از قدیم گفتند: «دخترها بابایی هستند.» «دخترها دوست دارند خودشان را برای پدرهایشان لوس کنند.» با گذشت چند نسل همچنان دختران باباییاند. اما این کلیشه و این توصیه به معنی این نیست که رابطه پدر و دختر به خودی خود همیشه رابطه خوبی است و نیاز به آموزش و یادگیری ندارد. روانشناسان و مشاوران تربیتی همیشه به پدران علیالخصوص آنهایی که فرزند دختر دارند توصیه میکنند که حواستان بیشتر به دخترانتان باشد و به آنها زیاد محبت کنید.
مینا دادگستر مقدم مشاور خانواده در ارتباط با نوع ارتباط فرزند با پدرش میگوید: «هر نوع رابطهای، حتی رابطه پدر فرزندی که به نظر میرسد از پایه خوب است، نیاز به مراقبت و دقت دارد. پدر خانواده از دوران بارداری همسرش باید به جنین در شکم احساس آرامش بدهد و با او ارتباط عاطفی برقرار کند. پدر اولین مرد زندگی دختر است و این ارتباط در سنین کودکی هم در قالب مرحله «اعتماد در برابر بی اعتمادی» شکل میگیرد. یعنی اگر پدر بتواند ارتباط خوبی با دخترش برقرار کند، این اعتماد شکل میگیرد وگرنه به یک بیاعتمادی تبدیل میشود که تا بزرگسالی فرد را دچار مشکل میکند.»
هر کسی میتواند صاحب فرزند شود، اما برای پدر خوب شدن ممکن است یک عمر زمان نیاز باشد. نقش پدر در تربیت فرزند علیالخصوص دختران بسیار مهم است و هیچکس نمیتواند این نقش را جز پدر ایفا کند. بنابراین، شما به عنوان یک پدر تاثیر زیادی روی رفتار فرزند دخترتان و ایجاد هویت و حس ارزشمندی او دارید.
پدرهای امروزی بیشتر از پدرهای قدیمی با مسائل کودکانشان درگیر هستند. این درگیر بودن با مسائل از همان ابتدا، رابطه میان کودک و پدر را بهبود میبخشد. بسیاری از روانشناسان تربیتی معتقدند، دخترانی که در کودکی پدرانشان فقط نقش نانآور بودن را ندارد و نقش فعالی ایفا میکنند؛ از نظر فکری، روانی، هویتی و جنسیتی سالمتر هستند. به همین خاطر، اگر یک پدر خوب در کودکی دخترتان باشید، میتوانید تاثیر بسیار خوبی روی زندگی بزرگسالی او بگذارید.
پدر و مادر هردو در تربیت فرزند نقش دارند، اما دلیل اینکه پدر نقش مهم و پررنگتری در تربیت دختر دارد.
در اینباره گوهریسنا انزانی مشاوره و روانشناس با اشاره به اینکه در سن ۳ تا ۷ سالگی، برای هر کودک، والد غیر هم جنس پراهمیت میشود، گفت: «در این سنین دختران مایل به بودن کنار پدر هستند، علاقه شدیدی به فعالیتها و ورزشهای مردانه دارند و در کل رفتارهای پسرانه از خود بروز میدهند.» به همین دلیل نقش پدر در زندگی دختران از همان کودکی بسیار پررنگ و مهم است.
رشد، تربیت و شکلگیری هویت ابعاد مختلفی دارد، یکی از ابعاد مهم این رشد احساس ارزشمندی در دختران است که پدران در شکلگیری این احساس نقش مهمی دارند. همچنین پدر، اولین مرد زندگی هر دختری است و نوع ارتباط پدر با اوست که اعتماد یا بیاعتمادی به مردان را شکل میدهد. در دوران کودکی دخترتان از خلال ارتباط با پدرش یاد میگیرد که به چه مردهایی در بیرون از خانواده اعتماد کند یا نکند، اگر ارتباط عاطفی خوبی با دختر برقرار کنید و دنیای کودکانه او را درک کنید، حس اعتماد را در او ایجاد خواهید کرد.
در اینباره نرگس مومنی جو روانشناس گفت: «کودک دختر در تعامل با پدرش که تعاملی بسیار غنی و غریزی است، با کشف موارد جدیدی از ویژگیهای مذکر بودن، به جمعبندیهای کلی و ارزشمندی از مردان دست مییابد که این تجربهها و اطلاعات منجر به ایجاد رابطهای مستحکم با همسر آیندهاش و درک درست از دنیای مردها و نیازهای آنها خواهد شد.»
خلقت دختر به گونهای است که همیشه دوست دارد دیده شود و تایید شود. اگر پدر که اولین مرد زندگی هر دختری است او را ببیند و دوست داشتنش را ابراز کند دختر از محبت اشباع خواهد شد.
سپیده بشول روانشناس خانواده در اینباره گفت: «دختران همیشه دنبال تأیید گرفتن از نخستین مرد زندگیشان که همان پدرشان باشد، هستند؛ بنابراین به او این حس را بدهید که زیباترین و با استعدادترین دختر است و او را برای مسائل مختلف در زندگی تشویق کنید. زمانی که این حس اعتماد به نفس را دختران از پدران خود کسب کنند دیگر در آینده به دنبال چشم دیگران برای تایید زیبایی، عشق و محبت به اشتباه نخواهند افتاد.»
مشکل کمبود محبت در سلامت روان افراد و میزان رضایت آنان از زندگی خود تاثیر مستقیم دارد. بسیاری از پدران و مادران تمام تلاش خود را برای برآورده ساختن نیازهای مادی فرزندانشان میکنند، اما به دلیل نا آگاهی از اساسیترین نیاز فرزند یعنی محبت کردن و دیده شدن، مشکلات روانی بسیاری برای فرزندان خود در آینده ایجاد میکنند.
از نظر روانشناسان تربیتی، دختری که کمبود محبت از جانب پدر داشته باشد، همیشه این کمبود را در درون خود احساس میکند، در نتیجه در بزرگسالی تلاش بسیاری برای جلب توجه و محبت از سوی جنس مخالف خواهد کرد. دختری که پدر عیب جو و انتقاد کنندهای دارد که تمام کارهای او را زیر سوال برده و عزت نفس او را خدشه دار میکند، در بزرگسالی با کمبود عزت نفس، احساس خود کم بینی و حقارت دست و پنجه نرم خواهد کرد و یا دختری که پدر سرد و بیعاطفهای داشته باشد اغلب به طور ناخودآگاه به سمت برقراری رابطه عاطفی با افرادی کشیده میشود که همان الگوی رفتاری پدر او را تکرار میکنند.
مریم مظاهری؛ روانشناس خانواده بیان کرد: «اگر پدر حالات دخترانگی فرزندش را خوب درک کند، از او تعریف کند، از زیبایی و برازندگی اش بگوید، برایش هدیه بخرد، حس ارزنده بودن را به او بدهد و مدام در ارتباط با مسائل مختلف با او صحبت کند، این دختر عزت نفس خواهد داشت و نیاز به حرکتهای نمایشی برای نشان دادن خود در دوران نوجوانی یا جوانی و همچنین مشکلات جنسیتی پیدا نخواهد کرد.»
توجه به دختر از طرف پدر باید براساس مراحل رشد او باشد. دادگستر مقدم میگوید: «در دوران جوانی به دلیل استقلال بچهها در زمینه مالی، شغلی و تحصیلی ممکن است قدری پدران از دخترانشان دور شوند. در این زمینه نباید پدرها حساس باشند و بهتر است به این فاصله احترام بگذارند، اما نقش حمایت گرانه و رفاقتی خود را برای دخترانشان حفظ کنند. او را درک کنند و از فاصله نزدیک حامی او باشند تا هر زمان که دختران نیاز داشتند، کنارشان باشند. همیشه لازم است که پدر به دخترش بگوید که حامی او است و در هر شرایطی او را ترک نمیکند؛ بنابراین بهتر است پدران در این سنین هم اهل شنیدن و گفتگو برای ارتباط برقرار کردن با دخترانشان باشند.»
دین اسلام اهمیت بسیار زیادی به دختران میدهد و از فرزند دختر به عنوان رحمت یاد میکند. در حدیثی از پیامبر (ص) آمده است که فرمودند: چه فرزند خوبی است دختر! هم پر محبت است و هم کمک کار، هم مونس است و هم پاک و هم پاک کننده.
همچنین در حدیث دیگرى در اینباره فرمودند: کسى که بازار مىرود و تحفهاى براى خانواده خود مىخرد همچون کسى است که مىخواهد به نیازمندانى کمک کند (همان پاداش را دارد) و هنگامى که مى خواهد تحفهاى را تقسیم کند، نخست باید به دختر و بعد به پسران بدهد، چرا که دخترش را شاد و مسرور کند.
اما شاید در بعضی خانوادهها این جایگاه کمی نادیده گرفته شود و ارزش دختر فراموش شود. روز دختر بهانهای است برای یادآوری این موضوع مخصوصا به پدران که برای تربیت و هویت سالم دخترانتان باید از همان روزهای جنینی حواستان به آنها باشد. در زمانهایی که دختران نیاز دارند پدر را در کنارشان داشته باشند؛ حضور داشته باشند و در شرایطی که به تأیید شدن و افتخار کردن از جانب شما نیاز دارند، تنهایشان نگذارید تا همیشه به عنوان تکیهگاه او باشید.
منبع: فارس