مهدی محیالدین الهی قمشهای شاعر، فیلسوف و مترجم قرآن و آغازگر عصر ترجمه روان و آزاد قرآن به فارسی بود، وی در زمینه علوم عقلی و ادبیات خدمات بیبدیل از خود به یادگار گذاشت و از ابتدای تأسیس دانشگاه تهران به مدت ۳۵ سال به تدریس در این حوزه پرداخت.
علامه قمشهای در سال ۱۳۱۹ هجری قمری، در شهر حکیم پرور قُمشه /شهرضای فعلی/ از توابع اصفهان، در خانهای سرشار از نور ایمان و علم و معرفت، فرزندی دیده به جهان گشود، نیاکان او، از بحرین و از بزرگان و حافظان قرآن بودند. پدرش ملا ابوالحسن، عالمی بیداردل، زاهد و باتقوا بود. زهد و تقوای پدر و جهد و تلاش او، در راه علم آموزی این فرزند به بار نشست. بعدها، میرزا محمدمهدی الهی قُمشه ای، عالمی بزرگ، عارفی الهی و مفسری آگاه شد که هنوز هم، فخر عالم علم و تقوا به شمار میآید.
آن بزرگوار که از برجستهترین استادان دانشگاه به شمار میرفت، با نوشتن کتاب توحید هوشمندان به درجه دکترا از آن دانشکده نائل شد. او پس از ۳۵ سال تدریس علوم معقول و منقول در دانشگاه، بازنشسته شد و پس از آن، منزل آن بزرگوار، کانون ادبیان و حکیمان به شمار میآمد.
استاد مهدی الهی قمشه ای، تا آخرین دقایق حیات پربار خود، به تدریس و تالیف پرداخت و کتابهای گرانقدر بسیاری از آن عزیز به جا مانده است؛ کتاب هایی، چون 'حکمت الهی' در شرح فصوص الحکم فارابی، توحید هوشمندان، مشاهدات العارفین و ترجمههایی از قرآن کریم، صحیفه سجادیه و مفاتیح الجنان، و نیز دیوان شعری شامل قصاید و غزلیات عرفانی و نیز اشعاری در باب حماسه عاشورا که 'ترجمه معروف استاد الهی قمشهای از قرآن مجید، نخستین ترجمه روان و سلیس قرآن کریم به زبان فارسی محسوب میشود و تا آن زمان، ترجمهها به صورت تحت اللفظی و کلمه به کلمه بود. استاد برخلاف عادت گذشتگان، ترجمه روانی از آیات الهی را ارائه کرد.
مستند فرهنگ ساعت ۱۴:۳۰ از گروه تولید و تامین رادیو فرهنگ روی آنتن میرود.