دکتر زهرا اباصلتی با اشاره به راهاندازی پویش ملی استفاده بهینه از نمک و لبنیات در ایران عنوان کرد: براساس استانداردهای جهانی، هر فرد در روز باید معادل ۳ تا ۵ گرم، معادل نصف یک قاشق چایخوری نمک استفاده کند که این عدد در ایران بیش از حد مجاز است.
وی ادامه داد: در ایران مصرف روزانه نمک بین ۱۰ تا ۱۵ گرم است و همین عدد در استان ما و مشهد ۱۱ گرم است که ۳ برابر بیشتر از استانداردهای سازمان جهانی بهداشت است.
اباصلتی خاطرنشان کرد: این حجم از مصرف نمک بیماریهایی مانند فشارخون، پوکی استخوان و سرطانهای دستگاه گوارش را به همراه خواهد داشت و از این رو، وزارت بهداشت استفاده از نمکهای یددار و تصفیه شده را توصیه میکند.
وی اضافه کرد: در سالهای اخیر و با توجه به استفاده از نمکهای یددار، غنیسازی غذا به خوبی پیش رفته است و شاهد کاهش بیماری «گواتر» در کشور بودهایم. اما این روزها و با جایگزینی نمکهایی مانند نمک دریا، نمک صورتی یا آبی، دوباره شاهد افزایش بیماری گواتر هستیم؛ زیرا این نمکها نهتنها تصفیه شده نیست بلکه املاحی مانند شن و ماسه دارد و آسیب جدی به کلیه، کبد و سرطانهای دستگاه گوارش را به همراه خواهند داشت.
اباصلتی همچنین متذکر شد: یکی از معایب عدم استفاده از نمک یددار و تصفیهشده بهویژه در مادران بارداری که یُد کافی دریافت نکردهاند، بروز بیماری «هیپو تیروئید» در نوزادان است که کاهش بهره هوشی از جمله بیماریهایی است که مصرف اشتباه نمک در پی خواهد داشت.
رئیس گروه تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علومپزشکی مشهد در ادامه به مصرف لبنیات اشاره و به مقدار صرف آن در ایران پرداخت و گفت: در حال حاضر آماری از مصرف لبنیات در استان خراسان رضوی و مشهد نداریم؛ اما سرانه استفاده لبنیات در ایران ۱۶۴ گرم در روز است که از آمار جهانی آن که ۲۵۰ گرم در روز است کمتر است. این رقم معادل مصرف روزانه ۲ لیوان شیر است که ایرانیان کمتر از آن استفاده میکنند.
دکتر اباصلتی توصیه کرد: به همین منظور لازم است تا لبنیاتی مانند شیر، ماست، پنیر، دوغ یا کشک استفاده شود؛ زیرا لبنیات منبع غنی کلسیم و فسفر است و نقش مهمی در جلوگیری از پوکی استخوان دارد. همچنین باید دانست پروتئین موجود در لبنیات سبب جلوگیری از سرطانهای روده و تخمدان خواهد شد و دیابت نوع ۲ را در بین زنان کنترل و به سلامت دهان و دندان هم کمک خواهد کرد.
وی تصریح کرد: استفاده مناسب و مفید از لبنیات، صرفهجویی در هزینههای درمان است که در آقایان تا ۵۰ سالگی از بروز پوکی استخوان و در زنان تا بعد از یائسگی از این بیماری جلوگیری خواهد کرد.
اباصلتی یادآور شد: کلسیم موردنیاز بدن از طریق لبنیات حدود هزار میلیگرم است و هر لیوان شیر ۳۰۰میلیگرم برآورد میشود؛ بنابراین ۲ تا ۳ لیوان شیر در روز کمکی به دریافت کلسیم میکند.
این پزشک تاکید کرد: سالمندان و بیمارانی که دچار پوکی استخوان یا فشارخون هستند، از راهکارهای پیشگیری عبور کردهاند و صرفا باید برای درمان و جلوگیری از افزایش درد لبنیات مصرف کنند و از مصرف بی رویه نمک بپرهیزند.
وی مصرف شیر کمچرب را توصیه کرد و افزود: قطعا لبنیات کمچرب توصیه اصلی ما برای تمام سنین است و فقط برای کودکان با اختلال رشد، مصرف شیر پر چرب توصیه میشود. همچنین شیرهای طعمدار مانند شیرکاکائو خواسته ما را برآورده نخواهد کرد و فقط باعث خواهد شد تا کودک دچار چاقی شده و کلسیم مورد نظر را دریافت نکند.