مسجد از همان گذشته محل تبادلات مهم شهر یا محله بوده است و گردهماییهای مسلمین درگذشته اغلب برمحور مسجد رخ میداده است، امروزه نیز برخی از مساجد نقش تحول بخشی به محله وشهر خود را مانند گذشته انجام میدهند؛ نمونه اش مسجد امام حسین (ع) واقع در خیابان مهدیه کرمان است.
مسجدی مانند دیگرمساجد شهر و حتی شاید در درجه مساجد متوسط از نظر زیبایی و امکانات، اما برخی از مسجدیها این مکان را سکوی پرش به سوی پیشرفت اقتصادی کردند.
اینجا کمی دورتر از منطقه شهری و درنزدیک کوه قرار داشته وهوایی کوهستانی ولطیف دارد برخلاف ظاهر خشن وصنعتی اش، شهرک صنعتی سدید شهرکی نوپا است که درجاده کرمان به زرند واقع شده است؛ وبانی تاسیس این شهرک ۱۱۰ واحدی همان مسجد امام حسین (ع) است.
شهرکی پر از ایدههای نو ومزایای جالب برای کار که حتی هیات مدیره اش به فکر ورزش کارگران وسفرهای زیارتی وسیاحتی آنان هم هستند.
فضای بدون تشریفات اداری
ابتدای ورود به شهرک با آقای امیری مسئول روابط عمومی شهرک و دهقان مدیرمالی روبرو میشویم، خبری از تشریفات اداری نیست فضا بسیار ساده و دوستانه است و خبرنگارانی که برای بازدید از دو واحد صنعتی شهرک آمده اندبا اعضای هیات مدیره صمیمی شده و گرم صحبت هستند.
واحد اولی که از آن بازدید میکنیم قطعه سازی است در نگاه اول این واحد ۲۵۰ متری و نهایت ۵۰۰ متری از دیدگاه من نمیتواند تولید صنعتی داشته باشد، اما وقتی با محمدامین حسینی مدیرجوان کارگاه گفتگو میکنیم متوجه اشتباهم میشوم.
مهندسی معکوس بسیاری از دستگاهها وقطعه سازی برای صنایع کوچک وبزرگ را انجام میدهند؛ عمده کارشان در این کارگاه ساخت ورفع عیب قطعات مختلف صنعتی است.
حسینی می گوید: یک دستگاه در دست ساخت داریم که دستگاه پرس کارتن برای بازیافت کارتن است و در چرخه بازیافت زبالهها استفاده میشود، یک سری دستگاههانیز به سفارش مشتری تولید می شود، توانمندی مهندسی معکوس وساخت قطعات را نیز داریم.
وی که ارشد مکانیکی است از شاگردی برای پدرش کار را آغاز کزده، میگوید: هم واحد تولیدی هم تعمیرات خدماتی داریم، انواع دستگاهها پرس هیدرولیک، پاورهای هیدرولیک و ساخت انواع جکها و صفرتا صد ساخت برخی قطعات صنعتی را انجام میدهیم.
حسینی افزود: یک میلیارد تومان سرمایه اولیه ما بود، ۳ سال کار کردیم و به سبب نبود تبلیغات کمتر شناخته شده هستیم نیاز داریم در استان مردم ما را بشناسند.
کار بروی یک قطعه از صنعت فولاد را انجام می دهند، اظهار میکند: ساخت و تست پمپهای هیدرولیک فولاد را در کرمان انجام میدهیم با هزینه خیلی کمتری نسبت به تهران با همان کیفیت که مورد تایید کارشناسان فولاد ومس است.
وی اضافه می کند: تعمیرات جکها و ساخت انواع جکها را برای صنایع بزرگ انجام میدهیم، برای مردم نیز برای ساخت بالابرهای الکترونیکی در ساختمانهایی که آسانسور تعریف نشده امکان فعالیت داریم.
مهندسی معکوس برای تولیدات ناقص دیگر استانها
یک بیل مکانیکی که در یکی از شهرهای کشور ساخته شده که نتوانسته اند به کار بگیرند گوشه کارگاه است، می گوید: با کارهایی که ما اینجا با مهندسی معکوس انجام دادیم، برایش کارایی جدید و مورد استفاده را تعریف کردیم.
در بحث بازیافت لاستیک خودرو دستگاهی تعریف کردیم که سیمهای لاستیک بیرون کشیده ولاستیک خرد شده و در صنعت چمن مصنوعی و تولید کف پوش استفاده میشود.
در حرفه خودش حرفه ای است، سفارش کارتازه ای را درحال انجام دارد، اظهار کرد، :تست شیرهای پرو پرشنال را در جنوب شرق برای اولین بار انجام میدهیم، اغلب جکهای مورد استفاده صنایع بزرگ شیرخاصی دارند که با ولتاژ موجود سرعت کاررا متناسب میکند که این نوع شیردر کورههای مذاب صنایع بزرگ کارایی دارد ودقت بالای آن درکار نیاز است که تست این شیرهای صنعتی را انجام میدهیم.
در این واحد ۶ نیروی مستقیم و ۶ نیروی غیرمستقیم کار میکنند، وعمده دانشجویان وکارآموزان فنی وحرفهای برای کارآموزی معرفی میشوند و یکی دو نفرشان هم ماندنی شدند.
ساخت لنت مشابه خارجی با دستگاه ایرانی
واحد بعدی که از آن بازدید می شود، واحد تولید لنت انواع خودرو است.
سام مدیر این مجموعه تولیدی است که با برندخاصی بازار را از لنت هایش پوشش می دهد.
درباره میزان تولید و قابلیت رقابت محصولش با نمونه خارجی می گوید.
وی اظهار کرد: ما ۲۰ هزار لنت ماهانه میتوانیم بسازیم با همین دستگاههای موجود ولی با توجه به شرایط اقتصادی موجود ما ۶ تا ۱۰ هزار لنت ماهانه تولید میکنیم، اما با همین دستگاه لنت تولیدی مان قابل رقابت با نمونه آلمانی است و این را مشتریان ما اذعان می کنند.
سام افزود: ما ۶ قالب لنت خودرو داریم، که لنت تولیدی مخصوص پراید به ۴ نوع پراید میخورد، لنت پژو قابلیت استفاده در ۴ مدل پژو را دارد و مجموع شش قالب لنت به ۱۷ ماشین موجود در کشور قابلیت نصب دارد.
واحد آزمایشگاه مجتمع را در ادامه می بینیم، سام درباره این بخش می گوید: ما شرکت دانش بنیان داریم ودر تولید لنت پژوی تولیدی مان الیاف مس را حذف کردیم و ماده اولیه را از وزارت دفاع میگیریم که لنت تبدیل به لنت هواپیما میکند واین به سبب ترمز گیری زیاد خودرو به ویژه در برخی اقشار کمک خوبی برای دوام بالای محصول و کاهش صدمات ترمزگیری زیاد است.
می گوید: هر آنچه درباره لنت خودرو آسیب محسوب شود ما در اینجا قبل از تولید عیب یابی کرده و محصول جدیدرا برهمان مبنا تولید میکنیم.
سام بیان کرد: مواد اولیه واحد میکس را در ابتدای کار گونی گونی از تهران میگرفتیم ولی در ادامه کار یکی دو نیروی تحصیل کرده را از تهران استخدام کرده و دانش این ماده اولیه لنت را کسب کردیم واکنون خودمان در این واحد ماده اولیه را میکس کرده وبه تولید نهایی میرسانیم.
وی افزود: مثلا برای لنت پژو ما ۱۶ ماده اولیه را میکس کرده و در تولید لنت به کار میگیریم که ماده اولیه وتعدادش بسته به وزن و نوع خودرو متفاوت وگاهی تا ۲۵ نوع ماده اولیه میرسد که از ترکیبات رزین ها، الیاف مس و آهن و دیگر مواد در آن به کارمی رود.
فضای کارگاه غبار خاصی دارد و تمام کارکنان پشت دستگاه تولید نهایی ماسک فیلتر دار زده اند، از فضای تر وتمیز بیرونی کارگاه فیلترسازی خارج میشویم کوزه آب خنکی گوشه حیاط چشم نوازی میکند، ورودی کارگاه را نیزگل آرایی کرده اند که نشان ازاحساس خوب کارکنان اینجاست.
امیری مدیرروابط عمومی شهرک که در تمام بازدیدها حضور دارد واطلاعات بسیار خوبی به خبرنگاران میدهد نیز درخصوص تولیدات بسیارخوب در این شهرک میگوید. و البته ازجمله مصرف کننده های لنت تولیدی مجموعه ذکر شده است و مزیت لنت را حذف صدایی که بقیه لنت ها در حین رانندگی دارند، ذکر میکند.
سرباره های بلااستفاده فولاد در موزاییک سازی کاربرد دارند
نکته جالب این است که اغلب کسانی که خواستاراجاره برای کار بودندبا راهنماییهای تیم حرفهای در هیات مدیره شهرک، اکنون تولید کنندههای برندهای همان محصول شده اند و به سود بسیار بیشتری رسیده اند، نمونه اش تولید نوعی موزاییک با سربارههای فولاد دراین شهرک است.
سربارههای فولاد که درسالهای گذشته بعضا حتی باعث آتش سوزی شده اند در یکی از این واحدهای صنعتی در تهیه موزاییک استفاده واستحکام وکیفیت آن را ارتقا داده اند.
همچنین تولید برخی داروهای سلامت محور باهمکاری واحد غذا وداروی علوم پزشکی کرمان در این شهرکلید خورده است که در فضای بسیار تمیز وزیبا کار خود را آغاز میکند.
سدید، شهرک صنعتی نمونه سال۹۸ کشور
منتظر هستیم تا معینی رئیس هیات مدیره و از اولین موسسین این شهرک صنعتی را ببینیم.
بین کارگران با لباس خاکستری مانند سادهای درحال صحبت و تذکرات ایمنی است.
همراه با حجت الاسلام شریفی معاون فرهنگی شهرک سدید به جمع خبرنگاران اضافه میشوند.
کلیپی از تاسیس شهرک ونحوه واگذاری واحدها پخش میشود وعلی معینی درباره شهرک بیشتر صحبت میکند.
از اولین روزهای تاسیس درسال ۹۵ که جرقه کار زده شد و سال ۹۷ که پروانه بهره برداری این شهرک صادر شدو اکنون ۱۳۰ واحد صنعتی در آن مستقر هستند، میگوید.
از اینکه شهرک نمونه صنعتی کشور در سال ۹۸ معرفی شد و درآینده نزدیک نیزتوانایی ایجاد ۱۴۰۰ واحد صنعتی وتولیدی را دارد.
وی میگوید: ابتدا درمسجد امام حسین که ساعات فراغت مان آنجا میگذست وارد کارهای خیرخواهانه مانند کمکهای مومنانه و فرهنگی شدیم ودرکنار آن در کتابخانه مسجد جمع شده وبحثهای علمی وتحقیقی زیادی داشتیم تا اینکه با دوستان به این نتیجه رسیدیم که پیرو حرفهای رهبر انقلاب کار اقتصادی با تکیه بر رونق تولید راه اندازی کنیم که نگاه به توانایی کارشناسان ومهندسین داخلی داشته باشد وهیچ وابستگی به بیرون نداشته باشد.
شهرک صنعتی مردم محور، کمک بزرگی برای تولید کننده
وی بیان کرد: بررسی کردیم دیدیم همه مشکلات دوش تولید کننده است چرخه عجیبی ازاخذ تسهیلات تا امتیاز آب وبرق وگاز تاخرید تجهیزات؛ که واقعا نیروی تولیدکننده را میگرفت، ماتع توجه سرمایه گذاران به تولید داخلی بود، به این نتیجه رسیدیم که بستری تهیه کنیم که کار راحتتر باشد، بهترین مدل ایجاد شهرک صنعتی با مدل مردم محور بود.
وی بیان کرد: به واسطه ایجاد شهرک صنعتی با کمک و نظارت دولت میشد این مشکلات را حل کرد، تا میتوانیم سعی کردیم تمام نیازهای تولید را برای تولید کننده رفع کنیم.
معینی با اشاره به بحث مردمی بودن کار ایجاد شهرک سدیداظهار کرد: ما فرصت بزرگی بنام مردم داریم که گاها نادیده گرفته میشود درحالی که مردم، چون باور به قیامت وخدا دارند معمولا از خودگذشتگی زیادی دارند نظیرآن شرکت در اردوهای جهادی وحضور در کمک رسانیها در سیل وزلزله، اما ما تصمیم گرفتیم مردم را یک سطح بالاتر و درعرصه اقتصادی فعال کنیم.
سنت های الهی به کمک مان آمدند
رئیس هیات مدیره شهرک سدید افزود: ما از مردم بودیم ودرنتیجه احساس میکردیم کمک وحضور مردم میتواند راهگشا باشد وچون کار برای رضای خدا بود سنتهای الهی نیز به کمک مان آمد و این گفته خداوند در قرآن است.
رئیس هیات مدیره شهرک صنعتی سدید اظهار کرد: ما ابتدا سرمایه و امکانات نداشتیم ولی سنت الهی را دیدیم ما قبلا درگوشه مسجد مسائلی درخصوص امدادهای الهی وکمک به کسانی که نیت خدمت به خلق خدا را دارند به بچهها میگفتیم وقتی وارد کارشدیم به چشم این سنتها وامدادها را دیدیم.
معینی بیان کرد: شهرک مدلی شده که اگر ترویج نشود زحمات دوستان هدرمی رود درنتیجه باید برای انتشار مدل کاری شهرک کمک شود.
وی تاکید کرد: در تلاش هستیم که سرمایههای مردمی به اینجا بیاید، ده سال قبل این مکان بیابانی بود وسیع. هیچ کس هم به ما کمکی نمیکرد ولی امروز ۱۱۰ واحد تولیدی اینجاست وبرای بیش از هزار نفر ایجاد شغل شده است این درحالی است که حدود ۵ هزار نفر نیز غیرمستقیم شاغل شده اند و از آن جالبتر ساخت محصولاتی است که درکشور به سبب تحریمها کمتر تولید میشود.
رئیس هیات مدیره شهرک سدید با اشاره به انگیزه بالای تولید کنندگان و اعضای هیات مدیره شهرک برای ارتقای تولید، اظهار کرد: یزد و قم و همدان وگچساران واصفهان حتی الگوبرداری از شهرک سدید را آغاز کرده اند و یا در مرحله مشاوره از ما هستند.
وی با اشاره به اینکه تولد شهرک سدید دقیقا در بحران اقتصادی در ۲۳ هکتار زمین رقم خورد، افزود: اکنون با طرحهای توسعهای ۴۰ هکتارمساحت شهرک است محدودیتهای کاری را ما که در گود کار هستیم درک میکنیم وفشار آن را حس میکنیم مدیران بعضا دلسوز هستند وبه ما کمک میکنند ولی این تعداد شاید ۲۰ درصد مدیران باشند وبقیه ناخواسته شاید وشاید به سبب خلاهای قانونی انرژی شما را که برای کمک به تولید آمده اید، میگیرند.
معینی با بیان اینکه ما حتی مدیری داشتیم که سمت مدیریتش را به خاطر کارمجموعه سدید به خطرانداخت، اظهار کرد: عمده وقت ما هیات مدیره صرف رفع مشکلات اداری مجموعه میشود واغراق نیست اگر بگوییم ۶۰ درصد توان ما در بروکراسی اداری هدر میرود.
بیش از ۳ هزار میلیارد سرمایه گذاری شهرک سدید اکنون برای ۱۱۰ واحد تولیدی و زیرساختها هزینه شده است، معینی با ذکر این مطلب مباحثش را جمع بندی میکند ومی گوید: در ادامه کارمان به فکر تجمیع سرمایههای خرد مردمی در قالب سرمایه گذاری در تولید هستیم.
دراینجای بحث امیری مسئول روابط عمومی میگوید: ما الان با مشکلی که موجه هستیم اینکه برای واحدهای اجارهای جهت تولید مراجعه میشود وظرفیت ما محدود است، تولیدکنندهها نیاز به واحد اجارهای دارند وشهرکهای دیگر ممکن است اجارهها گرانتر باشد درنتیجه ما حتی برای ساخت واحد نیز از کمک مردمی استفاده میکنیم و واحدهای ساخته شده را به اجاره میدهیم.
وی بیان کرد: حتی بحث نیروگاههای خورشیدی روی سقف واحدهای تولیدی شهرک را نیز دنبال میکنیم که با توجه به مبحث گرانی انرژی برق، کمک بزرگی است.
حجت الاسلام شریفی به عنوان معاون فرهنگی شهرک نیز صحبت می کند و میگوید: ما به این نتیجه رسیدیم که از سرمایههای مردمی که میخواهند آپارتمان در شهر بخرند به اجاره بدهند کمک بگیریم که در این شهرک سوله بسازند وبرای واحدهای تولیدی اجاره داده شود.
وی افزود: حتی از همین آسانتر نیز فکر کردیم مجتمع فناوری را ایجاد کنیم سولههای ۱۰۰ متری در کنارهم استفاده شود و حتی از آن فراتر دانشجویانی که به مرکز رشد شهرک مراجعه میکنند را در قالب تیمهای تحقیقاتی روی پروژههای مختلف به کار گرفته و با آن قراردادهمکاری امضا میکنیم.
وی افزود: در سامانه کاشف اغلب دانشجویان عضو شده وتبادل اطلاعات با صنایع و تولید کنندهها برقرار ونیروسازی هم میشود.
حجت الاسلام شریفی بیان کرد: زیست بوم کار وفناوری سدید که از یک تولید کننده که واحد ندارد تا دانشجویی که درجستجوی کار است را دخیل میکند.
مجتمع قطعه سازی را نیز راه اندازی کردیم ده ۲۰ تولید کننده که کارهای مختلف میکنند مجتمع شده و قطعات مختلف را با مشورت باهم شاخته وارائه میکنند، شهرک این مساله را جدی گرفته سوله را ساخته و دنبال تجمیع وگرد هم آوردن قطعه سازان توانمند شهر دراین شهرک است واین تجمیع قطعا برای خود قطعه سازان منفعت بیشتری دارد.
وی افزود: در بحث فرهنگی، ما دقت کردیم وقتی کارگر ۸ تا ۱۰ ساعت در این محیط است باید کمک کرد مخیط کاری، محیط رشد دهنده و دوست داشتنی باشد ما روی کارفرماها کارهای فرهنگی زیادی داشتیم که ارتباطات شان با کارگر بهتر شود و در کنار آن اردوهای تفریحی و ورزش و مراسمهای معنوی ونیز برنامههایی که باعث ارتقا و تفکر دوستان میشود را ارائه میکنیم وتولید کنندهها از این بحث تفکر وشادابی کارگر در محیط استقبال خوبی کردند.
برگزاری دورهمیهای خانوادگی شبانه، استفاده از فضای مسجد اختصاصی خانمها در طی روز، جلسات همفکری فرهنگی با مدیران واحدها از جمله برنامه هاست و کار به شکلی است که کارفرماها از برنامههای فرهنگی وسلامت محور ما استقبال خوبی کردند.
مرکز رشد و فناوری سدید، پلی برای ایده سازی صنعتی
همچنین این شهرک قابلیت بسیار خوبی بنام مرکز رشد دارد که محلی برای جذب ایده های دانشجویی و تبدیل آن به پروژههای قابل اجراست، و کمک مجموعه شهرک در قالب شتاب دهنده ها و استارت آپ ها در این گونه طرح ها بسیار موثربوده است.
شهرک سدید شهرک مردمی و موفقی است که در چند سال اخیر حتی الگوبرداریهایی در سطح کشور از آن انجام شده است و مدیران صنعتی و اجرایی زیادی از آن بازدید و نحوه کار و مدیریت شهرک را ستوده اند.
شاید یکی از دلایل موفقیت این شهرک همان روح متعالی الهی است که در تک تک افرادی که درمسجد امام حسین تیم اولیه کار را تشکیل داده اند جاری است.
افراد جهادگر و بچه مسجدیهایی که علاقه شان ایجاد اقتصاد مردمی به دور از تنشهای اداری و اذیتهای سیستم فشل ادارات استان است، بدنه این شهرک صنعتی هستند و شهرک سدید سکوی پرش بزرگی برای معرفی تولیدات منحصربه فرد استان کرمان است و تولید کنندههای بزرگی در آینده نزدیک از این شهرک صنعتی به کشور و جهان معرفی خواهند شد.
گزارش: مرضیه السادات حسینی راد