نسیم مطلق بهادری کارشناس تغذیه واحد بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز اظهار کرد: شیر مادر تا پایان شش ماهگی به تنهایی و بدون اضافه کردن هر نوع غذای کمکی برای رشد طبیعی شیرخوار کافی است.

او ادامه داد: بعد از ۶ ماهگی نیاز‌های غذایی شیرخوار تنها با شیر برآورده نمی‌شود و باید علاوه بر شیر، غذا‌های نیمه جامد را نیز برای او آغاز کرد.

ویژگی‌های مواد غذایی برای تغذیه تکمیلی

این کارشناس تغذیه، اظهار کرد: مواد غذایی که برای تغذیه تکمیلی در دوران کودکی استفاده می‌شود، مقوی و مغذی باشد و متناسب با سن کودک تغییر کند.

او ادامه داد: همچنین این مواد غذایی تازه و بدون آلودگی باشد و پاکیزه و بهداشتی تهیه شود و مواد اولیه آن در دسترس بوده و امکان تهیه آن برای خانواده وجود داشته باشد.

اصول آغاز تغذیه تکمیلی

مطلق بهادری افزود: در ابتدا مواد غذایی باید به شکل یک جزء (یک ماده غذایی) یا دست کم اجزای آن مانند فرنی به شیرخوار داده شود.

او تصریح کرد: بین اضافه کردن مواد غذایی جدید ۳ تا ۵ روز فاصله گذاشته شود تا آلرژی شیرخوار به آن ماده غذایی یا نداشتن تحمل به آن مشخص شود.

این کارشناس تغذیه بیان کرد: غذای کمکی را می‌توان با ۲ تا ۳ قاشق مرباخوری از فرنی یا حریره بادام با غلظت مناسب ۲ تا ۳ بار در روز شروع کرده و این میزان را به تدریج افزایش داد. فرنی تهیه شده از آرد برنج را می‌توان با شیر مادر یا مقدار کمی شیر پاستوریزه گاو تهیه کرد.

او اضافه کرد: غلظت و قوام غذای تکمیلی باید متناسب با سن شیرخوار باشد. به طوری که غلظت نخستین غذای تکمیلی مانند فرنی شبیه ماست معمولی بوده، اما به تدریج بر حسب سن شیرخوار باید غلظت غذا را افزایش داد، به طوری که غذای کودک از نیمه جامد به جامد تغییر یابد.

مطلق بهادری ادامه داد: بعد از معرفی فرنی و پوره گوشت (گوسفند و مرغ) می‌توان پوره سبزی‌ها و میوه‌ها (سیب، گلابی، موز رسیده، هویج و سیب زمینی) را به غذای شیرخوار اضافه کرد.

او گفت: بعد از تحمل غذا‌های یک جزئی یا با کمترین میزان اجزا، می‌توان ترکیبی از ۲ یا چند ماده غذایی مانند سبزی، میوه، گوشت و غلات را به شکل پوره‌های ترکیبی، سوپ، حلیم یا آش به شیرخوار داد. سپس می‌توان ترکیبی از انواع مواد غذایی مانند تکه‌های کوچک ماکارونی، سبزی یا گوشت که بعضی از آن‌ها بافتی دارد که کودک را به جویدن تشویق می‌کند، به شیرخوار داد.

این کارشناس تغذیه تصریح کرد: از ۹ ماهگی، غذا‌های انگشتی مانند تکه‌های کوچک میوه‌های نرم و رسیده و سبزی‌های پخته مانند موز، گلابی، هلو، هویج، سیب زمینی، ماکارونی پخته شده، نان، پنیر، تکه‌های کوچک گوشت پخته شده و ریز ریز شده یا چرخ کرده بدون چربی یا کوفته قلقلی پخته شده یا با پشت قاشق له شده به شیرخوار معرفی می‌شود.

او اظهار کرد: میوه‌ها باید کامل رسیده و نرم باشد و در غیر این صورت ابتدا باید پخته شده و سپس به کودک داده شود.

مطلق بهادری بیان کرد: مواد غذایی چه از نظر نوع و چه از نظر مقدار باید به تدریج به برنامه غذایی شیرخوار افزوده شود.

این کارشناس تغذیه افزود: در برنامه غذایی کودک، تنوع در نظر گرفته شود و به تدریج از گروه‌های اصلی غذایی شامل نان و غلات، گوشت و تخم مرغ، حبوبات و مغز دانه ها، سبزی ها، میوه‌ها و لبنیات (ماست پاستوریزه و پنیر پاستوریزه کم نمک) در غذای کمکی استفاده شود.

او با بیان اینکه آب آشامیدنی بهترین نوشیدنی برای رفع تشنگی کودک است، ادامه داد: غذا خوردن کودک همراه با حواس پرت کردن، تشویق و تنبیه نباشد.

مطلق بهادری با بیان اینکه در هنگام غذاخوردن کودک، تلویزیون خاموش باشد، تصریح کرد: به زور به کودک غذا داده نشود.

او اضافه کرد: شیر گاو و عسل ۲ ماده غذایی است که مصرفشان در کودکان زیر یک سال ممنوع است.