تور رسانه ای فولاد بافت؛
صنعتی پاک در تامین زنجیره فولاد کشور/ در اوج تحریم‌ها این کارخانه بهره برداری شد
ایام دهه فجر است و باز فرصتی برای بررسی داشته‌ها ونعمت‌هایی که قدردان شان نیستیم.
باشگاه خبرنگاران، مرضیه السادات حسینی راد؛ صبح زود است وهنوز شهر در خواب زمستانی که از شهر کرمان به مقصد جاده بافت به سیرجان و صنایع فولاد بافت راهی می‌شویم.
جاده پرپیچ وخم است وحسابی خبرنگاران شهرنشین را آزرده خاطر می‌کند، یاد خبری می‌افتم که اخیرا خواندم وآن هم تردد بالای جاده بافت به سبب صنایع فولاد ومانند آن است.
پس از ساعتی به سرمای لرزدار بافت می‌رسیم وازدیدن برف متعجب؛ صنایع فولاد بافت که ۱۲ کیلومتری جاده بافت به سیرجان واقع شده است پراکنده است دو مجموعه اسکلت وآهنی بزرگ که تولید آهن اسفنجی هستند پیش رویمان آشکار می‌شوند.
بدلیل سرمای هوا در سالن جلسات موسسه ثارالله وابسته به هلدینگ تخصصی صنعت ومعدن میهمان مدیرپیمانکاری پروژه فولاد بافت هستیم.
عبدالمجید ندری مدیرمیانسال مجموعه به سوالات خبرنگاران پاسخ می‌دهد.
وی درخصوص بازدید خبرنگاران استان از مجتمع فولاد بافت گفت: اردو‌های راهیان پیشرفت تبیین دستاورد‌های انقلاب است، رهبر انقلاب نیز بار‌ها تاکید کردند دانش آموزان دانشجواز دستاورد‌های انقلاب بازدید کنند تا سطح آگاهی جامعه از فعالیت‌های خوب کشوربالا برود.
وی با اشاره به تاریخچه موسسه می‌گوید: موسسه ثارالله سال ۶۸ تشکیل شد و به تبع آن مانیزا ز سال ۶۹ کارمان را آغازکردیم که عمده کار درحوزه سدسازی وپروژه‌های عمرانی بود ما دراین حوزه ۵۹ پروژه را به اتمام رساندیم ابتدا سدسازی انجام دادیم، اما در ادامه باتوجه به فرمایش رهبری که فرمودند"کاری کنید با راه اندازی معادن دهانه چاه‌های نفت راببندید "ما عملا ازبا ابلاغیه‌ای که از سال ۹۷ انجام شد کار درمعدن را شروع کردیم. وی بیان کرد: موسسه ثارالله موفق شد کارخانه احیااستیل بافت وسپس درآلو را به بهره برداری برساند.
وی با اشاره به اینکه عمده تلاش موسسه بحث‌های محرومیت زدایی است اظهار کرد: درحال حاضر هرجا معدن راکدی باشد که دولت یا بخش خصوصی امکان ورود به حوزه اکتشاف آن را نداشته باشد ورود می‌کنیم که در شرق کشوراخیرا در حوزه معدن ورود کردیم که درآینده اطلاع رسانی می‌شود.
وی تصریح کرد: ما همچنین ورود به بحث معدن مس را داریم و قرارگاه توانسته در ۵ یا ۶ سال اخیردر مناطق کمتربرخوردارورودکردیم.
ندری بیان کرد: درکارخانه بافت کارگندله سازی راانجام می‌دهیم و در فرایند کار این اکسیژن سنگ گرفته شده و خالص سازی می شود و آهن خوب و خالصی تولید می کند.
وی تاکید کرد: کاراینجابالای ۸۰ درصد به دست متخصصان داخلی انجام شده وبا بیش از ۷۰ شرکت همکاری داشتیم که از طراحی ونصب تا مراحل پایانی کار تجهیز ودیگر مسائل ما در بخش تجهیزدرصد کمی تجهیزات را وارد کردیم وبه عبارتی ما اینجا خواستن را توانستیم، حتی در شرایط تحریم از آلمان دستگاه وارد کردیم هرچند سختی‌های زیادی داشت، اما نیازکار به این دستگاه بود وخوشبختانه خریداری شد. 
ندری افزود: خوشبختانه اکنون کارخانه به بهره برداری رسیده وبا ظرفیت ۸۰۰ هزار تن آهن اسفنجی را تولید می‌کنیم در بحث مسئولیت‌های اجتماعی ومحرومیت زدایی نیزتا فاصله ۶۰ کیلومتری ازکارگاه در روستا‌های اطراف اقدامات مختلفی انجام شده است.
ندری افزود: هم اکنون پروژه کارخانه گندله سیرجان و کنسانتره ساردوییه جیرفت را در دست بررسی داریم کار‌هایی که ماپیمانکار آن بودیم پروژه حداقل تا ۳۰ سال شرایط کار وتولید معدنی را فراهم خواهد کرد.
وی از آموزش نیرو‌های مورد نیازپروژه توسط موسسه ثارالله خبر داد ومساله ناترازی انرژی را بخشی از آسیب این روز‌های پروژه می‌داندکه منجر به تعطیلی موقت فازدوم تولید آهن اسفنجی شده است.
ازدفتر جلسات که درفضای کانکسی ایجاد شده است بیرون می‌آییم و به دستور تیم ایمنی کلاه ایمنی را برسرمی گذاریم تا به محدوده کارخانه برویم تولید آهن اسفنجی ازگندله؛ مهندس جوانی که خودش را معین راجی امیرحسینی مدیر سایت پروژه احداث کارخانه احیا ۲ فولاد بافت معرفی می‌کند برایمان درخصوص نحوه تولید آهن ودستگاه‌های مختلف استخراج توضیح می دهد.
وی می گوید: اینجا از ورود سنگ معدن که سنگ آهن است آغاز می شود و بعد فراوری کراشر یا سنگ شکن، دانه بندی مصالح، خردایش، تولید کنسانتره وسپس تولید گندله آهن است که اینجا درصد خلوص گندله ۶۲ تا ۶۷ درصد است وبه عبارتی کنسانتره تبدیل به دانه‌های ۶ تا ۱۸ میلی مترگندله می‌شود، اما در مرحله بعد که احیا نام دارد، اکسید آهن گرفته می شود وسنگ آهن را ازخلوص ۶۷ درصد به ۹۰ تا ۹۵ درصد رسانده که ۳۰ درصد خلوصش بالا می‌رود؛ اینجا یک کارخانه احیا متشکل از سازه‌های آبی (آبی فرایندی، خنک کننده وشست شو) مجموعه حمل مواد با نوار نقاله وبعد ناحیه مرکزی کریار است.
وی اظهار کرد: مرحله اجرای کار دست پیمانکاری است ما برای قطع برق نیز تدابیری اندیشیدیم که وجود دیزل‌ها وژنراتور که مانع آسیب به کارخانه به شکل موقت شده وتاحدودی ناترازی انرژی را مدیریت می‌کند نیز تدبیرشده است.
وی افزود: مدیریت آب در چرخه تولید از دیگر برنامه‌های ماست وفاز یک را سال ۹۸ تحویل دادیم وفاز دوم نیز ۸۰۰ هزار تن آهن اسفنجی تولید می‌کندکه برای اجرای آن ۱۷۰۰ تن تجهیزات مکانیکی بکارگرفته شد که دربخش‌های مختلف کار را هندل می‌کند؛ ما فروردین امسال این پروژه را تحویل دادیم.
وی تصریح کرد:ما مستقیم ۸۵۰ نفر مستقیم نیرو داشتیم و ۳۵۰۰ نفر نیز به شکل غیرمستقیم فعال شدند که پروژه ۳۲ ماه به طول انجامید؛ ما درحین کار نیزنیرو‌های انسانی را به عنوان سرمایه اصلی کارتحت آموزش داریم وحتی اگر نیاز بوده خارج از استان آموزش‌های بروز شده را دریافت کرده‌اند.
قدم زدن روی گندله ها
راجی امیرحسینی گندله های آهن را در دست خود به ما نشان می دهد و تازه متوجه می شویم بر روی سرمایه آهن کارخانه قدم زده ایم، وی تصریح کرد: اینجا ۷ میلیون نفرساعت کار بدون حادثه داشتیم حادثه سطح ۳ به بالا هم نداشتیم واین کمتر درصنعت اتفاق می‌افتد برای ما حفظ امنیت وسلامت نیرو اهمیت زیادی دارد وتلاش شده همه چیز ایمن باشد گا‌ها تعداد نیروی ایمنی بسیار زیاد بوده است فقط برای حفظ جان نیروی انسانی که برایمان اهمیت دارد.
حجت الاسلام محمدشهدادی مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه درموسسه ثارالله نیز درحین بازدید با ما گفتگو می کند، وی گفت: ما درحوزه نمایندگی ۱۰ معاونت داریم که هرکدام یکی از بخش‌ها را پوشش می‌دهد بحث اردو‌های بصیرتی حتی برای خانواده‌ها داریم؛ برنامه‌های شمیم علوی وشمیم فاطمی، ازدواج آسان برای کارکنان مجرد، بحث محرومیت زدایی روستایی را داریم، همچنین همکاری با اردو‌های جهادی داریم ونیز نیرو‌های ما به روستا‌های اطراف پروژه رفته ونیاز‌های فرهنگی وعقیدتی، نمازجماعت، کلاس‌های مختلف آموزشی قرآنی وفرهنگی، توزیع لوازم التحریر، ساخت خانه عالم وتوسعه وتجهیز کتابخانه‌ها یا مساجد روستایی را انجام داده اند.
وی بیان کرد: روستا‌های اطراف مجموعه فولاد بافت خوشبختانه از اقدامات انجام شده رضایت دارند.
اینجا ایمنی خط قرمز تولید است
ازمحدوده فاز اول و دوم تولید آهن اسفنجی عبور می‌کنیم ودائما با تذکر مسئولین ایمنی رو‌به‌رو می‌شویم که با لباس سبزرنگ یکدستی مشخص هستند کارگران اغلب درمحدوده‌های اصلی درحال فعالیت هستند وتک توکی کارگر درمحل دپو خاک یا دیگر بخش‌های کارخانه دیده می‌شوند.
کم کم به ساعت اذان نزدیک می‌شویم وجود برف در برخی از تجهیزات کارخانه برایم جالب است سرمای استخوان سوزی است وبه نمازخانه مجهزکانکسی مجموعه پناه می‌بریم.
یعقوب حاتمی مدیرمجتمع ومعاون بهره برداری به عنوان کارفرمای پروژه روبرویمان قرارمی گیرد.
می گوید:درسال ۸۸ طرح فولاد بافت درکنار ۶ طرح دیگر کشور برای تکیمل زنجیره فولاد تعریف شده بود که سهم کرمان فولادبافت بود. در زنجیره فولاد در آن سال آهن اسفنجی حلقه مفقوده صنایع فولاد بود و مابه این مساله ورود کردیم.
وی با اشاره به اینکه ماده اولیه وکل نیاز کارخانه‌های ذوب و نورد؛ آهن اسفنجی بود تصریح کرد: ما در ابتدای امر با یک واحدتولید آهن اسفنجی ۸۰۰ هزارتنی و واحد ذوب کار خودمان را آغاز کردیم وبا کارفرمایی دولت طرحی کاملا دولتی با اجرای‌ای پی سی وبا نظارت دو شرکت مهندسی درسال ۹۳ دولت به این جمع بندی رسید که دولت نمی‌تواند این طرح‌ها را به اتمام برساند وآن زمان ما کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی بر روی زمین داشتیم.
فولاد بافت از مرحله تعطیلی بالا آمد
حاتمی اظهار کرد: طرحی که باید ۳ ساله تمام می‌شد در طول ۸ سال تبدیل به شرایطی می‌شد که قرار شد فولاد بافت راجمع کرده وقطعات آن را به دیگر فولاد‌های کشور منتقل کنند.
وی با بیان اینکه دریک نشستی استاندار وقت وسردار شهید سلیمانی طبق فرمان سلیمانی به رئیس گروه مالی وگردشگری الزام می‌شود که طرح فولاد بافت باید به سرانجام ونتیجه برسد ورئیس گروه مالی وگردشگری درسال ۹۴ شرکت احیا استیل بافت را تشکیل داده وفولاد به بخش خصوصی واگذار می‌شود که آن زمان ۶۰ درصد سهام در اختیار هلدینگ صنعت ومعدن ماهان، ۲۰ درصد به ایمدرو و ۲۰ درصد باقی مانده به بانک صنعت ومعدن واگذار می‌شود واز سال ۹۵ عملا شرکت وارد بحث اجرایی شد ودرنهایت بهره برداری از فولاد بافت درسال ۹۸ آغاز شد.
مدیرمجتمع ومعاون بهره برداری فولادبافت افزود: از اتفاقات رخ داده این بود که واحد ذوب ازطرح حذف شد، چون این نوع واحد‌ها مصرف آب وبرق بالایی دارند وتغییر مجوز اط ظرف وزارتصمت انجام گرفت وزیر ساخت برق وگاز انجام ونکته مهم دیگر این بود که اوج تحریم هاعلیه کشور‌ها وارد کردن برخی تجهیزات خاص مشکلات عدیده‌ای برای شرکت پیمانکاری واجرایی کار ایجاد کردو ما در اوج تحریم‌ها که برخی کارخانه‌های تولیدی کشور به رکود رفتند تولید آهن اسفنجی را آغازکردیم.
کارخانه ای که در اوج تحریم پا گرفت
حاتمی با اشاره به اینکه تحریم‌ها را تحریم کردیم گفت: ارتباط ۱۰۰ درصدی ودقیق دولت وبخش خصوصی با قرارگاه خاتم الانبیا در این طرح از نکات مثبت طرح بود؛ نوع تعامل وارتباطی که در فولاد بافت وجود دارد بی نظیر است وتعامل خوبی بین پیمانکار وکارفرما وجود دارد.
وی بیان کرد: معضل بزرگ تحریم درسال ۹۹ برای اجرای فازدوم نیزگریبانگیر ما بود وما به ۲۵۰ میلیون یورو فاینانس از یک بانک چینی نیاز داشتیم که با شرایط بسیار سختی کار راجلو بردیم وباید قطعات را درچین درب کارخانه تحویل می‌گرفتیم مدیرمجموعه مالی وگردشگری اعلام کردند کل درآمد فاز اول صرف راه اندازی فاز دوم شود واین چنین بود که از سال ۹۸ تاکنون حتی یک ریال از درآمد کارخانه آهن اسفنجی فولاد بافت از این شهرستان خارج نشده است؛ طرح فاز دوم با هزینه‌های زیرساخت‌ها حدود ۶ هزار میلیاردتومان کامل از درآمدفازیک تولید آهن اسفنجی بود بدون یک ریال تسهیلات بانکی، خط گاز اختصاصی ۶۲ کیلومتری از سیرجان برای کارخانه انتقال دادیم ونیز دیماند برق اختصاصی برای مجموعه از ۲۵ مگاوات به ۳۰ مگاوات افزایش دادیم.
وی تاکید کرد: ازنکات مهم دیگرطرح بجز نفراتی که در موسسه ثارالله مشغول به کار هستند ۷۰۰ نفر نیروی به صورت تمام وقت ومستقیم کار می‌کنند درمجموعه واز این نیرو‌ها ۸۳ درصد زادگاهشان شهرستان بافت و ۹۵ درصد متعلق به استان کرمان هستند وتن‌ها ۵ درصد نیرو‌ها در تخصص‌های خاصی که درکرمان موجود نبود ونیاز مجموعه بود از استان‌های دیگر تامین شده است.
حاتمی تصریح کرد: نسبت نیروی بومی به غیربومی در فولاد بافت درکل استان کرمان اول است وخیلی از نیرو‌های تخصصی وپشتیبانی مان نیز بافتی هستند.
وی اظهارکرد: بیشتر مدیران کلیدی وحساس اهل منطقه هستند وحتی خیلی از این افراد سابقه هیچ کار اداری ودفتری نداشتند وهمینجا آموزش دیدند وما حتی رتبه اول آموزش مکانیک نیرو‌های فولادی کشور را کسب کردیم.
مدیرعامل فولاد بافت بیان کرد: طرح گندله سازی به دلیل صدور دیرهنگام مجوز‌ها ازلیست فعالیت‌های فولاد بافت حذف شده است چرا که ۱۵۰ میلیون یورو ارز نیاز دارد وگندله سازی در سیرجان توسط هلدینگ صنعت ومعدن ماهان درحال راه اندازی است وچرخه فولاد دراین هلدنیگ درحال تکمیل است.
وی از ایجاد نیروگاه خورشیدی در زمینی به مساحت ۵۰ هکتار خبرداد وگفت: درآینده نزدیک تامین برق فولاد بافت خودکفا خواهد بود.
حاتمی اظهار کرد: درچرخه فولاد اگر ۶ حلقه تعریف کنیم بیشترین مصرف آب را حلقه ذوب ونورد دارد که در فولاد بافت هم اصلاح طرح انجام و واحد ذوب از این مجموعه حذف وجایگزین آن آهن اسفنجی شد.
وی با تاکید برصرفه جویی بالای آب درچرخه تولید فولاد، تصریح کرد: به ازای هرکیلو آهن اسفنجی طبق اسناد علمی بالادستی زیمنس یک لیتر آب مصرف می‌شود ما با اجرای طرح فاضلاب صنعتی وتصفیه پساب صنعتی میزان مصرف آب را به کمتر از ۱.۱ لیتر کاهش دادیم وبیش از ۲۵ درصد مصرف آب را کاهش دادیم.
مدیرمجتمع فولاد بافت گفت: بحث اجرای فاضلاب شهرستان بافت ما این مسئولیت را درقالب بحث مسئولیت‌های اجتماعی برعهده گرفته بودیم که آبفای استان به دلیل مسائل مالی وفنی این طرح را برای ارزیابی مجدد وتجدید مزایده فرستاده است؛ همچنین هرمنبع آب درکشور دارای سهم صنعتی خاص خودش است فولاد بافت نمی‌تواند از سهم شرب در کشاوری استفاده کند ما درسال ۸۸ قرارداد واگذاری آب ۳۰ ساله با وزارت نیرو منعقد کردیم که ۱۱۵ لیتر برثانیه قرارداد مااز سهم صنعت است وتاکنون هیچ سالی بیشتر از یک سوم آن استفاده نشده است یعنی از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار آبی که سهم داریم تاکنون کمتر ازیک سوم را استفاده کرده ودو سوم باقی مانده دیماندش را پرداخت کردیم وپول آبی که استفاده نکردیم را نیز به وزارت نیرو پرداخت می‌کنیم درخصوص برق نیز مصرف ما ۱۰ مگاوات است درحالی که ۳۰ مگاوات سهم برق این واحد صنعتی ومعدنی است.
حاتمی افزود: به سبب مسائل محدودیت مصرف انرژی درفولاد بافت همچنین از ۶۹ هزارمترمکعب گاز کمتر از ۱۵ هزار مترمکعب گاز مصرف کردیم عملا ما کمتر ازیک چهارم ظرفیت مان تولید می‌کنیم.
کارشناسان محیط زیست در کشور وکرمان با گوشی‌های خود می‌توانند با سیستم پایش آنلاینی که ما طراحی کردیم در هرلحظه وضعیت غلظت گاز‌های خروجی وفرایندی مجموعه را بررسی و درصورتی از استاندارد عبور کند به ما هشداردهند که باید اعلام کنم محیط زیست کشور کتبا از ما قدردانی کردند و مدیرعامل فولاد بافت از بین ۹۰ شرکت به سبب فعالیت‌های خوب دربحث محیط زیست انجام داده به عنوان عضو شورای مرکزی اچ اس ایی شرکت فولاد به همراه ۳ مجموعه فولادی دیگر انتخاب شده است.
سوالات خبرنگار تمامی ندارد وحضور دریک مجتمع بزرگ تولید فولاد که تابحال درباره آن شنیده وامروز از نزدیک مشاهده کردیم برای تک تک خبرنگاران جالب توجه است.
تمام خبرهای خوبی که درمجموعه فولاد بافت وجود دارد به سبب وجدان کاری نیروی انسانی مجموعه است، کارگرانی که به عشق اعتلای نام ایران پشت به پشت هم چرخ‌های صنعتی بزرگ بنام فولاد را می‌چرخانند ولحظه‌ای توقف را برنمی تابند.
