محمدرضا شمس اردکانی در نشست شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه گیاهان دارویی که امروز در محل معاونت علمی برگزار شد، اظهار کرد: وقتی از اقتصاد دانش‌بنیان سخن به میان می‌آید، پیش از هر چیزی این امر به ذهن متبادر می‌شود که باید موضوعی که تا به حال انجام نشده است، در دستور کار قرار گیرد، غافل از اینکه با استفاده از ظرفیت‌های موجود می‌توانیم بیشترین دستاورد‌ها را داشته باشیم.

دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان گیاهان دارویی و طب سنتی، افزود: با توجه به موقعیت جغرافیایی و ظرفیت قابل توجهی که در کشت و تولید گیاهان دارویی داریم، می‌توانیم سهمی ۲۰ درصدی از بازار طب سنتی آینده داشته باشیم که عدد بسیار قابل توجهی است. یکی از مهم‌ترین رویکرد‌های ما در این حوزه، بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی و استفاده از هوش مصنوعی است.

وی ادامه داد: آن چنان که باید نتوانسته‌ایم از ظرفیت گیاهان دارویی داخلی استفاده کنیم و در پنج میلیارد دلار دارویی که وارد می‌کنیم، از مواد اولیه تا سایر سطوح آن از ظرفیت گیاهان دارویی بهره کافی نبرده‌ایم و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم در این زمینه اهتمام قابل توجهی نداشته است.

شمس اردکانی، ورود گیاهان دارویی به صنعت داروی کشور را از آن جهت ضروری تلقی کرد که هم منابع و هم دستگاه و تجهیزات بهره‌برداری از آن داخلی و بومی است و ما در این زمینه وابستگی به کشور‌های دیگر نداریم. به همین دلیل، به باور وی، سرمایه‌گذاری در این عرصه (گیاهان دارویی) می‌تواند گردش مالی قابل توجهی را برای کشور به همراه داشته باشد.

وی در ادامه به تسهیلاتی که معاونت علمی برای تقویت عرصه گیاهان دارویی در دستور کار خود قرار داده است، اشاره کرد و این تسهیلات را در سه حوزه اعطای اعتبار‌های مالیاتی، وام‌های کم بهره و دانش‌بنیان کردن شرکت‌های فعال در این حوزه دانست.

در بخش دیگری از نشست، امیرحسین جمشیدی، رئیس انجمن تولیدکنندگان دارو‌های طبیعی و سنتی ایران هم تاکید کرد: پنج هزار فرآورده طبیعی مجوزدار داریم که از این تعداد دو هزار و ۲۰۰ فرآورده در حوزه طب سنتی قرار می‌گیرند که خود عدد بزرگی است و باید از این ظرفیت بهره لازم را ببریم.

وی همچنین ادامه داد: هشت هزار و ۵۰۰ گونه گیاه در کشور داریم که از این تعداد چیزی حدود دو هزار و ۲۰۰ گونه در شاخه گیاهان دارویی قرار می‌گیرند و ما تنها از ۳۵۰ گونه آن‌ها در تولید دارو استفاده کرده‌ایم. ضوابط و قوانین ما باید به گونه‌ای باشد که در تولید فرآورده‌های دارویی به یک فرمول برسیم.

ابوالفضل باقری، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور دیگر سخنران این جلسه کوشید تا انواع حمایت‌های مالیاتی از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه گیاهان دارویی را معرفی کند.

وی معافیت فروش محصولات دانش‌بنیان موضوع ماده ۳ و ۹ قانون دانش‌بنیان به شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان نوع ۱ با فروش کمتر از ۵۰ میلیارد تومان، اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه بند ب ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان به شرکت‌ها و مؤسسات تولیدی و خدماتی دارای پروانه بهره‌برداری یا مجوز فعالیت و اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری بند ت ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان به شرکت‌های بورسی یا شرکت‌های دارای سرمایه ثبتی یک سی‌ام صندوق نوآوری و شکوفایی را از جمله این حمایت‌ها برشمرد.

باقری در ادامه با استناد به بند ب ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، گفت: معادل هزینه انجام شده برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه به عنوان اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی به شرکت‌ها و مؤسسات متقاضی اعطا می‌شود و معادل آن از مالیات قطعی شده سال انجام هزینه مذکور یا سال‌های بعد کسر می‌شود. آیین‌نامه اجرایی این بند حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این قانون توسط وزارت امور اقتصاد و دارایی با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه می‌شود و به تصویب هیات وزیران می‌رسد. مسئول نظارت بر اجرای این بند شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان است.

باقری در ادامه بر معیار‌های تایید پروژه تحقیق و توسعه شرکت‌های فعال در حوزه گیاهان دارویی متمرکز شد و گفت: نوآور بودن محصول، پیچیده و بالا بودن سطح فناوری آن و همچنین نظام‌مند بودن و برنامه و خروجی مشخص داشتن از معیار‌های تایید پروژه‌های تحقیق و توسعه است.

وی در پایان به انواع پروژه‌های تحقیق و توسعه اشاره کرد و آن‌ها را در سه دسته محصول یا خدمت جدید، ارتقای محصولات یا خدمات فعلی و بهبود فرایند‌های تولید و عملیات دانست و تاکید کرد: بهمن ماه فراخوان دیگری برای سال آینده داریم و شرکت‌های متقاضی برای ارائه پروژه‌های تحقیق و توسعه خود می‌توانند به سایت https://www.etebar ۱۴.ir مراجعه کنند.

در مرحله دوم، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری فرصت دارد نسبت به ارزیابی پروژه‌های تحقیق و توسعه و ارزیابی هزینه‌کرد‌ها و اعلام هزینه‌کردی که مورد تایید سازمان امور مالیاتی است، اقدام کند و در مرحله سوم راستی‌آزمایی هزینه‌کرد اعلامی با اسناد هزینه‌ای معتبر صورت می‌گیرد.