کن هفتادوهفتم در شرایطی از امروز افتتاح میشود که مهرههای بسیاری برای تجربه یک دوره خوب در چنته دارد؛ اما یک حاشیه میتواند هر چه موفقیت احتمالی را همچون آبی بر آتش باشد، تهدید گروهی از زنان سینماگر به انتشار فهرست ۱۰ مرد متجاوز سینما در آستانه برگزاری جشنواره، که کن ۲۰۲۴ را کنفیکون خواهد کرد.
کن ۲۰۲۴ بهعنوان بزرگترین جشنواره سینمایی جهان، از امروز آغاز به کار میکند. دورهای با ویژگیهایی خاص که هم میتواند این رویداد را به یکی از برترین ادوار کیفی سالیان اخیر این جشنواره تبدیل کند و هم چنان حاشیهای برای آن رقم بزند که نظیرش در هیچیک از هفتادوشش دوره قبلی تجربه نشده است.
از رونمایی آخرین ساخته فرانسیس فوردکاپولا یعنی مگالوپلیس ۴۵ سال بعد از افتخارآفرینی اینک آخرالزمان گرفته تا حضور نامهای سرشناسی، چون آندریا آرنولد، ژاک اودیار، یورگوس لانتیموس، ژیل للوش، آگاته رایدینگر، پل شریدر، کریل سربرنیکوف، پائولو سورنتینو و دیوید کراننبرگ در بخشهای رقابتی و آشتی سلبریتیها و پایان اعتصاب صنفی و البته حضور کمرنگ آمریکاییها و اقتدار عجیب اروپاییها در چارت اجرایی این دوره، از جمله نکات بالقوه کن امسال است که میتواند این رویداد را بهعنوان سکویی مهم برای ادوار اخیر این رویداد که با چالشهای مختلفی روبهرو بوده، بالا بکشد.
کن که طی ۷۵ دوره، هیچ زنی را در مقام رئیس هیات داوران ندید، برای دو دوره اخیر خود، ۲ زن را در چنین جایگاهی منصوب کرد.
از طرفی دیگر، کن امسال میتواند آبستن حاشیهای بزرگ باشد. از چند روز قبل، خبری مهم در محافل خبری فرانسه پیچید که قرار است در این دوره، از فهرست ۱۰ مرد فعال در صنعت سینما که طی سالیان اخیر، آزارهای بسیاری به زنان سینماگر رساندهاند، رونمایی شود. فهرستی که طی آن، اشارهای صریح و مستقیم به نام این سینماگران خواهد شد و قطعا کن و اخبار آن را تحتالشعاع حواشی گستردهای قرار خواهد داد.
البته طبیعی است که میان تصمیم به چنین اقدامی و شنیده شدن زمزمههای اجرایی شدن این تصمیم، زمانی طولانی سپری شده است. حداقل نشانهها، گواهی میدهند که مدیران جشنوارههای اروپایی، به ویژه کن، از مدتها قبل، در جریان این تصمیم قرار گرفته بودند و شاید به دلیل اقناع تصمیمگیران برای انصراف از این تصمیم، تمی زنانه به رویدادهای خود دادهاند. علیالخصوص آنکه برای نخستینبار در تاریخ، ریاست هیات داوران سه جشنواره معتبر اروپایی، به زنان رسید: لوپیتا نیونگو در جشنواره برلین، گرتا گرویگ در جشنواره کن و ایزابل هوپر نیز در جشنواره ونیز، در مقام رئیسهیات داوران این ۳ رویداد در سال ۲۰۲۴ مطرح بودهاند؛ پرداختن به این نکته بسیار مهم است که برای کن که طی ۷۵ دوره، هیچ زنی را در مقام رئیس هیات داوران ندید، برای دو دوره اخیر خود، ۲ زن را در چنین جایگاهی منصوب کرد.
تخمین زده میشود که پذیرش فیلم کوتاه «من هم» که در آخرین دقایق صورت گرفت و مرتبط با سوژه «میتو» است، آخرین حربه التماسگونه مدیران جشنواره کن برای ملغی کردن تصمیم رونمایی از فهرست ۱۰ سینماگر مرد متجاوز در طول برگزاری این رویداد باشد.
البته که کن، گویا خطر را بیشتر احساس کرد و به این میزان بسنده نکرد. درنتیجه طبیعی است که بخواهیم تقدیر از زنانی، چون مریل استریپ، آندریا آرنولد و دونا لنگلی را در همین راستا توصیف کنیم. اینکه از ۹ داور بخش رقابت اصلی، ۵ نفر خانم هستند و رئیس هیات داوران فیلمهای کوتاه و سینهفونداسیون، هم خانم انتخاب شده و از ۵ داور این بخش، ۳ خانم حضور دارند نیز میتواند نشانهای برای این مهم باشد. در میان داوران نوعی نگاه، از ۵ داور، ۳ خانم حضور دارند. در بخش داوران هفته منتقدین، برای رئیس داوران یک خانم انتخاب شده و از ۵ داور، ۴ خانم در مقام داوری هستند؛ نکته عجیبتر آنکه امسال از حدود ۲۰۰۰ فیلم ارسالشده به کن، تنها ۹۷ فیلم ساخته زنان بوده که از این میان، ۴ فیلم در بخش مسابقه پذیرفته شده است؛ بنابراین کاملا طبیعی است که بخواهیم بپذیریم مدیریت کن برای این دوره خود، با چه هدفی، چنین نگاه مثبتی به زن و سینمای زنانه داشته است. حتی تخمین زده میشود که پذیرش فیلم کوتاه من هم در بخش نوعی نگاه که در آخرین دقایق صورت گرفت و مرتبط با سوژه میتو است نیز آخرین حربه التماسگونه مدیران جشنواره کن برای ملغی کردن تصمیم رونمایی از فهرست ۱۰ سینماگر مرد متجاوز در طول برگزاری این رویداد بوده است.
البته که چهارشنبه که روز دوم کن هفتادوهفتم است، روز بسیارمهمی برای این رویداد تلقی میشود چرا که در این روز، نخستین نمایش فیلم من هم خواهد بود و بسیارمحتمل است که در پیش و پس از نمایش این فیلم، بخواهد از این فهرست رونمایی شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، قطعا کن نخواهد توانست با وجود تمام شایستگیهایی که برای این دوره هدفگذاری کرده، اتفاق مثبتی را رقم زده و یک دوره موفق را پشت سر بگذارد. علیالخصوص آنکه افکار عمومی فرانسه و جهان که طی ماههای گذشته، ملتهب از حواشی سینماگرانی، چون ژرار دوپاردیو، ژاک دویلون، بنوا ژاکو و گودرش بوده، حالا با عطش توام با نگرانی، اخبار این رونمایی را دنبال کرده و این خبر از روزها قبل به سوژه ترند شبکههای مجازی تبدیل شده است.
بماند که کن این دوره با حاشیه احتمالی دیگری، چون اعتراض و اعتصاب حدود ۲۰۰ کارمند بخشهای اجرایی خود نیز دستوپنجه نرم میکند.
حالا باید منتظر ماند و دید که آیا بزرگترین جشنواره سینمایی جهان، خواهد توانست شایستگیهای هدفگذاری خود برای این دوره را با سترون کردن موج حواشی، به بار بنشاند و یا تسلیم این سیل قهرآمیز شده و یکی از پرحاشیهترین ادوار خود را سپری میکند؟ بر روی کاغذ، شانس چندانی برای مهرههای پرتعداد موفقیت کن ۲۰۲۴ متصور نیست.
منبع: ایرنا