باشگاه خبرنگاران جوان؛ فلاحتی- سیزده به در یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایرانی است  در  این روز، بخشی جدایی‌ناپذیر از نوروز ایرانیان است که بلافاصله پس از دوازده روز جشن و دیدوبازدید نوروزی، به‌عنوان پایانی نمادین بر جشن‌های سال نو در نظر گرفته می‌شود.

سیزدهمین روز از فروردین ماه که افراد در کنار عزیزان‌شان در طبیعت جشن می‌گیرند، سیزده بدر نامیده می‌شود. در تقویم‌های رسمی ایران، این روز به روز طبیعت شناخته می‌شود و تعطیل رسمی است.
در این روز مردم به دامان طبیعت می‌روند، چراکه این باور در میان بسیاری مرسوم است که در روز سیزده بدر برای راندن نحسی از خانه باید به بیرون رفت و نحسی را در طبیعت به در کرد. از آداب و رسوم این جشن خانوادگی می‌توان به گره زدن سبزه برای رسیدن به آرزو‌ها اشاره کرد.
جشن سیزده بدر به دلیل سابقه طولانی که دارد و تغییراتی که به مرور زمان در آیین‌ها و مراسم آن ایجاد شده است.

فلسفه جشن سیزده بدر در ایران باستان

سیزده بدر در سنت ایرانیان باستان جشنی به مناسبت پیروزی ایزد باران بر دیو خشک‌سالی اپوش است. در ایران باستان مردم پس از برگزاری مراسم نوروزی، سیزدهمین روز که به ایزد باران تعلق دارد و با تیر یا تشتر نام‌گذاری شده است را به دشت و صحرا می‌رفتند و به شادی و پای‌کوبی می‌پرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند می‌کردند. دعا و نیایش برای بارش باران در باور پیشینیان پیش از آشو زرتشت برای این بوده است که ایزد باران در سال جدید بر اپوش پیروز شود.

ایرانیان در جشن سیزده بدر از خانه به دشت و دمن می‌رفتند تا از پدیده‌ها و شگفتی‌های فصل بهار که زندگانی آدم به آنها پیوند خورده است، دیدن کرده و آنها را گرامی بدارند.
جالب است بدانید این‌که مردم دوازده روز یک سال را جشن می‌گیرند و روز سیزده به دشت و صحرا می‌روند و در طبیعت روز را به شادی می‌گذرانند، ریشه در باور‌های کهن ایرانیان دارد. 

فلسفه سیزده به‌در

بسیاری از پژوهشگران فرهنگی معتقدند که برپایه مطالعات انجام شـده، نوروز به جایی وابستگی ندارد و آیینی ایرانی است، بسیاری از رسم‌های گذشته، امروزه نیز در سایه آیین‌های نوروزی زنده اسـت. یـکی از رسـم‌های نوروزی، سبزکردن دانه‌های بعضی حبوبات است که در ظروف گوناگون آنها را می‌کارند و سیزدهم فروردین بـه بـیرون شهر‌ها و روستا‌ها رفته و آن را به آب روان می‌سپارند.

درباره فلسفه سیزده‌به‌در در میان فرهنگ‌پژوهان و صـاحبنظران، دیـدگاه‌های متفاوتی وجود دارد، شاید یکی از دلایل حـفظ آن در میان مردم بـه مـناسبت هم‌نام بودن این روز بـا نـام «تبستر» یا ایزد و ستاره باران بوده باشد که مردم برای نیایش و درخواست باران بـرای کـشاورزی بیرون می‌روند. گروهی از صاحب‌نظران سیزده‌به‌در را برخاسته از هم‌زمانی این روز بـا فـصل کار‌های کشاورزی می‌دانند، زیرا در گذشته پیـشه بـیشتر مـردم کـشاورزی بوده است.

مردم استان یزد هم مانند سایر هموطنان در این روز آداب و رسوم خاصی دارند، در این میان علاوه بر خروج از خانه به صورت گروهی و جمعی، با برپایی آیین‌ها و مسابقات مختلف این روز را با شادی طی می‌کنند.

مردم این استان با حضور در مناطق ییلاقی استان آخرین جشن‌های نوروزی را در کنار طبیعت زیبا و سر سبز به پایان می‌رسانند تا سالی خوب را آغاز می‌کنند.

در یزد رسم است که در آستانه سال جدید و نوروز خانواده‌ها در داخل منزل خود به کاشت انواع سبزه اقدام و آن را تا روز ۱۳ نوروز نگهداری می‌کنند و در روز ۱۳ نوروز سبزه‌ها را همراه خود به دامان طبیعت برده و آن را در جوی آب رها می‌کنند و معتقدند این کار موجب بیرون کردن درد و بلا از خانه و انتشار برکت در طبیعت می‌شود.

رها کردن سبزی هفت سین

در یزد رسم است که در آستانه سال جدید و نوروز خانواده‌ها در داخل منزل خود به کاشت انواع سبزه اقدام و آن را تا روز ۱۳ نوروز نگهداری می‌کنند و در روز ۱۳ نوروز سبزه‌ها را همراه خود به دامان طبیعت برده و آن را در جوی آب رها می‌کنند و معتقدند این کار موجب بیرون کردن درد و بلا از خانه و انتشار برکت در طبیعت می‌شود.

گره زدن سبزه
از دیگر آداب و رسوم خاص روز طبیعت می‌توان به گره زدن سبزه‌ها در باغ‌ها و کشتزار‌ها اشاره کرد که بیشتر توسط زنان و دختران برای رسیدن به آرزو‌ها انجام می‌شود.

در هنگام گره زدن سبزی شعر این روز را با هم می‌خوانند سیزده به در، چهارده به تو، سیزده را کردم تو کودو، درش بستم با جودو یا سیزده به در، چارده به تو، سال دیه، خونه شوهر، هاکوت کوتو هاکوت کوتو، یا سیزده به در، چارده به تو، سال دیه، خونه شوهر، بچه بغل، هاکوت کوتو هاکوت کوتو و غیره. البته پیوند زدن دو شاخه سبزه تمثیلی از پیوند یک مرد و یک زن که باید به هم بپیوندند تا تسلسل تولد برقرار گردد، می‌دانند.

بازی‌های بومی محلی

انجام برخی از بازی‌های بومی و محلی مثل هفت سنگ، کامسد، یه قل دو قل، وسط بازی و ... بر اساس شرایط هر منطقه در یزد برای گذران روزی شادی در ۱۳ نوروز همچنان متداول است.

پخت غذا‌های محلی

پخت برخی از غذا‌های خاص محلی مثل شولی و آش رشته از دیگر آداب مردم این استان در روز ۱۳ نوروز است که البته در سالجاری با توجه به ماه مبارک رمضان برای افطار تهیه می‌شود.

استان یزد در کنار استان‌های فارس و اصفهان به عنوان مثلث طلایی گردشگری مرکز ایران، مقصد اول گردشگران خارجی و اروپایی است به گونه‌ای که استقبال گردشگران خارجی در سال‌های اخیر از این مقصد گردشگری چند برابر افزایش یافته و صنعت گردشگری به عنوان یکی از محور‌های مهم توسعه استان مد نظر مسئولان قرار گرفته است.

آیین‌های نوروزی و باستانی نیاکان ما گرچه در طـول زمان به صورت مـاهیتی و شـکلی تغییراتی کرده باشد، اما در اصل وجود آنها تغییری به وجود نیامده است و مراسم سیزده‌بدر هم اگر در گذشته رسم‌هایی برای شکرگذاری از الهه باروری زمین و خواندن دعای باران و نیایش ایزد باران بوده یـا جشن آغاز کار کشاورزی، تنها بهانه‌ای، برای رفتن به آغوش طبیعت بود، اما آنچه که مهم است، آیـینی زیـبا به نام سیزده‌بدر در میان اقوام ایرانی در فلات ایران وجود دارد که می‌تواند سبب همبستگی و یکدلی هرچه بیشتر این ملت باشد.