آذربایجان شرقی از قطب‌های مهم تولید و صادرات شیرینی و شکلات در کشور بوده و شهر‌های مختلف این استان دارای شیرینی‌های سنتی منحصر به فردی هستند که به عنوان تحفه از سوی گردشگران به نقاط مختلف کشور سوغات برده می‌شوند.

تنوع خوراکی‌ها و شیرینی‌های این استان موجب شده تا حدود ۳۸ خوراکی و شیرینی آن در فهرست آثار غیرملموس میراث فرهنگی ثبت ملی شود که از جمله می‌توان به شیرینی قرابیه تبریز، شیرینی اهری و باقلوای گوگان اشاره کرد و از مشهورترین و لذیذترین شیرینی‌های این دیار با قدمتی دیرینه به حساب می‌آیند.

شهر گوگان از پایگاه‌های تولید نوعی شیرینی سنتی خوشمزه با نام باقلوا بوده و با بیش از ۱۰۰ سال قدمت مورد پسند بسیاری از افراد جامعه و گردشگران است و به شکل لوزی و از بادام و گردو تهیه می‌شود و به علت داشتن ترکیبات مختلف مانند هل، گلاب، بادام، گردو و پسته دارای طعم و مزه‌های متفاوت و فوق العاده‌ای است.

شهر گوگان از پایگاه‌های تولید نوعی شیرینی سنتی خوشمزه به نام باقلوا بوده و با بیش از ۱۰۰ سال قدمت مورد پسند بسیاری از افراد جامعه و گردشگران است و به شکل لوزی و از بادام و گردو تهیه می‌شود و به علت داشتن ترکیبات مختلف مانند هل، گلاب، بادام، گردو و پسته دارای طعم و مزه‌های متفاوت و فوق العاده‌ای است.

شیرینی سنتی باقلوای گوگان که بدون افزودنی نگهدارنده از گذشته در تنور‌های سنتی منازل تولید می‌شود به نظر کارشناسان مربوطه دارای ماندگاری بیش از ۲ ماه در شرایط عادی و بیش از ۶ ماه درون یخچال است.

ارزش و جایگاه شیرینی باقلوای سنتی گوگان در سطح استان به ویژه این شهرستان تا آنجایی است که در سال ۱۳۹۴ با شماره ۱۱۸۸ در فهرست آثار ناملموس میراث فرهنگی ثبت ملی قرار گرفت و در سال ۱۴۰۰ از نماد شهری باقلوای سنتی گوگان و لوح ثبتی آن به عنوان یکی از میراث‌های ناملموس استان در این شهرستان رونمایی شد.

در زمان کنونی تجاری سازی صنعت تولید این نوع شیرینی، ایجاد خوشه صنعتی و معرفی پیش از پیش آن از خواسته‌های فعالان این عرصه و مسوولان شهرستان گوگان است که به نظر آنان با عملیاتی شدن این موارد علاوه بر اشتغالزایی برای علاقه‌مندان به فعالیت در این عرصه موجب توسعه این شهرستان و جذب گردشگران بیشتر می‌شود و حمایت‌های دولتی نیز در این مسیر راهگشا است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی با بیان اینکه حدود ۳۸ مورد از خوراکی‌های اصیل آذربایجان شرقی ثبت ملی شده است، می‌گوید: قرابیه تبریز، شیرینی اهر و باقلوای گوگان از جمله این خوراکی‌ها هستند که به عنوان آثار ناملموس استان ثبت ملی شده اند.

احمد حمزه زاده، می‌افزاید: یکی از اهداف مهم ثبت ملی آثار ناملموس از جمله غذا‌ها و شیرینی‌های سنتی استان، حفظ اصالت و هویت واقعی و به ارث گذاشتن فرهنگ غذایی و سنت‌های منطقه برای آیندگان است.

وی با اشاره به ادامه روند گردآوری مستندات سایر آثار ناملموس استان برای ثبت ملی، اظهار می‌کند: آذربایجان شرقی به واسطه تاریخ، فرهنگ و تمدن دیرینه خود از استان‌های برخوردار و غنی در حوزه‌های فرهنگ، آداب، سنن و خوراکی‌های لذیذ است و این اداره کل به عنوان متولی اصلی حراست از مواریث فرهنگی، ثبت ملی آن‌ها را به صورت جدی پیگیری می‌کند.

فرماندار آذرشهر نیز با بیان اینکه قدمت تولید شیرینی سنتی باقلوای گوگان به حدود ۱۰۰ سال پیش برمی گردد، می‌گوید: با تجاری سازی و سرمایه گذاری در زمینه توسعه تولید این نوع شیرینی در این شهرستان می‌توان برای جوانان علاقه‌مند اشتغالزایی ایجاد کرد.

شمسعلی محمودیان، با اشاره به مشکلات صنعت تولید باقلوا سنتی گوگان در منطقه، می‌افزاید: تجاری سازی باقلوای گوگان نیازمند حمایت مسوولان و همکاری فعالان این صنف است و عملیاتی شدن این روند موجب توسعه بیش از پیش این صنعت و بخش گوگان می‌شود.

وی با تاکید بر ضرورت ارایه آموزش‌های نوین برای تولیدکنندگان باقلوای گوگان در راستای تجاری سازی، بازاریابی و مشتری مداری در جهت حفظ، معرفی و ارتقای کمی و کیفی این شیرینی، اظهار می‌کند: این شیرینی از ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی، سنتی و تجاری گوگان بوده و اقدام‌های خوبی در گذشته برای شناساندن آن انجام شده است و این روند نیاز به تداوم دارد. شیرینی سنتی باقلوا از ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی، سنتی و تجاری گوگان بوده و اقدام‌های خوبی در گذشته برای شناساندن آن انجام شده است و این روند نیاز به تداوم دارد.

فرماندار آذرشهر با بیان اینکه برندسازی موجب اعتماد، معرفی و رونق بیش از پیش این شیرینی می‌شود، می‌گوید: برای تجاری سازی و بازاریابی این شیرینی باید از ظرفیت‌های ادارات مرتبط و اتاق بازرگانی و گوگانیان مقیم تبریز استفاده شود.

محمودیان، با اعلام حمایت همه جانبه مدیریت شهرستان در معرفی و تجاری سازی باقلوای گوگان در راستای برنامه‌ها و سیاست‌های دولت سیزدهم جهت ایجاد اشتغال پایدار و بهره گیری و معرفی ظرفیت‌های بومی، ادامه می‌دهد: آماده همکاری در هماهنگی برای برگزاری دوره‌های آموزش فنی حرفه‌ای برای فعالان این صنعت، تسهیل در صدور پروانه فعالیت و پیگیری ارایه تسهیلات بانکی به فعالان این حوزه هستیم.

وی عدم دسترسی به بازارها، نبود توان چانه‌زنی و عدم آشنایی به تجهیزات را از جمله تهدید‌های حوزه تولید باقلوای سنتی گوگان اعلام و یادآوری می‌کند: برای توسعه تولید این شیرینی سنتی باید از ظرفیت و توان سرمایه‌گذاران استفاده کرده و آن را در قالب خوشه صنعتی یا شرکت‌های تعاونی معرفی و زمینه استقرار کارگاه‌های کوچک در شهرک صنعتی شهید سلیمی را فراهم کرد.

نایب رییس اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به ضرورت حمایت از تولید شیرینی باقلوای سنتی گوگان و ایجاد خوشه صنعتی آن، می‌گوید: اتاق بازرگانی تبریز برای توسعه و رونق تولید این شیرینی آماده همکاری است.

مسعود بنابیان، با بیان اینکه محصولات سنتی محلی مانند نان فطیر بستان آباد، نان اسکو، پنیر لیقوان و شیرینی باقلوای گوگان می‌توانند اقتصاد شهر‌های کوچک را متحول کنند. محصولات سنتی محلی مانند نان فطیر بستان آباد، نان اسکو، پنیر لیقوان و شیرینی باقلوای گوگان می‌توانند اقتصاد شهر‌های کوچک را متحول کنند، ادامه می‌دهد: این شیرینی باید هرچه سریعتر برندسازی شود تا از ثبت محصولات تقلبی به نام باقلوای سنتی گوگان در بازار جلوگیری بعمل آید.

وی اظهار کرد: خوشه صنعتی باقلوای سنتی گوگان می‌تواند در قالب کارگاه‌های کوچک در فاز ۲ شهرک صنعتی شهید سلیمی راه اندازی و برای برند سازی و معرفی بیشتر آن، در نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های بزرگ عرضه شود.

ایرنا