بازگشت فلامینگو ها پس از چند سال به تالاب گاو خونی

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط زیست استان اصفهان گفت: مرطوب شدن بخشی از تالاب گاوخونی سبب شد تا فلامینگو‌ها برخلاف سال‌های قبل به این تالاب بیایند.

حسین اکبری با اشاره به اینکه بارش‌های اخیر سبب شده تا بخش کوچکی از تالاب بین‌المللی گاوخونی مرطوب شده و زمینه بازگشت فلامینگو‌ها را فراهم کند افزود:  اوایل فروردین ماه ۲۵۰ قطعه فلامینگو به تالاب آمدند.

او با بیان اینکه امسال بعد از چند سال فلامینگو‌ها به تالاب گاوخونی آمدند، گفت: پیگیری‌های زیادی صورت گرفت تا آذرماه سال گذشته ۸ میلیون مترمکعب آب در تالاب گاوخونی رهاسازی شد، چند بارندگی موثر در اسفندماه هم داشتیم، شب عید هم بر اثر بارندگی‌ها، از سمت کوه‌های شمالی تالاب یعنی گردنه ملا احمد نایین مقداری سیلاب وارد تالاب شد همه اینها موجب رطوبت و وجود آب مختصری به صورت لکه‌ای در برخی نقاط تالاب گاوخونی شد.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه این اقدامات موجب مرطوب شدن بخش کوچکی از تالاب گاوخونی شد، اظهارداشت: مرطوب شدن بخشی از تالاب سبب شد تا تعدادی فلامینگو برخلاف سال‌های قبل به تالاب گاوخونی بیایند و فلامینگو‌ها در لکه کوچک آبی غیرقابل دسترسی در عمق تالاب حضور یابند.

اکبری درباره وضعیت تالاب بین‌المللی گاوخونی هم گفت: بررسی‌های نشان می‌دهد ۹۷ درصد تالاب خشک و تنها ۳ درصد آن مرطوب است.

تالاب بین المللی گاوخونی، عروس تالاب‌های ایران

بازگشت فلامینگو‌ها به تالاب گاوخونی سبب جذب گردشگران زیادی برای تماشای این پرندگان مهاجر به این تالاب شده است.

بازگشت فلامینگو‌ها به تالاب بین‌المللی گاوخونی پس از چند سال خشکسالی مؤید این مطلب است که احیای این تالاب بین‌المللی می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت ده‌ها گونه پرنده مهاجر به این تالاب و حیات دوباره آن باشد.

 
تالاب بین المللی گاوخونی از نظر موقعیت جغرافیایی در مسیر اصلی پرندگان مهاجر به ویژه پرندگان آبزی و کنار آبریزی قرار دارد. پرندگان مهاجر دو بار در سال برای زمستان‌گذرانی و مهاجرت بهاره و تابستان‌گذرانی از عرض‌های شمالی و جنوبی کشور به تالاب گاوخونی مهاجرت می‌کنند.

هر سال اوایل اسفند و فروردین ماه شاهد بازگشت پرندگان آبزی و کنارآبزی از سمت عرصه‌های جنوبی به شمالی در منطقه غرب آسیا و ایران هستیم.اگر تالاب بین‌المللی گاوخونی مانند گذشته تاریخی، آبدار و مرطوب بود، هم به لحاظ جمعیتی و هم تنوع گونه‌ها شاهد وضعیت بسیار بهتری بود.

تالاب بین‌المللی گاوخونی در زمان پرآبی خود تا دو دهه پیش سالانه میزبان بیش از ۳۰ هزار بال فلامینگو و صد‌ها هزار انواع پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی بود. تالاب بین المللی گاوخونی، عروس تالاب‌های ایران یکی از پُراهمیت‌ترین تالاب‌های کشور است که در تیر ۱۳۵۲ در کنوانسیون رامسر ثبت جهانی شد.

فلامینگو نماد و گونه‌ی پرچم تالاب گاوخونی

تالاب گاوخونی با وسعت ۴۷ هزار هکتار در نقطه پایانی زاینده‌رود در جنوب شرقی استان اصفهان و ۲۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد.

 
روند خشکی تالاب گاوخونی از سال ۱۳۷۸ شروع شروع شد و در ۲ دهه اخیر به دلیل نبود آب، بسیاری از زیست‌مندان این تالاب از جمله ماهی‌ها، وُحوش، خزندگان و انواع پرندگان بومی آن از بین رفته‌اند.

حقابه قانونی محیط زیست، زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ۳۱۳ میلیون مترمکعب آب در سال است که سهم گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال‌های خشکی زاینده رود تعیین شده و تأمین این میزان حقابه می‌تواند کارکرد اکولوژیک آن را حفظ کند. این در حالی است که تا ۲ دهه پیش، تالاب گاوخونی سالانه با حدود یک تا دو میلیارد مترمکعب آب زاینده‌رود سیراب می‌شد.

تالاب گاوخونی که به‌عنوان مامن گونه‌های جانوری گوناگون از جمله پرندگان مهاجر در شرق شهرستان اصفهان محسوب می‌شود، در یک دهه گذشته با بحران خشکی و کاهش منابع آبی روبه‌رو بوده بطوریکه آخرین پایش‌ها نشان داده که تعداد پرندگان مهاجر در این تالاب بسیار کاهش یافته است.

فلامینگو به عنوان نماد و گونه‌ی پرچم تالاب گاوخونی شناخته می‌شود. با این حال وضعیت آن در تالاب مناسب نیست و جمعیت آن بسیار اندک شده است.

فلامینگو پرنده‌ای است با پا‌های دراز و منقاری خمیده و گردنی بلند خمیده، آبچر با بدنی بسیار کشیده و پر و بالی به رنگ‌های سفید و صورتی است. در پرواز‌ها پا‌ها و گردنش کشیده و قدری پایین‌تر از سطح بدن قرار می‌گیرد. بالهایش ترکیب زیبایی از رنگ‌های سرخ و سیاه است. پرنده نابالغ قهوه‌ای مایل به خاکستری چرک است.

فلامینگو که شباهت زیادی به لک لک‌ها دارد، پرنده‌ای از راسته بال آتشی سانان به شمار می‌آید و به دلیل رنگ پر‌های خود شهرت زیادی دارد. فلامینگو‌ها را با نام‌های بال آتشی، مرغ آتشی، مرغ حسینی، سرخاب و غاز سرخ نیز می‌شناسند.

منبع: فارس