اظهارات ضد و نقیض مسئولان تربت‌حیدریه درباره تخریب یک بنای تاریخی
در حالی که مدیر آموزش و پرورش تربت‌حیدریه تخریب دبیرستان قدیمی رازی را ضروری اعلام می‌کند، اما رییس اداره میراث فرهنگی این شهرستان مخالف تخریب این بنای تاریخی است.
حجت صالحی مدیر آموزش و پرورش شهرستان تربت‌حیدریه، روز شنبه در جریان بازدید اصحاب رسانه از بنای در حال تخریب مدرسه تاریخی رازی گفت: طبق نظر کارشناسان اداره کل نوسازی و تجهیز مدارس خراسان رضوی و کارشناسان اداره میراث فرهنگی تربت‌حیدریه، بنای با قدمت کمتر از ۱۰۰ سال تاریخی محسوب نمی‌شود و تخریب آن ضروری است.
وی افزود: با وجودی که در تاریخ ۲۳ تیر ۱۴۰۱ اداره کل نوسازی مدارس استان این نظر را اعلام کرد ابتدا و با در نظر گرفتن حفظ هویت تاریخی بنا، قرار بر مقاوم‌سازی شد.
وی ادامه داد: یکی از دانش آموختگان این مدرسه که اکنون رییس انجمن تربتی‌های مقیم تهران نیز هست به دنبال تامین بودجه برای مقاوم‌سازی بنا بود و حتی ۲۱ تیر امسال این بودجه اولیه نیز به مبلغ ۱۱۰ میلیارد ریال به تصویب رسید و کار شروع شد.
صالحی افزود:، اما زمان شروع کار مشخص شد نوع مصالح به کار رفته در ساخت و ساز، برای مقام‌سازی و ادامه تحصیل دانش‌آموزان به هیچ وجه تامین کننده امنیت جان این عزیزان نیست و حتی اداره میراث فرهنگی نیز، این نظر را تایید کرد.
سال گذشته موضوع تخریب یا بازسازی دبیرستان رازی در رسانه ها و شبکه‌های اجتماعی این شهرستان سر و صدای زیادی به پا کرد و دفتر ایرنای تربت‌حیدریه به منظور واکاوی، در قالب گزارشی با عنوان «دبیرستان رازی تربت‌حیدریه سرگردان بین تخریب یا استحکام‌بخشی» در تاریخ ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ به بیان نظر موافقان و مخالفان تخریب این بنای تاریخی پرداخت.
دبیرستان رازی تربت‌حیدریه واقع در خیابان کاشانی هشت با بیش از نیم قرن سابقه، یکی از قدیمی‌ترین مراکز آموزشی در بافت مرکزی این شهر مانند دبیرستان البرز تهران، شماری از افراد سرشناس و مؤثر در عرصه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی این شهرستان را در دامان خود پرورده ؤ چک کوچک چ چک جاست.
مدیر اسبق دبیرستان رازی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: دبیرستان در فضایی به مساحت سه هزار مترمربع شامل ۲ قسمت قدیمی و جدید است که زمان ساخت بخش قدیمی آن به سال ۱۳۳۵ و قسمت نوساز به ۱۳۷۳ بازمی‌گردد.
مهدی وقفی با بیان اینکه دبیرستان در مجموع دارای ۱۵ کلاس است افزود: هر چند دیوارهای ساختمان قدیمی محکم هستند، اما سقف آن ناایمن است و اکنون در طبقه دوم ساختمان، کلاس درسی تشکیل نمی‌شود.
وی گفت: "محمدرضا براداران‌شرکا" رییس اسبق سازمان برنامه و بودجه کشور، اقتصاددان و مشاور مجمع تشخیص مصلحت نظام، پروفسور "امین علیزاده" استاد دانشگاه فردوسی و رییس اسبق آبخیزداری کشور، "جلال رفیع" نویسنده و عضو هیات تحریریه روزنامه اطلاعات، خلبان شهید "علی خوش‌نیت"، "فریدون جیرانی" نویسنده و کارگردان، "علی‌اکبر سیاسی" استاد ریاضیات دانشگاه تهران و دهها چهره شاخص دیگر، از جمله دانش آموختگان دبیرستان رازی تربت‌حیدریه هستند.
دبیرستان رازی نباید تخریب شود
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تربت‌حیدریه روز شنبه در پاسخ به این اظهارات به خبرنگار ایرنا گفت: دبیرستان رازی به دلیل داشتن شان ملی و تاریخی، جزو بنا‌های واجد ارزش حوزه میراث فرهنگی قلمداد می‌شود.
علی محمدی افزود: دبیرستان رازی هر چند قدمتی کمتر از ۱۰۰ سال دارد، اما جزو بنا‌های باارزش داخل محدوده بافت تاریخی شهر لحاظ شده و بر این اساس برابر طرح مصوب مانند ساختمان‌های اداره نوغان و باغ ملی که کمتر از ۱۰۰ سال قدمت دارند، ولی ثبت آثار ملی شده‌اند باید حفظ شود.
وی ادامه داد: دبیرستان رازی علاوه بر این که جزو میراث مادی محسوب می‌شود، به دلیل هویت آموزشی و علمی، جزو میراث معنوی و عنصری هویتی این شهرستان قلمداد می‌شود.
محمدی افزود: این مجموعه به عنوان عنصری شاخص در بافت کالبدی تربت‌حیدریه پیرامون سایر بنا‌های ارزشمند از جمله مجموعه قطب‌الدین حیدر، رباط طبسی، باغ ملی و دیگر آثار تاریخی قرار دارد و به عنوان یکی از نماد‌های فرهنگی علمی این شهر محسوب می‌شود و مسلما تخریب آن لطمه‌ای غیرقابل جبران به تاریخ و هویت شهر فرهنگی تاریخی تربت‌حیدریه خواهد بود.
رییس اداره میراث فرهنگی تربت‌حیدریه همچنین گفت: به منظور بررسی بیشتر، پیشنهاد شده دوباره کارشناسانی از حوزه نوسازی مدارس و حوزه مرمت و میراث فرهنگی با مطالعه دقیق همه جوانب موضوع تخریب یا مقاوم‌سازی از این بنا بازدید میدانی به عمل آورده و نظر نهایی خود را اعلام کنند.
کارشناس مرمت ابنیه تاریخی میراث فرهنگی تربت‌حیدریه گفت: مرمت بنا‌های تاریخی و معماری به دلیل استفاده از مصالح مقاوم و ضخامت زیاد دیوارها، تاق‌های ضربی، خرپای چوبی و پوشش شیروانی دارای پایداری مطلوب است و امکان مقاوم‌سازی را دارد.
زهره خضری افزود: استفاده از اندود کاهگل برای عایق حرارتی و صوتی از ویژگی‌های شاخص این بناست و متأسفانه نماسازی سنگی و ازاره‌های سنگی که در سالیان گذشته بدون نظر کارشناسی در نمای ورودی مدرسه صورت گرفته، باعث حبس رطوبت در دیوارها و فرسایش برخی مصالح شده که با حذف آن، شرایط مطلوب به بنا باز می‌گردد.
وی با بیان این که با فنون، تکنیک‌ها و پیشرفت‌های جدید مقاوم‌سازی بنا‌های تاریخی می‌توان بنا را در برابر زلزله نیز مقاوم کرد گفت: ضمن احترام به نظر مدیران و کارشناسان محترم آموزش و پرورش و توجه به دغدغه دانش‌آموزان و والدین آنها، این دبیرستان به دلیل پرورش بزرگان، فرهیختگان و نخبگانی در سطح ملی و بین‌المللی، می‌تواند به دبیرستان ماندگار تبدیل شود تا علاوه بر حفظ هویت علمی، آموزشی خود، دغدغه بجا و شایسته دلسوزان و دوستداران حوزه میراث فرهنگی شهرستان را نیز اجابت کند.
منبع، ایرنا
