وجود مد و طراحیهای گوناگون لباس برای تنوع دادن به پوشش در صورتی که با معیارهای ملی و مذهبی جامعه همخوانی داشته باشد میتواند پیامهای مثبتی به همراه داشته باشد. به این دلیل که پوشاک، یکی از شاخصههای اصلی فرهنگ، قومیت، عقیده و شخصیت افراد یک جامعه است.
لباسها دارای شخصیت هستند و با جزئی شدن و دقت زندگی هر وسیله حاوی پیامی است؛ به طوری که مدل، طرح، رنگ یا دوخت هر لباس معنای خاصی دارد و برای افرادی مشخص در نظر گرفته شده است. حتی بعضی لباسها بیانگر اعتقاد و ایدئولوژی افراد هستند.
ضوابط مربوط به پوشش در کشورهای مختلف با عنوان دِرِس کُد شناخته میشوند؛ به معنای لباس فرمی که باید شاخصهایی در آنها رعایت شده باشد. به همین دلیل، لباس فرم ادارات و مراکز آموزشی کشورهای مختلف با همه تفاوتهایی که با یکدیگر دارند، اما در بایدها و نبایدهای زیادی با هم مشترک هستند؛ به طوری که نباید رنگهای تند و شاد داشته باشند و باید در عین سادگی، بیشترین میزان پوشیدگی تعریف شده در فرهنگ و عرف همان کشور در آنها لحاظ شده باشد.
دِرس کد دانشگاه هاروارد آمریکا پوشیدن لباسهای ورزشی، ساحلی، جذب، کوتاه و بدون آستین و همراه با پارگی را مجاز نمیداند یا دانشگاه آکسفورد انگلستان هم، دانشجویان خود را ملزم به استفاده از لباسهای پوشیده با رنگهای محدود میکند.
دانشگاه تگزاس آمریکا پوشیدن لباسهای تنگ و بدن نما و هرگونه آرایش غلیظ و نامتعارف و عطر و ادکلن با بوی تند و تحریک کننده را ممنوع میداند. اما خیلی وقتها در ایران، پوشش مراکز اداری و آموزشی با آن چه انتظار میرود نسبتی ندارد. در نتیجه، ۱۶ سال پیش به دلیل وجود همین کاستی ها، شورای عالی انقلاب فرهنگی قانون گسترش عفاف و حجاب را تصویب کرد.
در عصر امروز که اطلاعات به سرعت منتشر میشوند ارتباطات نقش بسیار مهمی در همه قسمتهای زندگی مردم دارد و افراد براحتی میتوانند با دیگران در آن سوی دنیا صحبت کرده و تبادل نظر کنند. چون اینترنت، مسافتهای طولانی را کوتاه کرده و اشتراکات فرهنگی به وجود آورده است. بنابراین، ضشبکههای مختلف تلویزیونی در دنیا به صورت شبانه روزی با القای مدل موردنظر خود طرز فکر و سبک زندگی مردم را متحول کرده اند و به نظر میرسد بعضی از لباسها با این که صد در صد وارداتی و غربی هستند، اما منافاتی با فرهنگ و سنت ما ندارند و با استفاده از آنها و حتی تلفیق شان با مدلهای وطنی میتوان پوشش زیباتری داشت. البته این تمام ماجرا نیست. چون در مقابل، طراحیهایی وجود دارند که اساساً در جهت نقض فرهنگ و تمدن چند هزار ساله طراحی میشوند و قبول کردن آنها به معنای انکار همه هویتی است که ما از آن به عنوان هویت ملی یاد میکنیم. هویت جدید، رفتار و افکار جدیدی ایجاد میکند که با توجه به این که هیچ عقبه فرهنگی در پسِ آن نیست پوشالی و خالی خواهد بود.
تاریخ صنعت پارچه بافی و نساجی به دوره قبل از مادها برمی گردد و از چند هزار سال پیش، پارچههای دستبافت ایرانی زبانزد عام و خاص در سرزمینها بوده اند و طراحیهای اصیل ایرانی به ویژه طرحهایی که به روز شده اند، میتوانند در جهان به نمایش درآیند. بنابراین، شاید بتوان نخستین زمان ورود لباس با طراحیهای غیر ایرانی و مد خارجی را در دوران فتحعلی شاه مشاهده کرد؛ زمانی که همسر اول او برای شرکت در یک مهمانی با «الیزابت مک نیل» آشنا شده و مبهوت لباس ابریشمی و پرزرق و برق او شده است. هرچند این لباس به ظاهر ساده بود، اما برای همسر فتحعلی شاه بسیار جذاب بود؛ به طوری که دستور داد لباسی شبیه به آن برایش آماده کنند تا در کنار انواع جواهرات و زیورآلات ایرانی ویژگی منحصربفردی را ایجاد کند که تا آن زمان در ایران همتا نداشته است.
میتوان گفت وجود مد و طراحیهای گوناگون لباس برای تنوع دادن به پوشش در صورتی که با معیارهای ملی و مذهبی جامعه همخوانی داشته باشد میتواند پیامهای مثبتی به همراه داشته باشد. به این دلیل که پوشاک، یکی از شاخصههای اصلی فرهنگ، قومیت، عقیده و شخصیت افراد یک جامعه است.
استفاده کردن از پوششهای متنوع با رنگهای زیبا، روحیه خوب افراد یک جامعه را نشان میدهد. اما آن چه که نیاز به آسیب شناسی و توجه بیشتر دارد استفاده از طرحهایی است که با فضای فرهنگی و گرایشها و ارزشهای ایرانی اسلامی منطبق است و در فرهنگ و چارچوب جامعه ما ناهنجار تلقی نمیشود.
امروزه، بسیاری از جوانان با گسترش شبکههای مجازی و اجتماعی به راحتی ارتباطات گسترده تری با جوامع و فرهنگهای دیگر کشورها برقرار میکنند و در این نوع ارتباطات که بده و بستانهای فرهنگی اتفاق میافتد موقعیت جوانان در شناخت و فهم ارزشها و هنجارهای صحیح سختتر و پیچیدهتر هم میشود و در مواردی، نفوذ فرهنگی باعث شده است تا برخی به هنجارهای متضاد با فرهنگ جامعه خودشان متمایل شوند. بنابراین، به نظر میرسد برای استفاده از مزیتهای مد و مدگرایی باید به طراحیهای منطبق با فرهنگ ایرانی - اسلامی بهای بیشتری داد و دسترسی مردم در اقشار و مشاغل گوناگون و همین طور، جوانان با نیازها و سلیقههای مختلف به پوشاک با طراحیهای مناسب بیشتر شود.