مهربانی در شهری که سعدی جمله ماندگار «بنی آدم اعضای یکدیگرند» را گفت طراوتی عطرآگین دارد و همدلی پیوندش با زندگی عمیق است.
برخی پشتوانه مالی ندارند، اما ارزشمندترین سرمایه شان دلی دریایی است و میدانند چطور نهال مهربانی را آبیاری کنند و مروج این باور خواجه حافظ شیراز باشند:
ده روز مهر گردون افسانه است و افسون***نیکی به جای یاران فرصت شمار یارا
مریم بانوی خانه داری است که هرچند در میان هیاهوی زندگیش ضرورت حفاظت از محیط زیست برایش دغدغه نیست، با دقت کامل کاغذ و پلاستیک و دیگر مواد قابل بازیافت را جدا از دیگر پسماندها میگذارد تا این مواد راحتتر وارد چرخه بازیافت شوند.
درباره علت کارش میگوید که از کمک کردن به دیگران لذت میبرد و احساس مفید بودن میکند برای همین اگر کاری از دستش برآید دریغ نمیکند میداند حرکت چرخه بازیافت باعث اشتغال زایی است، اهمیت این اشتغال زایی در شرایط دشوار اقتصادی باعث میشود او به پسماندهای قابل بازیافت نگاه متفاوتی داشته باشد و آنها را زباله بی مصرف نداند تا او هم سهمی در اشتغال زایی داشته باشد.
غلامعلی مسکوکی استاد خاتم سازی که بیش از ۵ دهه در این عرصه فعالیت دارد، هنرش را به صورت رایگان آموزش میدهد. تا هم خاتم شیراز ماندگار بماند و هم امیدوار است آموزش او بتواند منبع درآمدی برای هنرجویانش باشد.
در کنار افرادی که در حد توان سعی میکنند قدمی برای هم نوع بردارند و نسبت به رنج و محنت دیگران بی تفاوت نیستند و تعدادشان هم کم نیست برخی جذب تشکلهای خیریه میشوند تا به صورت گروهی در فعالیتهای خیرخواهانه مشارکت میکنند و معتقدند یک دست ممکن است صدا نداشته باشد، اما با همدلی و همراهی میتوان گره هرمشکلی را باز کرد.
مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز شیراز از جمله نهادهایی است که در جلب همراهی خیرین در فعالیتهای عمرانی و فرهنگی موفقیتهای چشمگیری داشته است.
گره گشایان ترافیک
رسول سرکوبی یکی از نیروهای داوطلب اعضای مجمع خیرین شهرساز وفرهنگ ساز شیراز است که ساعاتی از وقتش را وقف فرهنگ سازی میکند.
این سالمند بازنشسته طبق برنامهای تعیین شده به عنوان یکی از همیاران مهربان ترافیک سر یکی از چهار راههای پرتردد میایستد تا به عابران پیاده یا رانندگانی که عجله دارند و میخواهند چراغ قرمز را ندید بگیرندبا مهربانی یادآورشود و بگوید: به کجا چنین شتابان؟ با دقایقی صبر کردن برای سبز شدن چراغ راهنمایی میتوان گامی برای ساختن آرمان شهری زیبا برداشت.
طرح همیار مهربان ترافیک یکی از اقدامات اجرایی مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز شیراز است. این طرح با هدف روان سازی ترافیک اجرا میشود و دستاوردهای ارزشمندی به ویژه در ایام تعطیلات نوروزی داشته است.
همیاران مهربان ترافیک در زمینه اخلاق شهروندی، حمل و نقل و ترافیک و مسائل حقوقی و قضایی آموزشهای لازم را فراگرفته اند و داوطلبانه وقت خود را وقف همشهریانشان میکنند و در رفع گرههای ترافیکی با پلیس همراه میشوند.
مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز از سال ۱۳۹۳ فعالیتش را با بنیانگذاری شهردار وقت آغاز کرده است و خبرهای از تنوع فعالیتهای خیر خواهانه این مجمع مدام منتشر میشود که از گستردگی دامنه فعالیتها میگوید. فعالیتهایی که با مشارکت جدی نیروهای مردمی انجام میشود.
همتی مدیر روابط عمومی مجمع خیرین فرهنگ ساز و شهر ساز در شرح فعالیتهای این مجمع شرح میدهد: بالابردن سرانه مطالعه یکی از اهداف مهمی است که با جدیت و به صورتهای مختلف دنبال میشود.
در طرح پیوند با کتاب شهروندان پس از دریافت کتاب رایگان و مطالعه آن میتوانند کتابها را در مکانهای عمومی از جمله اتوبوسهای شهری، ایستگاههای اتوبوس بگذارند تا دیگر افراد نیز از خواندن کتاب بهرهمند شوند.
مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز در گام ترویج فرهنگ کتاب خوانی از مشارکتهای مردمی هم بهره میبرد و آنها را به مشارکت دعوت میکند افراد میتوانند کتابهای استفاده شده خود در منزل را به ۴ سرای فرهنگ مهربانی در سطح شهر شیراز یا ۲ سرای یارمهربان تحویل دهند یا از طریق سایت مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز اطلاعات مربوط به اهدای کتاب به شهروندان را دریافت کنند.
همتی عنوان میکند: این اقدامات باعث ترویج فرهنگ امانت داری هم میشود. در سرای یار مهربان این مجمع خیریه بدون کارت شناسایی کتاب امانت داده میشود، یا تعویض میشود.
۴ سرای مهربانی در شیراز که جایگزین دیوار مهربانی شدند پذیرای کمکهای مردمی از جمله پوشاک، دارو، لوازم منزل هستند. ۲ سرای یار مهربان نیز در پایانههای پرتردد نمازی و شهید دستغیبِ شیراز راه اندازی شده اند.
الگوسازی با برجسته کردن خوبیها
برنامه قدردانی از رانندگان قانون مدار شیرازی یکی دیگر از برنامههای مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز است که با همکاری پلیس راهوار فارس برگزار میشود.
از ملاکهای انتخاب رانندگان قانونمند، صحبت نکردن با تلفن همراه حین رانندگی، رانندگی بین خطوط، بستن کمربند ایمنی و رعایت فاصله با خودرو جلویی است در این طرح که با مشارکت پلیس راهور فارس محلی در شهر شیراز انجام میشود. گشت نامحسوس پلیس، دوربینهای ایستاده نظارتگر آن دسته از رانندههایی که آیتمهای مذکور را رعایت میکنند. رانندگان توسط همیار مهربان ترافیک مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز تقدیر میشوند. این مجمع در توجه به نیازهای کودکان کاریاری رسان اداره آسیبهای اجتماعی شهرداری است و بستر مناسب برای برای ترک اعتیاد بسیاری از معتادانی که فکر میکنند به آخر خط رسیده اند مهیا میکند.
پویش «هر روز یک زباله بر میداریم»
پویش مردمی «هر روز یک زباله از زمین بر داریم» از دیگر طرحهای اجرایی مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز است که باعث همراهی و هم افزایی دیگر نهادهاهم شد، پویشی که میتواند باعث این تفکرشود که حواسمان باشداصلا زباله نریزیم.
در مرداد امسال مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس اعلام کرد: با همکاری مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز شیراز و سازمان مدیریت پسماند شهرداری این کلانشهر پویش مردمی «هر روز یک زباله از روی زمین بر داریم» برگزار میشود.
عطا پورشیرزاد در شرح اهمیت این پویش و همراهی مردم برای چنین اقدامی افزود: بر اساس آمار سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز، در کلانشهر شیراز روزانه بیش از یک هزار تن زباله تولید میشود و با توجه به فعالیت هزار و ۵۰۰ پاکبان در سطح شهر، برای جمع آوری زبالهها، علاوه بر هزینههای هنگفت، با این حجم از زباله چهره شهر نیز، نازیبا میشود.
همه شهروندان میتوانند علاوه بر مشارکت در این طرح، از برداشتن زبالهها از روی زمین و یا نریختن زباله در سطح شهر، ۲ قطعه عکس یا ۳۰ ثانیه فیلم تهیه کنند و برای شرکت در مسابقه ماهیانه شرکت کنندگان در پویش به شماره واتساپ ۰۹۹۲۴۹۸۰۰۴۷ سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز ارسال کنند.
فعالیتهای عمرانی که بستری فرهنگی میسازند
مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز در کنار اقدامات فرهنگی که انجام میدهد فعالیتهای عمرانی بسیاری در کارنامه خود دارد که از جمله آنها میتوان ساخت درمانگاه، ورزشگاه، مسجد، خانه سلامت، مرکز خوداشتغالی اشاره کرد.
اقدامات عمرانی با حمایت خیرین سرمایه گذار با تمرکز و توجه ویژه به مناطق کم برخوردار انجام میشود. وجود بسیاری از مراکز فرهنگی و آموزشی، مانند ورزشگاه و مرکز خوداشتغالی در چنین مناطقی در ضمن آن که بستری برای فرهنگ سازی است گام موثری در جهت پیشگیری از آسیبهای اجتماعی است.
در کار خیر عدد و رقم معنا ندارد
دستغیب مدیرعامل مجمع خیرین شهرساز معتقد است در کار خیر عدد و رقم معنایی ندارد.
او با اشاره به این مطلب که هرکسی در حد توان خود میتواند نقش ارزشمندی داشته باشد میگوید: کسی که توانش آن گونه است که میتواند فقط وقت خود را برای امور خیریه بگذارد قابل تجلیل است، چون آنچه دارد با تمام وجود در طبق اخلاص میگذارد.
دستغیب از همراهی بیش از ۴۰۰ خیر وقت در کنار ۱۳ سرمایه گذار خیر میگوید که در طرحهای عمرانی و فرهنگی مجمع را همراهی میکنند.
درباره اولویت اجرای طرحهای فرهنگی و توجه ویژه برای ترویج فرهنگ کتابخوانی عنوان میکند: با بالا رفتن سرانه مطالعه بسیاری از مشکلات اجتماعی که ریشه در نابسامانیهای فرهنگی دارد را میتوان حل کرد و از این رو مجمع توجه ویژهای به ترویج فرهنگ کتاب خوانی دارد و کتاب را به صورت رایگان در اختیار افراد جامعه قرار میدهد با در نظر گرفتن این نکته که شرایط دشوار اقتصادی به برخی اجازه نمیدهد کتاب را در سبد خریدشان قرار دهند.
از طرف دیگر به باور او برای ریشه یابی علت مطالعه نکردن و رفع این مشکل دیگر نهادها به ویژه نهادهای فرهنگی و آموزشی هم باید همراهی کنند به گونهای مطالعه در جامعه تبدیل به ضرورت شود و اطلاعات و آگاهی بالا سرمایهای ارزشمند برای هر فرد باشد و شرایط را باید به سمتی سوق داد که هر فرد خودش به این نتیجه برسد که ضرورت دارد که کتاب بخواند.
اهمیت توجه به تشکلهای مردم نهاد در آباد سازی
دستغیب میگوید: دامنه برای حمایت از اقدامات فرهنگی و هنری گسترده است اما در مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز اولویتها باتوجه به شرایط در نظر گرفته میشود و آمار تصادفات و رویدادهای ناخوشایندش میگوید که برای فرهنگ سازی در شهری که به ادب و هنر شهر است باید توجه ویژهای به اهمیت قانونمندی در رانندگی و عبور عابرین پیاده شود.
او عنوان میکند که یکی از اهداف مهم شان بزرگ جلوه دادن قانونمندی و موفقیت برای الگوسازی است، برای همین تجلیل از رانندگان قانونمند، ورزشکاران و افتخار آفرینان استان در لیست برنامه هایشان قرار دارد.
مدیرعامل مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز با اشاره به سالها تجربه عنوان میکند: نهاد دولتی باید توجه ویژهای به تشکلهای مردم نهاد داشته باشند، چون این نهادها میتواند در جلب همراهی و مشارکتهای مردمی نقش بی بدیلی در عرصه سازندگی ایفا کند.
دستغیب میگوید: ما می بینیم نیروهای مردمی با تمام توان از سر دلسوزی فعالیت میکنند، چون هیچ اجباری آنها را مجبور نکرده فعالیتی انجام دهند موقع کار برای زمان پایان لحظه شماری نمیکنند، مدام ساعتشان را چک نمیکنند و فقط میخواهند کارشان را به بهترین نحو انجام دهند.
رئیس مجمع خیرین شهر میافزاید: دورنمایی که این مجمع خیریه برای آینده شیراز ترسیم کرده شهری است که با مشارکت مردم، محرومیت برچیده شود به گونهای که این واژه جایگاهی در شعارهای انتخاباتی نداشته باشد و کسی نخواهد فقط با وعده برچیدن محرومیت در جلب آرا مردمی به مقصودخود برسد.
مطمئنا همراهی مردم و هم افزایی دیگر نهادها میتواند در رسیدن به این مقصود راهگشا باشد.
پیشگیری بهتر از درمان است
سرمایه گذاری برای فرهنگ سازی میتواند نقش موثری در کاهش هزینههای ناشی از آسیبهای اجتماعی باشد، چون فرهنگ سازی در عرصههای مختلف میتواند گام بلندی در جهت پیشگیری از وقوع بسیاری از جرائم شود.
سردار مهدی حاجیان سخنگوی فراجا در سومین نشست شورای عالی صبر با اشاره به افزایش میزان سرقتهای خرد، گفت: هزینه نگهداری سارقان ماهانه به طور میانگین حدود ۱۰ میلیون تومان است و این در حالی است که میتوان با نصف این مبلغ اقدامات موثری پیشگیرانه انجام داد.
حاجیان با تاکید بر تشخیص کانونهای بحرانها اظهار داشت: در جرائم مختلف از جمله سرقت به عنوان یک آسیب اجتماعی، اگر کانونهای سرقت، افراد آسیبزا و آسیبپذیر را بشناسیم در کنترل آسیب میتوانیم موفق عمل کنیم.
مطمئنا سرمایه گذاریهای فرهنگی میتواند بستری برای امنیت سازی با زدودن محرومیتها و کاهش آسیبهای اجتماعی باشد.
گزارش از: راضیه جوینده