باشگاه خبرنگاران جوان؛ پریزاد اقبالی - برنامه گفتوگوی ویژه خبری میزبان ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر پیشین شورای عالی فضای مجازی و امیر محمدزاده لاجوردی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت بود که به صحبت پیرامون موضوع حکمرانی فضای مجازی پرداختند.
ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی گفت:« ارزیابیام از آنچه اتفاق افتاد مثبت است. امیدوار هستم مواردی که در مصوبه آمده با دقت زیاد پیاده سازی شود. در مصوبه شورای عالی فضای مجازی به ۲ سکو اشاره شده بود که رفع فیلتر شوند. در رابطه با تلگرام نیز بحث مذاکره با صاحب تلگرام مطرح شده است که اگر صاحب تلگرام قوانین جمهوری اسلامی را نپذیرد و تمکین نکند از تلگرام فیلتر شده استفاده شود.»
ابوالحسن فیروزآبادی افزود:« واتساپ یک سکوی ارتباطی است و با تلگرام تفاوت دارد؛ چرا که تلگرام سابقه خوبی در کشور ندارد. یوتیوب هم در این مصوبه ذکر شده است. همچنین از طرفی حمایت از پیامرسانها هم مطرح است که به نظر میرسد سکوی خوبی برای رفع فیلتر میتواند باشد.»
امیر محمدزاده لاجوردی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در ادامه اظهار کرد:« اگر تصمیم امشب، در راستای حکمرانی قانونمند فضای مجازی باشد که مبتنی بر سیاستهای کلی نظام و قوانین بالادستی است، میتواند اقدام خوبی باشد. در زمینه این که واتساپ، فقط یک سکوی ارتباطی است با آقای فیروزآبادی اتفاق نظر ندارم، واتساپ الان فقط سکوی ارتباطی نیست؛ زیرا این پلتفرم از سال ۱۴۰۲ امکان ایجاد کانال دارد و به رسانه تبدیل شده است.»
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت گفت:« در طرح رفع فیلترینگ سکوها چندین گام پیش بینی شده که در هر مرحلهای برخی از سکوها بازبینی خواهند شد. این که در چه گامی کدام سکو، چه پیش نیازهایی دارد، متفاوت است. این که این گامها چگونه چیده شده و در چه مرحلهای اصل موضوع را مشخص میکند. به عنوان مثال در سال ۱۳۹۶ در مصوبه شورای عالی فضای مجازی قید شده است که پردازش و انبارش داده سکوها باید در داخل کشور انجام شود. حال این سوال مطرح میشود که این بازگشایی معطوف به این مصوبه است یا خیر؟»
امیر محمدزاده لاجوردی با اشاره به این که استفاده از سکوی واتساپ، مناسب با فیلترشکن است یا بدون آن گفت:« به ازای هر سکو باید این موضوع را بررسی کنیم. برای سکوی واتساپ نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. نظرسنجی ایسپا نشان میدهد قبل از مسدود سازی واتساپ ۷۱ دصد مردم از این سکو استفاده میکردند و آخرین ارزیابی که در مرداد سال جاری انجام شده، نشان میدهد که الان ۳۳ در صد مردم از آن استفاده میکنند که سقوط سنگینی را به دنبال داشتهاست.»
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ادامه داد:« در این بین سکوهای پیامرسان داخلی هم پیشرفت کردند. برای مثال ایتا از یک میلیون کاربر روزانه در طول ۲ سال به بیش از ۲ میلیون کاربر فعال روزانه رسیده و ماهانه ۳۳ میلیون کاربر فعال دارد. در ارتباط بین الملل، یک بخشی از ارتباطات بین الملل در بستر سکوی واتساپ است؛ زیرا یکی از کارکردهای عمده این سکو در این حوزه است. آیا راه جایگزینی برای آن دیده شده یا نه؟ داخلیها پاسخگوی این ارتباط بین الملل بودند یا خیر؟»
امیر محمد زاده لاجوردی با اشاره به این که راجع به واتساپ مذاکرهای شده یا خیر، اطهار کرد:« خیر، زیرا این پلتفرم آمریکایی است و قائل به مذاکره با ما نیستند. برای سکویی مثل واتساپ اگر قرار باشد مبتنی بر حکمرانی قانونمند، دسترسی به آن فراهم شود، اتفاق خوبی است؛ ولی اگر مبتنی بر حکمرانی قانونمند نباشد، عملا مصداق آن نکتهای است که مقام معظم رهبری در سال ۱۴۰۰ فرمودند که ما ممکن است که فضای مجازیمان را رها بکنیم و به آن افتخار کنیم.»
امیر محمدزاده لاجوردی بیان کرد:« باید ابعاد حکمرانی قانونمند تبیین شود. یکی از ابعاد آن این است که مقام معظم رهبری هم فرمودند که همه دنیا دارند فضای مجازی را مدیریت میکنند، ما الان مدیریتمان بر روی سکویی مثل واتساپ چگونه خواهد بود؟ باید به این سوال پاسخ بدهیم. »
ابوالحسن فیروز آبادی گفت:« ۳۰ درصد مردم هنوز دارند از واتساپ استفاده میکنند؛ علیرغم هزینهای که برایشان دارد، هزینهای که مردم برای فیلترشکن میدهند از یارانه انرژی که دولت دارد در رابطه با بنزین به آن ها میدهد بیشتر است. »
امیر محمدزاده لاجوردی معتقد است که برخی از سکوها قابل مذاکره هستند؛ مثلا سکوی تلگرام قابلیت مذاکره دارد، ولی الزاماتی میخواهد.
امیر محمدزاده لاجوردی گفت:« ما برای مذاکره اول باید یک مسئول مشخص داشته باشیم و خطوط مشخصی داشته باشیم. حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیون نفر در سکوهای داخلی حضور دارند. ترافیک داخل کشور بیش از ۳ برابر شده است. بنا بر اظهارات پلیس فتا جرائم مربوط به سکوهای خارجی ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است. کسب و کار در سکوهای داخلی ۸۸ درصد رشد پیدا کرده و این اتفاق خوبی بوده که رخ داده است.»