علی سلاجقه در نشست خبری همایش بین‌المللی توفان‌های گرد و غبار که با حضور اشتفان پریزنر، نماینده سازمان ملل متحد در ایران و نمایندگانی از کشور‌ها مختلف دنیا برگزار شد گفت: ما تا الان از مالچ نفتی برای مهار گرد و غبار استفاده می‌کردیم، اما الان به این نتیجه رسیدیم که استفاده از این مواد، اثرات سوء برمنابع آب و خاک دارد و به همین دلیل به دنبال خاکپوش‌های دوستدار محیط زیست هستیم در همین راستا با دو شرکت دانش بنیان به توافق رسیده‌ایم و قرار است علاوه بر داخل کشور، این خاکپوش‌ها را در اختیار کشور‌های همسایه نیز قرار دهیم.

وی با بیان اینکه وزارت جهاد و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور باید تکالیف خود را در خصوص منشا‌ها و کانون‌های داخلی انجام دهند افزود: در راستای بین‌المللی نیز پتانسیل خوبی در کشور وجود دارد و به سایر کشور‌ها می‌توانیم راهکار ارائه دهیم و نمونه آن حضور کارشناسان ایرانی در کشور عراق بود که نظرات متخصصان ما مورد قبول وزرای کشور عراق قرار گرفت.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برنامه ۱۰ ساله مهار گرد و غبار برای دستگاه‌های کشور به تفکیک استانی آماده شده و دستگاه‌های مسئول باید در قالب این برنامه وظایف خود را انجام دهند. برای منشا‌های خارج کشور نیز ۲ برنامه عمل زیرمنطقه‌ای آماده شده که در آن‌ها تمام روش‌های لازم دیده شده است.

آقای سلاجقه در رابطه با تامین اعتبار مورد نیاز برای اجرای بند‌های مقابله با گرد و غبار گفت: تاکنون مبالغی به صندوق واریز شد‌ه است و زمانی که اساسنامه این صندوق تایید شود، کشور‌ها موظف به پرداخت حق عضویت می‌شوند که در این صورت صندوق پربار خواهد شد و می‌توان برای اجرای تصمیمات عملیاتی از آن استفاده کرد.

وی با انتقاد از عملکرد سازمان ملل متحد در پروژه بین المللی سیستان گفت: به علت تحریم‌ها سازمان ملل در این زمینه نقش خود را به خوبی ایفا نکرد. مثلاً طرح احیای تالاب هامون در سیستان را وسط کار رها کردند؛ هر چند ایران کار را ادامه می‌دهد، اما آن‌ها هم وظایفی دارند که باید به آن عمل کنند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در چند سال گذشته تحریم‌ها موجب شد تا آنطور که باید از تسهیلات و حمایت‌های بین المللی در زمینه محیط زیست بهره‌مند نشویم؛ لذا تلاش می‌کنیم که به کشور‌ها بفهمانیم که محیط زیست مسئله سیاسی نیست و باید به یک گفتمان مشترک در این زمینه برسیم؛ بنابراین اگر با کشوری شرایط همکاری فراهم باشد ما هم همکاری خواهیم کرد.

وی در رابطه با احتمال همکاری ایران و آمریکا در رابطه با مسائل مرتبط با محیط زیست گفت: برخی کشور‌ها بحث تحریم‌های حداکثری را مطرح می‌کنند، اما تلاش ما این است که کشور‌ها به این مهم برسند که مسائل محیط زیست همه کشور‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ بنابراین در صورت فراهم شدن شرایط، ایران با رعایت عزت نفس خود حتما با کشور‌های دیگر همکاری خواهد کرد، اما فعلا هیچ طرح مشترکی با آمریکا نداریم.

معاون رئیس جمهور درباره پایمال کردن حقابه رودخانه‌های مرزی توسط کشور‌های بالادست گفت: درباره آب، قانون مشخصی در سطح بین‌المللی وجود ندارد و بیشتر قوانین مربوط به کشتیرانی است؛ لذا در این زمینه اصلی‌ترین و موثرین اقدام، رایزنی و گفتمان دو جانبه و چند جانبه در حوضه‌های آبی مشترک است.

سلاجقه افزود: درباره شرایط شرق کشور و تالاب هامون هم رئیس جمهور تاکید دارد که باید تفاهم‌نامه مشترک میان ایران و افغانستان اجرا شود و دو کشور هم آن را پذیرفتند.

گروهی از کارشناسان هم از منطقه بازدید کردند و هیئت حاکمه افغانستان اعلام کرد اگر بارش‌ها مناسب باشد و آب سد سرریز شود، حقابه ایران را رها خواهند کرد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره طرح کاشت یک میلیارد اصله نهال گفت: از دید من نهال‌ها باید کم آب بر و بومی و سازگار با اقلیم منطقه باشند. اجازه کاشت گونه‌های غیر بومی را نمی‌دهیم و باید ایمنی زیستی در این طرح رعایت شود و برای این منظور سازمان حفاظت محیط زیست باید نسبت به نهال‌هایی که انتخاب می‌شود، نظر دهد.

وی تصریح کرد: تا به امروز هم یک سری گونه‌ها وارد کشور شده که بومی نیستند و مشکلاتی را برای محیط زیست کشور ایجاد کردند؛ در واقع باعث تخلیه منابع آبی کشور شدند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره وجود عناصر سنگین در گرد و غبار گفت: سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ذرات گرد و غبار ۱۰ و ۲.۵ میکرون را تجزیه و تحلیل می‌کند و از لحاظ وجود عناصر سنگین که ممکن است برای انسان خطرناک باشند، مورد بررسی قرار می‌دهد.

وی افزود: ممکن است بخشی از این گرد و غبار‌ها از کشور‌هایی که زمانی مناطق جنگی بودند به هوا بلند شود و برای همین تجزیه و تحلیل مداوم انجام می‌شود و تاکنون نیز عناصر سنگینی که برای سلامت انسان مضر باشد مشاهده نشده است.

سلاجقه درباره زمان اجرای خروجی‌های اجلاس بین‌المللی گرد و غبار گفت: تعیین زمان برای اجرای تصمیمات اجلاس گرد و غبار نمی‌تواند زیاد دقیق باشد، اما در صورت تایید از سوی کشور‌های شرکت کننده، این تصمیمات می‌تواند الزام‌آور باشد.

وی افزود: به همین منظور از سازمان ملل می‌خواهیم تا از ابزار‌های خود استفاده کند و خروجی کنفرانس را الزام‌آور کند چرا که سازمان ملل پشت این کار قرار گرفته و حتما ساز و کار‌هایی برای این مسئله دارد که باید آن‌ها را به کار گیرد.

آقای سلاجقه در پاسخ به سوالی درباره اقدامات عملیاتی برای مقابله با گرد و غبار گفت: از زمان برگزاری اجلاس منطقه‌ای گرد و غبار به دنبال عملیاتی کردن توافقنامه‌ها بودیم و نه اینکه فقط توافقی مطرح و کاغذی امضا شود.

وی افزود: اگرچه رسیدن به توافق سخت بود چرا که گرد و غبار اولویت بسیاری از این کشور‌ها نبود و یا اینکه جلسات با کشوری برگزار می‌شد و روند نیز مثبت بود، اما در میانه کار دولت و یا یک مسئول از کشور‌ها عوض می‌شد و باید فرآیند رسیدن به توافق را از نو شروع می‌کردیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: با این وجود توانستیم اقدامات عملیاتی رو شروع کنیم و در همین راستا کارگروه اجرایی ما وارد کشور عراق شد و بعد از برگزاری اجلاس بین‌المللی، عملیات اجرایی را در چهار استان عراق و دو استان در کشور خودمان شروع خواهیم. در کشور سوریه نیز اقدامات خوبی درحال انجام است. کشور عربستان نیز پس از مطلوب شدن شرایط بین دو کشور برای همکاری موثر اعلام آمادگی کرده است.

سلاجقه افزود: در شمال شرق کشور و در کشور ترکمنستان نیز پس از سفری که به این کشور داشتم و گفتگو‌هایی که با مقامات آن‌ها انجام شد، خوشبختانه به توافقات خوبی رسیدیم و امیدوارم به زودی عملیات اجرایی آغاز شود.