رسانه‌های داخلی کشورمان روز یکشنبه خبری مبنی بر قرار آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در خارج از کشور را منتشر کردند. به گفته این رسانه‌ها قرار است حدود ۷ میلیارد دلار از وجوه مسدود شده ایران به زودی آزاد شود. این خبر در حالی منتشر می‌شود که سخنگوی سازمان ملل از آزاد شدن باقر نمازی، و مرخصی سیامک نمازی، زندانی دو تابعیتی در ایران خبر داده است. گفته شده آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در این مرحله ارتباطی با مذاکرات لغو تحریم‌ها در وین ندارد و آمریکا به طور جداگانه موضوع آزادی زندانیان خود در ایران و آزادسازی اموال بلوکه شده در کشور‌های دیگر را پیگیری کرده است. مذاکرات برای آزادی این زندانیان از مدت‌ها پیش آغاز شده و از فروردین ماه امسال اخبار ضد و نقیضی در مورد مبلغ آزاد شده منتشر می‌شد. لازم به ذکر است، صفحه توییتر شورای امنیت ملی آمریکا این خبر را تکذیب کرده و هنوز اطلاعات بیشتری در مورد صحت یا رد آن یا نحوه وصول این مبلغ منتشر نشده است. 

میزان دارایی بلوکه شده کشورمان در جهان چقدر است؟

پس از انقلاب اسلامی در سال ۵۷، دارایی‌های ایران به بهانه‌های گوناگون به طور عمده در ۷ کشور بلوکه شده است که نام کره جنوبی نیز در آن‌ها به چشم می‌خورد. میانگین مجموع اموال بلوکه شده چیزی بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که طبق آخرین آمار (منتشر شده در ژانویه ۲۰۲۱) حدود ۷ میلیارد دلار آن در کره جنوبی بلوکه شده است. هرچند که مقامات کشورمان پیش از این تا مبلغ ۹.۵ میلیارد دلار را نیز تخمین زده اند.

پس از خارج شدن یکجانبه آمریکا از معاهده برجام در سال ۲۰۱۸، کره جنوبی داد و ستد نفتی خود با کشورمان را قطع کرد و به بهانه تحریم‌ها و پیچیده شدن تبادل بین‌المللی پول، از سپتامبر ۲۰۱۹ مبالغی که باید در ازای نفت‌های دریافتی می‌پرداخت را در بانک‌های خود بلوکه کرد. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در آن زمان رابطه واشنگتن و سئول را به رابطه «ارباب و خدمتگزار» تشبیه کرد و گفت چنین اقدامی به خاطر ترس سئول از نقض تحریم‌های آمریکا است.

تا به حال کره جنوبی در چند مورد دارایی‌های بلوکه شده کشورمان را آزاد کرده که به آن‌ها خواهیم پرداخت.

فوریه ۲۰۲۱ ، آزادسازی یک میلیارد دلار 

 اسفند سال ۱۳۹۹ بود که کره جنوبی اعلام کرد با آزادسازی حداقل یک میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران در دو بانک کره‌ای، تقریباً دو ماه پس از توقیف یکی از نفتکش‌های این کشور توسط نیرو‌های ایرانی در خلیج فارس موافقت کرده است. رسانه‌های ایرانی گزارش دادند که معامله آزادسازی پول‌ها پس از دیدار عبدالناصر همتی، رئیس کل وقت بانک مرکزی ایران و ریو جونگ هیون، سفیر کره جنوبی در ایران، به درخواست این بانک انجام شده است.

گفتنی است، نفتکش «هانکوک چیامی» کره جنوبی، روز ۱۵ دی سال ۱۳۹۹ به دلیل نقض پروتکل‌های زیست محیطی از نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران توقیف و فروردین ماه ۱۴۰۰ آزاد شد.

آوریل ۲۰۲۱،  خرید ۳۰ میلیون دلار واکسن کرونا

اردیبهشت سال ۱۴۰۰، ایران از ۳۰ میلیون دلار از اموال مسدود شده خود در کره جنوبی استفاده کرد تا واکسن کرونا خریداری کند.

ژانویه ۲۰۲۲، پرداخت ۱۸ میلیون دلار برای حق رأی در سازمان ملل

بهمن سال گذشته، کره جنوبی اعلام کرد که ۱۸ میلیون دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران را برای پرداخت حقوق تهران به سازمان ملل آزاد خواهد کرد. اوایل بهمن ماه بود که سازمان ملل اعلام کرد حق رای ایران در مجمع عمومی را به علت عدم پرداخت بدهی معوقه به حالت تعلیق درآورده است. طبق ماده ۱۹ منشور سازمان ملل، اعضایی که پرداخت سهمیه آن‌ها در مخارج سازمان بیش از دو سال به تاخیر بیفتد، حق رای خود را از دست می‌دهند.

در همان زمان، مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل عنوان کرد به علت اعمال تحریم‌ها علیه ایران، مقامات کشورمان قادر به پرداخت این پول از طریق سیستم بین‌المللی نبوده اند. با پرداخت بدهی معوقه کشورمان از طریق کره جنوبی، پس از مدتی حق رای در مجمع عمومی به ایران بازگردانده شد. در مورد انگیزه کره جنوبی می‌توان به این نکته اشاره کرد که سئول در آن زمان به عنوان میانجی در مذاکرات وین حضور داشت و ظاهرا برای نشان دادن حسن نیت اعلام کرد بخشی از اموال کشورمان را که پیش از این بلوکه کرده است، به عنوان بدهی معوقه به سازمان ملل پرداخت می کند.

ژانویه ۲۰۲۲، پرداخت ۶۳ میلیون دلار  به گروه «انتخاب» 

دی سال گذشته، وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد مجوز ویژه‌ای صادر کرده تا به دولت کره جنوبی اجازه دهد مبلغ ۶۳ میلیون دلار از بدهی خود به گروه «انتخاب» که یک شبکه لجستیک لوازم خانگی در ایران است را بپردازد. این مجوز پس از دیدار رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران و چوی جونگ کان، معاون اول وزیر امورخارجه کره جنوبی صادر شد. در آن زمان به نظر می‌رسید چنین اقدامی در راستای نشان دادن حسن نیت در مذاکرات وین باشد چرا که یکی از اساسی‌ترین خواسته‌های ایران در مذاکرات، لغو تحریم‌ها و آزادسازی اموال بلوکه شده بوده است.

کره جنوبی تاکنون یک میلیارد و ۱۱۱ میلیون دلار از مجموع حدود ۷ میلیارد دلار  از دارایی‌های بلوکه شدن ایران در بانک‌های خود را آزاد کرده است.