صلاح فحص (نماینده جنبش امل لبنان در تهران) به ستاد خبری سی‌وچهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: خداوند متعال برای انسان‌ها در اعصار مختلف کتاب انجیل، تورات و قرآن را فرستاد. کتاب بسیار ارزشمند است و از مهمترین کالاها در زندگی انسان محسوب می‌شود و ازجمله اساسی‌ترین وسیله برای انسان‌سازی، پیشرفت، فرهنگ‌سازی و تمدن‌سازی به شمار می‌رود.
وی افزود: به‌طورکلی یکی از مشکلات ما کمبود مطالعه است و برخی از روی اجبار کتاب می‌خوانند که غالبا کتاب‌های درسی را شامل می‌شود. کتاب عامل پیشرفت ملت، امت و انسان به شمار می‌رود. اگر به تاریخ نگاه کنیم وقتی ما مسلمان‌ها بیشتر مولف بودیم و بیشتر مطالعه می‌کردیم بیش از نیمی از دنیا را در اختیار داشتیم اما وقتی کتاب را رها کردیم وضعیت دگرگون شد.
فحص درادامه با بیان اینکه صنعت نشر و کتاب در روند دیپلماسی فرهنگی عناصری تاثیرگذار به شمار می‌روند، گفت: محتویات کتاب، گذشته، حال و آینده بشر، تاریخ، جغرافیا و باقی علوم را شامل می‌شود و یکی از مشکلات اساسی حال حاضر این است که اکنون رسانه‌های اجتماعی و فضای مجازی درحال تسخیر جایگاه کتاب‌اند؛ به عبارتی مقام و شأن این کالای اساسیِ فرهنگی در حال تضعیف شدن است.
نماینده جنبش امل در تهران در بخش دیگری از سخنان خود ضمن طرح این نکته که با پیشرفت تکنولوژی فرهنگ‌ها نیز دچار تطور می‌شوند، ادامه داد: درحال حاضر بسیاری به جای استفاده از کتاب کاغذی از کتاب دیجیتال بهره می‌گیرند و از این نظر گمان‌ها بر این است که کتاب فیزیکی از رونق بیفتد. به عنوان مثال شما اگر با تلفن همراه عکس بگیرید یک تا دوبار آن را نگاه می‌کنید ولی اگر آلبوم داشته باشید هرازگاهی نگاهی به آن می‌اندازید؛ این بهترین مثال بود برای فهمیدن تفاوت کتاب با تکنولوژی.
فحص در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به اینکه آشنایی ملت‌های مسلمان با فرهنگ یکدیگر ضعیف است، عنوان کرد: در حال حاضر در جهان، اقتصاد بیشتر از فرهنگ، غالب است. به‌واقع جایی که مراودات اقتصادی بیشتری صورت گیرد آشنایی مردمان آن سرزمین با فرهنگ هر دو ملت بیشتر خود را نشان می‌دهد.
وی در ادامه به بازدید خود از ادوار مختلف نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اشاره کرد و گفت: من بیشتر به کتاب‌های آمار، مهندسی و از سویی نیز آثار سیاسی علاقه دارم و نمایشگاه کتاب تهران دریایی است مملو از آثار مرتبط با این حوزه‌ها و می‌توان به راحتی کتاب های مورد نیاز را در این رویداد تهیه کرد. به نظر اگر می‌خواهیم میراثمان ماندگار شود باید نمایشگاه‌هایی چون نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار کنیم. در برخی از ادوار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران جنبش امل و بعضی از ناشران لبنانی نیز حضور داشتند اما به دلایلی همچون مساله تحریم‌ها، حضور این ناشران در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران کمرنگ شده است.
فحص اضافه کرد: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نمایشگاهی خوب و بزرگ است و باید برای آن وقت گذاشت.
وی درباره مراودات ناشران ایرانی و لبنانی نیز گفت: یکی از مشکلات موجود این است که ناشران دو کشور چندان دست به ترجمه و انتشار آثار یکدیگر نمی‌زنند، بنابراین لازم است در این حوزه نیز تلاش‌هایی صورت گیرد. موسسه فرهنگی – تحقیقاتی امام موسی صدر یکی از مراکز فعال در این حوزه است. البته ذکر این نکته هم ضروری است که ترجمه آثار لبنانی به فارسی کمی دشوار است و مترجمان کمی در این حوزه تخصص دارند.
فحص در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که اولین چاپخانه دنیا در لبنان بود، بیان کرد: چاپ و خروجی نهایی آثاری که در این کشور منتشر می‌شود بسیار با کیفیت است اما هزینه آن از آنچه در ایران شاهد هستید، بیشتر است. تا حدود یک دهه پیش بسیاری از ناشران لبنانی برای عرضه و انتشار آثارشان به ایران سفر می‌کردند اما هزینه حمل و نقل کتاب زیاد است.
صلاح فحص در پایان با اشاره به جنبش امل گفت: جنبش امل یک حزب سیاسی است که کارهای فرهنگی هم انجام می‌دهد و کتاب نیز منتشر می‌کند؛ اما باید بگویم که خود چاپخانه ندارد و تاکنون نیز آثاری را به صورت مشترک با مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران و مرکز امام موسی صدر منتشر کرده است.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.
