آیین «یلدا» یا «شو چله» در خراسان‌جنوبی
آیین‌های شب چله در هریک از شهر‌های کشورمان ممکن است متفاوت باشد، اما وجه مشترک مراسم این شب در کل ایران، دورهمی‌های فامیلی و حضور در خانه بزرگتر‌ها زیرکرسی و دید و بازدیدها، برگزاری جشن‌های ازدواج و عروسی و ... است.
آخرین شب ازفصل پاییزیا به عبارتی شب اول دی ماه هرسال معروف به شب چله و به قول امروزی‌ها شب یلدا است.
از گذشته‌های بسیار دور ایرانیان در این شب مراسمی برگزارمی کردند. آیین‌های شب چله در هریک از شهر‌های کشورمان ممکن است متفاوت باشد، اما وجه مشترک مراسم این شب در کل ایران، دورهمی‌های فامیلی و حضور در خانه بزرگتر‌ها زیرکرسی و دید بازدیدها، برگزاری جشن‌های ازدواج و عروسی و در یک کلام صله رحم و احترام به والدین و بزرگتر‌های خاندان است که مورد تأکید دین مبین اسلام نیز است.د
در شب چله از قدیم مراسم و آیین‌های مشابه با سراسر کشور و البته با مختصری تفاوت برگزار می‌شده و هم اکنون هم کم و بیش همان رسم و آداب گذشته دربین مردم و به خصوص قدیمی تر‌ها جریان دارد.
علاوه بردید و بازدید ها، کف زنی، پروار کشی، قورمه خوری، آجیل خوری و بردن هدیه برای عروس خانم‌ها و جشن و شادمانی از جمله آیین‌های شب چله است که از گذشته‌های دور مرسوم بوده است.
شام یلدایی
جشن پروار کشی و قورمه خوری در گذشته مرسوم بوده، اما گرانی افسارگسیخته گوشت حسرت قُورمه خوردن را به دل خیلی‌ها گذاشته است پولدار‌ها اگر بخواهند به روال قدیم پروارکشی کنند برای درست کردن قرمه باید یک بره نرینه را خریداری و ذبح کنند و گوشت هایش را قورمه کنند و قورمه‌ها را در دیگ ریگی (چدنی) تفت بدهند و سپس نان‌های محلی را با روغن‌های داغ آغشته و با قورمه‌های سرخ شده نوش جان کنند البته قورمه خوری برای خانواده به تنهایی دلچسب نیست و بهتراست افراد دیگری را هم از قوم وخویش‌ها دعوت کنند و مقداری هم برای یکی دو خانواده نیازمند ببرند تا ازپرخوری آسیب نبینند.
بازی با کف
کف زنی ازدیگر مراسمی است که درشب چله اجرا می‌شود. لازمه آن، خرید چند تکه بیخ (چوبک) ویک تغار (ظرف سفالی بزرگ) و مقداری شیره انگور است که با یک دسته گز (چند شاخه نازک بوته گز) پس از جوشاندن بیخ‌ها و خنک شدن، آنقدر زده می‌شود تا کف سفید رنگ آن سفت شود و بعد مقداری شیره انگور یا شکر به آن افزوده می‌شود و افراد خانواده و فامیل و وابستگان باهمدیگر میل می‌کنند.
البته برای اینکه همراه با جشن و سرور باشد قبل از اینکه شیره به آن افزوده شود افراد شوخ طبع مقداری از کف‌ها را بر سرو صورت یکدیگر می‌مالند و شادی می‌کنند. کف زنی هزینه چندانی ندارد و همه خانواده‌ها از عهده هزینه آن بر می‌آیند.
منبع:فارس
