آقای مهدی تودوئی تحلیلگر صنعت دارو با بررسی نوسانات قیمتی بازار دارو در هفته های اخیر و  تاثیر آن بر شرکت‌های بورسی این صنعت، نکاتی را درباره سودآوری شرکت‌های دارویی مطرح کرد.

باشگاه خبرنگاران جوان: مهم‌ترین سیاست‌گذاری که تاثیر مهمی روی صنعت دارو داشته چه موردی بوده است؟

آقای تودوئی: در پی مشکلات ارزی که در سال ۹۹ در کشور رخ داد دولت تصمیم بر حذف ارز ترجیحی این صنعت گرفت. منتهی حذف ارز ترجیحی این صنعت با سایر صنعت‌ها (به طور مثال صنعت غذا که به شکل یکباره حذف ارز ترجیحی را تجربه کرد) متفاوت بود و این سیاست به شکلی بود که این حذف برای این صنعت پلکانی اتفاق بیفتد. این طرح از دولت دوازدهم شروع و به دولت سیزدهم منتقل شد.

باشگاه خبرنگاران جوان: با عوض شدن دولت چه تغییری در رویکرد قیمت‌گذاری دارو ایجاد شد؟

آقای تودوئی: زمانی دولت دوازدهم به صورت پلکانی ارز ترجیحی را حذف می‌کرد؛ متناسب با آن به شرکت‌ها افزایش نرخ می‌داد و فشاری  روی شرکت‌های دارویی نبود. اما دولت سیزدهم با قیمت‌گذاری دستوری سیاست اصلاح توزیع ارز ترجیحی را ادامه داد؛ در نهایت از بهمن ۱۴۰۰ شرکت‌های دارویی افزایش نرخ نداشتند که این موضوع یک فشار مضاعف را به آن‌ها وارد می‌کرد.

با وجود اینکه شرکت‌ها نامه‌های زیادی برای دستگاه‌های مربوط نوشتند، اما با مخالفت افزایش نرخ مواجه شدند و در نهایت کار به جایی رسید که سندیکای تولید کننده دارو به نهاد ریاست جمهوری نامه نوشت و ذکر کرد که شرکت‌ها دارویی در حال تعطیلی هستند.

باشگاه خبرنگاران جوان: این تصمیمات چه اثری بر روی تولید و سودآوری شرکت‌های دارویی گذاشت؟

آقای تودوئی: آثار مخرب این تصمیم را هم اکنون شاهد هستیم. پیش‌بینی می‌شود حداقل در ۴۰۰ قلم دارو در مرداد و شهریور کمبود داشته باشیم. شرکت‌های دارویی نیز برای حفظ حاشیه سود و جلوگیری از کاهش سود آوری به سوی تولید محصولات با حاشیه سود بالاتر رفتند و عملا دارو‌های اساسی با حاشیه سود کم را از سبد تولیدی خود حذف کردند.

باشگاه خبرنگاران جوان: با این شرایط کدام شرکت‌های دارویی می‌توانند سودآورتر باشند؟

آقای تودوئی:  طرح دارویار از ۱۴ تیر ابلاغ و از ۲۳ تیر اجرایی شد. با این طرح و حذف کامل ارز ترجیحی می‌توان گفت شرکت‌هایی می‌توانند سودآور باشند که یک، یا به صورت انحصاری تولید داشته و یا حداقل اگر انحصاری نیستند در محصولات‌شان سهم بازار بالای داشته باشند. دو، صادرات محور باشند و سرمایه در گردش مناسبی داشته باشند. در واقع شرکتی که نقدینگی مناسبی داشته باشد برگ برنده دارد.

نکته دیگری که سهامداران باید به آن توجه کنند این است که شرکت‌ها در جریان بودند که در سال ۱۴۰۱ حذف ارز ترجیحی رقم خواهد خورد. به همین دلیل یک سری از شرکت‌ها که نقدینگی مناسب داشتند، رو به افزایش موجودی کالا و موارد اولیه آوردند. شرکت‌هایی که ذخیره مواد اولیه مناسبی در پایان سال ۱۴۰۰ داشتند، امسال سودآوری مناسبی خواهند داشت و سهامداران با بررسی صورت‌های مالی می‌توانند به این اطلاعات دست پیدا کنند.

باشگاه خبرنگران جوان: کدام شرکت‌ها با کاهش سودآوری مواجه می‌شوند؟

آقای تودوئی: شرکت‌هایی که دارو‌های عمومی‌تری تولید می‌کنند با حذف کامل ارز ترجیحی وارد یک رقابت می‌شوند و برای رقابت بهتر تخفیفات بیشتر می‌دهند که در نهایت کاهش سودآوری و فروش برای آن‌ها رقم می‌خورد. در کل شرکت‌هایی که محصولات عمومی‌تر تولید و هدف‌شان تنها بازار داخل است، به دلیل فضای رقابتی، بیشترین کاهش سود را خواهند داشت. نکته طلایی که در این شرایط وجود دارد این است که افراد باید صورت‌های مالی را بهتر و دقیق‌تر بررسی تا بتوانند تصمیمی صحیح اتخاذ کنند.

گفت و گو از کیمیا قلی پور