باشگاه خبرنگاران جوان؛ محدثه صبوری ـ شهربابک را به قصد رفتن به روستایی که سالهاست مقصد اصلی اوقات فراغت شهربابکی‌ها و همچنین گردشگران و مسافران است ترک می کنیم، اول جاده منتهی به آن دشتی وسیع نگاهمان را نوازش می دهد که پر از گیاهان دارویی و بوته‌هایی از جمله خارمریم، جاز و خار‌هایی است که در زبان محلی آنها را آدور می‌نامند، اما این دشت در گذشته پوشیده از درختان بنه بوده ولی به تدریج با قطع درختان و کمبود بارندگی درخت‌ها از بین رفته‌اند و تعداد کمی از آنها در فاصله ۷ کیلومتری از روستای مدنظرمان هنوز هم وجود دارند.

در بدو ورود به روستا و در دو طرف جاده درختان بادام کوهی که در زبان محلی آنها را مَر می‌نامند به ما خوشامد می گویند، هوای دلپذیر و کمی خنکش چنان صورتمان را نوازش می دهد که مشتاق میهمان نوازی اش می‌شویم، مسیر را که پیش می رویم، کم کم سروکله خانه پیدا می شود، اما معماری این منازل با خانه‌هایی که در دیگر روستا‌ها ساخته شده است تفاوت دارد.

مصالح این ساختمان‌ها سنگ، آجر و بلوک نیست، دل کوه آشیانه مردمانی است که سالهاست در آن‌ها زندگی کرده و می کنند، اینجا میمند است، میمند را یکی از باستانی‌ترین سکونتگاه‌های بشری در ایران و جهان می‌دانند که از ۱۲ هزار سال پیش تاکنون همچنان پابرجاست و به حیات خود ادامه می‌دهد.

فضای جلوی هر خانه را کیچه می گویند، کیچه، محوطه بازی است که به کیچه بعدی راه دارد، ارتفاع کیچه‌ها در حدود ۱/۷ الی ۲ متر است، عرض آن از یک متر تا ۲/۵ متر متغیر است. حفظ ضخامت دیواره‌ها، بر استوار ماندن سقف یکی و زمین دیگری لازم است. کمی بی توجهی ممکن است، موجب ریختن کف خانه یکی بر سر دیگری شود.

انتهای کیچه، به یک فضای نیمه باز ایوان مانند می‌رسد و بیشتر امورات روزمره، از قبیل پخت و پز نان در این محل انجام می‌شود. نیمی از انتهای کیچه‌ها پوشیده است و سقف دارد. سقف این ایوان که سرصُفه نام دارد در بعضی کیچه ها، از جنس کمر و در بعضی دیگر از تیر‌های چوبی، که بر روی سنگ چین‌های دو طرف کیچه قرار دارد.

مسجد، حسینیه، مدرسه، موزه و آتشکده نیز از دیگر بخش‌های دیدنی این روستای تاریخی صخره‌ای هستند.

حواسم که جمع شد، متوجه شدم ساعتی را غرق تماشای زیبایی و گیرایی این روستا بودم، گویی به گذشته سفر کرده‌ام و اکنون در قلب تاریخ ایستاده‌ام، مسیر را که پیاده طی می کنم، افرادی بساط پهن کرده‌اند تا ماحصل دسترنج خود را به مسافران و گردشگرانی که به میمند سفر می کنند بفروشند.

زندگی گذشته هنوز هم در این روستا جریان دارد و گواه این حرفم مردان و زنان پا به سن گذاشته و سالخورده‌ای هستند که با لباس‌های محلی در جوار منازل دستکند خود نشسته و یا در تکاپو هستند، معیشت مردمان اینجا اغلب کشاورزی و دامپروری است.

علاوه بر این معماری جذاب، طبیعت بکر مجاور این روستا هم آدمی را فرامی خواند تا مدتی را به دور از هر مشغله و دغدغه‌ای در آسایش بگذراند.

 رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهربابک در گفت‌و‌گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: منظر فرهنگی میمند با وسعتی حدود ۱۲ هزار کیلومتر مربع به فاصله ۳۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان شهربابک واقع شده است.

حسن ابراهیمی افزود: عناصر اصلی این منظر شامل روستای دستکند میمند، آبادی‌ها (۳۶ پارچه)، آغل‌های دامداری (۹ سرآغل)، جنگل درختان پسته وحشی و بادام کوهی، پوشش گیاهی و جانوری هستند.

وی تصریح کرد: هسته اصلی روستای دستکند میمند با فضا‌های معماری دو طبقه و سه طبقه روی هم دارای اجزایی از قبیل حمام، مسجد، مدرسه قدیم، حسینیه، شبکه معابر، باغات و زمین‌های کشاورزی است.

ابراهیمی بیان کرد: این روستا در ۱۳۸۰ تحت شماره ۴۱۳۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و متعاقب آن در اجلاس بن آلمان در ۲۰۱۵ میلادی، تیرماه ۱۳۹۴ تحت عنوان منظر فرهنگی میمند به ثبت جهانی رسیده است.

ابراهیمی گفت: در این منظر تعامل انسان و طبیعت به شکل مناسبی صورت گرفته و باعث تولید محصولات دامی، باغی و صنایع دستی شده است.

وی با بیان اینکه میمند ۱۰ واحد بومگردی دارد، اظهار داشت: در حال حاضر این روستا ۱۳۷ نفر جمعیت دارد.