علامه فضل بن حسن بن فضل طَبْرِسی مشهور به امین الاسلام از مفسران نامدار شیعه در قرن ششم هجری و صاحب «تفسیر مجمع البیان» در کتاب «تاج الموالید» اشاره کرده که در یازدهم ذی‌القعده سال ۱۴۸ هجری حضرت ثامن الحجج امام علی بن موسی‌الرضا (ع) در مدینه طیبه به دنیا آمدند. 

درباره حیات طیبه حضرت رضا (ع) مطالب بسیاری منتشر شده و مکتوبات مهمی در دسترس است. تولید سریالی تلویزیونی با محوریت حضرت ثامن (ع) نیز باعث شد تا دانش مردم در پیرامون تاریخ و اتفاقات مهم دوران حیات آن حضرت (ع) بیشتر از قبل شود.

اما نکته مهم این است که حضور حضرت ثامن الحجج امام علی بن موسی الرضا (ع) در خراسان برکات زیادی را برای ایرانیان به همراه داشته و دارد. احادیث و همچنین فعل و سیره مهم حضرت در هنگام حضور در ایران، امروزه نیز تأثیر خاص خود را دارد. در منابع تاریخی متعدد شیعه و سنی نقل شده که به سعی و سعایت مامون برای کوچک کردن مقام علمی امام رضا (ع) جلسات گفتگو‌هایی میان ایشان و بزرگان ادیان و مکتب‌های مختلف فکری و معرفتی آن دوران برگزار شد و حضرت رضا (ع) از آن مناظره‌ها پیروز بیرون آمد. این مناظره‌ها در تفکر اسلامی و قرآنی به جدال احسن مشهورند.

در وضعیت فعلی بهترین روش برای ما ایرانیان برای اثبات حقانیت‌مان به جهانیان، روش قرآنی و روش ائمه در گفتگو یعنی «جدال احسن» است. باید این روش را به خوبی فرا گرفت. نیاز به شناخت مفهوم «گفتگو» امروزه بیش از پیش احساس می‌شود و جامعه‌شناسان هم بر آن صحه گذاشته‌اند. سیره و روش زندگی ائمه اصلی‌ترین مولفه مکتبی است. متن مناظره‌های امام رضا (ع) که بهترین شیوه گفت‌وگوی علمی و حکمی را به ما می‌آموزد اکنون در دسترس است. جامعه امروز ما از بسیاری از جهات به این شیوه گفتگو نیاز دارد؛ بنابراین ضرورت دارد که همه ایرانیان با زندگانی حضرت ثامن (ع) آشنا شوند و حکمت ایشان را بیاموزند. قدم اول آشنایی با منابع منتشر شده درباره آن حضرت (ع) است.

آمار‌های بانک اطلاعاتی خانه کتاب و ادبیات ایران نشان می‌دهد که تاکنون ۱۹۰۶ کتاب با موضوع حضرت امام علی بن موسی‌الرضا (ع) منتشر شده است که از این تعداد ۲۸۵ عنوان در رده سنی کودک و نوجوان و ۱۶۲۱ عنوان در رده سنی بزرگسال است و برخی از این منابع به چاپ‌های متعدد رسیده‌اند.