از مصونیت قضایی نمایندگان تا ارجاح پرونده "سلطان گوشت" به کمیسیون اصل 90

به گزارش خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، این هفته قوه قضاییه هفته خلوتی را به لحاظ خبری پشت سر گذاشت. ابتدای هفته با معرفی معاون فرهنگی دستگاه قضا آغاز شد. حجت الاسلام هادی صادقی به عنوان اولین معاون فرهنگی قوه قضاییه معرفی شد.

همچنین طبق آخرین اخبار قوه قضاییه قرار بود طی این هفته احکام متهمان پرونده های اختلاس بیمه و فساد بزرگ مالی صادر می شود که این اتفاق رخ نداد.

* مصونیت یا عدم مصونیت بر سر دو راهی

این هفته تحت تاثیر هفته گذشته و اعلام جرم دادستان تهران علیه علی مطهری قرار گرفت و بحث مصونیت قضایی نمایندگان با جدیت بیشتری دنبال شد. هر یک از کارشناسان حقوق در این باره نظر خاصی داشتند، ضمن این که مصونیت قضایی نمایندگان مجلس در اصل 86 قانون اساسی نیزآمده است.

همچنین اصل هشتاد و ششم قانون اساسی می‌گوید که نمايندگان مجلس در مقام ايفاي وظايف نمايندگي در اظهار نظر و راي خود كاملاً آزادند و نمي‌توان آنها را به سبب نظراتي كه در مجلس اظهار كرده‌اند يا آرائي كه در مقام ايفاي وظايف نمايندگي خود داده‌اند تعقيب يا توقيف كرد.

این قانون در سال 1380 از سوی شورای نگهبان بازنگری و تفسیر شد، شورای نگهبان معتقد است که ‌اصل هشتاد و ششم‌، حاكي‌ از‌ مصونيت‌ نمایندگان ريشه اسلامي‌ ندارد و تمام‌ مردم‌ در برابر حق‌ و قانون‌ الهي‌ يكسان‌ و برابرند، و هر فردي‌ كه‌ در مظان اتهام قرار گيرد قابل‌ تعقيب‌ است‌ و اگر شكايتي‌ عليه‌ نمایندگان انجام‌ شود دستگاه‌ قضائي‌ بايد این شخص را تعقيب‌ كند.

شورای نگهبان در ادامه تفسیر خود آورده است که اصل‌ هشتاد و ششم‌ قانون‌ اساسي‌ در مقام‌ بيان‌ آزادي‌ نماينده‌ در رابطه‌ با رأي‌‌دادن‌ و اظهار نظر درجهت‌ ايفاي‌ وظایف‌ نمايندگي‌، در مجلس‌ است‌ و ارتكاب‌ اعمال‌ و عناوين‌ مجرمانه‌ از شمول‌ اين‌ اصل‌ خارج‌ و اين‌ آزادي‌ منافاتی با مسئوليت‌ مرتكب‌ جرم‌ ندارد.

* سرانجام نمایندگان مصونیت دارند یا خیر؟

اکنون اصل 86 و تفسیرش موجب شده که مصونیت نمایندگان بر سر دو راهی بماند و مشخص نشود که سرانجام نمایندگان مصونیت دارند یا خیر؟ تعدادی از حقوقدانان معتقدند که اگر این قانون همین گونه با ابهام باقی بماند وظایف نمایندگان را تحت شعاع قرار خواهد داد.

اما نعمت احمدی یک کارشناس حقوق در گفتگو با باشگاه خبرنگاران، با بیان اینکه حقوق وکلای ملت نباید در حد مردم عادی باشد، اظهار داشت: نمایندگان مجلس به لحاظ دسترسی به اطلاعاتی که در اختیار مردم نیست و به دلیل ویژگی حقوقی‌شان برای دفاع از حقوق مغفول مانده مردم نمی‌توانند از حقوق یکسانی با افراد عادی برخوردار باشند و باید بتوانند در فضایی دور از تنش مسايل ضروري را با افکار عمومی مطرح کنند.

وی ادامه داد: نمایندگان مجلس به عنوان وکلای ملت باید بتوانند اقدامات سوء مدیران و مسئولان کشور را بیان کنند تا از آن طریق تحقیقات لازم درباره مسائل مختلف صورت گرفته و به مردم پاسخ داده شود.

این کارشناس حقوق با تاکید بر اینکه مردم توقع دارند که وکلایشان از حقوق نادیده گرفته شده آنها دفاع کند، گفت: اگر نمایندگان محدود شوند، مجلس بی‌هویتی در راس امور قرار می‌گیرد که کارایی خاصی نداشته و موجب نارضایتی افکار عمومی از مجلس می‌شود.

وی با اشاره به آسیب‌های لغو مصونیت قضایی نمایندگان مجلس تصریح کرد: اگر مصونیت قضایی نمایندگان مجلس مخدوش شود چند اصل قانون اساسی شامل طرح تذکر و سوال از رئیس جمهور و وزرا، استیضاح و تحقیق و تفحص معطل می‌ماند.

احمدی اضافه کرد: در نفس طرح سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص اتهام نهفته است که با در نظر گرفتن زمان پاسخگویی، این امکان فراهم می‌شود که مسئولان بتوانند درباره اتهاماتشان جواب و مدارک مورد نیاز را نیز ارائه دهند.

به گفته این کارشناس حقوقی، مصونیت قضایی برای نمایندگان امتیاز ویژه ای محسوب می‌شود که از این طریق شفافیت در میان مجلس و افکار عمومی به وجود می‌آید و نباید نادیده گرفته شود.
اصلاح و بازنگري در قانون انتخابات ضرورتي فراموش شده است.

* اصلاح قانون انتخابات در پیچ و خم اداری

همچنین این هفته بحث هایی درباره اصلاح قانون انتخابات مطرح شد. قانون انتخابات در سال 1362 تدوین و اکنون که حدود 2 دهه از آن زمان می گذرد بازنگری و اصلاح قانون انتخابات لازم به نظر می رسد.

محمد رضا خباز يك نماينده پيشين مجلس در این باره به باشگاه خبرنگاران، گفت: آسيب هايي در قانون فعلي انتخابات وجود دارد كه بايد به دقت بررسي و مورد اصلاح و بازنگري قرار بگيرد.

وی در تشريح برخي موارد مورد نظر براي اصلاح قانون انتخابات تصريح كرد: هيات نظارت بر انتخابات بايد براساس مستندات، صلاحیت اشخاص را بررسی و زمانی که نهادهای ذیربط نظر خود را درباره آنها اعلام مي‌كنند، این هیات نیز منطبق بر اسناد به دست آمده از اين افراد تصميم گيري كند.

اين نماينده پيشين مجلس تاكيد كرد: اصلاح و بازنگري در قانون انتخابات راه را بر نفوذ برخي افراد فرصت طلب كه با صرف هزينه‌هاي هنگفت انتخاباتي خود را به مجلس تحميل مي كنند، مي بندد.

* راز سرقت مجسمه‌هاي تهران در هاله‌اي از ابهام

گروه حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، این هفته گزارشی را از مجسمه های ربوده شده تهران در سال 1389 بر روی خروجی خود قرار داد تا به مخاطبان را از روند رسیدگی این پرونده آن هم پس از گذشت حدود 3سال آگاه کند. سال 1389 تعدادی از مجسمه های تهران به طرز غیرقابل تصوری سرقت شدند و هر نهادی تحلیلي از اين اتفاق ارائه كرد، اما نكته جالب اين كه با گذشت 3سال از سرقت‌هاي سريالي آثار هنري سطح شهر، هنوز هيچ نهادي از راز نامكشوف اين سرقت‌ها پرده برنداشته است.

* رمضان فصل رويش دوباره مجرمان و بازگشت آنها به جامعه

هر ساله با آغاز ماه رمضان میزان جرم و جنایت کاهش می یابد.با رشد معنویت در این ماه همه اقشار جامعه تلاش می کنند که خود را از بدیها و کژیها دور کنند و به معنویت بپردازند. حسن تردست يك حقوقدان در این باره به باشگاه خبرنگاران، گفت: که ماه رمضان فرصت بازگشت به خود و تصفيه روحاني است كه مي‌تواند فصل رويش دوباره مجرمان و بازگشت آنها به جامعه باشد.

تردست با بيان اين كه در ماه رمضان آمار جرم و جنايت كاهش پيدا مي كند اظهار داشت: ارتكاب جرم به دو عامل شخصي و محيطي بستگي دارد و افراد خلافكار تحت تاثير اين دو عامل مرتكب جرايم مختلف مي شوند.

اين حقوقدان ادامه داد: برخي از خلافكاران هم به انجام اعمال مجرمانه عادت كرده اند كه اين مساله با آن دو عامل سنخيتي جنداني ندارد.
تردست با بيان اين كه ماه رمضان تاثير وضعي مثبتي بر محيط و روحيات افراد مختلف دارد اظهار داشت: مجرمان هم در اين قاعده شامل اثرات وضعي برآمده از ماه مبارك رمضان مي‌شوند و حتي برخي از خلافكاران طي اين ماه تصميم قاطعي براي اصلاح شدن مي‌گيرند.

* مدعیان حقوق بشر در مقابل کشتار مسلمانان ميانمار سكوت كرده‌اند

در این هفته مسلمانان زیادی در میانمار کشته شدند و حجت‌الاسلام محمدجعفر منتظری رئیس دیوان عدالت اداری با انتقاد از این کشتار گفت: مدعيان حقوق بشر که به هر مناسبتی در شورای امنیت تشکیل جلسه می‌دهند، در مورد کشتار میانمار سكوت كرده‌اند و نظاره می‌کنند.

وی گفت: تاسف‌آور این است که مدعیانی که داعیه حقوق بشر دارند و هرجا اتفاقی بیفتد که به مذاق آنان خوش نیاید، سریع موضع‌گیری می‌کنند، یا آنها که به هر مناسبتی در شورای امنیت تشکیل جلسه می‌دهند، در مورد این حادثه لب فروبسته‌اند و نظاره می‌کنند.

رئیس دیوان عدالت اداری خاطرنشان كرد: ما از این جنایت وحشیانه در حق برادران مسلمانمان اظهار تاسف می‌کنیم و از خداوند متعال ملتمسانه می‌خواهیم که با دست غیب خود انتقام مظلومان را از ظالمان بگیرد.

همچنین جمهوری اسلامی ایران طی نامه‌ای خواستار اقدام سریع و موثر کمیسرعالی حقوق بشر سازمان ملل متحد برای توقف نسل کشی و نقض گسترده و سیتماتیک حقوق بشر مردم مسلمان و بیگناه میانمار شد.

* عزم جدي ايران براي پيگيري حقوقي دريافت غرامت از عراق

این هفته یکی از نمایندگان عراق ادعای بی اساسی را مطرح کرد که باعث تعجب همگان شد. وی خواستار دریافت غرامت از ایران برای جنگ با ایران شد. امین صیادی يک حقوقدان در مورد این موضوع به باشگاه خبرنگاران، گفت: جمهوري اسلامي ايران مستندات حقوقي کافي براي دريافت غرامت جنگ تحميلي از دولت عراق دارد كه به زودي در مجامع بين المللي مطرح مي‌كند.

وی در واکنش به درخواست يکي از نمايندگان مجلس عراق از دولت اين کشور براي دريافت غرامت جنگي از ايران اظهار داشت: دولتمردان عراقي عاقل تر از اين هستند که بخواهند با استناد به درخواست غير منطقي اين نماينده به موضوعي ورود پيدا کنند و  به خوبي مي‌دانند از اساس غير واقعي است.

اين حقوقدان ادامه داد: اظهارات اين نماينده عراقي را نبايد چندان جدي گرفت چون وي با طرح اين ادعاي واهي، فقط خودي نشان داده است.

* قاتلی که از خانواده کمیته امداد هم نگذشت

طی هفته ای که گذشت؛ حكم قصاص قاتلي كه از خانواده تحت پوشش كميته امداد هم نگذشته بود، از سوی دیوان عالی کشور نهایی شد. حجت الاسلام غضنفرآبادی قاضي ديوان عالي كشور از اعلام حكم نهايي قاتلي كه با شگردي مخصوص مرتكب 5 فقره قتل عمد شده بود به باشگاه خبرنگاران،خبر داد و گفت: اين قاتل با شگرد  پخش غذاي نذري كه به قرص لورازپام مسموم شده بود، سراغ خانواده‌هاي تحت پوشش كميته امداد رفته و زماني كه آنها بيهوش مي‌شدند، پول و زيورآلات آنها را سرقت مي‌كرد.

گفتنی است؛ طي اين اعمال مجرمانه 5 نفر كه از افرادي كه با كهولت سن مواجه بودند به دليل مسموميت جان باختند.

* پرونده قضايي "سلطان گوشت" روي ميز كميسيون اصل 90 مجلس

در آخرین اخبار این هفته پرونده قضايي "سلطان گوشت" به کميسون اصل 90 مجلس ارجاع شد و اين کميسيون مدارک جديدي از اين پرونده به دست آورده است.

 مي‌گويند "سلطان گوشت" 15 شرکت به نام همسر و فرزندانش دارد و آنقدر بدهي بانکي بالا آورده كه حتي بانک مرکزي  طي نامه اي به بانک کشاورزي مبني بر اينکه با اين فرد معامله نکنيد، هشدار داده  ولي آنگونه که از منابع خبري پيداست هنوز با وي معامله مي‌شود. در حال حاضر کنجاله‌هاي "سلطان گوشت" در کشتي و روي بندر مانده و اگر بخواهد می‌تواند به راحتي همه این کنجاله‌ها را به كشور وارد كند.

* کاهش 9 درصدی نرخ رشد ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضایی

همچنین در پایان این هفته رئیس قوه قضاییه از کاهش 9 درصدی نرخ رشد ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضایی بین سال‌های 89 و 90 خبر داد.

آیت الله صادق آملی لاریجانی با اشاره به این‌که یکی از مشکلات دستگاه قضایی روند فزاینده پرونده‌ها است، درباره جزئیات آمار به دست آمده از سوی معاونت راهبردی قوه قضاییه گفت:‌ در سال 88 به 89 نرخ ورودی پرونده‌ها به دادگاه‌های عمومی و انقلاب 26/18 درصد، دادسرا 55/19 درصد، شورای حل اختلاف 6/6 درصد و دیوان عدالت اداری 7/9 درصد بوده است که در سال 89 به 90 در دادگاه‌های عمومی و انقلاب به 6/11 درصد، دادسرا 5/8 درصد، شورای حل اختلاف 2/10- درصد کاهش یافته است.

آیت‌الله آملی لاریجانی همچنین میزان نرخ ورودی پرونده‌ها را در دیوان عدالت اداری در سال 89 به 90 به میزان 5/15 درصد اعلام کرد که با رشد 6 درصدی مواجه بوده است.

همچنین وی خواستار توجه دولت میانمار به وضعیت مسلمانان این کشور شد و گفت:‌ وضعیت فعلی مسلمانان این کشور قابل اغماض نیست.

رئیس قوه قضاییه در ادامه همچنین به وضعیت کشور سوریه اشاره کرد و با تاکید بر این‌که غربی‌ها به دنبال مسئله حقوق بشری نیستند و سوریه را به دلیل مقاومت در برابر غرب و صهیونیست‌ها تحت فشار قرار می‌دهند، افزود:‌ مشکل غرب با سوریه مشکل مقاومت است و قطعا مقاومت دولت و مردم سوریه به بار خواهد نشست و سوریه با مقاومت‌های خود و حمایت‌های مردمی بر مشکلات اخیر خود پیروز خواهد شد.

انتهای پیام/پ3