رضا مراد صحرایی گفت: پیدا کردن راه حل برای مشکلات جامعه، نیازمند برقراری ارتباط میان نخبگان علمی، نخبگان دینی و نخبگان مدیریتی است، این ارتباط غیرممکن‌های زیادی را ممکن خواهد کرد.
صحرایی با بیان این که جلسات با نخبگان باید به صورت تخصصی ادامه یابد تا بتوان توانمندی‌های این افراد را در حوزه‌های مورد نیاز به کار گرفت، گفت: نخبه نسبت به پدیده‌های عادی نیز سوال دارد و این در حالی است که افراد دیگر با این پدیده‌ها زندگی می‌کنند و این یعنی تفاوت فرد نخبه با دیگران.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تاریخچه دانشسرا‌ها و هدف آن‌ها در تربیت معلم برای روستاها، گفت: آموزش و پرورش قوی مقدمه بلافصل ایران قوی است و مقدمه آموزش و پرورش قوی، معلم قوی است.
وی ادامه داد: برای تربیت معلم قوی، باید ابتدا هویت معلمی را در وی نهادینه کرد و در کنار آن دانش و فن انتقال دانش را نیز به او آموخت، چون معلم با محصل که یک انسان است، سر و کار دارد؛ بنابراین باید از هنر وارد شدن به دنیای دانش‌آموز بهره‌مند باشد.
صحرایی اظهار داشت: از سال ۸۳، دوگانه تربیت معلم و تامین معلم ایجاد شد و همین دوگانه ضربات زیادی را به نظام تعلیم و تربیت کشور وارد کرد. در واقع، کشور به جای تربیت معلم به دنبال تامین معلم رفت. در این روند افرادی وارد این حوزه شدند که گرچه از دانش کافی برخوردار بودند، اما مهارت و هویت معلمی نداشتند و بدین ترتیب، تربیت معلم رنگ باخت.
وزیر آموزش و پرورش اضافه کرد: خوشبختانه بعد از ایجاد دانشگاه فرهنگیان، چند سالی تنها از طریق این دانشگاه و دانشگاه شهید رجایی معلم استخدام شد، اما بعد از آن مسیر‌های دیگری نیز ایجاد شد؛ به طوری که در این سال‌ها تنها ۲۰ درصد معلمان از مسیر دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی جذب شده‌اند و این یک آسیب بزرگ است.
صحرایی با بیان این که نیمی از کارکنان دولت در این وزارتخانه هستند، تصریح کرد: دستگاه تعلیم و تربیت کشور بسیار بزرگ است و این بزرگ بودن، وزارت آموزش و پرورش را به یک خودمشغولی افراطی دچار کرده، در نتیجه این وزارت از ماموریت‌های اصلی خود باز مانده است.
وی با تأکید بر این که کلان مسئله تعلیم و تربیت، یک پروسه است و نه اقدام نقطه‌ای، یادآور شد: این یعنی باید بین اجزای مختلف نظام تعلیم و تربیت، رابطه منطقی برقرار باشد تا در یک فضای زیست‌بوم‌گونه بتوان اهداف تعیین‌شده را محقق کرد.
صحرایی بیان داشت: ایران بعد از هندوستان متنوع‌ترین فرهنگ را دارد؛ برخورداری از مرز‌های پرتعداد با کشور‌های همسایه و بیش از ۲۰ زبان زنده و وجود پدیده‌های مرسومی مانند دوزبانگی و چندزبانگی، تنها بخشی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد ایران است. نظام تعلیم و تربیت باید به این موارد توجه داشته باشد و بتواند با تحلیل درست از وضعیت کشور الگوی شناختی خود را تصحیح کند.
وزیر آموزش و پرورش گفت: نظام تعلیم و تربیت باید یک فرایند پویا، متحد، هماهنگ، همسو و منسجم را ایجاد کند که در آن اثرگذاری و اثربخشی بین بخش‌های مختلف وجود داشته باشد که البته این مهم نیازمند درک شبکه‌ای از شرایط است.
وی یادآور شد: در ایران جایگاه ویژه‌ای برای معلم قائل هستند، اما مادامی که این جایگاه و این احترام ترجمه رفتاری نداشته باشد، عملاً در حد شعار و حرف باقی می‌ماند.
صحرایی افزود: در کشور‌هایی مانند ژاپن، چین، آمریکا و انگلستان، نهاد‌ها و مراکز تربیت معلم تحت اشراف عالی‌ترین مقام کشور هستند. از طرف دیگر، این مراکز به شدت آینده‌نگر پویا و منسجم‌اند و نظام گزینشی روشن و محکمی دارند که در فرایند‌های آن، بسیاری از افراد به تدریج از چرخه خارج می‌شوند. با این حال، در ایران جدال برای ورود است و عملاً هر کسی وارد چرخه نظام آموزشی شود، عملاً به کارگیری خواهد شد.
وی با بیان این که بودجه آموزش و پرورش باید طبق قانون افزایش پیدا کند، خاطرنشان کرد: تحول نیازمند قرارگیری علم و حلم در کنار یکدیگر است چراکه تحول به صورت آنی رخ نمی‌دهد. وضع موجود حاصل عملکرد یک ساله و دوساله نیست؛ بنابراین نباید انتظار داشت در یک بازه زمانی کوتاه، تمام مشکلات رفع شود. از طرف دیگر، در این مسیر نباید دچار غرور شد.
وزیر آموزش و پرورش در پایان با اشاره به طرح جذب و اشتغال نیروی انسانی نخبه و مستعدبرتر گفت: مجوز جذب ۱۰۰۰ نخبه در آموزش و پرورش اخذ شده است که این مهم می‌تواند نقش بسزایی در ارتقاء کیفی حوزه آموزش داشته باشد.
