اردبیل از مواهب گردشگری طبیعی، دینی و اقتصادی متعددی برخوردار است و قرار گرفتن در دامان سومین قله مرتع ایران، جاذبه‌های گردشگری شهر‌های آن، بقاع متبرکه و مجموعه‌های دیدنی، نزدیکی به دریای خزر و جنگل‌های هیرکانی، زیرساخت‌های حمل و نقل، این استان را به یکی از مقاصد اصلی گردشگران تبدیل کرده است.

استان اردبیل از شمال با جمهوری آذربایجان، از جنوب با استان زنجان، از غرب با استان آذربایجان شرقی و از شرق با استان گیلان همسایه است. این استان دارای ۱۲ شهرستان با نام‌های اردبیل، پارس‌آباد، مغان، بیله سوار، مشکین‌شهر، نمین، نیر، خلخال، کوثر، سرعین، اصلاندوز و انگوت بوده و مرکز آن شهر اردبیل است.

میراث جهانی مجموعه خانقاهی و آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی، موزه چینی خانه، موزه باستان شناسی، موزه مردم شناسی،موزه  صنایع دستی، شهدا، مفاخر دینی، تاریخ طبیعی، تاریخ علوم، عمارت شهرداری، مجموعه بقعه شیخ جبرائیل کلخوران، بقعه شیخ حیدر مشکین شهر، مجموعه بازار تاریخی اردبیل، محوطه تاریخی شهر یری، قلعه اولتان پارس آباد، کاروانسرای شاه عباسی نیر، خانه صارم السلطنه نمین، مساجد، قلعه ها، پل ها، خانه‌های تاریخی و کاروانسرا‌ها، توده کوهستانی سبلان با ۴۸۱۱ متر ارتفاع به عنوان یکی از هفت قطب گردشگری کشور، دریاچه، ژئوپارک شیروان دره سی، آب گرم قینرجه، آب گرم قوتور سویی آب گرم گاومیش گلی، تله کابین مجموعه گردشگری حیران- فندقلو در شهرستان نمین، پیست اسکی روی برف و تله سیژ منطقه نمونه گردشگری آلوارس شهرستان سرعین و مجموعه پل معلق با ۳۶۵ متر طول و۸۰ متر ارتفاع در منطقه نمونه گردشگری خیاو تا گردولی در شهرستان مشکین شهر و پل معلق تمام شیشه‌ای هیر جاذبه‌های گردشگری متعدد استان اردبیل هستند.

اردبیل به واسطه قابلیت‌ها و ظرفیت‌های گردشگری موجود در این استان به عنوان پایتخت گردشگری کشور‌های عضو اکو در سال ۲۰۲۳ انتخاب شده است.

یکی از سیاست‌های سازمان اکو انتخاب پایتخت گردشگری و استفاده از ظرفیت‌های موجود در شهر‌های توریستی کشور‌های عضو به منظور توسعه اقتصادی در این کشور‌ها است که انتخاب اردبیل به عنوان پایتخت گردشگری در سال ۲۰۲۳ هم در همین راستا اتفاق افتاد.

وزیران گردشگری کشور‌های عضو اکو در نشستی که مهر ماه ۱۳۹۸ در خجند تاجیکستان برای توسعه گردشگری مشترک بین این کشور‌ها برگزار شد، شهر اردبیل را برای سال ۲۰۲۳ به عنوان پایتخت گردشگری این کشور‌ها انتخاب و تصویب کردند.

سازمان اکو اکنون با ۱۰ عضو، نزدیک به نیم میلیارد نفر جمعیت و حدود هشت میلیون و ۷۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و دبیرخانه سازمان در تهران است و هدف غایی سازمان اکو، توسعه پایدار اقتصادی و گردشگری برای بهبود زندگی و رفاه مردم اعضای آن است.

اردبیل از امروز پایتخت گردشگری کشور‌های عضو اکو می‌شود

 سید عزت‌الله ضرغامی، وزیر صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری در حاشیه جلسه دولت درباره رویداد اردبیل ۲۰۲۳ گفت: از هفتم اردیبهشت رویداد مهم اردبیل ۲۰۲۳ به عنوان پایتخت گردشگری کشور‌های عضو اکو در استان اردبیل آغاز می‌شود که در واقع آغاز یک سال تلاش برای معرفی جاذبه‌های گردشگری این استان و در واقع کشورمان است.

وی افزود: کشور‌های عضو اکو، اردبیل را به عنوان پایتخت گردشگری انتخاب کردند که ظرفیت‌های گردشگری جاذبه‌های تاریخی و صنایع دستی این استان هم برای جذب گردشگر خارجی و هم برای رونق گردشگری داخلی فرصت است.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: ۱۰ کشور عضو اکو بالغ بر نیم میلیارد نفر جمعیت دارند، سازمان اقتصادی منطقه‌ای است و امسال اردبیل را به عنوان پایتخت گردشگری انتخاب کرده‌اند. ظرفیت‌های گردشگری، جاذبه‌های تاریخی و جاذبه‌های صنایع دستی و مجموعه ویژگی‌هایی که استان اردبیل دارد آن را در سطح ملی و جهانی ممتاز می‌کند.

ضرغامی افزود: امسال برنامه‌های متعددی دیده شده که از این رویداد هم برای جذب گردشگر خارجی و هم برای رونق گردشگری داخلی استفاده کنیم.

همچنین علی اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در این زمینه گفت: رویداد اردبیل ۲۰۲۳ یک فرصت مهم برای اردبیل و ایران است بنابراین باید از این فرصت به نحو احسن استفاده کنیم. 

به گفته شالبافیان، اردبیل استان مهم و محوری در تاریخ ایران است و علاوه بر آن با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در حوزه گردشگریبه عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو انتخاب شده است که باید از این فرصت استفاده شود.

خسرو ناظری دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی (اکو)  روز گذشته چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ به همراه جاندوس آسانف معاون دبیر کل، جسور رجب‌اف مدیر گردشگری، مراد جان بوری بایف رئیس موسسه فرهنگی اکو و چانگ هوا سفیر چین، تورداکان سی‌دی‌اف سفیر قرقیزستان، نظام‌الدین زوحیدی سفیر تاجیکستان، هیکابی کارلانجیک سفیر ترکیه، آشکات اورازبی سفیر قزاقستان، دراگان تودوروویچ سفیر صربستان، احمد شامی دبیر اول سفارت پاکستان و لیویو ایوردان دبیر اول سفارت رومانی به‌منظور حضور در مراسم افتتاحیه اردبیل ۲۰۲۳ پایتخت گردشگری کشور‌های عضو اکو وارد اردبیل شدند.

همچنین برخی خبرنگاران خارجی از خبرگزاری‌های آناتولی ترکیه، تلویزیون کانال ۱۲ ترکیه، اسپوتنیک روسیه، اینیکس لوگزامبورگ، راپلی روسیه، راشاتودی روسیه، NTV ترکیه، موسسه عکس ایمپکت انگلستان، موسسه عکس نورفوتو ایتالیا، موسسه عکس گتی‌ایمیجز امریکا، تلویزیون CCTV چین، المنار لبنان، تلویزیون تی. آر. تی ترکیه، خبرگزاری صدای افغان افغانستان در این رویداد حضور دارند.

بازدید از دهکده گردشگری و تله کابین حیران، مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی، برگزاری نشست B ۲ B با فعالان اقتصادی و گردشگری استان، بازدید از منطقه نمونه گردشگری دریاچه شورابیل، جشنواره کوچ عشایر و مجموعه کشت و صنعت دامپروری پارس از برنامه‌های این رویداد است.

خسرو ناظری دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی (اکو)  بیان کرد: بر اساس آیین جدید اکو هرساله یکی از شهر‌های تاریخی فرهنگی و دارای ظرفیت گردشگری به‌عنوان پایتخت گردشگری انتخاب می‌شود. 

او به انتخاب شهر‌های دوشنبه و ساری در سال‌های گذشته و سبز و ارزرون برای دو سال آتی اشاره کرد و ادامه داد: اردبیل به‌عنوان پایتخت گردشگری برای سال ۲۰۲۳ انتخاب شده و آنچه در روز اول شاهد بودم گواه پتاسیل بالای اردبیل برای جذب گردشگران است.

ناظری با اشاره به اهمیت انتخاب پایتخت‌های گردشگری برای هر سال، افزود: هدف سازمان نیز افزایش جذب گردشگران همچنین تشویق و ترغیب آن‌ها از طریق تبلیغات و انجام پروژه‌های خاص است.

دبیرکل اکو با قدردانی از وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برای حضورش در این رویداد بین‌المللی، ادامه داد: بسیار خرسندم که فرصتی فراهم شد از شهری که تعریفش را بسیار شنیده بودم بازدید کنم.

او ابراز امیدواری کرد که رویداد معرفی اردبیل به‌عنوان پایتخت گردشگری کشور‌های عضو اکو با موفقیت انجام شود و ره‌آورد خوبی را نصیب استان کند.

ناظری درباره فعالیت‌های سازمان در زمینه جذب سرمایه‌گذار خارجی برای سرمایه‌گذتری در زیرساختپخای گردشگری گفت: گردشگری یکی از حوزه‌های اولویت‌دار سازمان در زمینه سرمایه‌گذاری است که به‌عنوان شاخصه نخست شهر‌ها باید برای سرمایه‌گذا ان جالب باشد. در سازمان تمام تلاشمان بر این است که با استفاده از تجارب بین‌المللی در این زمینه گام‌های مثبتی برداشته و شرایط لازم مهیا شود.