هادی ابراهیمی دانشیار دانشگاه
غدیر اگر چه در نگاه و باور مذهبی ما ملقب به عیدالله الاکبر است، اما به واقع یکی از مظلومترین اعیاد مذهبی ما است که گاهی در حد دید و بازدید و تبریک به سادات و علما و گرفتن صله و عیدی از علما و بزرگان خلاصه میشد، اما به میمنت پیروزی انقلاب اسلامی و تحولی که در فهم حوادث و مفاهیم و مضامین دینی و سیاسی و فرهنگی شکل گرفت، فهم امروز از این مناسبت قرآنی و تاریخی متفاوت و درک پویاتری از آن در ذهنها متبادر شده و انگیزههای سیاسی خاصی از آن قابل برداشت است که بطور مشخص ساختار تفکر ولایت محور و استقرار نظام ولایی در عصر حاضر یکی از دهها برداشت بزرگ امروز از واقعه غدیر میتواند باشد، غدیری که بر چهار ستون بنا شده است.
۱-قرآن کریم: آیه "الیوم اکملت لکم دینکم"
۲-پیامبر گرامی اسلام (ص): خطبه غدیر
۳-امیرالمؤمنین علی (ع):، ولی الله
۴-مردم: امت واحده اسلامی
پیامبر (ص) در خطبه غدیر، ولایت امام علی (ع) و جانشینی اش را مطرح کرد و از بابت چنین انتصاب الهی، از یکایک اصحاب به مدت سه روز بیعت گرفت و ولایت امام علی (ع) را ابلاغی الهی معرفی کرد که به واسطه آن دین خدا به کمال رسیده و نعمت الهی اتمام شده است، اما نظر به اینکه واقعه غدیر، تعیین مدل نظام سیاسی، تعیین ماهیت رهبری جامعه و نیز تعیین رهبر با شاخصهای تعریف شده و مهمتر از همه تعیین رابطه عاطفی و اعتقادی امت و امام امت در ابعاد گسترده است، میتوان غدیر را سیاسیترین جشن مذهبی و در اصل میزانی برای سنجی علوی بودن نظامهای سیاسی حاکم در جهان اسلام تلقی نمود و از این رو جشن غدیر، به نسبت سایر جشنهای مذهبی، مظلومتر و حتی مهجورتر بوده و است.
غدیر مظلوم است چرا که در همان سال اول شکل گیری واقعه غدیر، مانع بزرگی بنام خواص بدعت گذار حاضر در سقیفه بنی ساعده، غدیر را با سلاح تحریف، مصلحت اندیشی و قدرت طلبی ذبح کرده و با رأی خواص و صحابه نامدار پیامبر (ص) حکم بر خلع امام علی (ع) از جانشینی پیامبر (ص) و خلافت مسلمین داده و با اخذ بیعت اجباری از معظم له که با قربانی شدن و عبور از پیکره خونین حضرت فاطمه (س) انجام پذیرفت تا تمام سالروزهایی که غربت ائمه اطهار (ع) استمرار یافت و تا امروز که جامعه بشری هنوز غدیری نشده و به لیاقت ظهور ارتقاء پیدا نکرده، یعنی غدیر همچنان غریب، مظلوم و مهجور است.
راه اندازی سالانه مجالس شادی و سرور به مناسبت سالروز غدیر، فرصت استثنایی و اختصاصی برای انعکاس ابعاد متنوع پیام غدیر به مخاطبان عام و خاص است که خوشبختانه به میمنت استقرار نظام غدیری و ولایی جمهوری اسلامی در ایران عزیز انجام گرفته و میگیرد، اما غدیر نمیبایست جشن حکومتی باشد، بلکه همه وقایع مذهبی اعم از جشنها و مناسک و مراسم مذهبی، باید وجه مردمی آن بر وجه حکومتی اش رجحان داشته باشد که این نیازمند اعتقاد افزایی و فرهنگ سازی در جامعه به خصوص جوامع دینی است.
بنابر این یکی از زیباییهای جشنهای مذهبی، از جمله جشنهای شکوهمند غدیر، مردمی بودن جشن ها، هم بلحاظ مدیریتی و هم بلحاظ حضور در صحنه هاست، همانگونه که طراحی، اجرا، اداره و هزینه مراسمها عمدتا به عهده بانیان مردمی اند، گسترش رویکرد مردمی جشنها نیز اتفاق مبارکی است که البته بصورت پراکنده و محدود در مساجد و حسینیهها وجود داشت، اما در حد و اندازه یک ابرجشن خیابانی موسوم به جشن ده کیلومتری در تهران بزرگ و نیز جشنهای بزرگ و اجتماعات عظیم در استانهای کشور از شمال تا جنوب از شرق تا غرب کشور، تجربه تازه ما در یکی دو سال اخیر است که با تأسی از فرهنگ موکب داری و مشارکت مردمی در پذیرایی از زائران حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در جریان پیاده روی صدها کیلومتری و اجتماع چندین میلیون نفری اربعین حسینی انجام گرفته و میگیرد.
جشن سالانه غدیر امسال نیز با مشارکت متنوع و وسیع مردم در ابعاد و گرایشات مالی و فکری و یدی و نهایتا حضور گسترده مردم در متن صحنه برگزاری مراسم، رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و جهان امروز را متوجه ریشهای بودن اعتقادات مذهبی در ایران اسلامی و نیز بصیرت و تیزهوشی مردم در بلندکردن پیامهای غدیر نمود.
برنامه ریزی جشن بزرگ غدیر و تدارک برنامههای پیش بینی شده در ابعاد پذیرایی به صرف شربت و شیرینی، به اضافه برنامههای فرهنگی و هنری با حضور چهرههای بنامی که در رسانه ملی بعنوان مجری، بازیگر، خواننده، شاعر محبوب افکار عمومی اند، همراه با وسایل تفریحی و رفاهی مانند شهربازیهای موقت برای کودکان ونوجوانان و حتی جوانان و خانواده ها، جاذبههای خاصی به این اجتماعات عظیم چندمیلیون نفری داده بود که بطور خودجوش تا پاسی از شب استمرار داشت و بلاتردید به یکی از ماندگارترین خاطرات مردم ما ونیز مسلمانان سایر بلاد اسلامی تبدیل شد که بجز سال گذشته و امسال، در گذشته سابقهای نداشته است.
این تجربه بزرگ و ارزشمند که البته با ابتکار ستاد بین المللی غدیر و سایر ستادها و هیئتهای مذهبی و هیئت امناهای مساجد، فاطمیه ها، حسینیه ها، زینبیهها و مهدیهها انجامگرفته است، قطعا مرهون پرچمداری رسانه ملی با ترغیب ماهرانه و هنرمندانه شبکههای سراسری است که همراه با ساخت برنامههای جذاب، مهیج و مبلغ با بسیج تمام شبکههای رادیویی تلویزیونی و مراکز ۳۲ گانه صدا و سیما در سراسر کشور شکل گرفت
رسانه ملی به دلیل برخورداری از مرجعیت رسانهای در ایران، منشاء عمیقترین و وسیعترین اثرگذاریهای عاطفی، اعتقادی، اجتماعی و عقلانیتی در مخاطبان است که علیرغم همه جوسازیهایی که دستور کار و اسم رمز بیگانگان ومعاندان و حتی پادوهای مجازی و قربانیان فرهنگی آنها در آشوبها و اغتشاشات کف خیابانها بود، بی تردید با درصد موفقیت بالا ومحیرالعقولی در عرض چند روز توانست فرهنگ سازی کرده و مقدمه مشارکت حداکثری مردم را از پشت صحنه تا روی صحنه فراهم آورد و ثبت این ابرجشن ده کیلومتری در کتاب رکوردها موسوم به گینس، نشان از عظمت کار مردم و کیفیت بالای جشنی با این محتوا و ماهیت دارد.
این فراخوان میتواند برای برگزاری جشنهای انقلاب اسلامی مانند جشنهای ایام الله دهه مبارکه فجر الگوی مناسبی تلقی شود که طی آن مردم ما مسئولیت برگزاری اینگونه مراسمها را خودشان بعهده بگیرند.
در پایان تأکید میکنم که صدا و سیما همانگونه که مثل جشنهای دهه ولایت اهتمام جدی به عمل آورد باز هم میتواند اسفندماه، بزرگترین مشارکت مردمی را در انتخابات رقم بزند و دهان یاوه گویان شبکههای بیگانگان ومعاندان و پادوهای مجازی آنها را گل گرفته و دکانشان را تخته کند.