به مناسبت فرا رسیدن روز کودک و اهمیت مسائل و مشکلات روز کوکان کشورمان به گفتگو با دکتر حسین روزبهانی روانشناس و استاد دانشگاه پرداختهایم.
دکتر حسین روزبهانی گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که کودکان زمان حال ما دارند عدم آگاهی والدین نسبت به تربیت فرزندانشان است؛ برای مثال کودکی که تا دوسالگی مواد غذایی مصرف کرده است و از دو سالگی به بعد مواد غذایی اش کم شده است، والدین به کودک اعتراض میکنند که چرا غذا کم میخوری یا عدم آگاهی دارند که رشد مغز کودک تا دوسالگی است که مغز میخواهند شکل بگیرد. وقتی مغز درحال شکل گیری است نیاز به غذا و متابولیسم بیشتری دارد به همین دلیل است که کودک به غذای بیشتری نیاز دارد؛ اما از دو سالگی به بعد رشد مغز کمتر میشود و به همان نسبت بدن نیاز به غذای کمتری دارد، اما والدین اعتراض میکنند که چرا فرزند ما غذای کمی مصرف میکند و به همین دلیل به فرزندان خود سخت میگیرند.
وی ادامه داد: یک سری مسائل هست که والدین حتما باید بدانند، معتقد هستم ما باید بیشتر به سمت پیشگیری برویم تا درمان. زیرا عدم آگاهی والدین و خانوادهها میتواند برای کودک آسیبزا باشد و این آسیبهایی که در نوجوانها و جوانهای خود مشاهده میکنیم به دلیل اتفاقاتی است که در کودکی اتفاق افتاده است.
دکتر روزبهانی افزود: چند علت است که در کودکی باعث آسیب به آینده فرزند میشود، یکی از این آسیبها ارضا یا تامین بیش از حد نیازهای کودک است. برای مثال فرزند ما هرچه که میخواهد برایش تامین کنیم، فرزند هیچ وقت نه نشود و ناکام نماند. این فرزند در آینده فردی میشود که مسئولیت پذیر نیست، خودشیفته میشود و وارد هرکاری که شود فکر میکند دیگران باید دستورات آن را بپذیرند و در هیچ کاری نمیماند و از کاری به کار دیگر میرود و شغل عوض میکند. یکی دیگر آسیبهای جدی در کودکی فرزندان، توجه و محبت بیش از اندازه است که نمیگذاریم فرزند هیچکاری را خودش انجام دهد. در نتیجه شایستگی و کفایت شکل نمیگیرد که آینده و هویت فردی کودک به راحتی شکل بگیرد؛ در نتیجه باعث خودمختاری کودک میشود و کودک در آینده نمیتواند به تنهایی تصمیم بگیرد و دیگران برایش تصمیم میگیرند که این مسئله حتی میتواند به اختلال منجر شود.
وی در ادامه بیان کرد: مورد دیگر محرومیت بیش از حد نیازهای کودکان است، یعنی والدینی که در کودکی در کنار فرزندان خود نبودند، به نیازهای اولیه و اساسی کودک پاسخ ندادند، به کودکان خود توجه نکردند، از آنها حمایت نکرده و با آنها همدلی نداشته است؛ این مسائل در آینده باعث بروز مسائلی در کودکان همچون به طور مداوم حس رها شدگی دارند، وارد روابطی میشوند که حتی اگر سمی باشند از آنها خارج نمیشوند، افرادی میشوند که محرومیت هیجانی دارند، احساسات برایشان معنایی ندارد و اصلا احساسات خود را بیان نمیکنند یا به راحتی عاشق جنس مخالف خود میشوند، همچنین تشویق نکردن فرزندان خود و بلد کردن نکات منفی فرزند، مقایسه با خواهر، برادر، همسایه که منجر به شکست آسیب میشود.
با توجه به اینکه شعار هفته کودک با عنوان کودکی بهتر، زندگی بهتر مطرح شده است، دکتر حسین روزبهانی گفت: صد در صد شعار کودکی بهتر، زندگی بهتر، شعار خوب و مناسبی است. تمام آسیبهایی که درحال حاضر کودکان ما در جوانی و نوجوانی دارند به دلیل آسیبهای کودکی است، حالا منظور بر این نیست که والدین از عدم این رفتار را داشته باشند نه، بلکه به طور ناخواسته باعث این اتفاقات و آسیبها به فرزند خود شدهاند.
وی درباره تاثیر گذاری آموزش پرورش و معلمان در تربیت کودکان گفت: اولین رابطهای که کودک با اطرافیان خود دارد مادر و پدر است و سپس معلم. پس معلم خیلی تاثیر گذار است، معلم میتواند رفتارهای کودک را در نظر بگیرد و میتواند یک سری تغییرات را درون کودک حس کند، ببیند. شاید برخی از کودکان حس همدلی را از خانواده دریافت نکنند و کودک بتواند حس همدلی را از معلم بگیرد و خیلی تاثیر گذار باشد. همچنین حتما نباید این همدلی از سوی خانواده و والدین صورت گیرد بلکه معلم هم میتواند تاثیر گذار باشد. معلم خیلی میتواند برروی کودک تاثیر و نقش داشته باشد و تاثیرات مثبتی بر روی کودک بگذارد.
وی در پایان گفت: بیشتر صحبت من با والدین است، والدین هنگامی که میخواهند ماشین یا یک وسیله بخرند تحقیق میکنند و به دنبال خرید خوب و مناسب هستند، اما هنگامی که تصمیم میگیرند فرزندی را به دنیا بیاورند حاضر به خواندن کتاب یا مشورت با دیگران نیستند که خب این امر مسئله خیلی مهم است که آینده فرزندان ما دست پدر و مادرها است و بیشتر آسیبهایی که درحال حاضر فرزندان ما دارند دست پدر و مادرها است.