شهری است ییلاقی در جوار کاشان. اگر برای تعطیلات آخر هفته قصد سفر دارید، این گزارش را بخوانید و از همین حالا برنامه ریزی کنید برای یک سفر کاملا زمان بندی شده و یک تیر و ده نشان. خب اگر از تهران راهی میشوید، حدودا ۳ساعته به نیاسر میرسید، پس بهتر است صبح زود از خانه بیرون بزنید و صبحانه را در همان ابتدای اتوبان تهران- قم در کنار همسفرانتان میل کنید که همه مزه سفر به همین با هم بودن هاست. بعد از یک چاشت دسته جمعی، راهتان را پیش بگیرید تا گذر از شهر قم و طی مسیر تا ۸ کیلومتری کاشان. البته حیف است تا قم بروید و سلامی به حضرت معصومه (س) ندهید. اگر وقت اذان ظهر است که چه بهتر، اما اگر هم وقت نماز نشده، یک ساعت توقف در حرم و یک زیارت دسته جمعی، آنقدر صفا دارد و به وقتتان برکت میدهد که نگران کم آوردن زمان نباشید. بعد از زیارت به راهتان ادامه دهید و در جاده کاشان، یکسره برانید تا نیاسر. مسیر آنقدر سرراست است و تابلوها کمک کننده که نیاز به برنامههای مسیریاب ندارید، پس به جای آنکه چشمتان را به نقشه داخل گوشی بدوزید، از زیباییهای مسیر لذت ببرید؛ بالاخره جاده هم بخشی از سفر است.
ورودی شهر نیاسر با تابلوها مشخص شده و بعد از ورود به یک فرعی، میتوانید ده، پانزده دقیقهای مستقیم برسید به دل نیاسر. همان نامی که از فارسی کهن گرفته شده و برخیها آن را «سایه و سرما» و بعضیها هم «ایستاده» معنی میکنند، ولی به هرحال فرقی نمیکند، مهم این است که هرساله توریستهای زیادی به خودش جذب میکند، خصوصا در این روزها که از همه جایش عطر گل محمدی به مشام میرسد و جان میدهد برای هواخوری و گشت و گذار در فضایی تاریخی با قدمت چندهزار ساله.
گلاب گیری؛ آیین جذابی که شما را به نیاسر میکشاند
همه چیز مهیاست. از آب و خوراک گرفته تا گل و گلاب و صدها ادویه و گیاهی که میروند تا در این فصل، عرق گیری شده و به دست مشتری برسند. آنچه در این روزها یعنی از اوایل اردیبهشت تا آخر خرداد، سفر به نیاسر را جذابتر میکند، بازدید از کارگاههای گلابگیری و گذران ساعاتی در کنار گلهای محمدی تازه است که کیسه کیسه داخل دستگاه تقطیر جا خوش میکنند و چندساعت بعدتر به شکل گلابی ناب از دستگاه خارج میشوند. کارگاهها در گوشه و کنار شهر مشغول کارند و به هر کدامشان سر بزنید، شما را به شربتهای خوش عطر و بویی مهمان میکنند که به جانتان طراوت خواهند داد. در مرکز شهر و حوالی آبشار معروف نیاسر هم که دیگر، بورس عرقیجات است و نمایی کلی از آنچه این روزها در نیاسر میگذرد. البته اینها فقط بخشی از جذابیتهای نیاسر هستند و بازدید از اماکن تاریخی، بخش مهمتری که فقط در این شهر تاریخی به آن دسترسی دارید، پس برای ساعاتی که در این بهشت کوچک هستید، برنامه ریزی کنید تا جایی از قلم نیفتد و بعد از بازگشت از نیاسر، حسرتش بر دلتان نماند.
شیرجه در عمق تاریخ به لطف اماکن باستانی
عجله نکنید. ضمن استراحتی کوتاه، بساط ناهار را بچینید و از شرمندگی خودتان و بچهها در آیید و وقتی که دیگر بهانهای برای همسفرهای کم طاقت باقی نماند، آنوقت بسم الله دیگری بگویید و بزنید به دل آبشار و اماکن تاریخی. اگر اهل پیاده روی هستید که فبها، اما اگر فکر میکنید پیاده روی طولانی برای همه همسفرها و بچهها ممکن نیست، گزینه دوم را امتحان کنید، کاری که بیشتر توریستها انجام میدهند. یعنی همان پایین آبشار، سوار خودروی توریستی شوید و با لیدری آقای راننده، از تک تک اماکن تاریخی دیدن کنید. احتمالا در میانه راه و با گذر از محلههای قدیمی، با مردم نیاسر روبه رو خواهید شد، سلام و احوالپرسی با این مردم مهمان نواز خالی از لطف نیست و حتما علاوه بر آنکه، حال و هوای نیاسر حسابی به جانتان مینشیند، چیزهایی هم به گنجینه اطلاعاتتان اضافه خواهد شد.
کوه «هیم» با نمایی از چهره انسان
سفر به نیاسر یک تیر و چند نشان است؛ تلفیقی از دنیای دیروز و امروز. شهری مزین به کوچه باغهای باصفا و درختهایی تنومند همچون چنارهای چندهزارساله که نشان از قدمت این شهر دارند؛ مثلا یکی از جذابترین آثار تاریخی نیاسر، بنای چهارتاقی یا همان آتشکده و تقویم آفتابی در دامنه کوه کرکس است که به دوره ساسانیان تعلق دارد و سازندهاش هم اردشیر بابکان موسس سلسله ساسانی است. خوشبختانه چهارتاقی از سالمترین بناهای به جای مانده از ایران باستان است و تنها کاری که از دست ما و شما برمی آید، جلوگیری از هرگونه آسیب به این بنای تاریخی است. خب حالا که در مسیری ماشین رو، راهتان به ارتفاعات افتاده، بام نیاسر را هم از دست دهید، جایی که تمام شهر با رخ سبز رنگش زیر پایتان است و میتوانید کوه «هیم» را مقابل خودتان ببینید. کوهی که نوک آن از دور تداعیگر چهره انسانی خیره به آسمان است و شاید هیچ کجای دنیا شانس دیدن چنین اثر شگفتانگیزی را نداشته باشید. به خصوص اینکه به گفته محلیها گنجی بزرگ از سلطان حسین نایب کاشی (از شورشیان نامی) هم در آن مخفی است و همین بر رمز و راز این رخ میافزاید.
از دیدن این غار مصنوعی شگفت زده میشوید
بعد از آنکه حسابی از بام نیاسر مستفیض شدید، کم کم راه آبشار را درپیش بگیرید. مقصد بعدی، عمارت کوشک صفوی و غار تاریخی نیاسر است. بنای زیبای عمارت کوشک از اواخر دوران صفوی به یادگار مانده و قدمت غار باستانی رئیس هم به دوران پارتیان برمی گردد. شاید فکر کنید این غارشگفتانگیز یک اثر طبیعی است، اما جالب است بدانید که این غار پر رمز و راز با دست حفر شده و دلایل محکمی درمورد چرایی حفر آن وجود ندارد! خب حالا که از همه جا سردرآوردید و عکسهایی یادگاری از همه پستوهای جذاب این اماکن باستانی انداختید، وقت خداحافظی با خودروی توریستی و کمی پیاده روی تا پایین آبشار یعنی همانجایی است که سفر تاریخیتان را آغاز کرده اید. البته از ما میشنوید، طبیعت زیبای آبشار را از دست ندهید. میتوانید ساعتی اتراق کنید، دست و رویی به آب بزنید و و از با هم بودنتان حسابی لذت ببرید، چون از این جا به بعد کاری ندارید جز پایین آمدن از مسیر زیبای پلکانی و بازدید از حمام صفویه و آسیاب آبی که هرکدام به تنهایی میتوانند شما را پرت کنند به دل تاریخ و سبک زندگی ایرانیان باستان.
حمام و آسیاب تاریخی و یک افسوس!
حمام صفویه برای خودش عالمی دارد و پرداختن به تمام بخشهای این حمام و معماری آن، شرح مفصلی میطلبد، اما همین بس که این حمام، میراثی ارزشمند از گذشتگان است و نمایش مصور تاریخی که نشان از فرهنگ اصیل ایرانیان دارد و همچنین آسیاب آبی؛ این مکان نیز به دوران صفوی تعلق دارد و فقط یکی از چندین آسیاب آبی نیاسر است که امروز اثری از آن باقی مانده و میتواند نمادی از تاریخ نیاسر باشد. راستی بگذارید این را بگوییم که شاید هنگام بازدید از این دو مکان، فروش محصولات داخل این اماکن توی ذوقتان بزند و به این نتیجه برسید که آثار ارزشمند تاریخی نیاسر، قربانی بیمهری مسئولان شدهاند که نه حفاظت درست و درمانی دارند و نه شناسنامه که درخور تاریخ کهن باشد. وقتی با یکی از اهالی نیاسر که خود از دغدغهمندان حوزه میراث فرهنگی است و اصرار دارد نامی از او نبریم، در این باره میگوید: «حمام صفوی دراختیار اوقاف است و به مدت ۱۰ سال اجاره داده شده و مستاجر آن هم برای تامین مبلغ اجاره البته با مجوز خود اوقاف، در این مکان تاریخی، هم فروشندگی میکند و هم سرو غذا. در مورد آسیاب آبی نیز همین شرایط حاکم است، اما با این تفاوت که مالکیت آسیاب آبی با شهرداری است، ولی به هرحال هر دوی این اماکن مثل همه اماکن تاریخی نیاسر بسیار مورد بیمهری قرار گرفته اند.»
احتمالا بعد از یک نیاسرگردی جذاب، هوا رو با تاریکی رفته و اگر قصد اقامت شبانه در هتلها و سوئیتهای نیاسر را نداشته باشید، دیگر وقت خداحافظی با این بهشت کوچک است. بهشتی زیبا که این روزها به برکت گلهای خوش رنگ و بوی محمدی، میزبان توریستهایی از دور و نزدیک است و حسابی دلبری میکند.
منبع: فارس
چشم نخورن