آذر در اقتصاد به ماه اعداد و ارقام معروف است. ماهی که بودجه سال آینده رونمایی و به مجلس تحویل می‌شود. نمایندگان مجلس نیز تا اسفند وقت دارند جزئیات لایحه بودجه را بررسی کنند و پس ازبررسی در کمیسیون‌های مختلف، بند‌ها در صحن علنی مطرح و به رد یا تصویب نمایندگان می‌رسد. پس از تایید مجلس، بودجه راهی شورای نگهبان خواهد شد و در صورت تایید نهایی به دولت ابلاغ می‌شود تا به اجرا دربیاید. حالا بودجه ۱۴۰۳ رونمایی شده به بررسی جزئیات آن پرداخته ایم.
واریز ۴۰ درصد پول نفت به صندوق توسعه ملی
سهم صندوق توسعه ملی از درآمد نفت، گاز و میعانات گازی ۴۰درصد تعیین شده است. همچنین ۳ درصد درآمد نفت و گاز سهم مناطق نفت‌خیز، گازخیز و توسعه‌نیافته تعیین شده و ۱۴.۵ درصد هم به حساب شرکت ملی نفت یا گاز واریز خواهد شد. وزارت نفت و صندوق توسعه ملی هر دو مکلف هستند هر ماه گزارش عملکرد این بند و مقدار صادرات نفت، میعانات گاز و فرآورده‌های اصلی و فرعی نفتی و گازی، ارز حاصل و همچنین وصولی آن، میزان واردات گاز و فرآورده‌های نفتی و ارز پرداختی بابت آن را به سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارائه کنند.
رشد ۱۵ درصدی منابع هدفمندسازی یارانه‌ها
منابع هدفمندسازی یارانه‌ها در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ با رشدی ۱۵ درصدی به ۷۵۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که منابع هدفمندی یارانه‌ها در بودجه سال گذشته حدود ۶۵۹ هزار میلیارد تومان بوده است.
کاهش حقوق گمرکی به یک درصد
براساس این لایحه به دولت اجازه داده می‌شود برای حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده کالا‌های اساسی، دارو، ملزومات مصرفی پزشکی و شیرخشک مصرفی اطفال را به یک درصد کاهش دهد.
مالیات خودرو‌های بالای ۳ میلیارد تومان
در بند (س) تبصره ۶ لایحه بودجه سال آینده که به موضوع عوارض و مالیات بخش‌های مختلف بازمی‌گردد، انواع خودروی سواری و وانت دوکابین (اتاق) دارای شماره انتظامی شخصی در اختیار مالکان، اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی که قیمت روز خودروی آن‌ها بیش از سه میلیارد تومان است، نسبت به مازاد بر این مبلغ، مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک درصد می‌شود.
معافیت مالیاتی کسب‌وکار‌های اینترنتی
براساس لایحه بودجه سال آینده در تبصره ۶ (عوارض و مالیات) بخش (خ) گفته شده است که در راستای حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور و تشویق کسب و کار‌های اینترنتی به استفاده از سکو (پلتفرم)های داخلی، تا پایان سال ۱۴۰۲ درآمد کسب و کار‌های اشخاص حقیقی در سکو (پلتفرم)های داخلی مورد تایید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که تا پایان سال ۱۴۰۱، فاقد پرونده مالیاتی بوده‌اند، مشمول نرخ صفر مالیاتی می‌شوند.
دریافت عوارض بزرگراهی
در تبصره ۶ این لایحه و بخش عوارض و مالیات آمده که وزارت راه و شهرسازی مکلف است با استفاده از ابزار‌های هوشمند از کلیه وسایل نقلیه (به استثنای وسایل نقلیه عمومی دارای صورت‌وضعیت و بارنامه با پلاک عمومی) که در بزرگراه‌های شریانی تردد می‌کنند، بر مبنای میزان پیمایش به ازای هر کیلومتر و براساس نوع خودرو با تصویب هیات‌وزیران عوارض دریافت کرده و به حساب سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند تا در قالب بودجه سالانه، پس از مبادله موافقت‌نامه با سازمان برنامه و بودجه کشور صرف توسعه، بهسازی، نگهداری، ایمن‌سازی و هوشمندسازی جاده‌های کشور کند. درعین‌حال، صدور مفاصا حساب جرایم رانندگی موکول به تسویه این عوارض است.
افزایش ۱۸ درصدی حقوق‌ها
در لایحه بودجه۱۴۰۳ افزایش ضریب حقوق همه گروه‌های حقوق‌بگیر ۱۸درصد و حقوق بازنشستگان و وظیفه‌بگیران صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری، ۲۰درصد پیشنهاد شده و سقف خالص پرداختی‌ها در تمام کشور بیش از ۶۵ میلیون تومان ممنوع اعلام شده است.
تخصیص ۱۳.۶ میلیارد یورو برای واردات کالا‌های اساسی
بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، حدود ۱۳.۶۵ میلیارد یورو برای واردات کالا‌های اساسی و دارو تخصیص داده شد‌ه‌است. همچنین صادرات روزانه یک میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه نفت و قیمت هر بشکه نفت ۶۵ یورو و نرخ تسعیر ۳۱ هزار تومان در نظر گرفته شد‌ه‌است.
بیشتربخوانید
افزایش ۳۵ درصدی قبوض برای پر مصرفان آب
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳، وزارت نیرو از طریق شرکت‌های آب و فاضلاب استانی سراسر کشور مکلف است علاوه بر نرخ آب‌بها به ازای هر مترمکعب فروش آب شرب بالاتر از الگوی مصرف تا دو برابر بیش از الگو، ۱۵ درصد نرخ آب‌بها را افزایش دهد و در مورد مشترکانی که بیش از دو برابر الگو مصرف کرده‌اند، به ازای هر متر مکعب مازاد ۳۵ درصد نرخ را افزایش و از آنان دریافت و به خزانه داری کل کشور واریز کند.
هزینه آب کشاورزی چاه‌های مجاز دارای کنتور مشخص شد
برای چاه‌های مجاز دارای کنتور، براساس برداشت مجاز از آن‌ها به ازای هر مترمکعب برداشت آب از آبخوان‌ها معادل ۴۰ تومان دریافت می‌شود.
هزینه ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ تومانی برای برداشت غیرمجاز
میزان جریمه مربوط به برداشت آب تا زمان انسداد چاه‌های غیرمجاز در صورت کشت محصولات اساسی کشاورزی و راهبردی به ازای هر مترمکعب حداکثر ۶۰۰ تومان و درغیر این صورت به ازای هر مترمکعب آب ۱۲۰۰ تومان تعیین می‌شود که متناسب با افت سفره و حجم کسری مخزن سفره که حسب دستورالعمل ابلاغی توسط وزارت نیرو مشخص می‌شود، دریافت و به خزانه داری کل واریز می‌شود.
صفر تا صد کاهش حقوق ورودی ماشین‌آلات
به منظور حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در تبصره ۱۱ به دولت اجازه داده می‌شود حقوق گمرکی همه ماشین‌آلات و تجهیزات، قطعات، مواد اولیه و واسطه‌ای تولیدی، همچنین حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده واردات کالا‌های اساسی دارو، ملزومات مصرف پزشکی و شیرخشک مخصوص اطفال کاهش یابد.
۱- حقوق گمرکی همه ماشین‌آلات و تجهیزات (با رعایت ماده ۳ قانون جهش تولید دانش‌بنیان مصوب ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱)، قطعات، مواداولیه و واسطه‌ای تولیدی را به ۲ درصد کاهش دهد.
۲- حقوق گمرکی و مالیات ارزش افزوده واردات کالا‌های اساسی دارو، ملزومات مصرفی پزشکی و شیرخشک مخصوص اطفال را به یک درصد کاهش دهد.
مالیات از زمین‌های بیش از ۲۵ میلیارد تومان
دولت در راستای برقراری عدالت مالیاتی و کمک به ساخت و ساز در تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۳ کشور پیش‌بینی کرده است، زمین‌های فاقد اعیانی دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری، باغ‌ویلا‌های مجاز با احتساب عرصه و اعیان و واحد‌های مسکونی که ارزش آن‌ها بیش از ۲۵ میلیارد تومان باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان دو در ۱۰۰۰ می‌شود. این مالیات به‌عهده شخصی است که در ابتدای سال مالک آن بوده است. واحد‌های مسکونی و باغ‌ویلا‌های در حال ساخت مشمول این مالیات نمی‌شود و باغ‌ویلا‌های غیرمجاز تا زمان دریافت پروانه ساخت یا اجرای حکم کمیسیون‌های ماده ۹۹ و ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها، حسب مورد مشمول جریمه‌ای معادل دو برابر مالیات باغ‌ویلا‌های مجاز خواهد شد که ۵۰ درصد جریمه‌های دریافتی بر حسب مورد به شهرداری یا دهیاری محل اختصاص می‌یابد.
حقوق‌های معاف تا ۱۰ میلیون تومان
طبق لایحه بودجه سال آینده، سقف معافیت مالیاتی سالانه ۱۲۰ میلیون تومان و ماهانه ۱۰ میلیون تومان لحاظ شده است.
۱ - سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی ۱۳۹۴/۴/۳۱ در سال ۱۴۰۳ مبلغ یک میلیارد و دویست میلیون (۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تعیین می‌شود.
۲- نرخ مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی به شرح زیر است:
-۱-۲- نسبت به مازاد یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون (۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یک میلیارد و ۶۸۰ میلیون (۱.۶۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، ۱۰ درصد.
-۲-۲- نسبت به مازاد یک میلیارد و ۶۸۰ میلیون (۱.۶۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا دو میلیارد و ۷۶۰ میلیون (۲.۷۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، ۱۵ درصد.
-۳-۲- نسبت‌به مازاد دومیلیاردوهفتصدوشصت میلیون (۲.۷۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهارمیلیاردو ۸۰ میلیون (۴.۰۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، ۲۰ درصد.
-۴-۲- نسبت به مازاد چهار میلیارد و ۸۰ میلیون (۴.۰۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال به بالا ۳۰ درصد.
کلیه افرادی که در قبال ارائه خدمت در دستگاه‌ها تحت هر عنوان از جمله ساعتی، روزمزد، قراردادی حق‌التدریس، حق‌التحقیق، حق‌الزحمه، حق نظارت، حق‌التألیف و پاداش شورای حل اختلاف دریافتی دارند، مشمول حکم این بند هستند.
افزایش ۴۹.۸ درصدی درآمد مالیاتی سال آینده
براساس جداول لایحه بودجه ۱۴۰۳ کل کشور که قرار است هفته آینده از سوی رئیس‌جمهور به مجلس تقدیم شود، پیش‌بینی شد‌ه‌است درآمد مالیاتی در سال آینده به یک میلیون و ۱۲۲ هزار میلیارد تومان برسد که این درآمد نسبت به قانون بودجه سال جاری از رشدی معادل ۴۹.۸ درصد برخوردار خواهدشد.
همچنین مالیات بر واردات (حقوق ورودی) درسال آینده ۱۴۰ هزارمیلیارد تومان پیش‌بینی شد‌ه‌است که نسبت به سال جاری ۳.۸ درصد کاهش می‌یابد در بخش سود سهام شرکت‌های دولتی ۶۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی درآمد شد‌ه‌است که نسبت به رقم مشابه سال جاری ۷۶.۵ درصد افزایش خواهدیافت. مالکیت دولت در بخش ارتباطات، درآمدی معادل ۲۰ هزار میلیارد تومان نصیب دولت می‌کند که از رشد ۲۷.۴ درصد برخوردار خواهدشد.
در بخش بهره مالکانه معادن و حقوق دولتی معدن، ۵۵ هزار میلیارد تومان درآمد پیش‌بینی شد‌ه‌است که نسبت به رقم مشابه سال جاری ۱۳۴ درصد رشد دارد. درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات دولتی در سال آینده ۴۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان خواهد بود که از رشدی معادل ۷۵ درصد برخوردار می‌شود. همچنین تراز عملیاتی در بخش درآمد‌ها در لایحه بودجه سال آینده، ۳۰۷ هزار میلیارد تومان منفی خواهدبود که نسبت به سال جاری ۳۲ درصد کاهش دارد.
همچنین طبق جدول دیگری در کل درآمدهای دولت در منابع عمومی در لایحه بودجه سال آینده یک میلیون و ۴۹۵ هزار میلیارد تومان خواهد بود که از رشدی معادل ۴۱.۹ درصد برخوردار خواهد شد. واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، ۶۴۷ هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت خواهد داشت که از کاهش ۱۱.۶ درصدی نسبت به سال جاری برخوردار خواهد بود. واگذاری دارایی‌های مالی ۳۱۹ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی درآمد شده که نسبت به سال جاری ۷.۹ درصد افزایش خواهد یافت و سرجمع سرفصل منابع عمومی دولت در لایحه بودجه دو میلیون و ۴۶۲ هزار میلیارد تومان خواهد بود که نسبت به رقم مشابه قانون بودجه امسال ۱۸.۲ درصد افزایش خواهد یافت.
همچنین در جدول دیگری در مورد منابع حاصل از فروش نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی در لایحه بودجه سال آینده ۵۸۵ هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت پیش‌بینی شده که نسبت به رقم مشابه سال جاری ۳ درصد کاهش خواهد یافت. منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول دولت ۶۱ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده که از کاهش ۵۱.۲ درصدی نسبت به رقم مشابه سال جاری برخوردار می‌شود.
همچنین منابع حاصل از فروش و واگذاری انواع اوراق مالی اسلامی ۲۵۴ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که نسبت به رقم مشابه سال جاری از رشد ۳۶.۱ درصد برخوردار خواهد شد. البته در این زمینه رضا عیوضلو، عضو هیات مدیره سازمان بورس اعلام کرده است ظرفیت بازار سرمایه برای فروش این حجم از اوراق بدهی دولت کافی نیست و نرخ اوراق در سقف تاریخی قرار دارد، بنابراین این رقم در عمل محقق نخواهد شد.
منابع حاصل از واگذاری شرکت‌های دولتی در لایحه بودجه سال آینده ۶۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که نسبت به سال جاری ۴۳ درصد کاهش خواهد یافت.
منبع: روزنامه جام جم
