خط دیورند اساس و محور اختلافات افغانستان و پاکستان

به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران، خط دیورند اساس اختلافات دو کشور را تشکیل می دهد.

معاهده خط دیورند در زمان عبدالرحمن با نماینده هند بریتانیایی به امضاء رسید و پس از استقلال پاکستان از هند، افغانستان این خط مرزی را به رسمیت نشناخت.

از آن زمان تا کنون مناسبات دو کشور همواره با تنش و بی اعتمادی همراه بوده است.

این تنش ها گردید که این دو کشور نتوانند روابط خود را بر مبنای نیازمندی های سیاسی، اقتصادی و امنیتی عیار سازند و همکاری های خود را در عرصه های مختلف توسعه دهند.

تضادها و تنش ها میان پاکستان و هند از یک طرف و پاکستان و افغانستان از سوی دیگر این کشور را در تنگناهای بیشماری سیاسی، اقتصادی و امنیتی قرار می داد و پاکستان بخصوص از طرف هند خود را آسیب پذیر احساس می کرد و این احساس آسیب پذیری نگاههای پالیسی سازان پاکستان را به سوی افغانستان معطوف کرد.

افغانستانی که همواره حکومت های ضعیف داشته و از اختلافات و نارضایتی های داخلی در رنج بوده است.

کودتای هفت ثورو به دنبال آن تجاوز نیروهای شوروی سابق به افغانستان و قیام سراسری مردم کشور، فرصت طلایی را برای پاکستان فراهم کرد تا از این موقعیت برای رسیدن به اهداف استراتژیک خود سود ببرد.

این کشور از یک طرف با باز گذاشتن مرزهای خود به روی مهاجرین، زمینه نفوذ و مداخلات خود را در آینده افغانستان فراهم کرد و از سوی دیگر با گرفتن امتیازات سیاسی، کمک های اقتصادی و حمایت های همه جانبه بین المللی راه رشد اقتصادی و نظامی خود را هموار کرد.

دستیابی این کشور به سلاح های هسته ای که با سکوت و اغماض مجامع بین المللی میسر گردید، نتیجه حمایت آن کشور از جهاد افغانستان بود.

در همین دوره استراتژیست های پاکستان، نوع نگاه خود را به افغانستان عوض کرده و سیاست عمق استراتژیک را نسبت به افغانستان دنبال کردند.

سیاست‌های پاکستان پس از پیروزی مجاهدین و سپس تشکیل و حمایت از گروه طالبان بر مبنای همان سیاست استوار بود.

در دوره جدید سیاسی که پس از 2001 در افغانستان رقم خورد، پاکستان ناچار شد که میان گزینه حمایت از طالبان به عنوان ابزار سیاسی و یکجا شدن با ایتلاف بین المللی، یکی را انتخاب کند.

پاکستان گرچند تحت فشار افکار بین المللی با ایتلاف جامعه جهانی همراه گردید؛ اما از آن طرف هیچگاه از اهداف استراتژیک خود نسبت به افغانستان دست بر نداشت.

در پانزده سال گذشته نه حکومت افغانستان توانست با طرح یک استراتژی دقیق و همه جانبه مناسبات خود را با پاکستان بر مبنای احترام متقابل و منافع مشترک تنظیم کند و نه جامعه جهانی توانست پاکستان را وا دارد تا در راستای مبارزه با تروریسم صادقانه عمل کرده و نگاه خود را نسبت به افغانستان عوض کند.

اکنون تنش ها میان دو کشور گسترش یافته و به اوج خود رسیده است. اتهامات متقابل، بستن مرزها از سوی پاکستان و راکت پرانی های دوامدار، نشانه هایی اند که پاکستان می خواهد به این اهداف خود نزدیکتر شود.

یکی از مهمترین اهداف پاکستان حل مسأله خط دیورند است. این خط خونین در واقع عمق و محور همه اختلاف ها میان دو کشور را تشکیل می دهد.