دیروز برای انجام کاری به بازار رفتم شهر رنگ و بوی دیگری داشت؛ تم بیشتر مغازه‌ها قرمز بود و لابلای اجناس قرمز رنگ، خرس‌های عروسکی و شکلات‌های رنگی به چشم می‌خورد. صدای دستفروش‌ها به گوش می‌رسید که «بدو بدو حراجش کردم»، «کادو برای عشقتون فراموشتون نشه». به هر طرف نگاه می‌کردی دختران و پسرانی را می‌دیدی که در تکاپو برای خرید کادوی خوبی برای این روز بودند.

این یک روایت واقعی از جامعه‌ای با داشته‌های غنی فرهنگی است که درگیر روزی شده که برگرفته از چند افسانه نسبتاً افسرده کننده و ناراحت‌کننده است؛ این روز اگرچه در سال‌های اخیر به نام روز عشق در کشور‌های مختلف جشن گرفته می‌شود، ریشه در قرون وسطی و سنن روم باستان و مسیحیت دارد.

امروز کمتر جوانی است که این روز را نشناسد، اما وقتی از آن‌ها بپرسی آیا می‌دانی ایرانیان سالیان سال پیش از داستان کشته شدن یک مسیحی به نام ولنتینو روز عشق و محبت داشتند، آیا می‌دانی سپندامذگان چه تاریخی است و ایرانیان باستان این روز را چگونه جشن می‌گرفتند. از پاسخ باز می‌مانند.

منشأ تاریک روز ولنتاین

روز ولنتاین برگرفته از چند افسانه نسبتاً افسرده کننده و ناراحت‌کننده است. این روز ولنتاین که سالیان سال است جشن گرفته می‌شود، ریشه در قرون وسطی و سنن روم باستان و مسیحیت دارد. بر اساس تاریخ حداقل سه قهرمان به نام‌های ولنتاین یا والنتینوس توسط کلیسای کاتولیک مقدس شناخته شدند که هر سه به طرز فجیعی کشته شدند و ۱۴ فوریه که بطور سنتی در غرب اولین روز باروری پرندگان شناخته می‌شود، به عنوان تاریخ رسمی روز عشق‌ورزی اعلام شده است.

از سوی دیگر، برخی دیگر ادعا می‌کنند، لوپرکالیا، جشن باروری رومی، ظاهراً اولین بار در اواسط فوریه جشن گرفته شد، زمانی که مردان یک بز و یک سگ را قربانی می‌کردند و زنان را به امید افزایش جمعیت با پوست حیوانات مرده شلاق می‌زدند.

شما با یک جست‌وجوی کوچک در رسانه‌های اجتماعی هزاران پست جالب و در عین حال ناراحت‌کننده در خصوص تاریخچه ولنتاین می‌توانید پیدا کنید که برای ما ایرانیان با این تاریخ زیبا و کهنمان اصلا جالب نیست این روز‌ها را جشن بگیریم بلکه بهانه‌های زیباتری داریم تا عشق خود را به عشق واقعی خود ابراز نماییم.

تأثیر ولنتاین بر روان جوانان

فارغ از غربی بودن این جشن و آیین، ولنتاین بر روان جوانان تاثیر منفی دارد؛ با وجودی که پاسداشت عشق و محبت پیر و جوان نمی‌شناسد، اما بیشتر این روز را جوانان می‌شناسند. البته این روز هم دردسر‌های خود را دارد از استرس برای هدایای گران قیمت و جشن باشکوه برای محبوب گرفته یا احساس تنهایی و افسردگی برای کسانی که مجرد هستند؛ از جمله تاثیرات منفی این روز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- احساس تنهایی و افسردگی در مجرد‌ها

- تاثیر بر عزت نفس افراد

- اتلاف وقت و تلاش برای برنامه‌ریزی این روز

- فشار مالی زیاد

- توقع‌های بیش از حد طرفین

ولنتاین از دیدگاه جامعه شناسان

ولنتاین در تاریخ غرب نمادی از مناسک تاریخی بازمانده از جوامع سنتی و مذهبی است و نشانه نیاز انسان‌ها به علاقه و محبت میان دو نفر است. نیازی که ریشه در ساختار و فطرت انسان دارد و همین امر سبب جهانی شدت این سنت شده است. با افول کلیسا، ولنتاین از حالت آیین مذهبی در آمده و به مرور به شکل امروزی تبدیل شده است و همانند یک سم نه تنها به ایران بلکه به تمام جوامع بشری وارد شده است. زرق و برق ولنتاین موجب استقبال جوانان شده و همین امر دست‌مایه رسانه‌های بیگانه برای ترویج بی‌بندوباری و ابتذال شده است.

رسانه‌های بیگانه با اشاعه فحشا در قالب روز عشق انواع کار‌های خلاف اخلاق را گسترش می‌دهند و به هر نحوی سعی بر از هم پاشیدگی نهاد خانواده و گسترش دوست‌یابی‌های غیر اخلاقی دارند. سریال‌های ماهواره و محتوا‌های آن بهترین نمونه این تلاش‌ها است.

برخی از جامعه‌شناسان ولنتاین را تهاجم فرهنگی و برخی دیگر استقبال از آن را به علت خلاء فرهنگی می‌دانند و معتقدند سنت باستانی سپندارمذ یا سپنتامزگان باید جایگزین آن شود. در مصر این درحالی است که نهاد‌های حکومتی ایران بطور کامل این مراسم را مغایر ارزش‌های کشور می‌دانند.

با توجه به اینکه ما با کاهش اهمیت و کارکرد‌های خانواده مواجهیم و افزایش سن ازدواج، افزایش طلاق یا کاهش بعد خانواده و کاهش اهمیت کارکرد‌های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی خانواده از تبعات آن است. باید سعی در تحکیم این نهاد کنیم تا جوانان در کنار خانواده به این جشن بپردازند و کمی رویکرد خود را عوض کنیم.

همیشه نه گفتن به یک فرد جواب نمی‌دهد. باید کمی نرمش داشته باشیم بخصوص در مورد جوانان. بدین صورت می‌توانیم روزی برای عشق‌ورزی برای ایران داشته باشیم و در کنار آن سنن ایرانی و اسلامی را گسترش دهیم و حتی شاید ما خود بتوانیم اشاعه فرهنگی مثبتی به سایر فرهنگ‌ها داشته باشیم.

چرا ولنتاین؟

چرا آغوش فرهنگ ما بر روی هر سنتی باز است. چند سالی است شاهد هستیم که‌جشن‌های غربی مانند هالووین و ولنتاین در کشورمان بسیار باشکوه برگزار می‌شود. چرا ما مراقب دریچه‌های ورود فرهنگ نیستیم و با یک مدیریت صحیح بجای فرهنگ غرب فرهنگ خودمان را بیشتر معرفی نمی‌کنیم؟ وقتی می‌بینیم جوانان از جشن گرفتن چنین روز‌هایی استقبال می‌کنند و رسانه‌های معاند با تبلیغات گسترده و رواج بی‌بندوباری جوانان را به سمت چنین جشن‌هایی می‌کشانند، چرا با تبلیغات درست و رسانه‌ای کردن جشن‌های خودمان راه ورود فرهنگ غرب را نمی‌بندیم؟

در چند سال گذشته مقام معظم رهبری تاکید بسیاری بر گسترش فرهنگ اسلامی و شیعی داشتند. با توجه به اینکه ما خودمان اصالتی والاتر از غربی‌ها داریم. روز عشق‌ورزی در تاریخ ایرانی خودمان داریم و مناسبت‌های زیبایی همانند روز ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (ع) صاحبان والاترین عشق زمینی در تقویم اسلامی داریم که می‌تواند بهانه‌ای برای ابراز عشق به عشق واقعی مان باشد. چرا روزی در تقویم خودمان به عنوان روز دوست داشتن و عشق‌ورزی نداشته باشیم تا جوانان ما به سراغ فرهنگ غرب نروند.

منبع: ایرنا