متن و حاشیه چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر؛
دانش‌آموزان مهمان ویژه چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر/ سیمرغ مردمی باعث دعوا می‌شد
نشست خبری چهل و دومین جشنواره فیلم فجر به دبیری مجتبی امینی برگزار و پوستر بخش‌های مختلف رونمایی شد.
نشست خبری چهل و دومین جشنواره فیلم فجر به دبیری مجتبی امینی صبح امروز ۱۰ بهمن ماه با پخش سرود جمهوری اسلامی و قرائت آیاتی چند از کلام الله مجید در موزه سینما برگزار شد و در ابتدای نشست پوستر بخش‌های مختلف این رویداد با طرحی از حمیدرضا بیدقی رونمایی شد.
مجتبی امینی دبیر چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر در این نشست اظهار کرد: وارد فصل جدیدی از جشنواره شدیم و چهل و دومین دوره آن را آغاز می‌کنیم. خدا را شاکریم که امسال جشنواره‌ای پرشور و پر رونق را شاهد خواهیم بود، چون هنرمندان و خانواده سینما زحمت کشیدند، جشنواره یک جشنواره شلوغ است و با توجه به تقاضای بالای فیلمسازان هیات انتخاب کار سختی را داشتند.
حضور ۳۳ فیلم در چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر
وی افزود: ۱۰۶ اثر به دبیرخانه جشنواره چهل و دوم رسید و هیات انتخاب در ۴۵ روز آن‌ها را بازبینی کردند. ۲۲ اثر به بخش سودای سیمرغ راه پیدا کرد و به واسطه احترام به همه اهالی سینما پیرو تولید حجم زیادی از فیلم اولی‌ها، بخش فیلم‌های اول به جشنواره الحاق شد و در بخش فیلم اولی‌ها میزبان ۱۲ اثر هستیم که در کنار ۴ انیمیشن جشنواره با ۳۳ فیلم کار خود را آغاز می‌کند.
ساخت آثار فجر ۴۲ در اقلیم مختلف کشور
دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر ادامه داد: در حوزه آثار رسیده و رقابتی اتفاق خوب امسال این است که آثار در اقلیم مختلف کشور ساخته شده‌اند و مخاطبان شاهد مجموعه فیلم‌هایی از جغرافیای مختلف با مضامین مختلف خواهند بود، در حوزه اجتماعی، کودک و نوجوان، طنز، دفاع مقدس و... فیلم‌های خوبی داریم و گرافیک کلانی از فیلم‌های متنوع در ژانر‌های مختلف و جشنواره‌ای پررنگ از مضامین مختلف شاهد خواهیم بود، امسال کار هیات داوران مثل هیات انتخاب سخت است فیلم‌های خوبی در هر دو بخش داریم.
دانش‌آموزان مهمان ویژه جشنواره فیلم فجر
امینی توضیح داد: در ناوگان اکران هم قاعده امر این است که اکران مردمی آغاز می‌شود و سینما‌ها در صبح سانس‌های خالی دارند، با توجه به فیلم‌هایی که داشتیم با تعامل با وزارت آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودکان برنامه‌ریزی کردیم در سانس صبح زنگ سیمرغ دانش‌آموزان را داشته باشیم و پنج فیلم را بتوانیم صبح‌ها به نمایش دربیاوریم و امسال مهمان ویژه جشنواره، دانش‌آموزان خواهند بود.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه وضعیت اقتصادی خوب نیست این یک اردوی دانش‌آموزی محسوب می‌شود و با توجه به اینکه جشنواره فجر یکی از مهمترین جشن‌های انقلاب است باید شرایطی فراهم شود که همه مخاطبان از این فضا بهره‌مند شوند.
اختصاص سینما برای نابینایان و ناشنوایان
امینی افزود: در سه بخش دیگر هم برنامه‌ریزی این است که سینما‌هایی در اختیار نابینایان، ناشنوایان و معلولان قرار داده شود و فیلم‌ها با توجه به مخاطبانش، به نمایش دربیاید.
برگزاری افتتاحیه فیلم فجر پس از سال‌ها
وی افزود: چندین سال بود جشنواره افتتاحیه نداشت با توجه به این همدلی و مودت و شرایط خوبی که بین مخاطبان و خانواده سینماست، گفتیم یک افتتاحیه منسجم داشته باشیم، بزرگداشت‌ها در آیین افتتاحیه انجام می‌شود و امسال خدمت چهار تن از اساتید از جمله استاد علی قلی، پرویز شیخ طادی، فریبا کوثری و ابوالفضل پورعرب خواهیم بود و برای این بزرگان بزرگداشت خواهیم داشت و البته در آیین افتتاحیه که چهارشنبه در تالار وحدت برگزار می‌شود بخشی از جوایز هم اهدا می‌شود. همچنین در آیین افتتاحیه میزبان اهالی محترم رسانه و منتقدان صاحبان آثار و اهالی فرهنگ و هنر خواهیم بود.
تجلیل از هنرمندان
دبیر جشنواره فیلم فجر افزود: ما سعی کردیم موضوعات مختلفی را در دستور کار قرار بدهیم که همه با تکیه بر اهالی محترم سینما و پیشکسوتان است، سعی کردیم شعار و اجرای جشنواره را بر پایه اخلاق مداری پیش ببریم، دوستان ما شبانه روز در گرما و سرما زحمت می‌کشند و فیلم می‌سازند تا به پایان سال و جشن سینمای ایران برسند، اما آن احترامی که باید رعایت شود شرایطش پیش نمی‌آید و دلخوری‌هایی همیشه بوده از جمله مشکلاتی که در دسترسی به تماشای فیلم‌ها وجود دارد.
استقبال چشمگیر مردم از بلیت‌های فجر
روز گذشته که اولین روز فروش بلیت‌ها بود، استقبال چشمگیری صورت گرفت و همه خوشحال شدیم که یک آشتی بین مخاطبان سینما و سینما رقم خوردامینی تاکید کرد: از این رو طبق برنامه‌ریزی با خانه سینما یک مجموعه را در اختیار خانه سینما قرار دادیم و یک نظمی شکل گرفت تا همه دارای کارت شوند و همه فیلم‌ها را ببیند، اصل این جشنواره متعلق به خانواده سینماست تا بتوانند در بستری با آرامش فیلم‌ها را ببینند، همین کار درباره تهیه‌کنندگان شکل گرفت و آن‌ها هم شامل کارت شدند، سعی کردیم امسال با یک نظام منظم اکران رو به رو باشیم و یک عدالتی شکل بگیرد.
امینی مطرح کرد: همانطور که شاهد هستید در روز گذشته که اولین روز فروش بلیت‌ها بود، استقبال چشمگیری صورت گرفت و همه خوشحال شدیم که یک آشتی بین مخاطبان سینما و سینما رقم خورد، که اتفاق خوبی بود. این یک انرژی به ما داد و خوشحالیم مخاطبان دارند به سینما‌ها برمی‌گردند، به هر حال به خاطر کرونا فاصله‌ای در این امر افتاده بود و شاهد یک جشنواره پر رنگ خواهیم بود.
وی گفت: ما امسال از اواسط جشنواره، شاهد رونمایی از آثار در ۳۰ استان نیز خواهیم بود، مخاطبان در استان‌های مختلف آثار را خواهند دید. همه آثار را در استان‌ها به اکران درمی‌آوریم، برنامه‌ریزی شده تا عوامل، بازیگران و کارگردانان و تهیه کنندگان فیلم به استان‌ها هم بروند تا نشاطی در کشور شکل بگیرد، با توجه به معیشت و فضای اقتصادی که در همه جا گریبانگیر است هماهنگی شد تا موضوع افزایش قیمت بلیت را هم نداشته باشیم.
۸۷ کشور متقاضی حضور در بخش بین الملل فجر
دبیر این رویداد درباره بخش بین‌الملل نیز گفت: با توجه به شرایطی که در منطقه شکل گرفته و تجربه سال گذشته، امسال ۷۸ کشور در این بخش متقاضی حضور شدند و ۶۲۱ فیلم ثبت‌نام کردند، مشاوران ما در بخش بین‌الملل سه ماه درگیر انتخاب اثر بودند که برنامه ریزی منسجمی کردیم.
اضافه شدن بخش «فلسطین روح و دم» است
امینی ادامه داد: امسال دو بخش به بخش بین‌الملل اضافه شده، با توجه به جنایت‌های رژیم صهیونسیتی در غزه وظیفه ما این بود که در قبال این ظلم برنامه‌ریزی جدی رسانه‌ای داشته باشیم، امسال یک بخش ویژه اضافه کردیم که بخش «فلسطین روح و دم» است که رقابتی است و آثار خوبی در این بخش به جشنواره رسیده است و نیز بخش کمربند جاده‌ها را داریم که با توجه به عضویت ایران در اتحادیه جشنواره شانگ‌های صورت گرفته و یک بخش جدی است.
وی خاطرنشان کرد: بر این اساس میزبان مهمانان، داوران و جامعه نخبگانی از کشور‌های مختلف خواهیم بود، در بخش بین‌الملل برنامه‌های جدی داریم.
امینی تاکید کرد: در بخش رقابتی «سینمای سعادت» دو اثر سینمای ملی هم انتخاب شدند که در روز‌های آینده نام آن‌ها اعلام می‌شود، در بخش «جلوگاه شرق» هم دو اثر خواهیم داشت و در مجموع چهار اثر از سینمای ملی در بخش بین‌الملل خواهد بود. نشست‌های خبری هم به سنت سال‌های قبل، بعد از فیلم‌ها برگزار می‌شود، سعی کردیم شرایط آرام را فراهم کنیم و شاهد یک جشنواره با شکوه و با امید در بستر دوستی و با محبت باشیم.
دبیر جشنواره فجر تاکید کرد: این جشنواره در جهان معتبر و مهم است، ما جزو جشنواره‌های الف و عضو فیاپف (فدراسیون بین‌المللی انجمن تهیه‌کنندگان فیلم) هستیم که همچنان می‌درخشد. امیدوارم دوره چهل و دوم در تاریخ ثبت شود. جا دارد از عزیزانی که در برگزاری جشنواره کمک کردند از جمله بانک ملی، بانک سینا، روبیکا و شهرداری تشکر کنیم.
استفاده از سامانه شناسا
فیلم‌ها بارگذاری شده و صاحبان سینما‌ها به آن‌ها دسترسی دارند در ادامه و در بخش پرسش و پاسخ‌ها، امینی درباره دریافت فیلم‌ها از طریق سامانه شناسا بیان کرد: با توجه به زحماتی که همکاران کشیدند سعی کردیم مشکل فنی را حل کنیم و زیر بار تست و آزمون این ناوگان هم رفتیم، فیلم‌ها بارگذاری شده و صاحبان سینما‌ها به آن‌ها دسترسی دارند، اما ما به صورت پیشتیبان هم مسأله هارد‌ها را گذاشته‌ایم با این حال این فناوری امسال در تهران و شهرستان‌ها برای اولین بار اجرا می‌شود و شاهد این موضوع در همه استان‌ها خواهیم بود با این حال بسته پشتیبانی هم در نظر گرفته ایم.
فیلمسازان جوان آمدند
امینی درباره تغییر نسل سینما هم بیان کرد: ما هر سال شاهد رویش‌ها بودیم و نسل جدیدی به صنعت سینما اضافه شدند. فیلمسازانی که سال‌ها فیلم کوتاه ساخته‌اند و به دنبال شرایط برای ساخت فیلم بلند بوده‌اند، در یک سری سال‌ها این شرایط پر رنگ و برخی سال‌ها کمرنگ بوده است، دوستان ما در سازمان سینمایی تلاش کرده‌اند، سینماگران جوان اضافه شوند با این حال نسل‌های جدید را در کنار قدیمی‌ها داریم، امسال شاهد رویش هستیم که فیلمسازان جوان آمده‌اند و در این بستر رقابت می‌کنند.
تحریم‌ها رو دور زدیم
وی افزود: شبکه‌های معاند تمام هجمه خود را وارد کردند تا بگویند جشنواره چهل و یکم بین‌المللی نبود، همانطور که کشور تحریم‌ها را دور می‌زند ما هم تحریم‌ها را دور زدیم.
دبیر این رویداد درباره بخش بین‌الملل مطرح کرد: دوستان یادشان باشد سال گذشته جشنواره در یک گرد و غباری برگزار شد و کل دنیا دست به دست هم داده بودند تا در جبهه رسانه‌ای آن‌ها جشنواره برگزار نشود و شرایط بسیار سخت و پیچیده بود، اما به لطف خدا و همراهی شما و دست‌اندرکاران و همه غیرتمندان و عاشقان این خاک جشنواره در یک جنگ ترکیبی برگزار شد.
شرایط بخش بین‌الملل فجر خوب است
امینی گفت: این جنگ ترکیبی حوزه بین‌المللی را هم تحت الشعاع قرار داده بود معاندان و دشمنان دست به دست هم داده بودند تا جشنواره برگزار نشود، دوستان ما در حوزه بین‌المللی سال گذشته با این شرایط جنگی سنگ تمام گذاشتند و چراغ این بخش هم خاموش نشد، بخش بین‌الملل با شکوه برگزار شد. از همه جای دنیا نخبگان با تمهیداتی که شد، آمدند، سال گذشته می‌گفتند چرا در بخش بین‌الملل دیتایی داده نمی‌شود؟ بله وقتی همه دنیا دست به دست هم می‌دهند تا جشنواره برگزار نشود ما باید نسبت به اخبار تحفظ می‌کردیم.
وی افزود: شبکه‌های معاند تمام هجمه خود را وارد کردند تا بگویند جشنواره بین‌المللی نبود، همانطور که کشور تحریم‌ها را دور می‌زند ما هم تحریم‌ها را دور زدیم، خیلی‌ها چشم نداشتند بخش بین‌الملل را ببینند، من اتفاقاً از عملکرد بخش بین‌الملل دفاع می‌کنم، امسال هم با قدرت و کیفیت شاهد بخش بین‌الملل با شرایط خوب خواهیم بود.
حضور پررنگ پویانمایی‌ها در جشنواره ۴۲
امینی درباره فیلم‌های طنز هم بیان کرد: هر سال پویانمایی‌هایی در جشنواره حضور دارند، پس این نیست که امسال فقط بخش پویانمایی داشته باشیم، سیاست ما امسال این بود که به فیلمسازان اول احترام بگذاریم و نگاه نو به جشنواره اضافه شد، اما بخش پویانمایی همیشه در جشنواره بود، امسال فقط حضور آن‌ها پررنگ است، هر جشنواره‌ای سیاست کلان خود را دارند مثل کن و برلین. آثاری که در جشنواره‌ها حضور دارند باید استاندارد‌هایی برای داوری داشته باشند.
وی افزود: هر جشنواره پروتکل‌هایی دارد و باید بر اساس آن آثار را انتخاب کند، این موضوع در همه جای جهان این چنین استوی افزود: اگر فیلمی در جشنواره نیست دلیل بر این نیست که فیلم بدی است، ممکن است فیلمی در اکران ۳۰۰ میلیارد بفروشد، اما آن فیلم جنس جشنواره‌ای نداشته باشد، فروش دلیلی بر همسو بودن با جشنواره نیست. ما هر سال هم این موضوع را داریم، هر سال سی تا چهل اثر خوب به جشنواره راه پیدا می‌کند، هر جشنواره پروتکل‌هایی دارد و باید بر اساس آن آثار را انتخاب کند، این موضوع در همه جای جهان این چنین است.
امینی خاطرنشان کرد: وضعیت کشور، شرایط آیین‌نامه‌ای آن کشور را تعیین می‌کند، اینکه اثری به جشنواره راه پیدا نکرده نشان بر بد بودن آن نیست. سبدی که طراحی می‌شود باید متنوع باشد تا مخاطبان از آن استفاده کنند، لذا ما برای همه عزیزان که متقاضی حضور بودند احترام قائل هستیم، من خودم سال‌هایی بود که فیلم داشتم، اما به جشنواره راه پیدا نکرد، ما فیلمی داشتیم که در جشنواره درخشان بوده، اما در اکران موفق نبوده است.
چرا سیمرغ آرای مردمی حذف شد؟
امینی گفت: دو بستر در طول سال برای فیلم کوتاه و مستند داریم و در آن جشنواره‌ها فیلم بلند سینمایی داستانی اکران نمی‌شود پس یک جشنواره ویژه هم به نام جشنواره فیلم فجر برای سینمایی‌ها داریمدبیر این رویداد درباره سیمرغ مردمی نیز توضیح داد: همه ما این جایزه را دوست داریم، به عنوان یک مخاطب و فیلمساز این را می‌گویم. هنوز هیچ استاندارد فنی در ناوگان اکران وجود ندارد که بتواند محقق کند که خطایی در این موضوع رخ ندهد. چندین ماه دوستان شرایط را بررسی کردند، اما شرایط آن فراهم نشده است، اما کدام جشنواره الف دنیا این جایزه را دارد؟ هیچ جای جهان چنین جایزه‌ای ندارد! همه مخاطبان و صاحبان آثار این جایزه را دوست دارند، اما هنوز یک ساختار منسجمی برای آن نداریم، اتفاقا هر سال هم بر سرش دعوا می‌شود، اما هنوز شرایط آن فراهم نیست.
وی درباره بخش مستند و فیلم کوتاه نیز گفت: ما یک جشنواره ویژه و بین‌المللی متعلق به فیلم کوتاه و فیلم مستند داریم که یک پایگاه محکم برای آنهاست و آثارشان اکران و داوری می‌شود. پس دو بستر در طول سال برای فیلم کوتاه و مستند داریم و در آن جشنواره‌ها فیلم بلند سینمایی داستانی اکران نمی‌شود پس یک جشنواره ویژه هم به نام جشنواره فیلم فجر برای سینمایی‌ها داریم.
امینی تصریح کرد: سال‌هاست که به عزیزان فیلم کوتاه و مستند احترام گذاشته می‌شود. اما دوستان در نظر داشته باشند که خانواده سینما هم حقوقی دارند و باید ویژه‌تر به بخش سینما پرداخته شود، چون قبلترش به مستند و فیلم کوتاه پرداخته شده است. آثار برجسته جشنواره فیلم کوتاه و مستند به این جشنواره می‌آیند و داوری می‌شوند، پس اکران مستند و فیلم کوتاه شکل گرفته و برای آن‌ها هزینه شده است؛ لذا ما طبق سنوات به این موضوع احترام گذاشتیم و در خدمت آن‌ها هستیم و با توجه به اینکه اکران شده‌اند باز هم برای آن‌ها اکران می‌گذاریم، جوایز فیلم کوتاه و مستند و اقلام تبلیغاتی را در افتتاحیه می‌دهیم، اما آثار آن‌ها در خانه جشنواره اکران می‌شود.
هیات انتخاب یکدست نیست
وی درباره تقسیم خودی و غیر خودی در جشنواره بیان کرد: هر جشنواره‌ای سیاست‌هایی در حوزه انتخاب دارد و بر اساس آن آثار را انتخاب می‌کند در همه جای جهان چنین است. هرکشوری سیاست‌های کشور خود را پیش می‌برد، کار هیات انتخاب دشوار است، چون باید موضوعات و سیاست‌های مختلف را در نظر بگیرند. هیات انتخاب در واقع هیات مشاوران دبیر برای انتخاب آثار است، انتخاب آثار امسال هم برگرفته از همین موضوع بوده و شایسته سالاری صورت گرفته است.
هیات انتخاب سیاست‌های جشنواره و کشور را می‌دانند و بر اساس آن انتخاب می‌کنند با قصد سیاسی و جناحی فیلم‌ها را انتخاب نکرده‌اند.
امینی ادامه داد: آثار را که مرور می‌کنید تنوع را می‌بینید، امسال همه هستند، همه خانواده سینما با میل و رغبت در کنار هم هستند، چون این جشنواره متعلق به خانواده سینماست، سال گذشته مجری (شهیدی فر) در اختتامیه گفت «همه می‌آیید» و این چنین شد، باید دست به دست هم دهیم و این دو قطبی پایان یابد. اینطور نیست که هیات انتخاب یکدست باشد. مثلا آقای زندباف مگر جناحی و سیاسی است؟ همه متخصص و اهل کار بودند.
دبیر جشنواره فجر تاکید کرد: هیات انتخاب سیاست‌های جشنواره و کشور را می‌دانند و بر اساس آن انتخاب می‌کنند با قصد سیاسی و جناحی فیلم‌ها را انتخاب نکرده‌اند. اما یکدستی مهم نیست خروجی مهم است! امسال هم تنوع ژانر و مضامین دیده می‌شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره اکران نوروزی نیز گفت: من مسئول برگزاری جشنواره هستم، نه مسئول اکران، اما مطمئنا فیلم‌هایی که بدرخشند شرایط خوب برای اکران آن‌ها میسر می‌شود.
دبیر جشنواره بین المللی فیلم فجر درباره نبود حضور نامداران سینمای جهان در این رویداد گفت: فشار‌های جهانی در این چند سال اخیر برای آسیب زدن به کشور ملموس بوده و نمی‌شود چشم پوشی کرد، اما امسال مهمانان خوبی داریم، البته در سال‌های گذشته هم اینگونه نبوده که هر سال شاهد حضور فیلمسازان برتر جهان باشیم در شرایطی که کشور طی می‌کند و شرایط سختی است، شاید فیلمساز برتری در جهان دوست داشته باشد بیاید و دعوت را هم پذیرفته باشد، اما با توجه به شرایطی که برایش پیش می‌آورند از سفر بپرهیزند، این چنین نیست که روابط فرهنگی ما قطع باشد، اما شرایط را برای آن‌ها سخت می‌کنند و بار‌ها شاهد این موضوع بوده ایم.
به گفته امسال میزبان مهمانان ۳۲ کشور خواهیم بود و در روز‌های آتی و قبل از آمدن مهمانان اعلام خواهیم کرد.
وی درباره عملکرد مالی جشنواره نیز بیان کرد: شفاف سازی هست و می‌خواهم که این گزارش منتشر شود.
فیلمساز برای جایزه فیلم نمی‌سازد
هر سال یک زمانی برای اکران آثار جشنواره وجود دارد و نباید فصل زمان بندی خود را از دست بدهدامینی درباره کم شدن تاثیر جشنواره فیلم فجر نیز بیان کرد: ما نمی‌توانیم برای فیلمساز خط مشی تعیین کنیم و بگوییم بر اساس آن فیلم بسازد. فیلمساز هیچوقت برای جایزه فیلم نمی‌سازد. به فیلمسازی که برای جایزه و جشنواره فیلم بسازد نمی‌توان فیلمساز گفت! فیلمساز دغدغه درونی خود را فیلم می‌کند؛ لذا نمی‌توانیم بگوییم ذائقه سازی فیلمسازان باید موضوع فجر باشد. من هم ندیدم اگر در سالی فیلمی درخشید، سال بعدش فیلم‌هایی با شکل و شمایل آن‌ها ساخته شود.
دبیر این رویداد گفت: نباید سه چهار سال گذشته را معیار قرار بدهیم، با توجه به اتفاقات بد و همه گیری کرونا، توقفی در اکران پیش آمد و خیلی فیلم‌ها پشت در اکران ماندند، فشار این فیلم‌های پشت در مانده همچنان هست، کرونا باعث یک فیلم سوزی عظیم شد. همه فیلم‌های فجر در حال اکران است، اما باید به فیلم‌های قبلی احترام گذاشت، هر سال یک زمانی برای اکران دارد و نباید فصل زمان بندی خود را از دست بدهد.
دولت پای سینما ایستاده است
وی درباره بازیگران ممنوع الکار نیز افزود: این در حیطه اختیارات من نیست و باید ارزشیابی پاسخ بدهد. یک سوم فیلم‌ها خصوصی و یک سوم دولتی است، یک سری می‌گفتند چرا فیلم‌های دولتی زیاد است، اما باید خوشحال باشیم که دولت پای سینما ایستاده است. وقتی یک پروژه تولید می‌شود یک گروه ۲۵۰ نفره مشغول می‌شوند، ضمن اینکه وقتی فیلمی تولید می‌شود برای تولیدش از خارج که نیرو نمی‌آید، همین بچه‌های خودمان فیلم می‌سازند و اینچنین هم نگاه نمی‌کنند که یک سری افراد از جناح خاص کار کنند.
شما نیایید دانش آموزها و آدمای با استعداد زیادی هستن