نگاهی به مدگرایی و لباس‌های موردپسند جوانان

مدگرایی و لباس های مورپسند نوجوانان و جوانان یکی از موضوعات مهمی است که در رادیو فرهنگ به آن پرداخته شده است.

جوانی فصل تازه‌ای در زندگی و سرآغاز ورود انسان به جهان پرشور و رنگارنگی است که غرایز طبیعی در شکل دهی آن نقش اصلی را برعهده دارند.

استقلال طلبی، تنوع دوستی، هیجان خواهی، نقد گذشته و نوگرایی از جمله ویژگی‌های دوران جوانی است که رفتار‌های جوانان را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهند. 

تمایل به امروزی شدن و نوگرایی به درجات مختلف در هر نوجوان و جوانی وجود دارد و گواه نیاز آن‌ها به شکستن قالب‌های موجود، فاصله گرفتن از هنجار‌های پیشین و رسیدن به هویتی ممتاز از کسانی که پیش از او بوده اند و همچنین، تا حدی گرایش به فاصله گرفتن از والدین را  نشان می‌دهد. این نیاز زمانی که نمود بیرونی به خود می‌گیرد و در جوان منعکس می‌شود به صورت تنوع در پوشاک ظاهر می‌شود.

به طور کلی، محصولاتی که برند‌ها و نشانه‌های تجاری مختلف برای رفع نیاز یکسان تولید می‌کنند تفاوت‌هایی دارند و این تفاوت‌ها می‌توانند در نوع بسته بندی، نوع دوخت و نوع مواد اولیه‌ی مصرفی و نوع طراحی باشند که هر کدام از این عوامل در انتهای محصول توسط عمده فروش، خرده فروش یا مصرف کننده تأثیرگذار است.

امروزه جوانان با گسترش وسایل ارتباط جمعی و فناوری های جدید رایانه‌ای با جوامع و فرهنگ‌های گوناگون ارتباط پیدا کرده اند و موقعیت آن‌ها در شناخت و فهم ارزش‌ها و انتخاب هنجار‌های مطلوب پیچیده‌تر و مشکل‌تر شده است و چه بسا زمینه‌های موجود باعث شده اند تا نوجوانان و جوانان به رفتار‌ها و هنجار‌های متضاد با ارزش‌های جامعه روی آورند.

مدگرایی در نوجوانان و جوانان در یک تحلیل روانشناختی نشان دهنده نوعی از تعلق گروهی، تنوع طلبی و گرایش آن‌ها به امروزی شدن است و پدیده‌ای کاملاً طبیعی و بهنجار برای ارضای این نیاز‌ها محسوب می‌شود.

از آن جا که شیوه‌های رفتاری، هنجار‌ها و ارزش‌های خاصی در بین نوجوانان و جوانان رونق و شیوع پیدا می‌کند و عاملی برای انتقال هنجار‌ها و ارزش‌ها از جامعه‌ای به جامعه دیگر می‌شود بررسی زمینه‌ها و پیامد‌های مدگرایی یکی از موضوعات مهم در جامعه ما محسوب می‌شود.

کارشناس‌های طراحی لباس می‌گویند: با توجه به این که نوجوان‌ها در سنی قرار دارند که به نوعی از دوران سنی کودکی خارج می‌شوند و در شرایطی قرار می‌گیرند که در ابتدای راه نوجوانی هستند احساس استقلال طلبی دارند و تمایلشان بر این است که برای بزرگ‌تر دیده شدن ابراز استقلال کنند و تصمیم گیرنده باشند و با توجه به این که نیاز دوم بشر پوشاک است و اغلب، نوجوانان دانش و آگاهی کافی درمورد مصلحت عرف خود ندارند ممکن است تنها از یک پدیده‌ای پیروی کنند که از نظر حسی به آن‌ها حس بزرگ شدن، به روز شدن و خاص شدن را می‌دهد و از طرفی، تا حدودی با هم گروه و هم سن و سال‌های خود هم مسیر و همراه می‌شوند و این مسئله شاید به آن‌ها حس اعتماد به نفس و قدرت در انتخاب را دهد که به نوعی ارضا می‌شوند. 

نوجوان‌ها به خاطر سن و سالی که دارند از شور و هیجان بیشتری برخوردار هستند و همین باعث می‌شود که خیلی به دنبال جلب توجه بوده و از نظر زیبا دیده شدن بین هم سن و سالان خود محبوب باشند. زیرا حس رقابت و چشم و هم چشمی بین نوجوان‌ها حاکم است. 

از آن جایی که نوجوان‌ها درمورد خود خیلی فکر می‌کنند بر این تصور هستند که دیگران نگاه موشکافانه‌ای و عیب جویانه‌ای به ظاهر آن‌ها دارند و به نوعی، این گروه را زیرنظر دارند و همین موضوع باعث می‌شود که بیشتر به خود مشغول شوند و برای بهتر دیده شدن سعی می‌کنند لباس‌های زیباتر و آراسته تری را به تن کنند. 

امروزه، نوجوان‌های ما به همه زوایای لباسی که به تن می‌کنند اهمیت می‌دهند. البته نوجوانانی هم هستند که فقط به ظاهر لباس اهمیت می‌دهند و جنس لباس خیلی برای آن‌ها مهم نیست، ولی نوجوان‌های زیادی وجود دارند که به جنس، نوع لباس، طرح، دوخت و رنگ آن اهمیت می‌دهند.

به نظر می‌رسد اگر بستر مناسبی برای طراحی‌های داخلی فراهم شود؛ به طوری که دانشجویان رشته طراحی لباس و هنرآموزان این حوزه در آموزشگاه‌ها به طرز صحیح و درستی آموزش ببینند بدون شک، طراحانی تربیت شوند که از ایده و خلاقیت زیادی برخوردار باشند؛ مهم‌ترین خصیصه یک طراح موفق و همین باعث می‌شود که طراح بتواند به صورت خلاقانه از المان‌ها و نقش‌های اصیل کشور در لباس‌های نوجوانان استفاده کند و از ورود تأثیرات منفی در زمینه طراحی‌های لباس در کشورمان جلوگیری کند.