی چین
در قرن هشتم رشد و شکوفایی یافت. سپس پایتخت به شهر کنونی کیوتو یعنی جایی که
قواعد اشراف سالاری در مدتی مدید در آن تداوم داشت انتقال یافت. افسانه
گنجی (The Tale of Genji)، که گفته میشود کهن ترین رمان جهان است در این محدوده زمانی
نگاشته شدهاست:
سلطان تنجی را باید بنیادگذار این دوره ژاپن دانست. وی امپراتوری بسیار مقتدر بود،
شهر کیوتو پایتخت ژاپن، در دوره امپراتوری او به عظمت رسید. همچنین برخی از
پادشاهان این دوره بعلت گرایش به آئین بودا و تعصب در این دین دست از زندگی مجلل و اشرافی خود
برداشتند.
افسانه
گنجی، که گفته میشود کهن ترین رمان جهان است _ نگاره بر جای مانده از
آن مربوط به سده ۱۷ در این دوره همزمان با قدرت گرفتن کشور چین، فرهنگ و هنر این کشور نفوذ بسیاری در ژاپن پیدا کرد.
ژاپن در این دوره بسرعت رو به ترقی نهاد. تمول بسیار موجب فساد و هرج و مرج گردید.
بیعدالتی، دزدی و راهزنی افزایش یافت. خاندانهای بزرگ نیز، امپراتوری را آلت دست
خود کردند و علناً قدرت از امپراتور خلع گردید. به این ترتیب حکومت امپراتوری جای
خود را به «حکومت شوگونی» داد.
دوران
شگونهاطبقه جنگجویان (ساموراییها) به تدریج نیرومند شد و حدوداً در پایان سده دوازدهم به قدرت رسید. توکوگاواـشوگوناته
با پایتخت خود در ادو (توکیوی کنونی) در اوایل قرن
هفدهـــم بنیاد نهاده شد که منـــجر به سالهای طولانی منازعه و درگیری و سرنگونی
رژیمهای متعدد شد. حـکومت ادو سیاست انزوای ملــــی را به منظور محدودیت روابط با
کشورهای خارجی اختیار نمود. ورود «ناخدا پری» به ژاپن در سال ۱۸۵۳ به نحوی موثر سیاست درهای
بسته را خاتمه داد: سده دوازدهم همزمان بود با آغاز
دوره ملوک الطوایفی در ژاپن. همزمان امپراتوری رو به افول نهاد و شگونها (لقب
موروثی دیکتاتورهای
نظامی ژاپن که از ۱۱۹۲ تا ۱۸۶۷م به رغم وجود امپراتور عملاً بر آن کشور حکومت
میکردند) که
به معنی سردار یا سرداران است تا نیمه اول سده نوزدهم حکومت مستبدانه خود را بر
ژاپن ادامه دادند. اولین شُگون یورتومو بود. پس از وی خاندان هوجو قدرت را در دست
گرفتند. خاندان هوجو در جدال بر سر قدرت، حاکمیت را به خاندان «آشیکاکا» واگذار
کرد. در سال ۱۵۷۳م گروهی به رهبری سه فرد ناشناس که ویل
دورانت آنان را بعنوان دزدان
دریایی یاد کرده، خاندان آشیکاکا را برانداختند. نام یکی از سه تن که موفق شد
حکومت شوگونی را تشکیل دهد، توکوگاوا_ یاسو بود. حکومت پر قدرت آنان تا سال ۱۸۶۸
ادامه داشت. در این دوره آیین
مسیحی در ژاپن اشاعه پیدا کرد و مورد استقبال بسیاری از مردم قرار گرفت. نارضایتی و اعتراضات
مردم نسبت به حکومت در این دوران باعث شد خاندان توکوکاوا که عامل این ناآرامیها
را تحریک بیگانگان مسیحی میدانست، دست به قلع و قمع آنها بزند و دروازههای مملکت
را بروی پرتغالیها ببندد و ژاپن به بیش از دو قرن انزوای خود خواسته فرو رفت.
خاندان توکوکاوا در سده نوزده میلادی نفوذ وقدرت خود را در ژاپن از دست داد.
سرانجام تحولات با ورود آمریکایی ها به ژاپن روند دیگری پیدا کرد. در سال ۱۸۵۴م دریادار پری با ده کشتی توپدار به آبهای ژاپن
وارد شد و به دولت امپراتوری پیغام داد باید بنادر خود را بگشایند و با آنان روابط
سیاسی بر قرار کنند. حکومت شگونی ژاپن که در نیروی
دریایی خود توان مقابله را ندید، سرانجام مجبور به امضای «معاهده کاناکاوا» شد(این
اولین معاهده ژاپن با یک کشور خارجی بود). ورود خارجیها و انقلاب ۱۸۶۸(معروف به
انقلاب میجی) مردم ژاپن را از خواب انزوا بدر آورد.
جنگجویان سامورایی، در
جریان جنگ قدرت میان نیروهای توکوگاواـشوگوناته و سربازان گارد امپراتوری، معروف به
(جنگ
داخلی بوشین) -boshin-، سال ۱۸۶۷مدوران مدرنبا استعفای شوگون از قدرت در سال ۱۸۶۷ (معروف به دوره بازگشت میجی) قدرت مجدداً به
امپراتور انتقال یافت. با از سرگیری اداره امور حکومتی، دولت جدید ذیل «امپراتور
میجی» سیاست گذاریهای غربگرایانه، از جمله بنیاد نهادن سیستم کابینهای، تدوین
قانون
اساسی، اصلاح سیستم حکومت محلی و سامانه آموزشی نوین
را ترویج داد. فرهنگ غربی ذیل سیاست بهبود رفاه ملی و قدرت نظامی فعالانه رواج
یافت: وی
پایتخت را از کیوتو به توکیو (که به معنای پایتخت شرقی
است) انتقال داد. در دوره امپراتوری او (که تا سال ۱۹۱۲
ادامه داشت و دوره میجی
خوانده میشود)، اصلاحات بسیاری در ساختار اداری، حکومتی و نظامی صورت گرفت. چنان
که در آغاز قرن بیستم ژاپن به سرعت صنعتی گردید و در آستانه تبدیل به قدرتی جهانی
بود. پس
از مرگ امپراتور میجی در ۱۹۱۲، امپراتوری ژاپن به قدرتی سلطهجو در منطقه تبدیل گشت
و بعد از مجادله بر سر کره
توانست چین را
در جنگ
نخست چین و ژاپن، شکست دهد(۱۸۹۴ تا ۱۸۹۵) و پورت
آرتور و تایوان را به تصرف خود
درآورد. از طرف دیگر با غلبه بر روسیه در زمین و دریا (۱۹۰۴ تا ۱۹۰۵) اروپا را شگفت زده کرد(این شکست
موجب انقلاب ۱۹۰۵م روسیه
گردید). در
۱۹۱۴، ژاپن تا اندازهای به این دلیل که در مقام قدرت جهانی بزرگی پذیرفته شود بر
ضد آلمان وارد جنگ
جهانی اول شد. در این زمان افکار عمومی در ژاپن از لحاظ عقیده سیاسی به دو گروه
تقسیم میشد: عدهای که آزادیخواه
بودند و به هیچوجه میل نداشتند که کشورشان با نیروی نظامی و قوه قهریه به اشغال
ممالک دیگر بپردازد، و دسته دومی که معتقد بودند که جزایر ژاپن برای ملت پیشرفته و
مترقی ژاپن کافی نیست، بلکه باید با تسخیر سرزمینهای دیگر بر وسعت ژاپن افزود. با
این حال، ژاپن به غیر از چند جزیره متعلق به آلمان در اقیانوس
آرام، چیز زیادی به دست نیاورد و با سرخوردگی دریافت که قدرتهای بزرگ ظاهرا با
این کشور به صورت همتراز رفتار نمیکنند. پس از جنگ جهانی اول و شکست آلمان
ژاپنیها برای صنعتی شدن و تبدیل به یک ابرقدرت منطقهای تلاش زیادی را مصروف
داشتند و با گرفتن دانش
فنی از آلمان، و دیگر کشورهای اروپایی به سرعت تبدیل به یک قدرت منطقهای از لحاظ
اقتصادی، نظامی گردید. بحران
اقتصادی و فروپاشی تجارت جهانی در ۱۹۲۹م که تجارت ابریشم ژاپن را دستخوش فنا
کرده بود بنفع طرفداران قدرت نظامی تمام گردید. ژاپنیها دو سال بعد ۱۹۳۱م بر منچوری چین
دست یافتند. آنها در ۱۹۳۹م به هندوچین تاختند. و بر
این خطه دست یافتند، در ۱۹۴۱م که یکسال از جنگ
جهانی دوم میگذشت، دولتهای آلمان، ایتالیا و ژاپن متحد
شدند تا نیروهای خود را علیه متفقین به کار اندازند.
ژاپن بدون اعلام قبلی به پرل هاربر در
هاوایی حمله کرد و خسارت
شدیدی به آمریکا وارد ساخت. این
اقدام ژاپن موجب گردید تا ایالات متحده با تمام نیروی خود وارد جنگ گردد. ژاپنیها
بعد از پرل هاربر به اندونزی و سنگاپور حمله کردند و
پیروزیهای درخشانی بدست آوردند، اما نتایج جنگ در اروپا به ضرر متحدین تمام شد و آلمان هیتلری در ۱۹۴۵م سقوط کرد. پیشرفت
پرشتاب نظامی ژاپن در سرتاسر شمال شرق آسیا و اقیانوس آرام متوقف شد و ایالات متحده
با توافق شوروی سابق با پرتاب دو بمب اتمی در شهرهای هیروشیما و ناگازاکی، ژاپن
را وادار به تسلیم کرد. و به این ترتیب برای ژاپن، جنگ دوم جهانی با شکستی فاجعه
آمیز و وحشت جنگ اتمی به پایان رسید. دولت ژاپن به دستور امپراتور هیروهیتو در ۱۴
اوت ۱۹۴۵م بدون قید و شرط، تسلیم متفقین شد و تمامی متصرفات خود در اقیانوس آرام از
جمله کشور کره را از دست
داد.
ژاپن در جریان جنگ جهانی دوم صدمات فراوانی دید و در اواخر جنگ به چنان وضعی دچار
شد که بسیاری از تحلیلگران در توصیف آن، عبارت «به کلی ویران شده» را به کار
بردند.
امپراتور
میجی (۱۸۶۸ـ۱۹۱۲)، معروف به امپراتور بزرگ میجیجنگ از مردم ژاپن بیش از دو میلیون قربانی گرفت، حدود چهل درصد شهرهای آن به ویرانه
مبدل گردید. تاسیسات صنعتی و تولیدی تخریب و نابود شد، مزارع سوخت، سررشته کشت
و زرع و کار و تولید از هم گسیخت، اقتصاد کشور
فلج شد و سرانجام چیزی جز سرزمینی ویران و مردمی بیکار و گرسنه بر جای نماند. با
این همه مردم ژاپن، خیلی
زود بر بهت و گیجی خود فایق آمدند و شروع به خودسازی و نوسازی کشور کردند. از آنجا
که بلافاصله پس از جنگ در قانون
اساسی خود به صلحدوستی و مجاهدت در راه حفظ و استقرار صلحی پایذار و جهانی
تاکید ورزیدند، ارتش را
به کلی منحل کردند. لذا افراد نظامی نیز به سایر مردم پیوستند، و به سازندگی کشوری
مشغول شدند که از لحاظ منابع
طبیعی، یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. اشغال کشور از سوی متفقین (۱۹۴۵ تا ۱۹۵۲)نظام
سیاسی کشور را تبدیل به نظامی دموکراتیک کرد
و همچنین احیای شگفت انگیز اقتصادی را بر اساس سیاست فعال صادرات آغاز ساخت. آیین شینتوـ که با ملی گرایی
افراطی همسان شده بود ـ به صورت دین رسمی کنار گذاشته شد و در همین خلال جریانی به
نام نهضت آموزش پدید آمد که طی آن کشور، گروهی از افراد مستعد را به منظور کسب و
آموزش تخصص راهی کشورهای پیشرفته جهان ساخت.
بمباران
اتمی ناگازاکی، ۹ اوت ۱۹۴۵ژاپن بعد از جنگ به اشغال نیروهای نظامی ایالات
متحده درآمد و این کشور در تربیت جوانان ژاپنی سعی بلیغی نمود. دو سال بعد از
جنگ
جهانی دوم در ۱۹۴۷م قانون
اساسی ژاپن به تصویب رسید.
ژاپن پس از رهایی از جنگ، سیاست مسالمت آمیز در
پیش گرفت و در ۱۹۵۶م به عضویت سازمان
ملل متحد درآمد. اقتصاد این
کشور بار دیگر تنها چند سال پس از پایان جنگ و در دهه ۱۹۶۰م با رشد متوسط ۱۰٪ در
سال به بالاترین نرخ
رشد اقتصادی در بین تمامی کشورهای درگیر جنگ رسید. و این کشور به یکی از بزرگترین
قدرتهای اقتصادی جهان تبدیل گردید و در عرصه فناوری پیشتاز شد. در ۱۹۸۸
ژاپن با پیشی گرفتن از آمریکا تبدیل به بزرگ ترین
کشور تامین کننده اعتبار
در جهان شد.هم
اکنون نیز ژاپن دارای سومین اقتصاد برتر جهان بعد از آمریکا و چین میباشد. در
۸ ژانویه ۱۹۸۹ یک روز پس از مرگ امپراتور هیروهیتو، آکیهیتو پسر او جانشین وی شد.
عرصه سیاست ژاپن
تحت سلطه لیبرال
دموکراتها است، که به رغم رسواییهای مالی از ۱۹۵۵ قدرت را در دست دارند.
نمایی از توکیو،
مربوط به سال ۲۰۰۹نظام سیاسیبعد از پایان جنگ
جهانی دوم در اوت ۱۹۴۵،
ژاپن، گام نهادن در راه تبدیل به کشوری دموکراتیک را
آغاز نمود. قانون
اساسی ژاپن که از سال ۱۹۴۷ لازم الاجرا بوده بر سه اصل استوار است: حاکمیت مردمی، احترام برای حقوق
اولیه انسان و کناره گیری از جنگ. قانون اساسی همچنین استقلال سه شاخه مقننه، مجریه و قضائیه
را تصریح نمودهاست.
ژاپن یک کشور امپراتوری
است. حکومت در آن
بصورت سیستم پارلمانی، مشابه با
انگلستان
میباشد. که در حقیقت نخستوزیر
آن را اداره میکند. امپراتور نماد
کشور و وحدت ملی است و در
رابطه با امور حکومتی قدرتی ندارد. تمامی کارهای امپراتور در رابطه با امور کشوری
براساس توصیهها و تصویب کابینه صورت میگیرد. با
این حال امپراتور به عنوان رئیس کشور در مناسبتهای سیاسی
تاثیرگذار است. امپراتور کنونی ژاپن، آکیهیتو،
در سال ۱۹۸۹ به عنوان یکصدو بیست و پنجمین امپراتور به تخت نشست.
نهاد قانونگذار
در ژاپن شورای ملی و مجلس
مشاوران(سنا) است. شورای ملی
ژاپن ۴۸۰ عضو دارد که با رای
مردم برای دورههای چهار ساله انتخاب میشوند. اعضای مجلس مشاوران ۲۴۲ نفر هستند که
با رای مردم برای دورهای
شش ساله انتخاب میشوند.
نخستوزیر ژاپن رئیس دولت در ژاپن است که حکمش به وسیله امپراتور تنفیذ میشود. ذیل
رهبری نخست وزیر، ۱۲ وزارتخانه
وجود دارد. که عبارتند از: وزارت دادگستری- دارایی- بهداشت
و رفاه-
بازرگانی
و صنعت-
پست
و ارتباطات-
ساختمان-
امور
خارجه- آموزش
ژاپن، علوم و
فرهنگ
ژاپن- کشاورزی،
جنگلداری،
ماهیگیری-
حمل
و نقل- کار
و کشور.
امپراتور آکیهیتو و
امپراتریس
میچیکو، آنها دارای سه فرزند و چهار نوه میباشند سیستم حکومتی ژاپن بر اساس فعالیت
احزاب
سیاسی قرار داشته و احزاب سیاسی نقش تعیین کنندهای در صحنه سیاست کشور دارند.
در شرایط کنونی، مهمترین احزاب سیاسی فعال عبارتند از: حزب لیبرال
دومکرات، حزب دموکراتیک ژاپن، حزب کومه جدید، حزب کمونیست ژاپن، حزب سوسیال
دموکرات. حزب لیبرال دموکرات مهمترین حزب سیاسی در ژاپن است.
دولتهای
مرکزی و محلیدر ژاپن ۴۷ استان
و تعداد کل ۱۸۰۰ شهر کوچک و بزرگ
و روستا وجود دارد
(آوریل، ۲۰۰۷). هر شهرداری واجد شورا میباشد. فرمانداران
استانی و شهرداران با رای مردمی
انتخاب میشوند. دولت
محلی نسبت به دولت مرکزی واجد سیستم دموکراسی بی
واسطه تری میباشد.
دیوان
عالی کشوردیوان
عالی کشور، بالاترین ارکان قوه
قضائیه است. این دیوان متشکل از ۱۵ نفر قاضی است که توسط ریاست دیوان اداره
میگردد. ۲۰ دادگاه بخش- از عمومیترین
دادگاههای کشور به شمار میآیند و در تمام کشور ۵۰ دادگاه بخش در مراکز استانهای
۴۷ گانه مستقر هستند. در این دادگاهها به پروندههای حقوقی و جزایی به طور مشترک
رسیدگی میشود.
اقتصادکشور ژاپن در سال ۲۰۱۰
سومین قدرت اقتصادی دنیا (پس از آمریکا و چین) بوده و در
آسیا نیز رتبه دوم را از
این لحاظ داراست. این کشور دارای منابع طبیعی خیلی محدودی است و اکثر جزایر و خاک
آن کوهستانی و آتشفشانی است. ولی با همکاریهای دولت در بخش صنعت و نیز سرمایه
گذاری گسترده در فناوریهای پیشرفته، ژاپن به عنوان یکی از پیشگامان عمده در صنعت و
تکنولوژی دنیا شناخته شدهاست. صادرات بخش عمدهای از درآمدهای اقتصادی ژاپن را
تشکیل میدهد و آمریکا با ۲۲٫۷٪، چین با ۱۳٫۱٪ و
کره جنوبی با
۷٫۸٪ عمدهترین شرکای تجاری این کشور هستند. محصولات صادراتی عمدهٔ ژاپن شامل
تجهیزات حمل و نقل، اتومبیل، صنایع الکترونیک، ماشین آلات الکتریکی و صنایع شیمیایی
هستند. در بخش صنایع ژاپن به عنوان یکی از پیشرفتهترین کشورها در زمینه تولید
اتومبیل، تجهیزات الکترونیکی، ماشین ابزار، فولاد و فلزات غیرآهنی، کشتی سازی،
صنایع شیمیایی و نساجی و نیز صنایع غذایی فرآوری شده بهشمار میآید. این کشور
دارای چندین شرکت بینالمللی با مارکهای معتبری همچون تویوتا، هوندا، سونی، نیسان، سیتیزن و...
است.
بنا به گزارش صندوق بینالمللی پول در اواسط آوریل ۲۰۰۶، ژاپن با رشد اقتصادی
۲/۸ درصد پیش بینی شده برای سال ۲۰۰۶، همردیف کشورهای غربی و در مقام بالا قرار
دارد.
چنین نتیجهای حاصل صادرات به کشورهای درحال توسعه مانند چین (که رشدش به ۹/۵٪ رسیده)، طرح
دولتی و بی سابقه قانونمندسازی، سطح بالای تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری بر روی
آموزش و همچنین تعدیل نسبی ارزش دادن به سهام داران است.
ژاپن رشد اقتصادی بالایی را در دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ تجربه کردهاست. رشد ژاپن در
دهه ۱۹۶۰ به طور میانگین ۱۰٪، در دهه ۱۹۷۰ به طور متوسط ۵٪، و در دهه ۱۹۸۰ به طور
میانگین ۴٪ رشد داشت. رشد اقتصادی ژاپن در دو دهه اخیر به شدت کاهش یافتهاست به
طوری که در دهه ۱۹۹۰ به طور میانگین ۱٫۵٪ بودهاست. تلاشهای دولت ژاپن برای ایجاد
رشد اقتصادی در این دو دهه عمدتا با شکست مواجه شده و رشد اقتصادی ژاپن همچنان
پایین است.
توسعه
اقتصادی ژاپن و علل کلیدی آنژاپن در ابتدای راه در آگوست 1945 پس از یکسری بمباران سراسری و بالاخره بمباران
اتمی هیروشیما و ناکازاکی،ژاپن را به تسلیم وا داشت. پس از این شکست ژاپن با بیش از
13 میلیون نفر بیکار مواجه بود و کمبود مواد غذایی به شدت احساس می شد.تورم به حدی
بود که حقوق افراد، مکفی مخارج حاری نبود و افراد برای سیر کردن شکم خود اقدام به
فروش دارایی خود کرده بودند. برای کالاهی ضروری بازار سیاه درست شده بود و قیمت ها
30 تا 60 برابر قیمت رسمی دولت بود. درمورد برنج این رقم به 150 برابر نیز رسیده
بود.جنگ برای ژاپن به جز 8 میلیون نفر کشته و زخمی به بهای ویرانی 25% از دارایی
های غیر نظامی ونابودی 41.5% از ثروت ملی تمام شد. ژاپن بازسازی شده با داشتن 3.%
از خاک کره زمین توانسته 24 % از تولید جهانی را به خود اختصاص دهد. این کشور به
رغم شهر نشینی متراکم نسبتا از جرم و جنایت به دور مانده است. نسبت سرقت در ژاپن در
مقایسه با آمریکا چیزی کمتر از 0.7 % است. پیشرفت اقتصادی ژاپن چنان چشم گیر بود که
در مقطعی آمریکایی هارا به انتقاد از سخت کوشی ،کم مصرفی و حجم کلان پس انداز ژاپنی
ها واداشت!. عوامل رشد آنچه تصویر ویران ژاپن 1945 به ژاپن ابرقدرت اقتصاد امروز
مبدل کرده است ، فرایندی است که عده ای آن را معجزه اقتصادی نامیده اند. لیکن این
معجزه واقعیت آموزنده برای کشور هایی است که هنوز خود را در کاغذ بازیهای نسخه های
پر زرق و برق توسعه ی غرب، غرق کرده اند. تقدس سرزمین به شکل افراطی اش تا برتری
نژادی ژاپنی ها هم کشیده شده بود. دولت ژاپن ای آئین(شینتو) را به نقطه ی قوت مردم
تبدیل کرده بود و در سال1913 به منظور تجمع تمامی افراد وگروهها، طی تبلیغات وسیع
اعلام کرد که شینتو یک نهاد ملی با هویت تاریخی و معنوی است و هرکس بدون توجه به
ایدئولوژی و مرامش، به عنوان یک وظیفه ی میهنی و نشانه ای از وفاداری و صداقتش به
میهن، باید در معابد شینتو حضور یابد. در ساختار مدیریتی ژاپن، زمانی که همه کشورها
با شور و اشتیاق فراوان اقدام به برگزاری دوره ای مدیرت MBA میکردند، ژاپن تنها
کشوری بود (همچون مقابله با تهاجم فرهنگی غرب) هوشیارانه زیر بار برگزاری این دوره
ها نرفت وهمچنان ساختار مدریت ارزشمند خود را حفظ کرد و اندک اندک نواقص آن را
برطرف کرده و مکتبی را با عنوان مکتب مدیریت ژاپنی به وجود آورد. وقتی در سال 1945
پیام تسلیم امپراتوری ژاپن قرائت شد ،هیچکس انتظار آن را نداشت که ژاپن به این سرعت
تسلیم شود. غرور ملی ژاپنی ها اجازه نمیداد تسلیم دشمنی شوند که حتی از طریق زمینی
وارد خاک آنها نشده است. هنوز انگیزه ادامه جنگ وجود داشت( 5000 افسر ژاپنی پس از
قرائت بیانیه تسلیم، خودکش کردند.) اما تسلیم ژاپن در واقع به نفع ژاپن تمام شد
زیرا از وارد شدن خسارت عمده به زیر ساخت صنعتی کشور جلوگیری کرده بودند.
تقسیمات کشوری ژاپنکشور ژاپن به چندین ناحیه
و ۴۷ استان تقسیم شدهاست.
ناحیههای ژاپن
جایگاه
زنان در ژاپن
در ژاپن رسوم و سنن بسیار مهم هستند و به آسانی تغییر نمیکنند. به همین دلیل زنان برای ورود به دنیای کار و نیز کسب
حقوق مساوی دوران سختی را پشت سر گذاشتهاند. جامعه ژاپن جامعه پدر سالار است که
تصمیمگیری در آن عمدتاً کاری مردانهاست و از زنان انتظار میرود از مردان اطاعت کنند. تعدادی از
زنان این نظام را به چالش کشاندهاند.
اما اغلب آنها هنوز برتری مردان را میپذیرند. در ژاپن سیاستمداران زن نادرند و
تنها ۵٪ کرسیهای قانون گذاری در دست زنان است و از ۱۷۰۰۰ وکیل شاغل کمتر از ۵۰۰۰ نفر آنان زن و
۷٪ تمام مدیران دفتری را زنان تشکیل
میدهند.
حدود ۴۰٪ زنان ژاپنی به کار بیرون از
خانه مشغولند. اغلب آنها تکنیسین فروشنده یا کارگران رده پایین هستند. حدود ۳۰٪ زنان ژاپنی تحصیلات دانشگاهی دارند که از
این میان اغلب آنها کسانی هستند که دوره ۲ساله علوم مذهبی را گذراندهاند. با وجود
اینکه قوانینی مبنی بر وجود حقوق مساوی و درآمد یکسان برای مردان و زنان در مشاغل مشابه وجود دارد اما درآمد زنان به طور متوسط ۵۳٪ مردان است و بعضی
شرکتها از استخدام زنان سرباز میزنند.
در خاندان امپراتوری ژاپن نیز زنان با مردان برابر نیستند، به طوری که زنان پس از
ازدواج برخلاف مردان موظف به ترک خاندان امپراتوری هستند و القاب اشرافی خود را از
دست میدهند، مگر این که با یکی از شاهزادگان وصلت کنند. سلطنت در ژاپن موروثی است
ولی شاهدختها در خط وارثت جای ندارند و طبق قانون به تصویب رسیده در سال ۱۹۴۷
فقط شاهزادگان قادر به رسیدن به تخت سلطنت هستند. این در حالی است که ژاپن در طول
تاریخ هشت امپراتیس داشته که به طور مستقل فرمانروایی و حکومت کرده اند. ولیعهد
کنونی ژاپن، شاهزاده
ناروهیتو، تنها یک دختر به نام آیکو
دارد که پس از تولد وی در سال ۲۰۰۱
حکومت تصمیم به تغییر قانون وراثت گرفت به طوری که زنان هم در آن جای داشته باشند
زیرا در طی ۴۱ سال هیچ پسری متولد نشده بود و تمامی فرزندان شاهزادگان دختر بودند.
این قانون در سال ۲۰۰۵
در حال تصویب بود تا این که در سال ۲۰۰۶
با تولد شاهزاده
هیساهیتوی آکیشینو تنها پسر شاهزاده
آکیشینو، پسر دوم امپراتور، قانون وراثت دوباره به نفع مردان تغییر یافت. هم
اکنون خاندان امپراتوری ژاپن ۲۲ عضو دارد که ۷ تن از آنها مرد و ۱۵ تن از آنها زن
هستند.
شهرهای
بزرگ ژاپنتوکیوتوکیو (به ژاپنی:
東京 Tōkyō) با نام رسمی کلانشهر توکیو
(به ژاپنی:
東京都 Tōkyō-to) پایتخت کشور ژاپن است. توکیو در شرق جزیرهٔ هونشوی ژاپن واقع
شدهاست و یکی از استانهای ۴۷ گانهٔ ژاپن به شمار میآید.[۲] توکیو در ابتدا یک دهکدهٔ ماهیگیری کوچک به نام
ادو بود. در دورههای بعد ادو
رفتهرفته به شهری بزرگ تبدیل گشت، به گونهای که در قرن ۱۸ میلادی به یکی از
بزرگترین شهرهای جهان تبدیل شد. تا سال ۱۹۴۳
میلادی، تقسیمبندی و عنوانهای شهر توکیو و استان توکیو وجود داشت اما در این
سال این گونه تقسیمبندی منسوخ شد و شهر و استان توکیو با یکدیگر ادغام شدند.
توکیو پس از نیویورک و لندن عنوان بزرگترین پایتختهای
صنعتی جهان را به دست آوردهاست. در
سال ۲۰۱۰ میلادی، منطقهٔ
شهری توکیو که شامل توکیو و استانهای مجاور آن میشود، با جمعیت ۳۶ میلیون و
۶۶۹ هزار نفر پرجمعیتترین منطقهٔ
شهری در جهان بودهاست.
همچنین توکیو عنوان بزرگترین اقتصاد شهری جهان را دارا میباشد. در سال ۲۰۰۸ میلادی
از پانصد شرکت برتر جهان، ۴۷ شرکت در توکیو واقع بودهاند و این شهر از این نظر،
رتبهٔ نخست در جهان را از آن خود کردهاست. توکیو شهری است که بارها به خاطر زمینلرزه،
آتشسوزی و یا جنگ بطور کامل ویران شدهاست و هر بار با زیبایی بیشتر از نو ساخته
شدهاست. به همین سبب چشمانداز کنونی شهر توکیو با معماری معاصر بسیار مدرن و جذاب
به نظر میرسد و بناهای تاریخی و کهنه در شهر بسیار کمیاب هستند. حمل و نقل عمومی
در توکیو بسیار پاکیزه و کارآمد است. قطارها و متروی
توکیو به عنوان اصلیترین بخش حمل و نقل عمومی فعالیت میکنند و در کنار این
دو، اتوبوس، مونوریل و واگن برقی به
عنوان مکمل فعالیت دارند. توکیو جشنوارههای هنری، ورزشی و تفریحی متعددی دارد. جشنوارهٔ
فیلم توکیو که بزرگترین رویداد سینمایی ژاپن به شمار میرود، معمولاً در ماه
اکتبر و در دو منطقهٔ توکیو برگزار میشود. توکیو همچنین از نظر داشتن فضای سبز
بسیار غنی است. پارکهای طبیعی ۳۶٫۳ درصد مساحت کل توکیو را تشکیل میدهند و از نظر
وسعت پارکهای طبیعی، توکیو پس از استان
شیگا جایگاه دوم را در ژاپن به خود اختصاص دادهاست. شهرداری توکیو از سال ۱۹۹۱ میلادی در نیشی
شینجوکو جای دارد.
توكيو پايتخت ژاپنپیشینهتوکیو در ابتدا یک دهکدهٔ ماهیگیری کوچک به نام ادو بود. در اسناد بهجا مانده از قرن دوازدهم
برای اولین بار نام روستای ادو به چشم میخورد. از آن زمان به بعد این ناحیه به نام
ادو خوانده میشدهاست. در زمان جنگهای داخلی دوره
سن گوکو در سال ۱۴۵۷ میلادی ساموراییای به نام اوتا
دوکان، قلعه ادو را در آن
محل میسازد. در سال ۱۵۹۰ میلادی، توکوگاوا
ایهیاسو ادو را پایگاه خود قرار میدهد و هنگامی که وی در سال ۱۶۰۳ میلادی،
نظام مبتنی بر حکومت شوگونها به نام ادوباکوفو
را پایهگذاری کرد، این شهر تبدیل به مرکز سیاسی دولت نظامی شوگونها در سراسر ژاپن
گردید. از دوران ادوباکوفو با عنوان دورهٔ ادو نیز یاد
میشود. در واقع در دورهٔ ادو با این که امپراتور در شهر کیوتو زندگی میکرد و کیوتو
پایتخت محسوب میشد ولی در عمل شهر ادو به پایتخت ژاپن تبدیل شدهبود. در
دورههای بعد ادو رفتهرفته به شهری بزرگ تبدیل گشت، به گونهای که در قرن ۱۸
میلادی جمعیت این شهر به یک میلیون نفر رسید و به یکی از بزرگترین شهرهای جهان
تبدیل شد. در
دوره باکوماتسو
(بین سالهای ۱۸۵۳ و ۱۸۶۷ میلادی) جمعیت بزرگی از ساکنان ادو را ساموراییها
تشکیل میدادند که ۱۰۰ درصد آنها باسواد بودند، به همین علت نرخ سواد در بین مردان
بالغ ادو در این دوران حدود ۷۰ درصد تخمین زده میشود که بسیار فراتر از نرخ سواد
در سطح جهانی بودهاست.
دوره ادو حدود ۲۶۰ سال بطول انجامید و در طی این مدت پانزده شوگون قدرت را در
اختیار داشتند.
یوکوهامایوکوهاما (به ژاپنی:
横浜市 Yokohama-shi) (به انگلیسی:
Yokohama) یک از شهرهای ژاپن و مرکز استان
کاناگاوا میباشد. این
شهر با جمعیت ۳٫۶ میلیون نفری خود پرجمعیتترین شهر ژاپن پس از توکیو میباشد. این شهر تا سال
۱۸۵۹ یک روستای ماهیگیری بود.ولی
پس آن که در آن سال به عنوان یک بندر تجاری در نظر گرفته شد به سرعت پیشرفت کرد.
شهر يوكوهامااوساکااوساکا سومین شهر بزرگ ژاپن و مرکز استان
اوساکا است. این شهر بر روی جزیرهٔ هونشو، جزیرهٔ اصلی ژاپن واقع
شده.
چشمانداز اوساکاناگویا، آیچیناگویا (به ژاپنی: 名古屋市، تلفظ: ناگویا-شی) (به انگلیسی:
Nagoya) چهارمین شهر بزرگ ژاپن است.
این شهر در کرانه اقیانوس آرام در منطقه
چوبو در مرکز جزیره هونشو واقع شدهاست.
ناگویا مرکز شهرستان
آیچی و یکی از بزرگترین بندرگاههای ژاپن است.
ناگویا مرکز سومین ناحیه کلانشهری بزرگ ژاپن به نام ناحیه
کلانشهری چوکیو نیز هست.
ساپوروساپّورو (به ژاپنی:
札幌) (به انگلیسی:
Sapporo) یکی از شهرهای ژاپن و پنجمین شهر پرجمعیت این کشور
میباشد.
این شهر در منطقهٔ «ایشیکاری» جزیرهٔ هوکایدو واقع شدهاست
و یکی از شهرهای منتخب توسط حکم دولتی به شمار میآید.
نمايي از شهر ساپورو در شب نام شهر ساپورو در بیرون از کشور ژاپن بیشتر به دلیل میزبانی المپیک
زمستانی ۱۹۷۲ میلادی که نخستین المپیک در آسیا بود و همچنین برگزاری جشنوارهٔ برف
(یوکی ماتسوری) سالانه شناخته شده است. از این روی بیش از دو میلیون گردشگر از
سرتاسر جهان در این جشنواره شرکت میکنند.
کارخانهٔ «آبجوسازی ساپّورو» نیز در این شهر واقع شدهاست.
کیوتوکیوتو (به ژاپنی:
京都市) یکی از بزرگترین شهرهای ژاپن با جمعیتی حدود یک و نیم میلیون
نفر است.
این شهر در گذشته پایتخت ژاپن نیز بوده است.
دانشگاه
کیوتو در این شهر قرار گرفته است.
فوکوئوکافوکوئوکا (به ژاپنی:
福岡) یکی از شهرهای کشور ژاپن میباشد که در ساحل شمالی جزیرهٔ
کیوشو واقع
شدهاست. این شهر پرجمعیتترین شهر جزیرهٔ کیوشو محسوب میشود. فوکوئوکا در آوریل
۱۹۷۲ بهعنوان شهر برگزیده از میان شهرهای فرماندار شناخته شد. امروزه این شهر
گسترش پیدا کردهاست و برطبق آمار سال ۲۰۰۵ جمعیتی بالغ بر ۲٫۵ میلیون نفر را در
خود گنجاندهاست.
کاواساکی، کاناگاواکاواساکی (به ژاپنی:
川崎市) یکی از شهرهای ژاپن میباشد که در استان
کاناگاوا و در بین شهرهای توکیو و یوکوهاما واقع
شدهاست. این شهر نهمین شهر پرجمعیت کشور ژاپن میباشد.
شهر کاواساکی به وسیلهٔ یک کمربند ۳۰ کیلومتری که در امتداد جنوبی «رودخانهٔ تاما»
کشیده شدهاست از شهر توکیو جدا میشود. در انتهای شرقی این کمربند که از زمینهای
مسطح تشکیل شدهاست، منطقه صنعتی این شهر واقع شدهاست. سواحل کاواساکی توسط
مجتمعهای بزرگ صنعتی محاصره شدهاند.
منطقه غرب کاواساکی که بهعنوان «تاما هیلز» شناخته میشود، عمدتاً از مناق مسکونی
تازهتأسیس که به توکیو متصل شدهاند، تشکیل شدهاست. این منطقه از خانههای
مسکونی، دانشگاههای مختلف و مجتمعهای صنعتی تشکیل شدهاست.
سایتاماسایتاما (به ژاپنی:
さいたま市) پایتخت و پرجمعیتترین شهر ناحیه
سایتاما در ژاپن است.
سايتاما در ژاپناین شهر در جنوب شرقی این ناحیه، که شهرهای پیشین اوراوا، امیا،
یونو و ایواتسوکی
را به هم ملحق میکرد، واقع است.
قرارداشتن در ۱۵ تا ۳۰ کیلومتری شمال مرکز توکیوی مرکزی، سبب عزیمت افراد
زیادی برای کار به توکیو شدهاست.
نام این شهر از نام ناحیه ساکیتاما (به ژاپنی:
埼玉郡) که در حال حاضر شهر گیودا (در شمال ناحیه
سایتاما) میباشد، گرفته شدهاست. کلمه ساکیتاما دارای قدمتی طولانی است و در
مانیوشو (قدیمیترین مجموعه شعری ژاپنی مربوط به قرن هشتم میلادی) به آن اشاره
شدهاست.
هیروشیماهیروشیما (به ژاپنی:
広島市 Hiroshima-shi) از دو واژة ژاپنی "هی.رو"
به معنی گسترده و "شی.ما" به معنی جزیره ترکیب شده است. هیروشیما شهری در غرب جزیره
هونشو در کشور ژاپن است. نخستین شهری است
که به آن حمله اتمی شد (ششم اوت ۱۹۴۵م). با انفجار بمب
اتمی چهار تنی محتوی ۶۰کیلوگرم اورانیوم-۲۳۵ موسوم به پسر کوچک بر روی این شهر،
تا پایان سال ۱۹۴۵م در حدود ۱۴۰۰۰۰ نفر و در فاصلهٔ سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۱ در حدود
۶۰۰۰۰ نفر جان باختند. بمب که در ارتفاع ۵۴۸متری زمین منفجر شد قدرتی برابر با
۲۰۰۰۰ تن تیانتی
داشت و در حال انفجار از فاصله ۹ کیلومتری ۱۰ برابر نورانی تر از خورشید دیده
میشد.
اثر بمب اتم بر گنبدی (در چپ) و ساختمانهای مدرنسندایسندای یکی از شهرهای ژاپن و مرکز استان
میاگی میباشد.
این شهر بزرگترین شهر ناحیه
توهوکو محسوب میشود.
سندای جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر را در خود جای دادهاست و اولین شهر منتخب توسط
حکم دولتی در ژاپن محسوب میگردد.
این شهر در سال ۱۶۰۰
تأسیس شدهاست.
کیتاکیوشو، فوکوئوکاکیتاکیوشو (به ژاپنی:
北九州市) یکی از شهرهای ژاپن است که در «استان
فوکوئوکا» و در بین شهرهای توکیو و شانگهای واقع
شدهاست.
این شهر بهدلیل اقدامات مختلفی که برای کاستن از آلودگی هوا انجام دادهاست، در
سطح کشور پیشتاز گشتهاست. کیتاکیوشو کمتر از یک میلیون نفر جمعیت دارد؛ ولی با
احتساب جمعیت شهر «شیمونوزکی» که در پیرامون این شهر قرار گرفتهاست، جمعیت
کیتاکیوشو به حدود یک و نیم میلیون نفر میرسد.
نمايي از کیتاکیوشو، فوکوئوکا در ۱۶ مارس سال ۲۰۰۶، فرودگاه کیتاکیوشو راهاندازی شد و از همین طریق، اقتصاد محلی
و صنعت توریسم این شهر پیشرفتهای چشمگیری را متحمل شد.
چیباچیبا یکی از شهرهای ژاپن و مرکز استان
چیبا میباشد. این شهر تقریباً در ۴۰ کیلومتری شرق مرکز شهر توکیو واقع شدهاست. شهر چیبا در
سال ۱۹۹۲ بهعنوان یکی از شهرهای منتخب توسط
حکم دولتی شناختهشد. جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۸ بالغ بر ۹۶۰٬۰۰۰ برآورد شدهاست.
چیباساکاییساکایی (به ژاپنی:
堺市) یکی از شهرهای ژاپن است که در استان
اوساکا واقع شدهاست. این شهر پس از قرون وسطی بهعنوان بزرگترین و مهمترین
بندر ژاپن شناخته شدهاست. ساکایی با ۸۳۳٬۴۱۴ نفر جمعیت در مهٔ ۲۰۰۷، بهعنوان
چهاردهمین شهر بزرگ و پرجمعیت ژاپن بهشمار میرود. در فوریهٔ ۲۰۰۵ شهر «میهارا»
(یکی از شهرهای حومهٔ ساکایی) به این شهر پیوست و در حال حاضر یکی از مناطق ساکایی
بهشمار میرود.
ساکاینیگاتانیگاتا (به ژاپنی:
新泻市) پایتخت و پرجمعیتترین شهر استان
نیگاتا در کشور ژاپن
است.
این شهر در ناحیهٔ شمال غربی جزیرهٔ هونشو -بزرگترین جزیرهٔ ژاپن-
واقع شدهاست. شهر بندری نیگاتا که از قدمت تاریخی برخوردار است، امروزه بهعنوان
یکی از بنادر آزاد ژاپن شناخته میشود.
شهرداری نیگاتا در سال ۱۸۸۹ میلادی تأسیس شدهاست و جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۵
میلادی به ۸۱۰٬۰۰۰ نفر رسیدهاست. مناطق پیرامون نیگاتا را شالیزارهای برنج نشکیل
میدهند و این شهر بزرگترین تولیدکنندهٔ برنج در سطح ژاپن بهشمار میرود. در
آوریل ۲۰۰۷ میلادی این شهر به یکی از شهرهای برگزیده توسط حکم دولتی در ژاپن تبدیل
شد و بهعنوان اولین شهر برگزیده در سطح جزیرهٔ هونشو شناخته شد.
در ۱۶ ژوئن ۱۹۶۴، زلزله ای به بزرگی ۷٫۵ ریشتر در این شهر به وقوع پیوست که علی رغم
به بار آوردن خسارات وسیع، تلفات جانی زیادی در پی نداشت. این زلزله توجه مهندسین
را به پدیده روانگرایی خاک جلب کرد.
هاماماتسوهاماماتسو شهری است در
کشور ژاپن. این شهر در
استان شیزوئوکا در جزیره هونشو قرار گرفته است. این شهر در ۱ ژوئیه ۲۰۰۵
با یازده شهر و شهرک اطرافش یکی شد و در ۱ آوریل ۲۰۰۷
تبدیل به یک شهر بزرگ شد. جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۹ میلادی برابر ۸۱۳۰۰۰ نفر
برآورد شده است.
هاماماتسوساگامیهارا، کاناگاواساگامیهارا در استان
کاناگاوا در کشور ژاپن واقع شدهاست که دارای جمعیت
۷۰۶٬۳۴۲ نفر و مساحت ۳۲۸٫۸۴ کیلومتر
مربع با تراکم جمعیت ۲٬۱۴۸ نفر در کیلومترمربع
است و در تاریخ 01954-11-20 ۲۰ نوامبر ۱۹۵۴ به عنوان شهر شناخته شد.
شیزوئوکاشیزوئوکا یکی از شهرهای ژاپن مرکز استان
شیزوئوکا میباشد. این شهر یکی از شهرهای منتخب توسط حکم دولتی محسوب میگردد.
جمعیت شیزوئوکا در سال ۲۰۰۶ بالغ بر ۷۱۳٬۳۳۳ نفر برآورد
شدهاست. همچنین تراکم جمعیت در این شهر ۵۱۳٫۶۵ نفر در کیلومتر مربع میباشد.
شکر خدا الان ورزش یا جهاد اکبر فراهم است و ارزش انسان ها را بدون تبعیض می شود سنجید.
با تشکر فراوان
مهرداد آقائی