جایزه ویژه البرز (نوبل ایرانی) همه ساله با هدف ترویج و ترغیب نوجوانان، جوانان، اندیشمندان، دانش آموزان و نخبگان علوم مختلف طی آیینی به منتخبین این رویداد بزرگ فرهنگی در سطح کشور اهداء میشود.
از سال ۱۳۵۰ تاکنون آیین اهدا ۶۱ دوره جایزه ویژه البرز معروف به جایزه نوبل ایرانی برگزار شده است. در ادوار مختلف این جایزه اندیشمندان، پژوهشگران، نخبگان سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و دینی معرفی و برگزیده شده اند.
برگزیدگان شصت و دومین دوره جایزه البرز در عرصه دانشمندان ۵۰۰، دانشمندان جوان ۳۰۰، دنشجویان پزشکی و غیر پزشکی و طلاب ۱۰۰ و مخترعان ۱۵۰ میلیون تومان دریافت خواهند کرد.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز در خصوص برگزاری شصت و دومین آیین اهداء جایزه نوبل ایرانی که در ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد، گفت: در این آیین ۱۳۸ نخبه در عرصههای علوم مختلف برای دریافت جایزه نوبل ایرانی در بخش علمی این دوره با حضور داوران در قالب هشت میز تخصصی با هم به رقابت خواهند پرداخت.
«حیدر ارشدی» گفت: در سال آتی که مقارن با شصت و دومین سال تاسیس بنیاد فرهنگی البرز است، در راستای تحقق نیت واقف، مقرر است «همایش ملی جایزه البرز» با هدف تقدیر از ۶۲ نفر از نخبگان برتر سراسر کشور شامل دانشمندان، فناوران، دانشجویان، طلاب و دانش آموزان در اردیبهشت ماه برگزار گردد.
وی بیان داشت: در آئین داوری و انتخاب برگزیدگان نهایی در بخشهای دانشجویان و طلاب از میان افراد واجد شرایط، بصورت همزمان و به تفکیک، توسط هیئت انتخاب جایزه البرز ۱۴۰۳ که متشکل از اساتید برجسته دانشگاههی و حوزوی است.
دبیر علمی شصت و دومین جایزه البرز ادامه داد: بیش از نیم قرن از عمر اقدامی که مرحوم حسینعلی البرز بنا نهادهاند، میگذرد و تاکنون حدود ۸ هزار نفر از نخبگان و پژوهندگان علمی و فرهنگی ایرانی مورد حمایت و تشویق این بنیاد قرار گرفته و جایزه نوبل ایرانی را دریافت کرده اند.
ارشدی گفت: امروزه جامعه ما بیش از هر زمان دیگر نیاز به ترویج ایده و اندیشه مرحوم البرز را دارد تا همانند ایشان، خیرین و واقفین در مسیر پیشرفت علمی کشور مشارکت فعال تری داشته باشند تا از این رهگذر، شاهد شکوفایی هر چه بیشتر استعداد نخبگان علمی و اعتلای نام ایران عزیزمان باشیم.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز اظهار داشت: در حال حاضر، شیوه اجرای نیت واقف در بنیاد فرهنگی البرز به عنوان متولّی با سابقهترین جایزه علمی ایران از طریق برگزاری سالانه همایشهای ملی در دو بخش «نخبگانی» و «دانش آموزی» است.
وی با اشاره به اینکه آییننامه و شیوهنامه شصت و دومین سال جایزه البرز در آذرماه سال جاری منتشر شده است، گفت: این شیوهنامه توسط بخشهای مختلف به دانشگاهها و حوزههای علمیه ابلاغ شده است که در آنجا ۲۵۰۰ نفر را در بخش دانشجویی، نوآوری، فناوری و طلاب به دبیرخانه معرفی کردند.
ارشدی ادامه داد: در بخش فناوری ۱۰طرح و ایده برتر به عنوان ارائه و برندگان پایانی در بخش دانشجویی و طلاب معرفی شدند.
دبیر علمی شصت و دومین جایزه البرز یادآور شد: ثبت اختراع و فعالیتهای علمی و پایاننامه و همچنین همکاریهای بین اساتید و دانشجویان در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.
حسینعلی البرز موسس بنیاد فرهنگی البرز
«حسینعلی البرز» فرزند (مرتضی البرز آشتیانی، ضیاء الدوله) از واقفین خیراندیش بود که تا آخرین نفس اموال و زندگی و حتی وجودش را وقف ارتقا علمی ایران و ایرانی کرد.
مرحوم حسینعلی البرز مؤسس بنیاد فرهنگی البرز است که به سبب تنوع اقداماتش در سالهای قبل از تأسیس بنیاد و سپس تمرکز فعالیتها در این بنیاد، میباید با هدف معرفی الگوهای موفقی از واقفین خیراندیش، ایشان را به عنوان چهره ماندگار وقف علمی به جامعه معرفی نمود.
شادروان حسینعلی البرز درسال ۱۲۸۵ شمسی در تهران و در یک خانواده خوشنام متولد شد. در دو سالگی مادرش را از دست داد و در سن ۷ سالگی وارد مدرسه قزاقخانه که در آن زمان روسها تأسیس کرده بودند، شد، تا آخرین نفس زندگی خود، اموال و زندگی خویش را وقف ارتقا علمی ایران و ایرانی کرد.
وی که از فارغ التحصیلان مدرسه قزاقخانه بود الزاماً میبایست به خدمت ارتش در میآمد و از آنجایی که حسینعلی البرز تمایلی به ورود در ارتش نداشت با رضایت پدر تغییر رشته داده و وارد کالج البرز شد.
در آنجا البرز با بهره مندی از هوش سرشار و استعداد بالایی که داشت خیلی زود با زبان انگلیسی آشنا شد. در کالج البرز یکی از استادان زبان انگلیسی که ریاست کالج را نیز به عهده داشت فردی بود به نام ساموئیل جردن که با سخت کوشی، رفتار مؤدبانه و گفتاری همراه با ادب و مهربانی، تأثیرات فراوانی بر زندگی البرز گذاشت به طوری که البرز در خاطرات و مثال هایش بسیار از ایشان یاد میکرد و کتابخانه دکتر جردن را نیز به یاد ایشان در دانشگاه پلی تکنیک تأسیس نمود.
مرحوم البرز در سال ۱۳۰۴ شمسی با اخذ دیپلم از کالج البرز فارغ التحصیل شده و با تسلط کامل به زبان انگلیسی به عنوان مترجم وارد وزارت مالیه (دارایی فعلی) شد. پس از مدتی به سبب بیماری برونشیت و تجویز پزشک به خوزستان منتقل گردید، اما خواستههای نامشروعی که خوانین محل در باب نحوه پرداخت مالیات داشتند، او را از خدمت در وزارت مالیه منصرف ساخت و به تهران بازگشت و پس از مدتی به عنوان منشی شعبه اول به استخدام وزارت عدلیه درآمد. فساد اداری حاکم بر مشاغل دولتی از یک سو و مشکلات معیشتی از سوی دیگر، البرز را مجبور به کناره گیری از کار دولتی کرد.
وی در اولین اقدام خود در مناقصههای مربوط به تهیه زنجیر برای محوطه جلوی اولین ساختمان بانک ملی در خیابان فردوسی شرکت و برنده شد و درآمد حاصل از آن را سرمایه فعالیت اقتصادی خود نمود. وی با کار شبانه روزی و تلاش طاقت فرسا در مدت سه سال دارای یازده نمایندگی رادیو، موتورسیکلت، دوچرخه، گرامافون، صفحه و ... از کارخانجات اروپایی گردید.
بدین ترتیب عملاً البرز بدون ارث مادی از پدر و صرفاً با تکیه بر توان و تعهد شخصی بنیاد البرز را تاسیس کرد و ضمن معرفی خود به عنوان یکی از پنجاه کنش گر اقتصادی ۱۵۰ سال اخیر ایران، توانست سرمایه قابل توجهی رابرای خود رقم بزند.
در سال ۱۳۱۰ بنا به درخواست پدر که آرزوی ازدواج تنها پسرش را داشت با بانویی خداشناس به نام فخرالزمان فرزند محمد حسین منگنه، ازدواج کرد و حاصل این ازدواج سه فرزند دختر به نامهای ودیعه، طلیعه و منیژه بود که البته آنان نیز افرادی خیّر و دارای تحصیلات عالیه در ایران و خارج کشور بودند، به طوری که بارها مرحوم البرز از فرزندان خود با افتخار یاد کرده است.
البرز در سال ۱۳۴۲ شمسی با تأسیس و وقف بنیاد فرهنگی البرز با هدف کمک به اشاعه فرهنگ کشور و تجلیل از مقام علمی دانشمندان و پژوهندگان برتر ایرانی و تشویق دانشجویان و دانش آموزان برگزیده و نوباوگان و نوجوانان با استعداد ایرانی، از طریق اعطای “جایزه بنیاد البرز” توانست روح والای خود را در انجام اقدامات خیر و ماندگار متعدد در مابقی سالهای حیاتش ارضاء نماید.
منبع: ایرنا