استان آذربایجان غربی دارای بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار مرتع و ۱۰۱ هزار هکتار جنگل و بقیه عرصه کشاورزی و کوهپایهای است و از این رو ظرفیت مناسبی برای کشت و پرورش گیاهان دارویی دارد.
نزدیک به ۲۰ هزار گونه گیاهی در کشور و ۸ هزار گونه در آذربایجان غربی وجود دارد که یا شناخته شده یا نیازمند مطالعه است، آذربایجان غربی دارای ۳.۷ میلیون هکتار مساحت و عرصه است که یک میلیون هکتار آن در کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
خسرو شهبازی،رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی یکی از مهمترین رویشگاههای گیاهان دارویی در کشور است که از نظر تنوع گیاهان دارویی رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است، اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ۱۷۰۰ هکتار از اراضی استان زیر کشت گیاهان دارویی قرار دارد و بیش از ۹۰ درصد از این گیاهان دارویی در عرصههای طبیعی و به صورت خودرو به عمل میآیند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۴۵۸ گونه از گیاهان دارویی در سطح استان شناسایی شده که از این لحاظ در سطح کشور کم نظیر است، اضافه کرد: در جهت حمایت از توسعه کشت گیاهان دارویی این سازمان با استفاده از اعتبارات حوزه ستاد احیای دریاچه ارومیه در طول سه سال اخیر اقدام به توزیع بذور و نهال گیاهان دارویی و نهال گل محمدی کشت بافتی به تعداد ۶۲۵۰۰ اصله کرده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی بیان کرد: همچنین با استفاده از اعتبارات طرح توسعه کشت گیاهان دارویی در اراضی شیب دار با خرید توزیع بذر و نهال رایگان در سال ۱۳۹۹ در سطح ۲۵۰ هکتار اجرا شد و در سال جاری در سطح ۴۰۰ هکتار اجرا میشود.
وی تاکید کرد: از گیاهان دارویی مهم که در سطح استان در طی سالیان متمادی و توسط کشاورزان منطقه کشت شده و امروزه به عنوان گونههای بومی استان یاد شده که در این زمینه به عنوان قطب تولید این گیاهان نیز تلقی میشود، میتوان از بیدمشک، بادرشبی، گل محمدی و سماق نام برد که در حال حاضر بیدمشک با سطح کشت ۵۰ هکتار دارای تولید کل بیش از ۸۰۰ تن مادهتر است که بیش از ۳۰ درصد تولید کل کشور را شامل میشود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: سالانه هشت هزار و ۳۰۰ تن گیاه دارویی در استان از سطح یک. هزار و ۷۰۰ هکتار اراضی زیر کشت برداشت میشود.
شهبازی افزود: در حال حاضر ۲۳ واحد تولیدی فرآوردهای گیاهان دارویی در رابطه با تولید انواع عرقیات گیاهی، عصاره بذر و سایر اجزا گیاهی، بسته بندی گیاهان دارویی، تولید دمنوشها و استخراج اسانس گیاهی با ظرفیت اسمی ۲۱ هزار و ۷۷۰ تن در سطح استان فعالیت میکنند.
وی اضافه کرد: به طور کلی عملیات مربوط به اجرای طرح کاشت و توسعه گیاهان دارویی در سطح استان در چند سال اخیر اجرا شده است و توجه به گسترش صنایع و کارگاههای کوچک و حمایت از صاحبان آن دسته از مشاغل به منظور خرید و تبدیل محصولات ثانویه این گیاهان باید مدنظر قرار گرفته و با اعطای بستههای مالی و مشوقهای لازم از قبیل تسهیلات کم بهره از این گروه از مشاغل حمایت کرد.
احمد علیجانپور، رئیس دانشگاه ارومیه در دهمین کنگره گیاهان دارویی گفت: در استان آذربایجانغربی که محور فعالیت مردم بر حوزه کشاورزی است تاکنون ۴۷۰ گونه گیاه دارویی شناسایی شده که از بین آنها توانستهایم ۴۰ گونه را فرآوری کنیم.
وی افزود: گیاهشناسان آذربایجانغربی درصدد شناخت هر چه بهتر گیاهان بومی و محلی هستند تا ضمن معرفی آنها در سطح کشور و دنیا به سمت فرآوری آنها حرکت کنند.
وی اظهار کرد: تاکنون ۴۷۰ گونه گیاه دارویی در استان شناسایی شده و این نشان از عزم جدی گیاهشناسان و اساتید حوزه گیاهان دارویی است.
علیجانپور با اشاره به فرآوری گیاهان دارویی جهت مصرف عمومی گیاهان دارویی ادامه داد: برای پیشبرد اهداف این حوزه باید پژوهشکده گیاهان دارویی در ارومیه ایجاد شود.
وی کاشت و پرورش گیاهان دارویی در استان را مطلوب دانست و یادآور شد: سطح زیر کشت هم اکنون ۸۲۵ هکتار است که روز به روز نیز در حال رشد است و از این بین اکثریت کشت بر گونه دارویی گل محمدی و بیدمشک است.
علیجانپور همچنین با اشاره به موانع این کار حرفهای کشاورزی گفت: عدم تعریف مکانیزاسیون، نبود خرید تضمینی و نبود بانک اطلاعاتی داروهای گیاهی از مشکلات عمده در کشت و بهرهبرداری از گیاهان دارویی در استان است.
منبع: مهر