درگیریهای اوکراین و رفتارهای متقابل کشورهای اروپایی و آمریکا در قبال این اختلافات سیاسی الگوهای جهانی عرضه و تقاضا را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده و آنها را به شدت مختل کرده؛ همچنین این اتفاق موجب شده روابط تجاری بلندمدت در معاملات جهانی تقریباً در سکوتی عمیق فرو رود و سرمایه گذاران برای شروع هر معاملهای محتاطتر عمل کنند.
همین امر قیمت انرژی را برای بسیاری در جهان از مصرف کنندگان گرفته تا مشاغل خرد و کلان افزایش داده و به شدت به خانوارها، صنایع و در نتیجه اقتصاد وابسته به آنها ضربات تقریباً جبران ناپذیری زده است.
این بحران انرژی که تصویر واضحی از آن در نوسانات شدید قیمت نفت در معاملات جهانی این روزها به شدت مشهود است به طور قابل توجهی تصویر آینده از اقتصاد جهانی را برای شرکتها، سرمایه گذاران و دولتها پیچیده کرده است؛ آژانس بین المللی انرژی به عنوان مقامی مسئول البته در این میان توصیههایی را برای سرمایه گذاران و دولتها به منظور تعدیل وضعیت موجود و حرکت به سوی اقتصادی امنتر و نیز جایگزینی سوختهای پاک به جای سوختهای فسیلی به همراه داشته، ولی نباید فراموش کرد که این توصیهها در بهترین حالت ممکن یک راهکار بلندمدت زمان بر است و هنوز علی رغم تبلیعات شدید جهانی نتوانسته جایگاه اصلی خود را در معاملات اقتصادی جهان باز کند. سرمایه گذاران بازارهای انرژی ترجیح میدهند انتخابهایی آگاهانه در دنیای امروز داشته باشند تا اینکه به دنبال توصیه مسئولان جهانی پیرو روشهای جدید باشند.
اقدامات بایدن در قبال روسیه میتواند به بحرانی جهانی در عرصه انرژی تبدیل شود
پایگاه خبری ـ تحلیلی فارن پالیسی در گزارشی مفصل به این نکته پرداخته که رییس جمهور آمریکا با پیروی از استراتژیهای خودسرانه و به نظر خود سرسختانه برای تضعیف روسیه ممکن است جنگ اوکراین را به یک بحران جدی در عرصه جهانی تبدیل کند.
کمکهای تقریباً بی سابقه دولت بایدن در زمینه مالی و خرید تجهیزات نظامی به دولت اوکراین و همراهی برخی کشورهای اروپایی در این راه با سیاستهای واشنگتن نه تنها میتواند امکان ادامه و حتی تشدید تنشهای نظامی در جهان را افزایش دهد که حتی کشورهای وابسته به سوخت و منابع انرژی را میتواند با بحرانهای جدی در عرصههای مختلف اقتصادی مواجه کند.
در گزارش فارن پالیسی به این نکته اشاره شده که دولت بایدن به منظور زهر چشم گرفتن از سایر کشورهای جهان و برای جلوگیری از تکرار این جنگ در جاهای دیگری از دنیا و به قول دولتمردان آمریکایی برای ترساندن کشورها این روزها تا حد ممکن سیاستهای مختلفی را برای به مثال تنبیه کردن دولت مسکو در پیش گرفته بی آنکه به این نکته توجه کنند که آنها ممکن است در حال بریدن شاخهای باشند که خود روی آن ایستاده اند.
جنگ اوکراین یا جنگ برای انرژی
پایگاه خبری سی ان ان هم در روزهای اخیر در تحلیلی مفصل ترجیح داده به جای استفاده از واژه جنگ اوکراین از جنگ برای انرژی استفاده کند و این سوال را مطرح کرده تا چه امکان دارد آمریکا پیروز این نبرد برای انرژی باشد. سی ان ان تقریباً احتمال این پیروزی برای آمریکا را نزدیک به صفر میداند چراکه به گفته این پایگاه خبری آمریکا همین امروز و در بحبوحه درگیریهای نظامی در اوکراین با افزایش بی سابقه قیمت نفت، گاز و بنزین مواجه است و برای تامین بنزین و گازوئیل مورد نیاز جامعه خود و در آستانه آغاز تعطیلات تابستانی و سفرهای مردم با مشکلات عدیدهای رو به روست.
روسیه در همین ماههای اخیر برای مقابله به مثل در برابر اقدامات آمریکا و همراهی برخی کشورهای اروپایی عرضه گاز طبیعی بعه لهستان و بلغارستان را متوقف کرد و اتحادیه اروپا اخیراً نیز در حال بررسی ممنوعیت تدریجی واردات گاز از روسیه است. فنلاند هم همین چند روز پیش از لیست مشتریان گازی مسکو حذف شد. ولی به نظر شما تا چه در مورد پیامدهای این اقدامات عجولانه قدرتهای بزرگ در عرصه بین الملل مطالعه و تحقیق صورت گرفته است. شاخص قیمت مصرف کننده در آمریکا در هفته جاری نشان داد که قیمت بنزین در ۱۲ ماه منتهی به آوریل بیش از ۴۴ درصد افزایش داشته و مردم آمریکا این روزها به طور بی سابقهای با افزایش قیمت بنزین مواجه هستند. اتفاقی که بی شک اگر ادامه داشته باشد میتواند تاثیرات بی، چون و چرایی بر اقتصاد داخلی آمریکا و ایجاد مشکلات جدی در این زمینه به همراه داشته باشد.
در ادامه تحلیل پایگاه خبری سی ان ان آمده است که واضح به نظر میرسد روسیه برای تنبیه و مقابله با کشورهای اروپایی که خود را همراه با سیاستهای آمریکا قرار داده اند از سوخت و شریانهای گازی به عنوان سلاح این روزهایش استفاده کند. ولی آیا حقیقتاً قدرتهای بزرگ تا به امروز به صورت جدی به این حقیقت فکر کرده اند که تا چه میزان به گاز روسیه وابسته هستند و تا چه حد منافع ملی آنها میتواند با این اقدامات سیاسی مورد تهدیدهای جدی قرار گیرد.
نیویورک تایمز: تاثیرات بحران سیاسی اوکراین در عرصه انرژی برای دههها باقی خواهد ماند
نیویورک تایمز نیز در گزارشی عنوان کرده به نظر میرسد پیامدهای جنگ اوکراین حداقل در عرصه انرژی و سوخت موضوعی نباشد که بتوان به این زودیها از آن خلاص شد و تاثیرات آن در زمینه اقتصادی شاید برای دههها باقی بماند.
وابستگی آمریکا به موضوع انرژی و سوخت شاید بیش از تصورات سیاستمداران این کشور باشد. نیویورک تایمز در تحلیل اخیر خود میگوید تقریباً در ماهها و حتی در سالهای اخیر مقامات آمریکایی از هر سلاحی برای کاهش وابستگی خود به منابع انرژی جهانی استفاده کردند، اما بحران اوکراین به خوبی نشان داده که راه حل این موضوع بسیار پیچیدهتر از آن است که بتوان با چندین اقدام مختلف در داخل و خارج آمریکا آن را حل و فصل کرد.
نیویورک تایمز مینویسد: فشار آمریکا به کشورهای بزرگ تولید کننده نفت مانند عربستان برای افزایش سهم تولید خود در بازارهای جهانی و تلاش برای رسیدن به انرژیهای پاک هنوز به نتیجه دلخواه نرسیده است.
حتی فشارهای بایدن به برخی کشورهای بزرگ برای آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت خود برای مهار قیمت شاخصهای انرژی هم به نتیجهای که باید نائل نشده است.به نظر میرسد این بار باز هم آمریکاییها همچون دفعات قبل از اتفاقهایی که در دهه ۷۰ میلادی و در بحبوحه جنگهای منطقهای بر سر قیمت سوخت در این کشور آمد درس نگرفته و در پی تکرار خطاهای تاریخی خود هستند. اتفاقی که شاید این بار هم تمام معادلات پیچیده جهانی را تغییر دهد و سیاستهای جهانی برای ضربه زدن به روسیه به عنوان کشوری که حداقل غرب این روزها بسیار به شریانهای گازی آن وابسته است نتیجهای عکس به همراه داشته باشد.