مراسم اختتامیه چهارمین دوره مسابقه عکس حوادث و سوانح با محوریت خشکسالی، جنگل‌زدایی، بیابان‌زایی، آلودگی هوا و گردوغبار، طوفان گردوخاک با انتخاب ۱۰۱ اثر از سوی هیئت‌داوران برگزار شد.

این مراسم در روز جهانی مقابله با خشکسالی و بیابان‌زایی با حضور متخصصین، هنرمندان، عکاسان و اهالی رسانه در پژوهشکده سوانح طبیعی برگزار شد.

در ابتدا سید امیرحسین گرکانی رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی ضمن خوشامد گویی به حضار صحبت خود را با فرازی از دعای عرفه شروع نمود و گفت: طبق اسناد و شواهد و آمارهای مؤخر در سراسر جهان بسیاری از اکوسیستم‌ها از زمین‌های کشاورزی و در معرض نابودی است و این بستر طبیعی برای زیست بشر با خطر جدی مواجه است و آن‌طور که سازمان ملل اعلام کرده بیش از چهل درصد زمین‌های ما ازدست‌ رفته و بیش از نیمی از جمعیت جهان تحت تأثیر مستقیم این خشک‌سالی‌ها قرار گرفتند و در صورت ادامه داشتن این روند قطعاً در سال ۲۰۲۵ نزدیک به سه‌چهارم جمعیت جهان درگیر این پدیده‌ها خواهند بود.

وی فزود: آنچه باور داریم این است که موضوع تغییر اقلیم و خشک‌سالی صرفاً موضوعات چالش‌های جهان امروز ما نیست و پدیده‌هایی مثل بیابان‌زایی هم به‌عنوان سومین چالش پیش‌روی امروز ما قرارگرفته و این پدیده‌ها می‌تواند حیات بشر را دچار مخاطره جدی کند. در کشور عزیزمان ایران هم نزدیک به دو میلیارد مترمکعب خاک این کشور سالانه در حال نابودی و اضمحلال است و علیرغم تمامی اقدامات و هزینه‌های این حوزه متأسفانه سرعت نابودی منابع ما بسیار بیشتر از سرعت پروژه‌های توسعه‌ای ما است و قطعاً این روند مطلوبی نیست. 

وی در پایان سخنان خود از پوستر پنجمین دوره مسابقه عکس و سوانح با محوریت زلزله، فرونشست و حرکات دامنه‌ای رونمایی نمود.

نژادجهانی معاون فنی و هماهنگی بازسازی و بازتوانی سازمان مدیریت بحران کشور گفت: هنر جزو آن واژه‌هایی است که یک اتفاق‌نظر و اجماع مطلق اجتماعی بر مثبت و کارساز بودن آن وجود دارد. ایشان ضمن تشکر از پژوهشکده سوانح طبیعی و ابراز خرسندی از برگزاری این نمایشگاه، ابراز امیدواری کرد که در آینده بعد از تلاش‌ها و اقدامات جهت بهبود وضعیت، از تغییرات مثبت و روندهای رو به رشد نیز تصاویر ارزشمند داشته باشیم؛ و این نیازمند آماده‌سازی بستر توسط دولتمردان و مجریان است که جامعه هنری بتواند این جلوه‌های زیبا را شکار و به صفحات هنری تبدیل کنند.

مهندس جودی معاون امور بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بیان کرد: جای افسوس است که ما هنوز توجه لازم را به محیط‌زیست نداریم و باید با استفاده از اینچنین مسابقاتی، در حوزه آگاهی‌بخشی به سطح جامعه فعالیت و جامعه را متوجه تاثیر آسیب عدم توجه به آن نماییم.

علی درویشی بلورانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این مراسم ضمن اشاره به تصاویر از دوره‌های مختلف زمانی به تعریف مفهومی عکس پرداخت. عکس از دیدگاه وی به معنی توقف زمان از لحاظ حسی و تفکر بوده و این هنر عکاس است که حس موردنظر را به شخص بیننده انتقال دهد.

وی با عنوان نمودن محورهای مسابقه چهارمین دوره، آن‌ها را حلقه‌های متصل‌ به‌ هم و باعث نابودی یک سرزمین دانست و گفت: این هنرمند است که می‌تواند این روند نابودی را متوقف کند. وی ضمن تشکر از پژوهشکده در پرداختن به موضوعات این‌چنینی و از جنبه هنر، آن را کسب اعتبار دوجانبه دانست و مطرح نمود انسان از دیرباز به‌عنوان مباشر طبیعت در نظر گرفته ‌شده و در کنار طبیعت است که هنر را خلق می‌نماید.

مهناز شفیعی دبیر چهارمین مسابقه عکس حوادث و سوانح نیز ضمن تاکید بر اهمیت پرداختن به موضوع کم آبی و خشکسالی در کشور گفت: هنرمندان عکاس فرزندان زمان خویش هستند و با بیانی شیوا اثرگذاری بیشتری برای انتقال یک مفهوم دارند و پژوهشکده سوانح طبیعی با بهره جستن از این ویژگی هنر و به مدد هنرمندان عکاس، با هدف مستندسازی این حوادث فراخوان چهارمین دوره مسابقه عکس حوادث و سوانح را برگزار کرد.

 وی در پایان افزود: نتایج مسابقه برای ما این پیام را داشت که مسابقه باید به صورت دوره‌های منظم برگزار شود و با حمایت پژوهشکده سوانح طبیعی در دوره‌های آتی، با ایجاد دوره‌های کارگاهی در کنار برگزاری مسابقه می‌توان به رشد کیفی مسابقه کمک نمود.

محمد خدادادی مترجم زاده به‌عنوان نماینده گروه داوری بیانیه هیئت‌داوران را قرائت کرد. در این بیانیه آمده است:

با توجه به اهمیت موضوع مسابقه‌، حمایت‌های بی‌دریغ برگزارکنندگان این جریان ملیِ عکاسی، به‌ویژه پژوهشکده سوانح طبیعی را ارج می‌نهیم و از پشتکار عکاسان متعهدِ شرکت‌کننده در این حرکت مهم و اثرگذار اجتماعی قدردانی می‌کنیم. انتشار این مجموعه‌ از آثار می‌تواند سندی مهم از وضعیت کنونی زیست‌بوم ما باشد که توسط عکاسانِ معاصرِ مسئولیت‌پذیر پدید آمده است. نتایج این مسابقه می‌بایست برگ مهمی به تاریخ تصویری و اقلیمی کشور بیفزاید، تا علاوه بر انسان معاصر، آیندگان نیز بدانند دغدغه‌ خشکسالی و آلودگی و ناملایمات دیگر اقلیمی تا چه حد ملموس و نفس‌گیر بوده است. در این مسابقه، بنا بر آنچه می‌توانست تلفیقی از واقع‌نمایی و استعاره و آگاهی‌دهندگی (هشدار) باشد، به آثار برگزیده رأی داده شد. در برخی آثار، عینیت صریح و در برخی دیگر مفاهیم پنهان و استعاری موردتوجه قرار گرفت. البته جهد و پیگیری هدفمند عکاسان در استمرار عمل عکاسی به‌ویژه در بخش عکس‌های مقایسه‌ای نیز ازنظر دور نماند. درنتیجه نه‌تنها ارزش‌های صوری تصاویر و استفاده از ترفندهای متعارف عکاسانه در آثار موردتوجه و قضاوت قرار گرفت که در بیشتر موارد، مضامین طرح‌شده در لایه‌های پنهان معنایی، ملاک اصلی گزینش بود.

هیئت‌داوران (محمد خادمیان طرقی، سیف‌الله صمدیان، فرهاد فخریان روغنی، محمد خدادادی مترجم زاده و سید امیرحسین گرکانی)، از تعداد ۱۵۰۰ قطعه عکس ارسالی به دبیرخانه مسابقه، تعداد ۱۰۱ اثر را برای بخش نمایشگاهی و تعداد ۶ نفر را به‌عنوان نفرات اول تا سوم هر بخش انتخاب کرده و با توجه به کیفیت آثار رسیده سه عکس در بخش تک عکس و دو عکس در بخش مقایسه‌ای را شایسته تقدیر دانستند.

اسامی برندگان مسابقه عکس حوادث و سوانح در بخش تک عکس عبارت‌اند از: نفر اول فاخته جلایرنژاد، نفر دوم حسن خسروی و نفر سوم هادی دهقان پور؛ و همچنین رمضان پارسامنش، صابر قاضی و مهدی محبی پور شایسته تقدیر شناخته شدند.در بخش عکس‌های مقایسه‌ای محمد آهنگر نفر اول، محمدجواد آرمان مهر نفر دوم، مجید حجتی نفر سوم؛ و همچنین فراز آهنین و میثم غلامی نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.

در حاشیه اختتامیه چهارمین دوره مسابقه عکاسی حوادث و سوانح که در روز جهانی مقابله با خشکسالی و بیابان‌زایی با حضور مجید جودی معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، نژادجهانی معاون فنی و هماهنگی بازسازی و بازتوانی سازمان مدیریت بحران کشور، احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و سرپرست بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، اسفندیار زبردست عضو هیات علمی دانشگاه تهران، نوری مدیر کل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و مدیر مرکز بین‌المللی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز تحت نظارت یونسکو، جعفریان جانشین مرکز بین‌المللی مدیریت جامع حوزه آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک، لایقی معاون توسعه پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات جوی سازمان هواشناسی کشور، حامد روحانی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و ساماندهی سکونتگاه‌های ناکارآمد و در معرض خطر بنیاد مسکن، علی درویشی بلورانی عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران، محمدعلی وجدانی، سید امیرحسین گرکانی رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی و جمعی از متخصصین، هنرمندان، عکاسان و اهالی رسانه در پژوهشکده سوانح طبیعی برگزار شد، از کتاب این دوره از مسابقات رونمایی و از نمایشگاه دایر بازدید صورت گرفت.