از دیرباز، سفر یکی از اساسی‌ترین عوامل رشد انسان‌ها در ابعاد گوناگون زندگی بوده است. در گذشته، گردآوری و تدوین سفرنامه‌ها همواره افق جدیدی در نگاه مردم می‌گشود. در زمان حاضر، با رشد شگرف دانش و فناوری، فرآیند آگاهی‌بخشی تفاوتی بنیادین با گذشته داشته است. در روزگار ما، تهیه آثار مستند به عنوان یکی از ارکان مهم آگاهی‌بخشی در جوامع گوناگون شناخته می‌شود. در روند ساخت آثار مستند، مستندسازان گاه دنیایی شگفت و خارق‌العاده را تجربه می‌کنند که این دنیا با زبان صدا و تصویر در آثارشان تجلی می‌یابد.

امرالله محمودی، مستند ساز اهل چهارمحال و بختیاری گفت: در طول سه‌دهه فعالیت در عرصه تولیدات هنری، به ویژه ساخت آثار مستند، به مکان‌های مختلف سفر کرده‌ام و در هر مکان تجربه‌ای متفاوت و منحصربه‌فرد به دست آورده‌ام. حالا احساس می‌کنم که کوله‌باری نامحسوس از تجربه‌ها را بر دوش دارم. اما یک تجربه در این کوله‌بار وزن بیشتری دارد، آن تجربه خاص، سفر به دنیای رنگین است. بله، سفر به دنیای رنگین. من این دنیای رنگین را در دیار بختیاری و در متن و بطن زندگی باشندگان بختیاری یافتم. دنیایی شگفت‌انگیز که با طیف‌های رنگارنگ، رنگین شده است.

بیشتر بخوانید

• آغاز تولید مستند«شکوه کوه»+ تصاویر

وی افزود: یه یاد دارم حدود سه سال پیش، در فصل بهار، در حاشیه روستای زیبای کاوند در شهرستان اردل مشغول تصویربرداری از یک گل شقایق بودم. خاک کاوند سرخ‌فام است و ترکیب سرخی گل شقایق با رنگ پس‌زمینه یک منظره رؤیایی پدید آورده بود. در حین تصویربرداری ناخودآگاه نگاهم به سمت خانه‌های خشت و گلی سرخ‌فام چرخید، که در نور غروب سرخ‌تر به نظر می‌رسیدند.

محمودی اضافه کرد: در فضای آرام و زیبای روستا، دخترکی رنگین‌پوش روی یک پرچین سنگی نشسته بود و با نگاهی کنجکاوانه و شاید هم پرسشگرانه به من می‌نگریست. پس از گذشت سه سال، هرگاه آن صحنه را به یاد می‌آورم، احساس می‌کنم آنچه را دیده‌ام چیزی بین رؤیا و واقعیت بوده است! 

وی ادامه داد: شاید پذیرش و باورش سخت باشد که پس از گذشت یک ماه، نگاه آن دخترک دگرگونی بنیادین در نگرش من ایجاد کرد. دخترک با نگاهش به من آموخت که در فرآیند مستند‌سازی صرفاً نگاهم را به طبیعت معطوف نکنم و دنیای زیبای انسان‌ها را نیز ببینم. درسی که تا آن زمان معتبرترین منابع و کتاب‌ها با موضوع و محتوای مستند سازی نتوانسته بودند به من بیاموزند!

محمودی گفت: پس از چندی، جاذبه جادویی نگاه دخترک مرا به سوی هم‌تبارانش در دیار بختیاری کشاند و طرح ساخت مجموعه مستندی در خصوص مردمان بختیاری در اندیشه‌ام جان گرفت. جانی که جهانی رنگارنگ در فراسوی نگاهم گشود و مرا رهسپار دنیایی بسیار نزدیک، اما ناشناخته کرد.

وی افزود: با مجموعه مستند «دیار رنگین» به دنیایی رنگین سفر کردم و در طی سفری سه‌ساله دریافتم که زندگی بختیاری‌ها چقدر رنگین بوده است و من به عنوان مستندساز از این دنیای دوست‌داشتنی غافل بوده‌ام. پیش از این هرگاه در مستند‌هایم می‌خواستم جاذبه‌ای رنگین را به تصویر بکشم، ناخودآگاه نگاهم به سمت لباس‌ها و دست‌بافته‌های رنگارنگ می‌چرخید و همواره سعی می‌کردم که با نورپردازی مناسب و انتخاب زوایای خاص تصاویری زیبا و جذاب ضبط کنم. اما در هنگام ساخت مجموعه «دیار رنگین» دریافتم که زیبایی تنها در پوشش و صنایع‌دستی بختیاری‌ها نیست.

محمودی در پایان گفت: به عنوان یک پژوهشگر و مستند‌ساز پس از سه سال سفر در دنیای رنگین بختیاری‌ها به جرأت می‌توانم بگویم که اندیشه این مردم بسان طبیعت بختیاری واقعا رنگین است. آمیزه‌هایی موّاج و رنگارنگ از اسطوره‌ها، افسانه‌ها، شعر‌ها، ترانه‌ها، قصه‌ها، متل‌ها، مثل‌ها، ضرب‌المثل‌ها، چیستان ها، شادیانه‌ها، سوگینه‌ها و روایت‌های سینه‌به‌سینه که جهانی بی‌بدیل و وصف‌ناشدنی به آنان بخشیده است. با «دیار رنگین» بود که با تمام وجود دریافتم رنگارنگی پوشش و صنایع‌دستی صرفاً صورت ظاهر هستند و اوج زیبایی‌ها را باید در اعماق یافت.

عکاس: کبری تاجی